کشورهای مختلفی با شناسایی قابلیت پهپادها، بهره گیری هدفمند از آنها را در دستور کار خود قرار داده اند که ایالات متحده آمریکا به نوعی بنیان گذار پهپادهای شناسایی و رزمی بحساب می آید و هم اکنون برنامه های توسعه ای گوناگونی را دست انجام دارد. کشورمان نیز یکی از پیشگامان این صنعت بشمار می رود و سابقه بکاری گیری هدفمند از پهپادها در کشورمان به بیش از 30 سال می رسد که این موضوع از اهمیت ویژه ای برخودار بوده و نشان است جایگاه پهپاد ها در نیروهای مسلح کشورمان دارد.
در این مقاله قصد داریم شما را با مهمترین پهپادهای نظامی حال حاضر دنیا آشنا کرده و ویژگی های آنها را مورد بررسی قرار دهیم همچین معرفی پهپادهای ایرانی و مقایسه آنها با پهپاد هم رده خارجی، بخش دیگری از این مقاله می باشد.
پهپاد ها بر حسب نوع ماموریت به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که به طور کلی به دو دسته پهپادهای شناسایی و پهپادهای رزمی قابل دسته بندی اند. البته پهپاد های رزمی، دارای قابلیت های شناسایی نیز می باشند. این وسایل پروازی بدون سرنشین بر حسب نوع ماموریت، دارای ابعاد متنوعی می باشد. در یک رده بندی کلی می توان آنها را به صورت زیر تعریف کرد:
پهپاد های رده سنگین:
پهپاد های رده سبک:
- پهپادهای برد متوسط (سبک)
- پهپادهای برد کوتاه (نیمه سبک)
- پهپادهای دست پرتاب (فوق سبک)
- پهپادهای عمود پرواز و مولتی روتور (فوق سبک)
(توجه: این دسته بندی توسط نگارنده انجام گرفته است. بدیهی است که دسته بندی های دیگری نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد)
در ادامه مهمترین و مشهور ترین پهپاد ها هر رده که در وضعیت عملیاتی می باشند، معرفی خواهند شد.
بخش اول - پهپادهای رده سنگین و نیمه سنگین
این رده از پهپاد ها به دلیل نوع ماموریت خود که ذو شاخصه اصلی آن انجام پرواز های برد بلند و مداومت بالا می باشد، از اهمیت ویژه ای در میان هواپیماهای بدون سرنشین برخوردارند. پهپادها ممکن است هر دو این شاخصه یا یکی از آنها یعنی برد بلند یا مداومت پروازی بالا را داشته باشند. پهپاد ها برای پرواز در ارتفاع بالا نیازمند بهره گیری از موتورهای جت می باشند چون در این ارتفاعات فقط موتورهای جت می توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.
قابلیت ارتفاع پروازی بالا و بردهای بلند، پهپادها را به استفاده از سامانه های مبتنی بر ارتباطات ماهواره ای، ملزم می نماید که تکنولوژی پهپادهایی با قابلیت های اینچنینی فقط در اختیار برخی کشورها می باشد که پهپاد استراتژیک گلوبال هاوک از مهمترین پهپادهای عملیاتی با این قابلیت می باشد. در رده نیمه سنگین ها نیز بهره گیری از موتورهای توربوپراپ/ پیستونی، مرسوم است. این قبیل از پهپادها بر خلاف رده ارتفاع بالا، فقط برای ماموریت های شناسایی و جاسوسی طراحی نشده اند بلکه قابلیت های رزمی نیز ممکن است بخش مهمی از ماموریت آنها باشد. این رده از بی سرنشین ها جایگاه ویژه ای در میان سایر پهپادها دارند. پهپاد توانمند پردیتور یا پهپاد ایرانی شاهد 129 نمونه هایی از این رده از پهپاد ها می باشند که در ادامه این بخش با ویژگی های آنها آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید
پهپادهای ارتفاع بالا و ماندگاری طولانی (سنگین)
این قبیل از پهپادها معمولا دارای وزن برخاست بیش از 10 تن که قادرند تا ارتفاعات بیش از 50 هزار پایی پرواز کرده و با مداومت پروازی بیش از 25 ساعت به بردهای عملیاتی بیش از 10 هزار کیلومتری دست یابند. از این رو این گونه پهپادها با عنوان HALE یا ارتفاع بالا - ماندگاری طولانی (High Altitude Long Endurance) شتاخته می شود. هدایت پهپادهای HALE معمولا با استفاده از ماهوراه صورت می گیرد. این امر قابلیت های ویژه ای را برای این رده از پهپادها به همراه دارد.
RQ-4 Global Hawk
وظیفه اصلی این پهپاد خاص و استراتژیک، تهیه زنده تصاویر و نقشه های مورد نیاز فرماندهان از مناطق وسیع به صورت زنده و همچنین پوشش این مناطق با استفاده از سنسورهای الکترواپیتک و حرارتی است. این پرنده شناسایی می تواند تا ارتفاع 18 کیلومتری از سطح زمین فاصله بگیرد و در نهایت تا مدت زمان 42 ساعت به پرواز و عملیات ادامه دهد.
وزن گلوبال هاوک 14.5 تن بوده و می تواند با سرعت 575 کیلومتر بر ساعت پرواز کند. برد پروازی " گلوبال هاوک " در حدود 14 هزار کیلومتر اعلام شده و می تواند محموله ای به وزن 1600 کیلوگرم را حمل کند. این پرنده بدون سرنشین از یک موتور توربوفن مدل F137-RR-100 ساخت شرکت رولز- رویس انگلستان بهره می برد. وزن 14.5 تنی این پهپاد را به سنگین وزن ترین پهپاد عملیاتی جهان بدل کرده است.
جالب است بدانید که هزینه کل پروژه گلوبال هاوک در حدود 10 میلیارد دلار بوده و در حال حاضر قیمت هر فروند از این پهپادها به همراه هزینه های عملیاتی آن در حدود 222 میلیون دلار رسیده و آن را به گران ترین پهپاد عملیاتی جهان بدل کرده است. اما دلیل عمده این گرانی، بحث محموله همراه این پهپاد است که آن را از سایرین متفاوت کرده است.
با نگاه به این پهپاد اولین نکته ای که هر بیننده ای را جذب می کند بحث شکل خاص در جلوی این پهپاد است. در این محل یک دیش دریافت اطلاعات قرار دارد که در باند " KU " عمل کرده و می تواند با سرعت 50 مگابایت در ثانیه به دریافت و ارسال اطلاعات بپردازد.
رادار روزنه مصنوعی " SAR " به همراه سامانه های جستجو و شناسایی الکترواپتیک و فروسرخ که بر روی این پهپاد نصب شده اند به دلیل ارتفاع بالای پروازی این پرنده می توانند محوطه ای به مساحت 100 هزار کیلومتر مربع را در یک روز اسکن و نقشه برداری کند. باید گفت که رادار روزنه این پهپاد در باند ایکس فعالیت می کند که خود باعث افزایش توان عملیاتی این رادار است.
این توانایی منحصر به فرد در حوزه شناسایی بعلاوه برد، ارتفاع پروازی و ماندگاری بالا به همراه توانایی پرواز در تمام شرایط جوی می تواند دلایل خوبی برای بهای سنگین این پهپاد آمریکایی باشد. بدنه اصلی این هواپیمای از آلومینیوم و دم V شکل و بالاهای آن از کامپوزیت طراحی شده است تا از سطح مقطع راداری و سیگنالهای فروسرخ این هواپیما بکاهد. سامانه هشدار دهند راداری AN/ALR 89 نیز به عنوان دفاع این پهپاد در برابر موشکهای هدایت راداری عمل می کند. البته " RQ-4 " یک پهپاد صرفا شناسایی بوده و توان حمل سلاح را ندارد.
پهپادهای ارتفاع متوسط - ماندگاری طولانی (نیمه سنگین)
همانطور که گفته شده این پهپادها از مهمترین پهپادهای حال حاضر می باشد و کشورهای مختلفی برنامه های توسعه ای مختلفی در این رده از پهپادها را به پایان رسانده یا در حال انجام آن هستند. اصطلاح MALE یا همان ارتفاع متوسط - ماندگاری طولانی (Medium Altitude Long Endurance) در نامگذاری این رده استفاده می شود. وزن برخاست این پهپادها عموما کمتر از 5000 کیلوگرم بوده و مداومت پروازی بیش از 20 ساعت دارند. اغلب این پهپاد ها می توانند به بردهای عملیاتی بیش از 1000 کیلومتر دست یابند و از سامانه رانشی ملخی بهره می برند. در ادامه به مهمترین های این رده پرداخنه می شود.
MQ-9 Reaper
ریپر یکی از بهترین پهپادهای تاکتیکی دنیاست که توسط شرکت جنرال اتمیکز آمریکا طراحی و ساخته شده است. این پهپاد اولین پروازش رو در سال ۲۰۰۱ انجام داد و حدود ۶ سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۷ به طور رسمی از آن رونمایی شد
این پهپاد همچون سایر پهپادهای برد متوسط و بلند، دارای یک ایستگاه کنترل زمینی مجهز می باشد که دو اپراتور کنترل و تسلیحات در آن قرار دارند. جالب است بدانید که هدایت این پهپاد از طریق ارتباطات ماهواره ای انجام می گردد. یعنی اپراتورهای ریپر، از داخل خاک آمریکا براحتی می توانند آن را در هر نقطه ای از جهان که در حال پرواز است کنترل کنند. البته این پهپاد پیشرفته قادر است با برنامه ریزی از پیش تعیین شده در کامپیوترش بدون استفاده از خلبان و به طور اتوماتیک نیز پرواز کرده که این موضوع برگ برنده ای برای این پهپاد بحساب می آید. قابلیت های بالای این پهپاد باعث شده شرکت بزرگ ناسا نیز از آن برای کارهای تحقیقاتی خود استفاده کند.
ریپر با وزن برخاست ۴۷۶۰ کیلوگرمی خود دارای بالی به طول ۲۰ متر و بدنه ای ۱۱ متری است. بالهای باریک و بلند این پهپاد آن را قادر می سازد تا مانند یک گلایدر مدت زمان زیادی رو بتواند در آسمان و با قدرت موتور کم پرواز کند. ریپر قادره محموله ای به وزن ۷۰۰ کیلوگرم رو با خود حمل کرده که ۱۴۰۰ کیلوگرم از این محموله را در خارج از خود یعنی ۱۴۰۰ کیلوگرم بمب و موشک و ۳۰۰ کیلوگرم مابقی را در داخل خود جای دهد. حداکثر سرعت ۴۸۲ کیلومتر بر ساعت، برد عملیاتی ۱۸۲۵ کیلومتر و ۱۴ ساعت مدت زمان یا مداومت پروازی با حداکثر وزن محموله و پرواز در ارتفاع ۲۵ هزار پایی (۷.۵ کیلومتری) آن را تبدیل به یک پهپاد شکارچی و ماجراجو کرده است.
تا این زمان بیش از ۱۰۰ فروند از این پهپاد ساخته شده و هم اکنون علاوه بر آمریکا کشورهای مختلفی از جمله انگلیس، فرانسه، ایتالیا و هلند از آن استفاده می کنن. متاسفانه این پهپاد قاتل، عملیات های مختلفی را علیه مردم کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان و یمن انجام داده است.
MQ-1 Predator
در سال 1994 یکی از معروفترین پهپادهای شناسایی جهان یعنی "پرودیتور" اولین پرواز خود را انجام داد. این پهپاد با طول 8 متر و دهانه بال 20 متر از یک موتور ملخی 4 سیلندر با توان 115 اسب بخار بهره می برد. این پهپاد می تواند با سرعتی در حدود 165 کیلومتر بر ساعت پرواز کرده و به مدت 13 ساعت بر روی یک هدف به پرواز ادامه دهد. برد پردیتور در حدود 1100 کیلومتر است و می تواند تا ارتفاع حدودا 7 کیلومتری از سطح زمین اوج بگیرد. این پرنده توسط خدمه زمینی از فواصلی دور کنترل می شود.
پردیتور از سالهای پایانی دهه 90 میلادی پروازی های شناسایی خود را بر روی مناطقی مثل یوگسلاوی سابق آغاز کرد اما عمده عملیات های آن به سه کشور عراق، افغانستان و پاکستان در سالهای اخیر برمی گردد. این پهپاد قاتل اولین بار درسال 2001 میلادی به موشکهای ضد تانک هلفایر مجهز شده و تبدیل به اولین پهپاد مسلح جهان شد.
اما مهم ترین بخش پهپاد پردیتور، سامانه شناسایی و جاسوسی آن است. این پهپاد به دوربین های الکترواپتیک، فروسرخ و رادار روزنه برای شناسایی عوارض سطحی مجهز شده است. این دوربین ها به منظور تصویر برداری در شب و روز و کلیه شرایط مختلف آب و هوایی طراحی شدند. نکته مهم در مورد این دوربین ها این است که می توانند از فاصله ای در حدود 12 کیلومتر بر روی هدفی به اندازه یک اتومبیل کوچک زوم کرده و آن را زیر نظر بگیرند. دوربین های سری " DLTV " نصب شده بر روی پردیتور از لنزهایی با فاصله کانونی 955 میلی متر بهره می برند و دو دوربین فروسرخ این پهپاد نیز با داشتن 6 زاویه دید گوناکون از لنزهایی با فاصله کانونی بین 19 تا 560 میلی متر بهره می برند. این دوربین ها با توان زوم بالا هستند که به پرودیتور توان زوم تا حدود 12 کیلومتر را می دهند.
رادار روزنه به کار رفته بر روی پردیتور مدل "TESAR" ساخت شرکت نورثروپ گرومن است که توانایی تهیه تصاویری با کیفیت 0.305 متر را از سطح زمین را دارد. بنا بر ادعای شرکت سازنده در صورتی که این رادار اقدام به تهیه تصویر از یک منطقه بیابانی را بکند و روز بعد نیز همان حرکت را در همان نقطه تکرار کند و شخصی از آن منطقه با یک خودرو عبور کرده باشد امکان شناسایی رد وی بر روی زمین به وسیله مقایسه دو تصویر گرفته شده وجود دارد.
نکته مهم دیگر توانایی پردیتور برای باقی ماندن بر روی یک محدوده است. این پهپاد می تواند به مدت 24 ساعت و با سرعتی در حدود 100 کیلومتر بر ساعت بر فزار منطقه مورد نظر خود به پرواز پرداخته و به انجام ماموریت بپردازد. این پایایی بالا نیز از جمله مولفه های مهم در عملیات های شناسایی و جاسوسی می باشد.
heron
اِیتان یا هرون تی‌پی هواپیمای بدون سرنشین شناسایی است که توسط صنایع هوافضای اسرائیل ساخته شده و اکنون در اختیار نیروی هوایی این کشور قرار دارد. این پهپاد میتواند در یک نوبت بیش از ۲۴ ساعت پرواز کند و سیستم‌های پیشرفته راداری را حمل کند. ایتان، واژه‌ای عبری و به معنای «با صلابت» است. هرون تی‌پی مدل پیشرفته‌تر و بزرگ‌تری از هواپیمای هارون ۱ است و از یک موتور توربوپراپ پرت اند ویتنی پی‌تی۶ استفاده میکند و میتواند با حداکثر وزن ۴۶۵۰ کیلوگرم وزن به پرواز درآید. این هواپیمای شناسایی نظامی قادر به حمل گیرنده‌های الکترواپتیکال، سیستم‌های مختلف راداری مانند رادارهای گشت دریایی، سیستم‌های ارتباطی اطلاعاتی و ابزارهای حمایتی الکترونیکی است. ارتش فرانسه نیز در سال ۲۰۱۱ ایتان را به عنوان پهپاد شناسایی برای ماموریت‌های طولانی در ارتفاع متوسط خود برگزید و جایگزینی برای هارون ۱ برگزید.
با توجه به این که ایتان میتواند در یک نوبت بیش از ۲۴ ساعت پرواز کند منطقه خلیج فارس و ایران در محدوده پروازی آن قرار دارد. برد عملیاتی این پهپاد 7400 کیلومتر است. ارتش اسرائیل چیزی در این مورد که آیا این هواپیما برای نبرد با ایران طراحی شده نگفته و تعداد هواپیماهای ایتان تولید شده را هم اعلام نکرده است. به گفته فرمانده نیروی هوایی اسرائیل در هنگام ورورد ایتان به خدمت نظامی، در آینده ماموریت‌های دیگری را نیز می‌توان برای این هواپیما تعریف کرد. به گفته تامی سیلبرینگ از مسئولان تولید این هواپیما ایتان تی‌پی قدرت کافی برای انجام ماموریت‌های استراتژیک الکترونیکی استراق سمع و گردآوری هشدارها را دارد اما استفاده از آن به عنوان سیستم انتشار امواج اختلال الکترونیکی در جریان جنگ الکترونیکی دشوار خواهد بود. ایتان در جریان جنگ ۲۲ روزه غزه در نقشی شبیه به نقش هواپیمای شاویت مدل تولید اسرائیل هواپیمای سرنشین‌دار هشدار اطلاعاتی گالف‌استریم ۵۵۰ استفاده شد که نخستین تجربه جنگی آن در در جنگ ۲۰۰۶ لبنان بود و قیمت آن حدود سه تا چهار برابر ایتان تی‌پی است.
هواپیمای ایتان، ۵ تن وزن دارد و از هر پهپاد دیگری بزرگتر بوده و طول بالهای آن به درازای بالهای بوئینگ ۷۳۷ است. وزارت امور خارجه اسرائیل ادعا کرده‌است هواپیمای بدون سرنشین ایتان قادر است تا در ارتفاعات بالا (حدود ۱۵ کیلومتر) پرواز کند و هدف قرار دادن آن توسط ضد موشک را دشوار خوانده‌است. مساخت بال ایتان ۲۶ متر و طول بدنه آن ۱۳ متر است و قادر است تا ارتفاع ۱۴ هزار متری صعود کند و میتواند یک نوبت پروازی تا بیش از ۷۰ ساعت را تحمل کند. در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۲ یک فروند از این هواپیما که بیش از سقف توانایی‌های پروازی خود مورد استفاده قرار گرفته بود بر اثر شکسته شدن بال آن در هوا از میان رفت.
نیروی هوایی رژیم صهیونیستی، برای اولین بار در جریان نبرد با حماس در غزه از هواپیمای بدون سرنشین ایتان استفاده کرد.
Hermes 900
هرمس ۹۰۰ نوعی پهپاد چندمنظورهٔ سایز متوسط اسرائیلی با استقامت پروازی بالاست که جهت مأموریتهای تاکتیکی ارتفاع متوسط در شرکت البیت سیستمز اسرائیل طراحی و توسعه یافته است. این پهپاد با ارتقای طرح کلی هرمس ۴۵۰ پهپاد قدیمی‌تر شرکت البیت ساخته شده است و عملیات‌های شناسایی، پایش و مراقبت و رله ارتباطی از مأموریتهای اصلی آن هستند. این پهپاد را می توان با پهپادهای مدل MQ1 و یا پهپادهای گروه Heron که استفاده زیادی در ارتش اسرئیل دارند مقایسه کرد. هرمس ۹۰۰ در مقایسه با هرمس ۴۵۰ می تواند در ارتفاع بالاتری پرواز کرده و و این عمل را در اتفاع ۳ هزار پایی از سطح زمین انجام دهد.
هرمس ۹۰۰ در مقایسه با هرمس ۴۵۰ حدود دوبرابر بزرگتر شده است. مداومت پروازی هرمس ۹۰۰ حدود ۳۶ ساعت بوده و برد عملیاتی آن 200 کیلومتر می باشد. طول این پهپاد به ۸.۳ متر و فاصله بالهای آن به ۱۵ متر می‌رسند. هرمس ۹۰۰ با حداکثر ۱۱۸۰ کیلوگرم وزن برخاست توانایی حمل ۳۵۰ کیلوگرم سوخت و بار را دارد. حداکثر سرعت هرمس ۹۰۰ به ۲۲۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد اما سرعت کروز آن ۱۱۲ کیلومتر بر ساعت است. سقف پروازی این پهپاد ۹۱۴۴ متر است و نیروی محرکهّ آن را موتور توربوشارژ چهارزمانه اتریشی Rotax 914 با قدرت ۱۱۰ اسب بخار تامین میکند. برزیل، کلمبیا، شیلی، مکزیک و سوییس از کاربران این پهپاد می باشند.
SAGEM [b]Patroller [/b]
پترولر یکی دیگر از پهپادهای برد بلند است که برخلاف پهپادهای فوق، در یک کشور اروپایی توسعه پیدا کرده است. این پهپاد فرانسوی در سال 2009 اولین پرواز خود را با موفقیت پشت سر گذاشت. پترولر دارای پیکربندی غیر معمولی است که شباهت بسیار زیادی با هواپیماهای سرنشین دار سبک دارد و در واقع بر اساس گلایدر موتور دار Stemme S-15 توسعه پیدا کرده و به یک پرنده هدایت پذیر از دور (پهپاد) تبدیل شده است.
طبق اعلام شرکت فرانسوی سِی جم، ورژ های مختلف پترولر (Patroller-R/M) قادر هستند به مداومت پروازی 20 الی 30 ساعته و حتی بیش از این دست یابند و ماموریت شناسایی خود را تا ارتفاع 25 هزار پایی و با سرعت ماکزیمم 240 کیلومتر بر ساعت به انجام برساند. پترولر به سامانه های راداری و الکترواپتیکی و سنسورهای مدرنی مجهز شده است و قادر است با اتصال به ماهواره ماموریت خود را به خوبی به انجام رساند.
شاهد 129
مهرماه سال 92 مصادف بود با ورود رسمی ایران به عرصه طراحی و ساخت پهپادهای برد بلند. طراحی و ساخت این نوع پرنده ها با توجه به تکنولوژی های انحصاری، فقط در اختیار چند کشور بود اما با معرفی پهپاد شناسایی و رزمی شاهد 129 تحول جدیدی در صنعت پهپادی کشور آغاز شد. پیش از این برد پهپادهای شناسایی ایرانی در بهترین حالت به چند صد کیلومتر می رسید اما با معرفی این پهپاد نقاطی در فواصل 2000 کیلومتری نیز در دیدرس و تیرس نیروهای مسلح کشورمان قرار گرفت و چشم بینای 24 ساعته این پهپاد تحرک هر جنبنده ای را تا این فواصل زیر نظر خواهد گرفت.
شاهد 129 توانایی حمل همزمان 8 بمب یا موشک هوشمند سدید، ساخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را دارد و برای اهداف ثابت و متحرک طراحی شده است. دقت در هدف گیری با شعاع عملیاتی 1700 تا 2000 کیلومتر و 24 ساعت مداومت پروازی با یک بار سوختگیری از ویژگی های این هواپیمای بدون سرنشین رزمی ایرانی است و هر فرودگاهی می تواند محل نشست و برخاست شاهد 129 باشد. سقف پروازی این پهپاد در زمان رونمایی، 24 هزار پا اعلام شد که با ایستگاه های کنترل قابل حمل زمینی در ارتباط بوده و می تواند با هزینه بسیار پایین عملیات خود را انجام دهد. این پهپاد قدرت مراقبت از شعاع 200 کیلومتری خود را دارد و می توان از این پرنده بدون سرنشین در مقابله با اشرار و تروریست‌ها، کشف و شناسایی در مرزهای آبی و خاکی، مسائل زیست محیطی، نقشه برداری و تهیه عکس های هوایی نیز استفاده کرد.
کاهش مصرف سوخت و بالطبع افزایش مداومت پروازی و نیز افزایش میدان دید و بُرد عملیاتی از جمله مزایای افزایش سقف پرواز در این پرنده بدون سرنشین است. موتور شاهد 129 از نوع ملخی فشار دهنده با ملخ سه پره است و در انتهای بدنه قرار شده که این محل نصب به عملکرد بهینه سامانه الکترواپتیکی مستقر در دماغه کمک میکند.
این موتور میتواند یکی از دو نوع پیستونی یا توربوپراپ باشد. که با توجه به سقف پرواز حدود 24000 تا 25000 پائی اعلام شده برای شاهد 129 احتمال وجود موتور پیستونی در نمونه‌های فعلی تقویت میشود. اعلام وجود برنامه‌های افزایش سقف پرواز این هواپیما در نمایشگاه اخیر نیروی هوافضا نیز امری است که قاعدتاً با بهره‌گیری از موتور توربوپراپ مقدور خواهد شد.
سامانه الکترواپتیکی عقاب 6 برای دید در روز و احتمالا سامانه فروسرخ برای دید در شب و از سامانه مسافتیاب لیزری در این پهپاد بکار گرفته شده است. یک سامانه تصویربرداری سادهتر نیز در تصاویر منتشر شده قابل تشخیص است که محل نصب آن زیر بدنه و در محدوده بین دو ارابه فرود اصلی است. این سامانه ها شاهد 129 را به یک پهپاد شناسایی موفق مبدل ساخته است که مصداق آن انجام عملیات های شناسایی مختلف علیه مواضع تروریست های حاضر در سوریه و عراق می باشد که توسط خود آنها منتشر شده است.
از نظر ظاهری شاهد 129 شباهتهایی به هرمس 450 و واچکیپر ساخت انگلیس دارد. البته ابعاد شاهد بسیار بزرگتر از هرمس بوده و مشخصات عملیاتی آن نیز بسیار برتر است. پهپاد انگلیسی که خود وامدار طراحی از روی نمونه هرمس است از لحاظ ابعاد و مشخصات پروازی نزدیکتر به نمونه ایرانی اما باز هم کوچکتر است زیرا دهانه بال آن 10.5 و طول بدنه آن 6.1 متر، بیشینه جرم آن در حالت برخاست به 450 کیلوگرم رسیده و تا 150 کیلوگرم محموله حمل میکند. مداومت پروازی آن نیز 20 تا 30 ساعت عنوان شده.
وجود تفاوتهای طراحی فراوان نشان میدهد ضمن مشابهت در کلیات پیکربندی، طراحان ایرانی راه خود را طی کرده‌اند که مهمترین آن وجود قابلیت رزمی در شاهد 129 است. در مجموع این پهپاد نشان داده است قابل رقابت با پرنده های هم رده خود می باشد که این رقابت در آینده با معرفی شاهد 129 با ارتفاع پروازی 60 هزار پایی بسیار قابل توجه خواهد بود.
رونمایی از شاهد 129 جدید با دماغه متفاوت، نشان از برنامه جدی سپاه پاسداران به منظور ارتقا و توسعه سامانه ها ارتباطی آن دارد.
فطرس
برد بلند ترین پهپاد ایرانی فطرس نام دارد، این پهپاد در سال 1392 به طور رسمی معرفی شد. دو شاخصه مهمی که در این پهپاد قابل توجه است، برد فراتر از 2000 کیلومتر و شکل ظاهری دماغه آن، که نشان دهنده قابلیت ارتباطات ماهواره ای است. قابلیتی که در آینده به صورت جدی در برنامه های فضایی و پهپادی قرار دارد. این پهپاد راهبردی با سقف پرواز 25000 پا و قابلیت 16 تا 30 ساعت پرواز مداوم قادر است علاوه بر مأموریتهای شناسایی و مراقبت با مسلح شدن به موشکهای هوا به سطح و انواع راکتها، مأموریتهای رزمی را نیز انجام دهد. این پهپاد دارای هدایت اتوماتیک و هدایت توسط خلبان زمینی بوده و سرعت آن 140 تا 250 کیلومتر است. توانایی فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی و ارسال تصاویر به صورت زنده (بیدرنگ یا Real time) و امکان ضبط تصاویر در ایستگاه کنترل زمینی، توانایی برنامه‌ریزی رفت و برگشت، اجرای مأموریت به صورت رایانهای با اتکا به خلبان خودکار و سامانههای ناوبری داخلی مانند GPS/INS و ارسال دائم اطلاعات پروازی از دیگر ویژگی های این پهپاد ساخت وزارت دفاع می باشد.
از دیگر مأموریتهای قابل واگذاری به فطرس به عنوان یک پهپاد با مداومت پروازی بالا نظارت الکترونیکی و جاسوسی مخابراتی و سیگنالی است کاری که امروز نمونه‌ای از هواپیمای سی-130هرکولس با نام خفاش و نمونه‌ای از بوئینگ-707 با نام صدف برای نهاجا انجام می‌دهند و با توجه به تهدیدات پیرامونی نیاز به گسترش چنین ناوگانی کاملاً محسوس است. این هواپیماها با قابلیتهای ویژه خود از دوران جنگ تحمیلی تا کنون خدمات کلیدی در اجرای موفق مهمترین عملیات‌های هوایی کشور داشتهاند. همچنین در مأموریتهای گشت دریایی با سامانههای الکترواپتیکی و حسگرهای دیگر خصوصاً حسگرهای غیرفعال مانند سامانه ردیابی تغییرات میدان الکترومغناطیسی زمین برای ردیابی زیردریاییها این پهپاد بسیار مفید خواهد بود. تمامی این ویژگی های احتمالی در کنار قابلیت رزمی بودن این پهپاد، آن را تبدیل به یک پهپاد چند منظوره می نماید.
در واقع فطرس میتواند بیش از یک روز در مسافت صدها کیلومتر دورتر از مرزهای آبی ایران برای زیرنظر داشتن تردد شناورهای سطحی و زیرسطحی (نقشی که امروز بر عهده تعداد اندکی هواپیمای P-3F اوریون و ایران-140 دریایی است) و نیز ارسال هشدار زودهنگام نسبت به آرایش ناوگان دشمن ایفای نقش کرده و در صورت لزوم دستکم از نظر اطلاعاتی به کمک ناوگروههای نیروی دریایی ارتش در شرق و غرب اقیانوس هند بشتابد. همچنین با بهره گیری از موتور توربوپراپ قادر خواهد بود که ارتفاع پروازی خود را به بیش از 50 هزار پا افزایش دهد که این امر در کنار بهره گیری از ارتباط ماهواره ای آن را تبدیل به یک پهپاد راهبردی و قابل رقابت خواهد کرد. فطرس شباهت ظاهری زیادی با پهپاد اسرائیلی هرون دارد اما مخصات عملکردی آنها متفاوت می باشند.
پس از رونمایی از این پهپاد، کارشناسان نظامی کشورهای صاحب این فناوری، ایران را در لیست قدرتهای پهپادی دنیا قرار داده اند که این اتفاق مهم همچون قدرت موشکی کشور، مرهون بیش از دو دهه تلاش مستمر در عرصه می باشد.
ادامه این مقاله بر اساس روند زیر در حال تکمیل می باشد...
برترین پهپاد های جهان و مقایسه ی آنها با نمونه های ایرانی (2)
برترین پهپاد های جهان و مقایسه ی آنها با نمونه های ایرانی (3)
- پهپادهای برد کوتاه (نیمه سبک)
- پهپادهای دست پرتاب (فوق سبک)
- پهپادهای عمود پرواز و مولتی روتورها (فوق سبک)
منابع: وب سایت های معتبر (مشرق، آی آر ارتش، خبر آنلاین، همشهری آنلاین و ...)، اطلاعات شرکت های سازنده، مراجع و کتب مربوطه (Jane's) و ...
" کپی و نشر این مقاله با ذکر نام مراجع و وبلاگ بلا مانع است "
ترجمه، نگارش و گرآوردی: هادی فعال
==========================================
(محصول سیستم‌های هوانوردی جنرال اتمیکس)
این هواپیما را در آسمان افغانستان، پاکستان و عراق به دفعات می‌توان مشاهده کرد. به عنوان یکی از دو سیستم اصلی بی‌سرنشین ایالات متحده که با خود سلاح حمل میکند (در این مورد، دو موشک هوا به زمین هیل‌فایر)، پرداتور وظیفه شکار دشمن را به همراه نسل بعدی خود که MQ-9 Reaper است، ایفا میکند. بردی به اندازه 640 کیلومتر دارد و میتواند به مدت 20 ساعت بر فراز هدف پرواز کند. پرداتور اولین سیستم هوایی بی‌سرنشینی بود که به طور گسترده هم در ماموریت‌های گشت‌زنی و هم در عملیات تهاجمی شرکت داشت. اولین کاربرد آن نیز در میانه دهه 1990 / 1370 در بوسنی بود. نام «پرداتور» تقریبا با پهپادهای بمب‌افکن مترادف شده است.
Mantis (محصول سیستم‌های هوایی Ronen Nadir/Bluebird)
این هواپیمای تمام‌خودکار تا ارتفاع 40هزار پا الی 12هزار متری بالای هر منطقه جنگی، ناحیه مصیبت‌زده و یا مرزها پرواز کرده و داده‌های هوشمند خود را به مرکز کنترل زمینی ارسال میکند. تمام کاری که یک سرباز باید انجام دهد تا مانتیس را در حالت خلبان خودکار به یک ماموریت بفرستد، فشار دادن یک دکمه است. از آن به بعد مانتیس میتواند برنامه‌های پروازش را محاسبه کند، موانع را دور بزند و هنگامی که چیز جالب‌توجهی دید به مرکز کنترل زمینی اطلاع دهد، مواردی مانند دود و یا حرکت نیروهای نظامی. در پایان ماموریت، این هواپیما به خانه برمی‌گردد و خود به خود فرود می‌آید.
RQ-11B Raven (محصول Aero Vironment)
به عنوان پرکاربردترین پهپاد در کره زمین، با بیش از 7هزار دستگاه در خدمت، شما برای پیدا کردن یک واحد رزمی در عراق و یا افغانستان که از یکی از این‌ها استفاده نکند، کار سختی در پیش خواهید داشت. رِیوِن (به معنی کلاغ‌سیاه) با یک متر طول و 1.9 کیلوگرم وزن، عموما از یک دوربین ویدیویی رنگی با پایدارسازی الکترونیکی و یا یک دوربین ویدیویی فروسرخ برای ماموریت در شب استفاده میکند که میتواند زوم شود یا بچرخد تا به واحدهای زمینی، موقعیت را اطلاع دهد. این ناوگان در حال یک ارتقای دیجیتالی است که در صورت نصب آن، هر یک از این پرنده‌ها میتواند به یک دستگاه تقویت‌کننده مخابراتی تبدیل شوند و برد 9.6 کیلومتری آن به طرز موثری افزایش یابد. این هواپیما سبک و بادوام است و اگر سقوط کند، بالها به راحتی جایگزین می‌شوند.
Wasp III (محصول آیروویرونمنت)
هرجا که نیروهای عملیات ویژه نیروی هوایی ارتش ایالات متحده حضور داشته باشند، می‌توانید چند فروند از آنها را هم مشاهده کنید. وَسپ3 (به‌معنی زنبور) با وزن تقریبا نیم کیلوگرم، با دست پرتاب میشود، مجهز به یک دوربین فیلمبرداری در روز و شب است و میتواند طوری برنامه‌ریزی شود تا یک ماموریت خودکار را در فاصله زمانی بین پرواز و فرود انجام دهد. با این قابلیت‌ها، این پرنده جزو محصولات طبقه بندی شده ارتش قرار گرفته است. این پرنده میتواند با سرعت 32 تا 64 کیلومتر بر ساعت تا ارتفاع 150 متر از سطح زمین اوج بگیرد، و می‌توان هنگامی که یک هدف در دیدرس قرار گرفت، از آن استفاده کرد. پیشرانه الکتریکی دو تیغه‌ای آن، این پرنده را تقریبا بی‌صدا ساخته است.
Desert Hawk (محصول لاکهید مارتین)
این هواپیما در قلمرو سربازان انگلیسی و امریکایی در افغانستان استفاده میشود. هنگامی که به هوا پرتاب شد، در مسیر از پیش برنامه‌ریزی شده خود پرواز میکند تا به نظامیان چشم‌اندازی از «بالای تپه‌ها» و تا 10 کیلومتر دورتر بدهد، چه در روز و چه در شب. حمل و نقل آن بسیار ساده است، چرا که وزن آن تنها یک کیلوگرم و فاصله دو سر بال‌هایش نیز کمتر از 1.5 متر است. دیزرت‌هاوک (به معنی شاهین بیابان) که از پلی‌پروپیلن تزریق قالبی ساخته شده و با کولار پوشیده شده است، دوام و پایداری زیادی دارد.
MD4-200 (محصول میکرودرون)
این هواپیما برخلاف دیگر نمونه‌ها که مناطق نظامی به‌کار برده می‌شوند، در مناطق حاشیه‌ای لیورپول در انگلستان، توسط افسران دایره رفتارهای ضداجتماعی اداره پلیس مرسی‌ساید به هوا فرستاده میشود. طراحی چهار موتوره این پرنده باتری‌دار با پوشش فیبر کربنی که یک کیلوگرم وزن دارد، آن را قادر می‌سازد تا به طور عمودی از زمین بلند شود و فرود بیاید. به ادعای شرکت سازنده این پرنده، موتورهای بدون جاروبک تحریک مستقیم آن، سطح نویز را کمتر از 64 دسی‌بل نگاه می‌دارند. کامپیوتر روبات اگر سیگنال را از دست بدهد یا تشخیص بدهد که باتری ضعیف شده است، پیش از سقوط به طور اتوماتیک فرود می‌آید.
T-Hawk/gMAV (محصول Honeywell)
این هواپیما را پیاده نظام ارتش ایالات متحده در عراق استفاده میکند. VTOL T-Hawk با ظاهری شبیه به یک اجاق کوچک و 4 جالباسی به عنوان پایه‌های فرود، میتواند به مدت حداکثر 45 دقیقه تا ارتفاع 10هزار پایی (3000 متری) بالا برود. این پرنده با وزن 7.5 کیلوگرمی آن‌قدر سنگین نیست که نتوان آن را در کوله سربازی حمل کرد.
Aerosonde (محصول AAU Corporation)
این هواپیما بیشتر در دریاهای طوفانی یا هر نقطه صعب‌العبور و یا بد آب‌وهوایی که پژوهشگران علمی بخواهند از نزدیک بررسی کنند، استفاده میشود. این هواپیمای 3.3 متری با وزن 12.7 کیلوگرم میتواند با یک مخزن سوخت تا 30 ساعت در هوا بماند و در سال 1998 / 1377، اولین پهپادی لقب گرفت که عرض اقیانوس اطلس را طی کرد. در سال 2007 / 1386 توانست با پرواز در ارتفاع پایین 300 پایی (90 متری) تا هفت ساعت در دل طوفان نوئل دوام بیاورد و پیش از این که در اقیانوس سقوط کند، اطلاعاتی را از دل طوفان بخواند که تا پیش از این دسترسی به آنها ممکن نبود. دم این هواپیما که به شکل V معکوس است، ویژگی‌های چیزی را که میتواند قطعات افقی و عمودی دم باشد با وزن کمتر در خود دارد. قدرت موتور آن نیز یک اسب بخار است.
Scan Eagle (محصول Insitu)
این هواپیما همراه با واحدهای تفنگداران دریایی در عراق و یا بر روی کشتی‌های نیروی دریایی در همه جای جهان یافت میشود. اسکن‌ایگل (عقاب تصویرگر) تقریبا 18 کیلوگرم وزن و 1.3 متر طول دارد. فاصله نوک بال‌هایش از همدیگر هم 3.1 متر است و با موتور گازوئیلی‌اش میتواند تا 15 ساعت در هوا پرواز کند. پرتابه منجنیقی آن، پرتابش را در جاهای کوچک ممکن می‌سازد، جاهایی مانند عرشه کشتی کوچکی که در آوریل 2009 / فروردین 1388 یک کاپیتان امریکایی را از دزدان دریایی کارائیب نجات داد. برای فرود، کنترل‌گر هواپیما را به قلابی در هوا هدایت میکند و آن را در آسمان به دام می‌اندازد.
این پهپاد امریکایی در اواسط دهه 80 و چند سال پیش از اعلام رسانه ای به دام افتادن در جنگال نیروی های مسلح کشورمان، به صورت نامعلوم (سقوط حین عملیات جاسوسی در سمنان/ سقوط در کشورهای همسایه/جنگ الکترونیک/...) در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفته بود و خوشبختانه پس از چند سال نمونه مهندسی معکوس شده آن با نام " پهپاد سایه" به تولید انبوه رسید و در اختیار نیروهای مسلح کشورمان قرار گرفت.
RQ-7 Shadow (محصول AAI)
این هواپیما در عراق و افغانستان پرواز میکند، جایی که نیروهای ارتشی نیاز به نظارت تاکتیکی دارند. این هواپیما هزاران ساعت پرواز کرده است. آر-کیو7 شدو (به‌معنی سایه) از منجنیق پرتاب میشود، میتواند به مدت 5 تا 6 ساعت در ارتفاع حداکثر 14هزار پا / 4200 متری بماند و به طور خودکار و با کمک یک تور بر روی چرخ‌هایش فرود می‌آید. کمی بیشتر از 3.3 متر طول و 170 کیلوگرم وزن دارد و فاصله بال‌هایش نیز 425 سانتی‌متر است. این هواپیما با لیزر فروسرخ خود میتواند برای بمب‌های هدایت شونده لیزری اهداف را علامت‌گذاری کند.
Heron (صنایع هوافضای اسرائیل)
پرواز بر روی آسمان اسراییل، گشت‌زنی بر روی مرزهای هند با پاکستان و چین، تعقیب قاچاقچیان مواد مخدر در السالوادور و ده‌ها ماموریت دیگر در اطراف جهان، از جمله ماموریت‌هایی است که این پهپاد غیرمسلح به خدمت مشغول است. با 16.5 متر فاصله نوک بالها و سقف پروازی 30هزار پا / 10هزار متر، هرون (به معنی هارون) دارای کلکسیونی از سنسورهای پیشرفته برای ارسال داده‌ها به کنترل‌گر زمینی استفاده میکند. این هواپیما تا 52 ساعت در هوا می‌ماند و میتواند به طور خودکار از زمین پرواز کند و یا فرود بیاید، حتی در شرایط بد آب‌وهوایی.
هرمس450 / واچکیپر (محصول Elbit Systems)
این هواپیما در عراق و افغانستان برای سربازان انگلیسی گشت‌زنی میکند. با بهره‌گیری از بالهای 10.5 متری خود میتواند به مدت 20 ساعت در آسمان بماند و تا ارتفاع 18هزار پا / 5400 متری پرواز کند. این هواپیما به فرماندهان نظامی این امکان را میدهد که در لحظه، آنچه را در میدان جنگ اتفاق می‌افتد ببینند. طراحی عجیب و غریب اژدر مانند آن، به هواپیما این امکان را میدهد که تا یک‌سوم وزن 500 کیلوگرمی‌اش را برای حمل بار اختصاص دهد. این نسبت مفید بسیار بالایی است. دو جا برای نصب دوربین، یکی در جلو و دیگری در عقب هواپیما دارد.
Harpy (اسرائیل)
هارپی یک پرنده بدون سرنشین است که برای نابودی تجهیزات راداری دشمن توسط شرکت هوا فضای اسراییل ساخته شده وبراساس اصل شلیک کن -فراموش کن کارمی کند .این پرنده توانایی انجام عملیات در شبانه روز ودرهر اب وهوایی رابه صورت خودکار دارد وبرد ان 500کیلومتر است وپایداری ان 2ساعت است ومی تواند سیستم های راداری پدافند هوایی وکلیه تجهیزاتی که از خود امواج رادیویی پخش میکند رانابود سازد. شکل این هواپیما به صورتی است که دارای بالهای دلتا شکل وبدنه ای استوانه ای است که درجلوی بدنه جستجوگرها ی سیگنال قراردارد .این جستجوگر وظیفه پیدا کردن امواج راداری که از طرف دشمن انتشار می یابد رادارد .درداخل بدنه وبال های خود سیستم سیر وحرکت وکلاهک جنگی به وزن 23 کیلو گرم همچنین 18کیلوگرم سوخت وبخش موتور جای داده شده است. جستجوگر هواپیما زمانی که به خط دشمن رسید به صورت طولی وعرضی شروع به جستجوی هدف می کند.زمانی که هدف راتشخیص داد با هدفی که دربرنامه خود ضبط کرده مقایسه می کند وزمانی که هدف مشخص شده همان باشد وارد مرحله حمله می شود وبه صورت عمودی به سمت هدف حرکت می کند واگر دراین زمان دشمن رادارهای خود راخاموش کند هواپیما عملیات رالغو وبه گشت خود ادامه می دهد.که دراین صورت سیستم های پدافندی دائما تحت فشار خواهند بود .ودرصورتی که هیچ هدفی رابرای انجام ماموریت پیدا نکند هواپیما خود رادر نقطه ای که از قبل مشخص شده است نابود می کند.این هواپیما هیچ زمان به طرف یگان خود باز نمی گردد وهیچ سیستم فرودی هم ندارد.هواپیما زمانی که با سایر بخش های نیروی هوایی تلفیق شود درنابودی دفاع هوایی دشمن تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
MQ-9 Reaper (محصول سیستم‌های هوانوردی جنرال اتمیکس)
وظیفه این هواپیما، شناسایی و نابودی دشمن در عراق، افغانستان و پاکستان و گشت‌زنی در امتداد مرزهای ایالات متحده با مکزیک در منطقه هواچوکای آریزوناست. با 20 متر فاصله نوک بالها، اندازه ریپر دو برابر نسل قبلی خود یعنی MQ-1 پرداتور است و میتواند در ارتفاع 5000 پا (1500 متری) به مدت 24 ساعت بماند. با 1360 کیلوگرم مهمات مسلح میشود که شامل بمب‌های هدایت شونده لیزری GBU-12 و موشکهای ضد تانک هیل‌فایر می‌شوند. فرماندهان ارتش ایالات متحده اعتقاد دارند که این هواپیما یکی از موثرترین سلاح‌های آنها در جنگ فعلی است. بعد از پرتاب، هواپیما توسط اپراتورها و با استفاده از تجهیزات کنترل رادیویی یا با اتصال ماهواره‌ای توسط خلبان‌های مستقر در خاک ایالات متحده کنترل میشود.
MQ-5 Hunter (محصول نورتروپ گرومان)
این هواپیما توسط ارتش در عراق و افغانستان پرواز داده میشود. هانتر (به‌معنی شکارچی) از زمان جنگ بالکان در خدمت ارتش ایالات متحده است و به تازگی تغییراتی در آن صورت گرفته تا بتواند با سوخت سنگین و مهمات تهاجمی پرواز کند. فاصله نوک بالهای آن از هم 10.5 متر است و می‌توان تا 18 ساعت در ارتفاع 18هزار پا (5400 متری) بماند. می‌توان آن را با ایستگاه کنترل مشابه شدو (سایه) و مدل نظامی پرداتور هدایت کرد.
فانتوم‌ری (محصول بوئینگ)
این هواپیما فعلا در پایگاه هوایی ادواردز در لانکستر کالیفرنیا در حال طراحی و آزمایش است. با الهام از پروژه لغو شده X-45C فانتوم بوئینگ، این مدل نمونه هواپیمای جت، نمونه‌ای آزمایشی از فناوری‌های پیشرفته پهپادهاست که شامل فناوری‌های نظامی الکترونیک مانند ضد رادار بودن، سوختگیری هوایی خودکار، دفاع موشکهای ضدهوایی و گشت‌زنی و نظارت است. مهندسین انتظار دارند که فانتوم‌ری (به معنی پرتو شبح) بتواند تا ارتفاع 40هزار پا / 12هزار متری اوج بگیرد. با سرعت پروازی که تخمین زده میشود به 980 کیلومتر بر ساعت برسد، فانتوم‌ری یکی از سریع‌ترین پهپادها خواهد بود. شکل غیر معمول این هواپیما، آن را قادر می‌سازد تا از دید رادار پنهان بماند.
Vulture (محصول لاکهید مارتین)
این هواپیما در کمربندی از هوای نسبتا آرام در ارتفاع بالای تقریبا 16500 متر / 55 هزار پا پرواز خواهد کرد. طرح لاکهید مارتین برای برنامه والچر (به معنی کرکس) که به سفارش دارپا (شاخه تحقیقاتی پنتاگون) اجرا شده، میتواند به مدت 5 سال در آسمان بماند و در اطراف هر نقطه‌ای از زمین که نیاز به مراقبت دائم داشته باشد، به گشت‌زنی بپردازد. مجموعه‌ای از دوربین‌های دید در روز و شب میتواند نواری 1000 کیلومتری را اسکن کند و داده‌های را به کنترل‌گرهای روی زمین بازگرداند. این هواپیما باید بتواند دیگر گونه‌های یک کنسرسیوم تحت رهبری بوئینگ و کنسرسیوم دیگری را که گرد شرکت ویرجینیایی آورورا جمع شده‌اند، پشت سر بگذارد تا بتواند از حمایت‌های مالی برای تکمیل فرایند ساخت خود بهره‌مند شود. هنگامی که هواپیما در معرض بادهای شدید قرار میگیرد و بالها به شدت تکان می‌خورند، ساختار نسبتا انعطاف پذیر والچر کمک میکند که بالهای آن به جای شکستن فقط خم شوند.
RQ-170 Sentinel (محصول لاکهیدمارتین)
این هواپیمای جاسوسی فوق‌محرمانه با کوچ از پایگاه احتمالی خود در قندهار افغانستان، به عملیات جاسوسی بر فراز مناطق موردنظر خواهد پرداخت. RQ-170 سنتینل (به معنی نگهبان) که محصول برنامه اسکانک‌ورک لاکهید مارتین است، با ارتباط ماهواره‌ای از یک پایگاه در تونوپاه در نوادا هدایت خواهد شد، ولی اطلاعات دیگری از این هواپیما در دسترس نیست. در عکس‌های غیر رسمی، تا حد زیادی شبیه به طراحی هواپیماهای لوفت‌وافه (نیروی هوایی آلمان نازی) سال 1945 / 1324 موسوم به Horten Ho 229 به نظر می‌رسد. محفظه‌های حسگر که در لبه بالهای آن نصب شده‌اند، احتمالا به آن امکانات نظارتی می‌دهند و نبود سلاح‌های قابل نصب روی بال نیز احتمالا آن را سبک و دور از چشمان رادار نگاه می‌دارد.
S100 Camcopter (محصول صنایع الکترونیک شیبل، اتریش)
این هلیکوپتر برای عملیات در مناطق جنگی، مرزها، آتش‌سوزی جنگل‌ها و ازدحام جمعیت طراحی شده، میتواند به طور خودکار بر روی سکویی به اندازه نصف یک سکوی فرود هلیکوپتر فرود بیاید و به مدت 6 ساعت، 35 کیلوگرم بار را با سرعت 220 کیلومتر بر ساعت جابجا کند. با دوربین‌های استاندارد فروسرخ و نوری دید در روز خود میتواند تا ارتفاع 18هزار پا / 5400 متر اوج بگیرد و هر چیزی را از جابجایی نیروهای نظامی گرفته تا ورود غیرقانونی از مرزها و آتش‌سوزی در جنگل‌ها تشخیص دهد. کنترل‌های جداگانه برای خود وسیله نقلیه و دوربین‌ها و یا محموله، امکان ماموریت‌های پیچیده را مانند انداختن گاز اشک‌آور بر روی جمعیت تظاهرکننده به آن میدهد.
Skylite (سیستم‌های BAE)
این هواپیمای کوچک ضد رادار قرار است بر فراز مرزهای اسراییل پرواز کند. اسکای‌لایت مجهز به دوربین و حسگر است و تا 4 ساعت در ارتفاع 36هزار پایی / 11000 متری پرواز کند. اوج پرواز این هواپیما همان ارتفاع پرواز هواپیماهای تجاری است. به این ترتیب اسکای‌لایت میتواند دید خوبی از تحرکات دشمن داشته باشد. می‌توان این هواپیما در یک کوله پشتی حمل کرد.
اَوِنجِر (محصول سیستم‌های هوانوردی جنرال‌اتومیکس)
این پهپاد شکاری جنگنده در حال پشت‌سر گذاشتن آخرین پروازهای آزمایشی در مرکز عملیات پرواز جنرال اتمیکز واقع در پالمدیل کالیفرنیا است. هواپیمای جت ضد رادار اونجر (به‌معنی انتقام‌جو) مجهز به 1350 کیلوگرم از تجهیزات نظارتی و مهمات مرگبار مانند موشکهای لیزری هلفایر و بمب‌های 225 کیلوگرمی GBU-38 است و میتواند به سرعت‌های بالای 850 کیلومتر بر ساعت برسد که خیلی سریع‌تر از مدل‌های پیشین آن، پرداتور و ریپر است. از آنجا که سوخت در هر نقطه در دسترس بدنه هواپیما ذخیره میشود، میتواند به مدت 20 ساعت بر فراز هدف گشت بزند. مخزن داخلی سلاح‌های آن امکان قرار دادن بارهای قابل تعویض را در آن میدهد، مانند حسگرهای نظارتی پهن‌باند نسل بعدی.
Sperwer (فرانسه)
Sperwer هواپیمایی بدون سرنشین است(uav) که 3 متر طول دارد و بدست متخصصان شرکت فرانسوی SAGEM طراحی و تولید شده است این هواپیما با کنترل و هدایت از راه دور میتواند در ارتفاع بالای 16000 پا بیشتر از پنج ساعت به پرواز و گشت زنی بپردارد. همچنین میتواند در فاصله ی 150 کیلومتری تصاویر را بصورت زنده به مرکز کنترل زمینی خود ارسال کند. علاوه بر فرانسه کشورهای هلند دانمارک کانادا ویونان نیز از این هواپیما استفاده میکنند.
TAI Anka (ترکیه)
طرح پهپاد آنکا با دو نمونه اصلی شناسایی با مداوت پروازی بالا و رزمی برنامه ریزی شده است که نمونه اول در سال 2010 نخستین پرواز خود را انجام داده و طبق زمان بندی باید تا قبل از پایان سال 2012 به تولید برسد.این پهپاد بزرگ با طول 8 متر، دهانه بال 17.3 متر، جرم 1600 کیلوگرم و برخورداری از یک موتور توربوپراپ به بیشترین سرعت 217 کیلومتر بر ساعت، برد نهایی 4896 کیلومتر، سقف پرواز 9144 متر و مداوت پروازی 24 ساعت دست می یابد.
SELEX Galileo Falco (ایتالیا)
فالکو (شاهین) یک پهپاد تاکتیکی با ارتفاع و مداومت پروازی متوسط می باشد. در حال حاضر محموله های این پهپاد فقط شامل تجهیزات جاسوسی و شناسایی می باشد. پاکستان یکی از کاربران اصلی این پهپاد می باشد. این کشور طی درخواستی از شرکت سازنده، خواستار مسلح شدن این پهپاد شد که ایتالیا این درخواست را نپذیرفت. علاوه بر پاکستان، کشورهای لیبی، اردن و عرباستان سعودی نیز این پهپاد را به خدمت گرفته اند. سازمان ملل نیز کاربر دیگر این پهپاد می باشد. طول این پهپاد 5.25 متر بوده و دارای دهانه بالی به طول 7.2 می باشد. این پهپاد 420 کیلو گرمی شامل 70 کیلو گرم محموله می باشد و با موتور بنزینی 65 اسب بخار خود قادر است با سرعت 216 کیلومتر بر ساعت پرواز نموده و به ارتفاع پروازی 6500 متری برسد.
Schiebel Camcopter S-100 (اتریش)
این پهپاد 200 کیلوگرمی با موتور 55 اسب بخار خود می تواند به ارتفاع 5500 متری برسد. حداکثر سرعت این پهپاد 220 کیلومتر بر ساعت می باشد.
MQ-8B Sea Scout (محصول نورتروپ گرومن)
پهپاد MQ-8B با قابلیت هایی نظیر ماموریت های شناسایی، نظارت، مراقبت، قابلیت جمع آوری و ارسال لحظه به لحظه داده ها دارای وزن برخاست 1430 کیلوگرم می باشد. طول و ارتفاع این پهپاد به ترتیب 7.3 و 2.9 متر بوده و قطر ملخ های آن 8.4 است. این پهپاد قادر است با سرعت کروز 200 کیلومتر بر ساعت و تا شعاع عملیاتی 203 کیلومتری به ماموریت بپردازد. سقف پرواز این پهپاد تاکتیکی 6100 متر بوده و قادر است تا 8 ساعت مداومت پروازی داشته باشد.
نمونه مسلح (RQ) این پهپاد قادر به حمل سلاح های مرگ بار موشک هلفایر و موشک هدایت لیزری Viper Strike است.
Skylark 1 LE (اسرائیل)
پهپاد Skylark I یا چکاوک 1 نوعی پهپاد کوچک است که برای حمل در کوله‌پشتی برای شناسایی و نظارت تکنیکی به کار می‌رود. این پهپاد را با دست پرتاب میکنند و با وزن تقربی 7.5 کیلوگرم، در آن تجهیزاتی برای فعالیت در نورکم در طول شب تعبیه شده است به طوری که در طول فعالیت میتواند تصاویر ویدئویی ارسال کند. برد این پهپاد 20 تا 40 کیلومتر است. نظامیان استرالیایی، کانادایی، کروات‌ها، جمهوری‌چک، مجارستان، اسرائیل، مقدونیه، هلند، لهستان، اسلواکی و سوئد از آن استفاده کرده‌اند و به افغانستان و عراق نیز فرستاده شده است. این پهپاد با طول بدنه 2.2 متر و دهانه بال 2.4 متر، می تواند به مدت 3 ساعت به گشت زنی و جمع آوری اطلاعات بپردازد.
EMT Aladin (آلمان)
این پهپاد 3.2 کیلوگرمی با دهانه بال 1.46 متر و طول بدنه 1.53 متر قادر است به مدت 30 الی 60 دقیقه و تا فاصله 15 کیلومتری و با سرعت 45 تا 90 کیلومتر بر ساعت به انجام مامورت بپردازد. ایستگاه زمینی این پهپاد نیز دارای 17 کیلوگرم وزن می باشد.
EMT Luna X-2000 (آلمان)
یک پرنده بی سرنشین است که توسط شرکت EMT PENZBERG برای ارتش المان ساخته شده است.این هواپیما که در سال 2000 اولین پرواز خود را انجام دادعلاوه بر تصویربرداری و ارسال تصاویر بصورت مستقیم قابلیت ESM (اقدامات متقابل جنگ الکترونیک) را نیز داراست. این پهپاد فاقد ارابه فرود بوده و از روی سکو پرتاب می شود و بعد از پایان ماموریت از طریق چتر نجات فرود می اید و با اقدامات اندکی قابلیت بکارگیری دوباره را دارد.
این پهپاد حدودا 40 کیلوگرمی با دهانه بال 4.17 متر و طول بدنه 2.24 متر قادر است به ماکزیمم سرعت 160 کیلومتر رسیده و تا شعاع 40 کیلومتری و به مدت 6 ساعت مداومت پروازی داشته باشد.
Black horent (نروژ)
پهپاد Black horent یا زنبور سیاه با فشار يک دکمه، به راحتي و با وضوح بسيار بالا مي‌تواند روي هدف بزرگ‌نمايي کند. هيچ صدايي توليد نمي‌كند و تنها ۱۵ گرم وزن دارد این پهپاد بسيار کوچک بوده و با چشم غير مسلح به سختي مي‌توان آنها را ديد. اين پهپاد با سه دوربين وضوح بالاي خود، مي‌تواند به راحتي و با وضوح بسيار بالا روي هدف بزرگ‌نمايي کند. کوچک‌ترين پهپاد دنيا در جيب جا گرفته و با تعادل مناسبي که دارد مي‌تواند در شرايط بادي و تا ارتفاع ۸۰۰ متر پرواز کند. همچنين، زنبور سیاه توانايي ۳۰ دقيقه پرواز بدون توقف را نيز دارا است.زنبور سیاه که توسط شرکت نروژي Prox Dynamics AS ساخته شده است مي‌تواند ۳۵ کيلومتر در ساعت پرواز کند. هر واحد از اين پهپادها ۷۰ هزار دلار قيمت دارد، قيمتي معادل يک خودروي لوکس BMW
پهپادهای ایران
پهپاد اباییل
پهپاد ابابیل یکی از قدیمی ترین و در عین حال پرکاربردترین پهپادهای حال حاضر نیروهای مسلح کشور است. این پهپاد تاکنون عملیات های بسیار موفقی را پشت سر گذاشته است.
یکی از شاهکارهای عملیاتی این پرنده که باعث معروفیت بیش از پیش آن در محافل رسانه ای دنیا شد، تصویر برداری از ناو هواپیمابر آمریکایی در آب های نزدیک ایران بود. در ابتدای اعلام این موضوع، رسانه های غربی به انکار و زیر سوال بردن این ماجرا اقدام کردند اما پس از انتشار تصاویر و فیلم ضبط شده که از وضوح بالایی نیز برخوردار بود موجی از نظرات حاکی از تعجب، نگرانی و بعضاً تحسین در این باره منتشر شد.
طرح نوین و منحصر به فرد ابابیل پس از گذراندن مراحل تحقیقاتی خود در صنایع مکانیک ساصد در مهرماه 1365 به منظور تولید انبوه به صنایع هواپیماسازی ایران(هسا) منتقل شد. این پرنده با توجه به شرایط و ضرورتهای زمان جنگ تا سال 1368 به صورت غیراستاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل 40 کیلوگرم مواد منفجره تولید گردید. از سال 1369 با توجه به نیازمندی های جدید نیروهای مسلح، اقدام به طراحی دوباره تمامی بخش های بال و بدنه، سامانه های ناوبری و هدایت و کنترل این پهپاد شد و از سال 1370 این هواپیما در خط تولید انبوه قرار گرفت و امروزه هواپیمای بدون سرنشینی استاندارد و چند بار مصرف است.
نمونه های فعلی ابابیل شامل نمونه بی به عنوان هدف هوایی، نوع اس برد بلند مجهز به سامانه های ناوبری پیشرفته،GPS و خلبان خودکار و نوع تی که از مواد مرکب ساخته شده است. ابابیل هواپیمایی بال پایین و دارای پیشبال (کانارد) است و همین ویژگی سبب می شود تا با پدید آمدن مشخصه ناپایداری ذاتی یا پایداری کم، مشخصات مانوری آن در سطح بالایی باشد. این هواپیما یک سامانه چندمنظوره بوده و جهت مأموریتهای گوناگونی همچون هدف هوایی در قالب هواپیمای شبیه سازی کننده دشمن به کار می رود.
ویژگی های کلی این پهپاد عبارتند از طراحی آیرودینامیکی مناسب، جداسازی و مونتاژ سریع، سهولت به کارگیری و تعمیر، تحرک و انعطاف پذیری خوب، قابلیت استفاده در محیط های دریا و خشکی، قابلیت بازیابی و استفاده چندباره، قیمت تمام شده مناسب.بدنه نمونه های اولیه از آلومینیوم استاندارد هوایی بود و بعداً نوع ساخته شده از مواد مرکب نیز به تولید رسید. برد این هواپیما با سامانه خلبان خودکار شهید نوروزی 30 کیلومتر و با سامانه 123(پایدار کننده خودکار) و GPS به حدود 150 کیلومتر می رسد. سقف پرواز آن 14000پا(حدود 4200 متر) و بیشینه سرعت آن نزدیک به 300 کیلومتر بر ساعت است.
ابابیل با توجه به ماموریت های تعریفی، در انواع مختلفی نظیر نوع B، نوع S و نوع T در حال تولید و بکارگیری است.
نوع B
این پرنده به عنوان هدف هوایی برای شبیه سازی و آموزش انواع سامانه های دفاع هوایی با برد کوتاه، متوسط و بلند در نظر گرفت شده است.
نوع S
این نمونه مجهز به سامانه 123(پایدار کننده خودکار) و GPS است. سامانه 123 که از طرح های نوین بخش مهندسی الکترواویونیک هسا است با هدف پرواز آسان با ایمنی بیشتر توسط خلبانان تازه کار و غیرحرفه ای در برد کوتاه و بلند به منظور تأمین نیازهای اعلام شده از سوی نیروهای مسلح ساخته شده است.
نوع T
این پرنده مجهز به دو پایدار کننده عمودی است که پس از سپری کردن پروازهای آزمایشی کارایی و قابلیت های خود را اثبات نموده است. ویژگی های خاص این نمونه از ابابیل که آن را از سایر نمونه ها شاخص ساخته عبارت است از ارتقای پایداری هواپیما و سهولت کنترل آن، افزایش بازده ملخ به دلیل بهبود جریان ورودی و در نتیجه افزایش سرعت هواپیما، بهبود وضعیت قرار گرفتن آنتن های ارسال اطلاعات به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت بهتر روی بدنه، بهبود سامانه بازیافت توسط چتر، سهولت دسترسی به بخش های گوناگون موتور.
از ویژگی های برتر پهپادهای کوچک و متوسط عدم نیاز آنها به باند فرود و برخاست در صورت امکان است در این راستا با استفاده از پرتابگر می توان این هواپیماها را در گستره وسیعی از مناطق عملیاتی به پرواز درآورد. سامانه پرتاب ابابیل از دو نوع نیوماتیک و راکتی تشکیل یافته و هر دو نوع به طور کامل در هسا طراحی و ساخته شده است همانطور که اشاره شد، یکی از شاهکارهای عملیاتی این پرنده که باعث معروفیت بیش از پیش آن در محافل رسانه ای دنیا شد، تصویر برداری از ناو هواپیمابر آمریکایی در آب های نزدیک ایران بود. در ابتدای اعلام این موضوع رسانه های غربی به انکار و زیر سوال بردن این ماجرا اقدام کردند اما پس از انتشار تصاویر و فیلم ضبط شده که از وضوح بالایی نیز برخوردار بود موجی از نظرات حاکی از تعجب، نگرانی و بعضاً تحسین در این باره منتشر شد.
در این عملیات که بنابر اعلام فرماندهان نظامی حدود 30 دقیقه به طول انجامیده است ابابیل با عبور از اطراف ناو اقدام به تصویر برداری نموده و پس از چند دقیقه پرواز از حضور آن مطلع شدند که با پرواز چند فروند جنگنده F/A-18 هورنت و بالگردهای اس-اچ-60 برای یافتن این پرنده اقدام شد که در نهایت این هواپیما به سلامت در پایگاه خود بازیابی شد.هر چند این مورد تنها یکی از این دست عملیات ها است و مدتهاست تمامی آبهای اطراف ایران به طور 24 دائم تحت نظارت آنلاین سامانه های پهپاد ایران است اما این جریان اثبات عملی توانمندی هواپیماهای بدون سرنشین ایران در کارهای شناسایی و بازتاب راداری ناچیز آنها به شمار می رود.
پهپاد مهاجر
در همان سالهای دفاع مقدس بود که جمهوری اسلامی ایران اولین گام‌ها را برای استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین با ساخت پهپاد «مهاجر» برداشت. چند سال پس از آن که ایران استفاده از این هواپیماها را به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی در دکترین دفاعی خود گنجاند، «مهاجر»ها که حالا بعد از چند نسل، معروفترین خانواده پهپادی ایران هستند، جایگاه مهمی در این مسیر داشتند.
نسل اول و دوم مهاجر به دلیل وضعیت آن زمان (ایام جنگ تحمیلی) بلافاصله در نیروهای مسلح به کار گرفته شدند که البته ماموریت اصلی آنها شناسایی و تصویربرداری از مناطق مورد نظر فرماندهان بود.
بعد از این دونسل، مهاجرهای نسل 3 و 4 ساخته شدند. مهاجر3 برای عملیات مراقبت هوایی و شناسایی اهداف مدنظر در فاصله 100 کیلومتری طراحی و ساخته شد که می‌توانست در شرایط گوناگون جوی مأموریت خود را اجرا کند.
کاربرد این پهپاد مانند نمونه‌های قبلی، شامل مراقبت هوایی و شناسایی، جنگ الکترونیک، رله ارتباطی، دیده بانی و هدف یابی و دادن گرا، کنترل نوار مرزی جهت مبارزه با قاچاقچیان، کنترل ترافیک شهری، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی است و توان ارسال تصاویر گرفته شده به صورت آنلاین را دارد.
با پیشرفت صنایع هوایی قدس در امر طراحی و بهسازی پهپادها و بر اساس نتایج حاصله از نمونه‌های تحویل شده به نیروهای مسلح، هواپیمای مهاجر4 در ابتدا جهت عملیات مراقبت هوایی و شناسایی اهداف در فاصله 150 کیلومتری طراحی و ساخته شد.
پهپاد شاهد 129
پهپاد شاهد129 که اولین نشانههای وجود آن در حاشیه رزمایش «پیامبر اعظم7» در تیرماه سال 91 آشکار شد، چند ماه بعد در مصاحبه خبری فرماندهی کل سپاه معرفی شده و اشاره به مداومت پروازی 24 ساعت و توانایی رزمی آن با موشک سدید شد. کمی بعد تصاویری از فرود و برخاست آن در رسانه ملی نیز نمایش داده شد و فرمانده نیروی هوافضای سپاه برد آن را 1700 تا 2000 کیلومتر عنوان کرد.
این نمونه از نوع شناسایی بوده و صحبتی از قابلیت رزمی آن به میان نیامد. با گذشت چند ماه و در هفته دفاع مقدس سال 1392 بالاخره نمونه رزمی این پهپاد نیز رونمایی شد که به سرعت به یکی از مهمترین اخبار رسانههای تخصصی دنیا و بسیاری از رسانههای عمومی تبدیل شد.
آنچه به طور رسمی در مورد این پهپاد گفته شده شامل برد پروازی 1700 تا 2000 کیلومتر برای نمونه سال 91 و 1700 کیلومتر برای نمونه رزمی، دهانه بال 16 متر، جرم 1100 کیلوگرم، قابلیت حمل 8 فروند موشک هوا به سطح سدید1 یا 8 بمب هوشمند نقطهزن، توان این پهپاد در پوششدهی منطقهای به شعاع 200 کیلومتر در اطراف خود، مداومت پروازی 24 ساعت و هزینه هر ساعت پرواز در حدود 100هزار تومان برای هر فروند است
شاهد129 قاعدتاً قابلیت تجهیز به موشکهای هوا به هوا را دارد. در اینصورت این پهپاد امکان استفاده در نقش گشت هوایی رزمی یا «سامانه پدافند هوایی هواپایه» را دستکم برای مقابله با بالگردها، پهپادها و طیفی از موشکهای کروز دشمن خواهد داشت. این توانایی در ترکیب با مداومت پرواز بسیار بالای شاهد129، دفاع هوایی کشورمان را در ارتفاعات پائین تا متوسط مستحکمتر از گذشته و امکان غافلگیر شدن آن را کمتر خواهد نمود.
همچنین این پهپاد و نمونه‌های دیگر با همین قابلیت امکان پوششدهی نقاط کور یا نقاطی که استقرار نیروی پدافند هوایی سطح-پایه در آن دشوار است را با هزینهای اندک و برای مدت طولانی دارند.
در بین پهپادهای رزمی ساخته شده در دنیا کاملترین نمونه‌ها که البته همگی ساخت آمریکا بوده و دارای سابقه عملیاتی نیز هستند شامل «MQ-1 پریدِیتور» و «MQ-9 ریپِیر» است که هر دو موتور ملخی-اولی از نوع پیستونی و دومی از نوع توربوپراپ- دارند. نمونه‌های دیگری نیز در آمریکا ساخته شده یا در حال توسعه هستند اما بیشتر آنها دارای موتور جت بوده و در رده شاهد129 قابل طبقهبندی نیستند.
برخی هم توانمندی محدود رزمی دارند. از نظر ابعاد، پهپاد رزمی ایران نزدیک به پریدیتور است. هرچند برد و مداومت پرواز اعلام شده آن کمی کمتر از پریدیتور است اما از نظر میزان و تعداد محموله قابل حمل بالاتر از این نمونه آمریکایی قرار میگیرد.
حضور طولانی مدت شاهد129 با بهره‌گیری از بالهای بلند آن و وجود قابلیت پرواز سرشی بالا، با خاموش کردن موتور و اجرای این نوع پرواز که باعث حذف اثرات صوتی بسیار زیاد موتور ملخی و بازتاب حرارتی آن میشود به نوعی حضور نامحسوس و پرواز خاموش تبدیل میگردد.
پهپاد فطرس
این پهپاد راهبردی با محموله خود دارای شعاع عملیاتی تا 2000 کیلومتر، سقف پرواز 25000پا (حدود 7600متر) و قابلیت 16 تا 30 ساعت پرواز مداوم، قادر است علاوه بر مأموریت های شناسایی و مراقبت با مسلح شدن به موشک های هوا به سطح و انواع راکت ها، مأموریت های رزمی را نیز انجام دهد.
مواظبت از مرزهای دریایی و خشکی، دیده بانی از خطوط لوله های نفتی، مخابراتی، کنترل ترافیک جاده ها، دیده بانی مناطق حادثه دیده در زلزله، آتش سوزی و سیل، محیط بانی برای حفاظت از محیط زیست و ارسال فیلم و عکس های دقیق در تمام طول مدت مأموریت از قابلیت های پهپاد فُطرس است.
دو ویژگی مهم و متمایز پهپاد فُطرس نسبت به نمونه‌های قبلی (که مهمترین آنها شاهد129 است) این است که این پهپاد علاوه بر افزایش حدود 300 کیلومتری در بُرد، مداومت پروازی در حدود 30 ساعت دارد که نسبت به نمونه شاهد، 6 ساعت افزایش پیدا کرده است.
این موضوع، یعنی «مداومت پروازی بالا» بیانگر این است که علاوه بر طراحی بدنه (بخصوص بالها) متخصصان صنایع هوایی به لحاظ اطمینان موتور نیز توانسته‌اند استانداردهای لازم را کسب کنند تا این پهپادها با یک موتور بتوانند این مدت زمان را با یک بار سوختگیری پرواز کرده و به انجام ماموریت بپردازند.
از این نوع هواپیما می توان در عملیات‌های مراقبت هوایی و شناسایی در قالب عکسبرداری و فیلمبرداری هوایی از عمق مواضع دشمن، جنگ الکترونیکی، رله ارتباطی، دیده بانی، هدف یابی و گرا دادن، کنترل ترافیک، کنترل نوار مرزی به منظور مبارزه با قاچاق، مطالعات هواشناسی، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی و یا دیگر مأموریت های مورد نیاز استفاده کرد.
پهپاد کرار
کرار نخستین دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
پهپاد بدون سرنشین و دارای موتور دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
توربوجت ساخت دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
ایران است که قادر به حمل مواد منفجره‌است و میتواند آن را به سوی اهداف پیش بینی شده پرتاب کند. این هواپیما قادر به پرواز در مسافتهای دوردست با سرعت ۹۰۰ کیلومتر درساعت است. کرار ۴ متر طول دارد و قابلیت حمل ۴ موشک ایرانی کروز را دارا است. برد این هواپیمای بدون سرنشین، هزارکیلومتر است و میتواند دو بمب صد کیلوگرمی، و یا یک بمب ۲۰۰ کیلوگرمی را حمل کند.
توانایی حمل تا چهار فروند موشک ضد کشتی کوثر با برد حدود 25 کیلومتر نشان دهنده این است که از همین ابتدا برای کرار مأموریت های دریایی نیز در نظر گرفته شده است. بنابراین با حمل این موشک به فواصل دور توسط کرار، کارایی عملیاتی این موشک افزایش می یابد.
هر چند کرار به جز بمب های 250 و 500 پوندی و موشک کوثر در حال حمل تسلیحات هوا به زمین دیگری نمایش داده نشده است اما دور از انتظار نیست که نمونه هایی از این هواپیمای بی سرنشین مجهز به موشک های کوتاه برد ضد زره و پرتابگر راکت و یا موشک های هدایت شونده دیگر شود.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
منبع
بازی آنلاین
آپلود عکس
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
