جایگزینی برای اس 300

[ابراهیم هادی]

خبرگزاری میزان-بعد از آنکه رئیس جمهور وقت روسیه در سال ۲۰۱۰ با بهانه قرار دادن قطعنامه ی ۱۹۲۱ شورای امنیت، بطور یک طرفه قرار داد ۸۰۰ میلیون دلاری میان ایران و روسیه برای سامانه‌ی (s300) را نقض کرد، نیروهای متخصص ایرانی تصمیم گرفتند سیستم دفاع موشکی خود به نام باور ۳۷۳ را توسعه دهند.

خبرگزاری میزان- گروه سیاسی: بعد از آنکه دیمیتری مدودف رئیس جمهور وقت روسیه در سال ۲۰۱۰ با بهانه قرار دادن قطعنامه ی ۱۹۲۱ شورای امنیت بطور یک طرفه قرار داد ۸۰۰ میلیون دلاری میان ایران و روسیه برای سامانه‌ی  (s300) را نقض کرد، نیروهای متخصص ایرانی تصمیم گرفتند سیستم دفاع موشکی خود به نام باور ۳۷۳ را توسعه دهند، البته روس ها برای اینکه غرامت خواسته شده از طرف ایران را ندهند سامانه های پدافند هوایی ضعیف تر از اس 300  آنتی ۲۵۰۰ و تور m1 را به ایران پیشنهاد داده بودند که جمهوری اسلامی ایران آن ها را رد کرد.

بنابراین باید باور 373 را  یک سیستم پدافند هوایی دور برد ایرانی دانست که  در ۲۹ فروردین ماه ۱۳۹۴ همزمان با روز ارتش جمهوری اسلامی ایران از آن در مراسم رژه رونمایی شد.

رونمایی باور 373

قبل از این نیز امیر فرزاد اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیاء(ص) در شهریور سال 93 از اولین شلیک موفقیت‌آمیز موشک از سامانه پدافندی باور 373 خبر داده و اعلام کرده بود: در طراحی و تولید این سامانه از هیچ کشوری کمک نگرفته‌ایم و قرار است این سامانه جایگزین سامانه دفاع موشکی اس 300 روسی شود.

همچین سرهنگ ابوالفضل سپهری راد معاون طرح و برنامه وقت قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) نیز در این باره عنوان کرده بود: با طراحی، ساخت و تولید انبوه پروژه باور373، در آینده ای نزدیک صاحب سامانه ای خواهیم شد که برتر از پیشرفته‌ترین سامانه های روز دنیا مانند اس 300 خواهد بود؛ زیرا در پروژه باور373  تلاش کرده ایم با توجه به تغییر تهدیدات به سامانه ای دست پیدا کنیم که علاوه بر تاکتیکی بودن قابلیت پاسخگویی به تهدیدات در کوتاه برد، میان برد و بلند برد را نیز داشته باشد.

ویژگی های سامانه باور 373

به دلیل برخی از ملاحظات اطلاعات زیادی در رابطه با سامانه ی باور ۳۷۳ فاش نشده است، ولی براساس خبرهای منتشر شده  برخی از ویژگی های این سامانه به شرح زیر است:

این سامانه موشکی همانند اس 300 ( s300) توانایی رهگیری و درگیری با اهداف متنوع را دارد بنابراین سامانه باور ۳۷۳  علاوه بر قابلیت درگیری با اهداف ایرودینامیکی (هواپیماها) توانایی درگیری با موشک های بالستیک، کروز و هم چنین سایر موشک ها را دارد.

 در باور 373 قابلیت درگیری با اهداف با سطح مقطع راداری پایین مورد توجه قرار گرفته است.

این سامانه موشکی که تمام اجزاء آن از رادار گرفته تا موشک در بخش های نظامی و دانشگاهی کشور انجام شده است در آن از ۲ نوع یا ۳ نوع موشک در برد ها و لایه های مختلف برای پوشش بهتر ارتفاعات استفاده می شود.

در مورد موشک های باور ۳۷۳ می توان گفت که به احتمال زیاد، این موشک  از نوع صیاد ۴ است و در موردپرتابگر( لانچر) باور ۳۷۳ نیز می توان گفت به احتمال بسیار پرتابگر( لانچر ) باور 373 ایرانی نیز مانند سامانه  اس 300(s300 ) روسی از نوع عمودی است. 

 این سامانه پدافندهوایی دوربرد موشکی همانند نمونه‌های خارجی خود دارای مأموریت مشابه بوده و علاوه بر اتصال رادار های هشدار زود هنگام  از رادارهای مختلفی نیز در آتشبار خود بهره می‌برد.

تصور بالا: سامانه پدافندی باور 373 ایرانی -  تصویر پایین  سامانه پدافندی اس 300 روسی

تا کنون تنها بخشی از سامانه باور-373 که تاکنون دیده شده موشک دوربردی به نام صیاد-4 است و دیگری رادار ردگیری هدف است.

البته در رژه روز ارتش در سال 89 خودروهای پرتاب موشک و رادار رهگیری هدف که شباهت بالایی به نمونه‌های مورد استفاده در سامانه اس-300 داشتند به نمایش در آمد که پس از آن رژه اطلاعاتی تا کنون راجع به خودروهای مذکور منتشر نشده است.

صیاد موشک سامانه باور373

موشک صیاد-4 که در 29 فرودین امسال همراه با سامانه باور373 به نمایش در آمد شباهت بسیاری به خانواده موشک‌های 48N6E روسی  که در سامانه‌های اس-300 و اس-400 به کار می روند دارد.

موشک 48N6 که به جای خانواده موشک‌های 5V55 به سامانه اس-300 افزوده شده با کمی طول و قطر تقریباً یکسان نسبت به انواع 5V55 قابلیت‌های عملیاتی بسیار بالاتری دارد.

این موشک 7.5 متری که قطر آن 51.9 سانتیمتر است 1800 کیلوگرم جرم داشته و به سرعت 10 برابر سرعت صوت می‌رسد و اهداف را در ارتفاع‌های 10 متر تا 27هزار متر مورد هدف قرار می‌دهد.
برد عملیاتی نمونه عادی آن بین 5 تا 150 کیلومتر بوده و در نمونه 48N6E2 به 195 کیلومتر می‌رسد. این موشک‌ها از یک سرجنگی 150 کیلوگرمی بهره می‌برند و با اتکاء به سامانه تغییر بردار رانش در خروجی پیشران خود، توانایی اجرای مانورهایی تا 25 برابر شتاب جاذبه (25g) را دارند.

موشک صیاد 4

البته موشک‌های گونه ضد بالستیک سامانه اس-300 یعنی S-300V توانایی تمرکز ترکش‌های سرجنگی خود به سمت هدف را نیز دارند که ممکن است این توانمندی در نمونه‌های جدید موشک‌های به کار رفته در سایر گونه‌های سامانه اس-300 نیز ایجاد شده باشد با توجه به شباهت بالای موشک صیاد-4 با خانواده موشک‌های 48N6 و با در نظر داشتن توان فناورانه کشورمان در عرصه سوخت جامد و سامانه‌های هدایت، کنترل و ناوبری که در موشک‌های صیاد-2 و خانواده موشک‌های طائر-2 نمود داشته به نظر می‌رسد از نظر عملکرد، موشک ایرانی با نمونه‌های روسی کاملاً قابل مقایسه باشد همانطور که موشک‌های طائر-2 با گونه هم رده روسی خود یعنی 9M317 در سامانه Buk-M2E کاملاً برابر و در مواردی برتر است.

واکنش روس ها به نمایش اس 300 ایرانی

چند روز پس از اولین نمایش از نمونه ماکت سامانه باور 373 خبرگزاری روسیه در گزارشی به «عصبانیت روس‌ها از ساخت اس - 300 ايرانی» پرداخت و نوشت: «ایران به جهانیان سیستم دفاع ضدموشکی ساخت خود را نشان داد که باید جایگزین سیستم های اس-300 روسی شوند که تاکنون نیز به ایران عرضه نشده اند. کارشناسان یقین دارند که ایرانیان به طور مستقل توان ساخت مشابه سیستم های روسی دفاع ضدموشکی را ندارند، اما می توانند مشابه سیستم های HQ9 که چین به ایران فروخته بود را بسازند.»

در این گزارش «ویکتور لیتوفکین»کارشناس نظامی روسی گفته بود: «نمی دانم چه سیستمی در تهران به نمایش گذاشته شد، اما با اطمینان می توانم بگویم که ایرانیان به طور مستقل نمی توانند مشابه اس-300 را بسازند». 

وی اطمینان خاطر داده بود که حتی آمریکا هم نمی تواند چنین سیستم هایی بسازد. 

این کارشناس تصریح کرده بود: «زمانی چین دستگاه اس-300 پ.ام.او. را خریداری کرده بود، اولین دستگاه را چینی ها تا آخرین پیچ باز کردند و سپس سعی کردند خود مشابه آن را بسازند. حدود 7 سال زجر کشیدند، اما بازهم به نتیجه نرسیدند.» 
امروز جای این سئوال در محافل خبری بین المللی باقیست که در برابر رشد تولیدات دفاعی ایران چه تحلیلی باقی می‌ماند؟

وحشت صهیونیستها از باور۳۷۳ 

بعد از رونمایی سامانه موشکی باور 373 در رژه فرودین ماه 1394 پایگاه اینترنتی اسرائیل نشنال نیوز با درج مطلبی در مورد پدافند بومی برد بلند ایران نوشت: تلویزیون دولتی ایران روز جمعه اولین تصاویر از  موشک دور برد باور373 را پخش کرد.

پخش این تصاویر پیامی برای جامعه بین الملل درباره توانایی های نظامی و دفاعی ارتش ایران بود. 

موشک باور373 جایگزینی برای موشکهای اس 300 است که روسیه از فروش آنها به ایران به دلیل فشارهای اتحادیه اروپا منصرف شد.

این پایگاه خبری صهیوینستی بر این موضوع تاکید کرده بود که  جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر سرمایه گذاری زیادی در توسعه توان نظامی خود کرده است که از جمله می توان به ساخت هواپیما، هلیکوپتر، هواپیماهای بدون سرنشین،سیستم های راداری، سیستم های دفاع هوایی، تانک، زیردریایی، کشتی و غیره اشاره کرد و سامانه باور 373 را در راستای تلاش جمهوری اسلامی ایران برای تقویت  سیستم دفاع هوایی ایران برای مقابله در برابر حملات احتمالی رژیم صهیونیستی یا غرب به تاسیسات هسته ای ایران تحلیل کرده بود.