بازی آنلاین
آپلود عکس
16-02-2012، 10:34
ر حال حاضر متأسفانه تصورات غلط بسیاری در مورد استفاده صحیح و مراقبت از باتری های قابل شارژ لپ تاپ وجود دارد. به طور مثال بسیاری از کاربران هنگام کار با لپ تاپ، تقریباً به طور دائم آداپتور AC سیستم را به برق شهری وصل می کنند و طولی نمی کشد که دیگر نمی توانند سیستم خود را روشن کنند و با مشکل اساسی روبرو خواهند شد. این در حالی است که این روزها قیمت یک باتری جدید از نوع اصل و قابل اطمینان، نزدیک به 70 تا 150 هزار تومان و حتی بالاتر می باشد. از این رو به معرفی کوتاهی از انواع باتری های لپ تاپ می پردازم.
انواع باتری های لپ تاپ
باتری های NiCd - Nickel Cadmium Batteries
باتری های NiCd قدیمی ترین تکنولوژی باتری هستند. شدیداً به پدیده حافطه حساسند. مواد اولیه این نوع باتریها به دلیل این که سرطان زا می باشد، در چند سال اخیر و به ویژه در آمریکا و اتحادیه اروپا، باعث منع تولید این گونه باتری ها گشت. در واقع این باطریها بودند که اولا” شارژ ابتدایی 12 ساعته نیاز داشتند و ثانیا” هر بار باید تا انتها تخلیه می شدند تا شارژ مجدد موجب از بین رفتن سلولها نشود. این نوع باطریها اکنون منسوخ شده اند.
باتری های NiMH - Nickel-Metal Hybride Batteries
باتریهای NiMH بطور کلی 30% کارائی بیشتری نسبت به باتری های NiCd دارند. اگر چه باتریهای NiMH به پدیده حافظه حساسند، ولی نسبت به باتریهای NiCd وضعیت خیلی بهتری دارند.
آن چیزی که در مورد باتریهای NiMH اهمیت بیشتری دارد، این است که این باتریها را برای دفعات اول استفاده، بهتر است سه دوره بطور کامل شارژ کرده و بعد با استفاده، آن ها را دشارژ (تخلیه باتری) کامل نماییم. از به حالت شارژ گذاشتن بیش از 24 ساعت این گونه باتریها خودداری کنید زیرا باعث فساد و از کار افتادگی باتری میشود.
باتری لیتیوم (Lithium –ion Batteries) یا باتریهای Li-ion
باتریهای Li-ion جدیدترین تکنولوژی باتریها است و دارای چندین مزیت نسبت به انواع دیگر باتری( دو نوع بالا) میباشد. باتریهای Li-ion دارای وزن سبکتر و کارایی بیشتری هستند. باتری Li-ion دارای وزن سبکتر و کارایی بیشتری از نوع NiMH و NiCd در mAh (میلی آمپر ساعت، واحد قدرت و میزان الکترونهای قابل ارائه توسط باتری جهت شارژدهی) مساوی دارند.
باتری های Li-ion به دلیل این که به “Memory Effect” یا اثر حافظه حساس نیستند، بر دیگر باتریها ارجحاند.
کارکرد صحیح این باطریها موجب شده که نیازی به شارژ ابتدایی 12 ساعته ندارند و همچنین کاملا” برعکس باطریهای نسل قبلی به هیچ وجه نباید تا سر حد تخلیه شدن کار کنند. باید در حد 10 درصد شارژ باقیمانده مجدد شارژ شوند و سپس تا 100 درصد مجددا” شارژ گردند.
اثر حافظه چیست؟
یعنی این که اگر شما شارژ و دشارژ کامل باتری را انجام ندهید، فقط به اندازه آخرین درصد از شارژ باقی مانده، مجدداً شارژ میشود. به عنوان مثال، اگر 30 % از شارژ باتری تخلیه شود، فقط به اندازه 70% شارژ باقی مانده مجدداً شارژ خواهد شد. اگر مرتباً این کار را تکرار کنید، همواره 30% از شارژ باتری بلا استفاده خواهد ماند و فقط به اندازه همان 70% کارایی خواهد داشت. به عبارتی حتی اگر چراغ باتری در هر بار که آن را شارژ میکنید، 100% شارژ را نشان دهد، باز هم به اندازه 70% شارژ شده است.
بدین ترتیب با کمی دقت متوجه خواهید شد که روز به روز بر دامنه استفاه از باتریهای لیتیوم – یون افزایش مییابد و به تدریج استفاده از باتریهای نیکل و اسیدی کاهش مییاد، تا جایی که این روزها این نوع باتریها بدست فراموشی سپرده شدهاند. بیشتر دستگاههای الکترونیکی قابل حمل همچون لپ تاپها، پلیرها و ... معمولاً از این نوع باتری استفاده میکنند.
باتریهای لیتیوم – یون بر خلاف انواع دیگر، از آسیب "اثر حافظه" در امان هستند. یعنی اگر قبلاً برای حفظ عمر بانری مجبور بودید پس از هر سه بار شارژ، یک بار آن را به طور کامل دشارژ کنید، اما حالا در مورد باتریهای لیتیوم – یون این کار صدق نمیکند و این صرفاً چیزی بود که از قدیم به مصرف کنندههای باتریهای نیکل کادمیوم و نیکل متال هیدرید پیشنهاد میکردند. بنابراین اگر شما هنوز از همین روش برای باتریهای لیتیوم – یون استفاده میکنید، سخت در اشتباهید.
همچنین عمر باتریهای لیتیوم – یون معمولاً 300 تا 500 سیکل کامل شارژ – دشارژ است. با این حال تخلیه "نیمه کامل" بهتر از "کامل" است و تخلیه کامل به طور مکرر، به باتریهای لیتیوم – یون آسیب میرساند. ضمن این که اگر امکان شارژ زود به زود باتری برایتان فراهم نیست، میتوانید از باتریهای پر ظرفیت تر استفاده کنید. مدت زمان شارژ کردن در هر سری اهمیتی ندارد.
گذشته از این موارد، کهنه شدن باتری هم معیاریست که معمولاً خیلی مورد توجه مصرف کنندگان قرار نمیگیرد. عمر یک باتری لیتیوم – یون با استفاده معمولی و متعارف، حداکثر 2 تا 3 سال است. در واقع از دست رفتن حجم باتری زمانی به وجود میآید که مقاوت داخلی به دلیل اکسید شدن سلولها افزایش یافته است. در نتیجه مقاوت سلولها به نقطهای میرسد که با این که باتری انرژی دخیره شده دارد، نمیتواند آن را عرضه کند. خاطر نشان میکنم که مهم ترین عوامل در نگهداری از باتریهای لیتیوم – یون، دما و میزان شارژ آنها است.
مقدار زیاد شارژ و دمای بالای این گونه باتری، باعث از بین بردن دائمی حجم باتری میشود. بنابراین عمر باتریهای لیتیوم – یون بسته به نوع استفاده و نگهداری از آنها متفاوت است و با توجه به شرایط خاص میتوان عمر آنها را تخمین زد. بدترین شرایط برای این نوع باتریها، نگهداری آنها در حالت شارژ کامل و دمای بالا میباشد. توجه داشته باشید، یک باتری داخل لپ تاپ با منبع تغذیه دائمی، 12 تا 18 ماه عمر مفید میکند. ضمن این که کاهش مدت کارکرد باتری و سرانجام غیر قابل استفاده شدن باتری زودتر از زمان استاندارد، مربوط به اثرات استفاده با شارژ پر و دمای بالاست.
همچنین باتری را باید در محلی خنک و با مقدار شارژ تقریباً 40% نگهداری کرد و هرگز باتری کاملاً خالی را از دستگاه جدا نکنید. حفظ مقدار کمی شارژ در درون باتری، هنگام استفاده نکردن از آن به مدت حداکثر دو هفته، ضروری است. این مقدار شارژ برای ادامه کارکرد مدارهای باتری لازم است. هیچگاه باتری را در محیطی با دمای بالا نگهداری ننمایید.
ولتاژی که باتری با آن شارژ میشود نیز نقش مهمی در طول عمر باتری دارد. ولتاژ بیشتر، ظرفیت باتری را افزایش میدهد، ولی در عوض طول عمر باتری را کاهش میدهد. به همین دلیل است که اکثر باتریهای لیتیوم – یون به ولتاژ 4.20 محدود شدهاند. از سوی دیگر، مقدار قابل توجهی بهبود کارایی باتری، در هنگام گرم شدن آن وجود دارد، ولی هنگامی که دما به حالت اولیه برگردد، کارایی هم مثل قبل خواهد شد. علت افزایش کارایی در دمای بالا، کاهش مقاومت داخلی سلولهاست که با سرد شدن، به حالت الیه باز میگردد.
باطریهای لیتیوم پلیمری
این گروه نسل روز باطریها هستند که علاوه بر محدودیتهای کمتری که دارند ایمنتر و سبکتر هستند. علامت مشخصه آنها کلمه Li-Po یا Li-on-Po است. در دفترچه مشخصات محصول هم عینا” نوع باطری با عبارت لیتیوم پلیمری یا کاملتر آن یون لیتیوم پلیمر قید میگردد.
این نوع باطریها نه تنها شارژ ابتدایی 12 ساعته نیاز ندارند بلکه هیچ محدودیتی در کاربرد هم ندارند. مهمترین علامت مشخصه اینکه دستگاه شما دارای این نوع باطری است آن است که در زمان اتصال به کامپیوتر با پورت USB شارژ شود.
چون این باطریها نیازی نیست هر بار تا 100 درصد شارژ شوند سازندگان امکان شارژ با USB را در آنها قرار داده اند تا عمر باطری بهتری داشته باشند.
روش استفاده از شارژ لپ تاپ
کیت آداپتور AC لپ تاپ، شامل یک آداپتور AC است که با لپ تاپ شما سازگار است. برای اتصال لپ تاپ به منبع برق خارجی و یا جهت شارژ باتری به روش زیر عمل کنید:
1- ابتدا شارژر را به پریز برق متصل کنید.
2- سپس سر دیگر شارژر را به کانکتور متصل کنید.
3- در آخر نیز سر باقی مانده کانکتور را به لپ تاپ متصل کنید.
دلیل منطقی: با انجام این کار، افت و خیزهای اولیه ولتاژ ناشی از برق شهری مستقیم، توسط آداپتور، برطرف شده و میزان ولتاژ تنظیم میشود. حال که ولتاژ تنظیم شد، دیگر به باتری صدمهای نمیرسد. در غیر این صورت، یعنی اگر از مرحله سه به مرحله یک حرکت کنیم، فشار زیادی به باتری وارد میگردد که در کوتاه مدت باعث صدمات جبران ناپذیر و حتی آتش سوزی میگردد.
چند نکته:
1) پس از شارژ کامل باتری، حتماً باید سیم برق را به طور کامل از پریز خارج کرد و فقط به جدا کردن آداپتور از کانکتور لپ تاپ اکتفا نکنید.
2) اگر پریز آداپتور سه شاخه است، می توانید از مبدل دو شاخه برای وصل کردنی سیم برق به پریز استفاده کنید.
برای نگهداری از باتری لیتیوم – یون به نکات زیر دقت کنید:
الف) هرگز شارژ باتری را به طور کامل تخلیه نکنید. برای باتریهای لیتیوم – یون چند بار شارژ و دشارژ ناقص، بهتر از یک دوره کامل تخلیه و شارژ باتری است.
ب) این باتریها را در جای خنک نگه دارید. از قرار دادن باتری در محلی مثل ماشین پرهیز کنید. هنگام استفاده نکردن از باتری به مدت طولانی، شارژ باتری را به اندازه 40% نگه دارید.
ج) حداقل هفته ای یک بار آداپتور را از دستگاه جدا کنید و از شارژ باتری استفاده کنید.
تذکرات
به طور جدی از خرید باتریهای یدکی غیر استاندارد پرهیز کنید. همیشه به تاریخ تولید باتری توجه کنید و سراغ باتریهای دست دوم – حتی اگر به قیمت مناسبی فروخته میشوند – نروید.
هرگاه سیستم روشن است، هرگز باتری اصلی را از دستگاه جدا نکنید.
در لپ تاپهای مجهز به دو شیار باتری، باید هر ماه یک بار، محل باتری را جابهجا کنید.
همواره از آداپتور برق AC لپ تاپ خود استفاده کنید. چرا که آداپتور هر لپ تاپ به علت تفاوت در ولتاژ و همچنین سایر جزئیات، ممکن است به باتری و یا حتی سیستم تان آسیب برساند.
.
انواع باتری های لپ تاپ
باتری های NiCd - Nickel Cadmium Batteries
باتری های NiCd قدیمی ترین تکنولوژی باتری هستند. شدیداً به پدیده حافطه حساسند. مواد اولیه این نوع باتریها به دلیل این که سرطان زا می باشد، در چند سال اخیر و به ویژه در آمریکا و اتحادیه اروپا، باعث منع تولید این گونه باتری ها گشت. در واقع این باطریها بودند که اولا” شارژ ابتدایی 12 ساعته نیاز داشتند و ثانیا” هر بار باید تا انتها تخلیه می شدند تا شارژ مجدد موجب از بین رفتن سلولها نشود. این نوع باطریها اکنون منسوخ شده اند.
باتری های NiMH - Nickel-Metal Hybride Batteries
باتریهای NiMH بطور کلی 30% کارائی بیشتری نسبت به باتری های NiCd دارند. اگر چه باتریهای NiMH به پدیده حافظه حساسند، ولی نسبت به باتریهای NiCd وضعیت خیلی بهتری دارند.
آن چیزی که در مورد باتریهای NiMH اهمیت بیشتری دارد، این است که این باتریها را برای دفعات اول استفاده، بهتر است سه دوره بطور کامل شارژ کرده و بعد با استفاده، آن ها را دشارژ (تخلیه باتری) کامل نماییم. از به حالت شارژ گذاشتن بیش از 24 ساعت این گونه باتریها خودداری کنید زیرا باعث فساد و از کار افتادگی باتری میشود.
باتری لیتیوم (Lithium –ion Batteries) یا باتریهای Li-ion
باتریهای Li-ion جدیدترین تکنولوژی باتریها است و دارای چندین مزیت نسبت به انواع دیگر باتری( دو نوع بالا) میباشد. باتریهای Li-ion دارای وزن سبکتر و کارایی بیشتری هستند. باتری Li-ion دارای وزن سبکتر و کارایی بیشتری از نوع NiMH و NiCd در mAh (میلی آمپر ساعت، واحد قدرت و میزان الکترونهای قابل ارائه توسط باتری جهت شارژدهی) مساوی دارند.
باتری های Li-ion به دلیل این که به “Memory Effect” یا اثر حافظه حساس نیستند، بر دیگر باتریها ارجحاند.
کارکرد صحیح این باطریها موجب شده که نیازی به شارژ ابتدایی 12 ساعته ندارند و همچنین کاملا” برعکس باطریهای نسل قبلی به هیچ وجه نباید تا سر حد تخلیه شدن کار کنند. باید در حد 10 درصد شارژ باقیمانده مجدد شارژ شوند و سپس تا 100 درصد مجددا” شارژ گردند.
اثر حافظه چیست؟
یعنی این که اگر شما شارژ و دشارژ کامل باتری را انجام ندهید، فقط به اندازه آخرین درصد از شارژ باقی مانده، مجدداً شارژ میشود. به عنوان مثال، اگر 30 % از شارژ باتری تخلیه شود، فقط به اندازه 70% شارژ باقی مانده مجدداً شارژ خواهد شد. اگر مرتباً این کار را تکرار کنید، همواره 30% از شارژ باتری بلا استفاده خواهد ماند و فقط به اندازه همان 70% کارایی خواهد داشت. به عبارتی حتی اگر چراغ باتری در هر بار که آن را شارژ میکنید، 100% شارژ را نشان دهد، باز هم به اندازه 70% شارژ شده است.
بدین ترتیب با کمی دقت متوجه خواهید شد که روز به روز بر دامنه استفاه از باتریهای لیتیوم – یون افزایش مییابد و به تدریج استفاده از باتریهای نیکل و اسیدی کاهش مییاد، تا جایی که این روزها این نوع باتریها بدست فراموشی سپرده شدهاند. بیشتر دستگاههای الکترونیکی قابل حمل همچون لپ تاپها، پلیرها و ... معمولاً از این نوع باتری استفاده میکنند.
باتریهای لیتیوم – یون بر خلاف انواع دیگر، از آسیب "اثر حافظه" در امان هستند. یعنی اگر قبلاً برای حفظ عمر بانری مجبور بودید پس از هر سه بار شارژ، یک بار آن را به طور کامل دشارژ کنید، اما حالا در مورد باتریهای لیتیوم – یون این کار صدق نمیکند و این صرفاً چیزی بود که از قدیم به مصرف کنندههای باتریهای نیکل کادمیوم و نیکل متال هیدرید پیشنهاد میکردند. بنابراین اگر شما هنوز از همین روش برای باتریهای لیتیوم – یون استفاده میکنید، سخت در اشتباهید.
همچنین عمر باتریهای لیتیوم – یون معمولاً 300 تا 500 سیکل کامل شارژ – دشارژ است. با این حال تخلیه "نیمه کامل" بهتر از "کامل" است و تخلیه کامل به طور مکرر، به باتریهای لیتیوم – یون آسیب میرساند. ضمن این که اگر امکان شارژ زود به زود باتری برایتان فراهم نیست، میتوانید از باتریهای پر ظرفیت تر استفاده کنید. مدت زمان شارژ کردن در هر سری اهمیتی ندارد.
گذشته از این موارد، کهنه شدن باتری هم معیاریست که معمولاً خیلی مورد توجه مصرف کنندگان قرار نمیگیرد. عمر یک باتری لیتیوم – یون با استفاده معمولی و متعارف، حداکثر 2 تا 3 سال است. در واقع از دست رفتن حجم باتری زمانی به وجود میآید که مقاوت داخلی به دلیل اکسید شدن سلولها افزایش یافته است. در نتیجه مقاوت سلولها به نقطهای میرسد که با این که باتری انرژی دخیره شده دارد، نمیتواند آن را عرضه کند. خاطر نشان میکنم که مهم ترین عوامل در نگهداری از باتریهای لیتیوم – یون، دما و میزان شارژ آنها است.
مقدار زیاد شارژ و دمای بالای این گونه باتری، باعث از بین بردن دائمی حجم باتری میشود. بنابراین عمر باتریهای لیتیوم – یون بسته به نوع استفاده و نگهداری از آنها متفاوت است و با توجه به شرایط خاص میتوان عمر آنها را تخمین زد. بدترین شرایط برای این نوع باتریها، نگهداری آنها در حالت شارژ کامل و دمای بالا میباشد. توجه داشته باشید، یک باتری داخل لپ تاپ با منبع تغذیه دائمی، 12 تا 18 ماه عمر مفید میکند. ضمن این که کاهش مدت کارکرد باتری و سرانجام غیر قابل استفاده شدن باتری زودتر از زمان استاندارد، مربوط به اثرات استفاده با شارژ پر و دمای بالاست.
همچنین باتری را باید در محلی خنک و با مقدار شارژ تقریباً 40% نگهداری کرد و هرگز باتری کاملاً خالی را از دستگاه جدا نکنید. حفظ مقدار کمی شارژ در درون باتری، هنگام استفاده نکردن از آن به مدت حداکثر دو هفته، ضروری است. این مقدار شارژ برای ادامه کارکرد مدارهای باتری لازم است. هیچگاه باتری را در محیطی با دمای بالا نگهداری ننمایید.
ولتاژی که باتری با آن شارژ میشود نیز نقش مهمی در طول عمر باتری دارد. ولتاژ بیشتر، ظرفیت باتری را افزایش میدهد، ولی در عوض طول عمر باتری را کاهش میدهد. به همین دلیل است که اکثر باتریهای لیتیوم – یون به ولتاژ 4.20 محدود شدهاند. از سوی دیگر، مقدار قابل توجهی بهبود کارایی باتری، در هنگام گرم شدن آن وجود دارد، ولی هنگامی که دما به حالت اولیه برگردد، کارایی هم مثل قبل خواهد شد. علت افزایش کارایی در دمای بالا، کاهش مقاومت داخلی سلولهاست که با سرد شدن، به حالت الیه باز میگردد.
باطریهای لیتیوم پلیمری
این گروه نسل روز باطریها هستند که علاوه بر محدودیتهای کمتری که دارند ایمنتر و سبکتر هستند. علامت مشخصه آنها کلمه Li-Po یا Li-on-Po است. در دفترچه مشخصات محصول هم عینا” نوع باطری با عبارت لیتیوم پلیمری یا کاملتر آن یون لیتیوم پلیمر قید میگردد.
این نوع باطریها نه تنها شارژ ابتدایی 12 ساعته نیاز ندارند بلکه هیچ محدودیتی در کاربرد هم ندارند. مهمترین علامت مشخصه اینکه دستگاه شما دارای این نوع باطری است آن است که در زمان اتصال به کامپیوتر با پورت USB شارژ شود.
چون این باطریها نیازی نیست هر بار تا 100 درصد شارژ شوند سازندگان امکان شارژ با USB را در آنها قرار داده اند تا عمر باطری بهتری داشته باشند.
روش استفاده از شارژ لپ تاپ
کیت آداپتور AC لپ تاپ، شامل یک آداپتور AC است که با لپ تاپ شما سازگار است. برای اتصال لپ تاپ به منبع برق خارجی و یا جهت شارژ باتری به روش زیر عمل کنید:
1- ابتدا شارژر را به پریز برق متصل کنید.
2- سپس سر دیگر شارژر را به کانکتور متصل کنید.
3- در آخر نیز سر باقی مانده کانکتور را به لپ تاپ متصل کنید.
دلیل منطقی: با انجام این کار، افت و خیزهای اولیه ولتاژ ناشی از برق شهری مستقیم، توسط آداپتور، برطرف شده و میزان ولتاژ تنظیم میشود. حال که ولتاژ تنظیم شد، دیگر به باتری صدمهای نمیرسد. در غیر این صورت، یعنی اگر از مرحله سه به مرحله یک حرکت کنیم، فشار زیادی به باتری وارد میگردد که در کوتاه مدت باعث صدمات جبران ناپذیر و حتی آتش سوزی میگردد.
چند نکته:
1) پس از شارژ کامل باتری، حتماً باید سیم برق را به طور کامل از پریز خارج کرد و فقط به جدا کردن آداپتور از کانکتور لپ تاپ اکتفا نکنید.
2) اگر پریز آداپتور سه شاخه است، می توانید از مبدل دو شاخه برای وصل کردنی سیم برق به پریز استفاده کنید.
برای نگهداری از باتری لیتیوم – یون به نکات زیر دقت کنید:
الف) هرگز شارژ باتری را به طور کامل تخلیه نکنید. برای باتریهای لیتیوم – یون چند بار شارژ و دشارژ ناقص، بهتر از یک دوره کامل تخلیه و شارژ باتری است.
ب) این باتریها را در جای خنک نگه دارید. از قرار دادن باتری در محلی مثل ماشین پرهیز کنید. هنگام استفاده نکردن از باتری به مدت طولانی، شارژ باتری را به اندازه 40% نگه دارید.
ج) حداقل هفته ای یک بار آداپتور را از دستگاه جدا کنید و از شارژ باتری استفاده کنید.
تذکرات
به طور جدی از خرید باتریهای یدکی غیر استاندارد پرهیز کنید. همیشه به تاریخ تولید باتری توجه کنید و سراغ باتریهای دست دوم – حتی اگر به قیمت مناسبی فروخته میشوند – نروید.
هرگاه سیستم روشن است، هرگز باتری اصلی را از دستگاه جدا نکنید.
در لپ تاپهای مجهز به دو شیار باتری، باید هر ماه یک بار، محل باتری را جابهجا کنید.
همواره از آداپتور برق AC لپ تاپ خود استفاده کنید. چرا که آداپتور هر لپ تاپ به علت تفاوت در ولتاژ و همچنین سایر جزئیات، ممکن است به باتری و یا حتی سیستم تان آسیب برساند.
.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
