ارتباط ظاهر شما با وضعیت سلامتی بدن

[امیررضا*]

آیا ظاهر خوب نشان دهنده سلامت خوب است!!!؟

وضعیت سلامت خوب معمولاً در ظاهر جوان و جذاب نمودار می‌شود. به همین دلیل ممکن است پیری و استرس را برای خطوط چهره، ناخن‌های بدنما یا ریزش موی خود مقصر بدانید، درحالیکه در واقعیت این اشکالات می‌توانند نشان دهنده مشکلات پنهان سلامتی باشند. بیماری همیشه با یک زمزمه شروع می‌شود و بعد به حرف زدن تبدیل می‌شود و اگر توجه نکنید شروع به داد زدن می‌کند و آنوقت است که دیگر مبتلا شده‌اید.


در زیر به 15 نشانه جسمی که می‌تواند نشاندهنده مشکلی پنهان در زیر پوست بدنتان باشد، اشاره می‌کنیم.

خستگی چشم‌ها

ورم کردن و سیاه شدن زیر چشم معمولاً یکی از متداول‌ترین نشانه‌های کم‌خوابی است اما اگر به اندازه‌ کافی می‌خوابید و بااینحال این مشکل را دارید، بد نیست نگاهی به رژیم‌غذاییتان بیندازید.

ورم کردن و پف کردن چشم با ایجاد اب در پوست نازک و شُل زیر پلک پایین چشم ایجاد می‌شود. خیلی چیزها—از آلرژی گفته تا گریه—می‌تواند موجب جمع شدن آب و مایعات در آن ناحیه شود اما یکی از اصلی‌ترین متهمان این مشکل خوردن نمک زیاد است. غذاهای پُر سدیم احتباس آب را در طول بدن زیاد کرده و ناحیه حساس زیر چشم نیز از این قضیه مستثنی نیست.

خشکی پوست

هر کسی هر از گاه دچار خشکی پوست می‌شود. این مشکل معمولاً مسئله‌ای جزئی است که در هوای زمستانی یا دوش‌های آب داغ ایجاد می‌شود اما در برخی موارد می‌تواند نشانه کم‌آبی بدن یا مشکلات جدی سلامتی باشد. مثلاً کم‌کاری تیروئید و دیابت هر دو و همچنین کمبود برخی موادمغذی که در اثر رژیم‌غذایی ضعیف یا اختلالات غذایی ایجاد می‌شود، می‌توانند رطوبت را از پوست شما بگیرند.

تصلب شراین که هم باریک شدن رگ‌های خونی است که منجر به بیماری قلبی می‌شود می‌تواند بر پوست نیز اثر بگذارد—مخصوصاً در ناحیه پاها، ران‌ها و ساق پا. اگر رگ‌های خونی باریک که خون را اندام‌های تحتانی بدن می‌رساند بسته شوند، پوست از اکسیژن محروم شده و تکه‌هایی خشکی روی آن ایجاد می‌شود.

بوی بد دهان

خراب بودن دندان‌ها و لثه‌ها همیشه دلیل بوی بد دهان نیست و می‌تواند نشانه مشکلاتی از قلب یا استخوان‌ها باشد.

در سال 2010، محققان اسکاتلندی گزارش دادند که شستشوی دندان‌ها خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهد. در مقایسه با افرادیکه دو بار در روز دندان‌هایشان را مسواک می‌زنند، آنها که کمتر از این میزان مسواک می‌زنند تا 70% بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی یا مرگ به موجب آن قرار دارند. از دست دادن دندان‌ها می‌تواند نشانه پوکی استخوان باشد. از بین رفتن و افتادن دندان‌ها به این معنی است که تراکم استخوان فک دیگر قادر به نگهداری دندان‌ها نمی‌باشد.

موی بدن

رشد موها در جاهایی از بدن که دوست ندارید باعث آزار است اما می‌تواند نشانه یک مشکل جدی‌تر هم باشد.

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، یکی از دلایل افزایش رشد مو در زنان می‌تواند موجب ناباروری و قاعدگی نامنظم یا فقدان قاعدگی شود. بیش از 70% از زنان مبتلا به این بیماری دچار رشد بیش‌ازاندازه مو هستند که معمولاً روی صورت، سینه‌ها، شکم، کمر، دست‌ها و پاها نمودار می‌شود.

چین و چروک

بااینکه ایجاد چین و چروک روی پوست غیرقابل اجتناب است، اما می‌تواند نشانه پوکی استخوان نیز باشد.

تحقیقات جدید رابطه بین چین و چروک و سلامت استخوان‌ها را در زنان پیش از یائسگی مشخص کرده‌اند.

هرچه میزان چین و چروک‌ها بیشتر باشد، احتمال پایین بودن تراکم استخوان‌ها بیشتر است. اکثر چین و چروک‌ها درنتیجه بالا رفتن سن ایجاد می‌شود اما قرار گرفتن زیاد در معرض دود سیگار یا نور خورشید می‌تواند این فرایند را تسریع کند.

تورم پاها

کفش‌هایتان برایتان تنگ می‌شود؟ خیلی مشکلات، مثل رگ به رگ شدن، آسیب دیدگی و عفونت ممکن است باعث باد کردن پاها و قوزک پا شود. بارداری، چاقی و برخی داروها نیز موجب احتباس آب در اندام‌‌های تحتانی بدن شوند.

برخی بیماری‌ها نیز همینطور هستند. خیلی از آنهایی که به نارسایی قلبی مبتلا هستند نیز بخاطر عملکرد ضعیف قلب در پمپاژ خون دچار احتباس آب می‌شوند. ورم کردن ران‌ها، پاها و قوزک پا یکی از نشانه‌های متداول این مشکل است.

ریزش مو

بارداری، استرس، بیماری، داروها و تغییرات هورمونی همه با ریزش مو در ارتباط هستند.

به ویژه در میان خانم‌ها، خشک و نازک شدن موها می‌تواند نشانه کم‌فعال یا بیش‌فعال بودن غده تیروئید باشد. یک ازمایش خون ساده می‌تواند مشص کند که بدنتان به میزان کافی هورمون تیروئید تولید می‌کند یا خیر.

قرمز شدن صورت

ممکن است صورتتان سرخ شود اما دلیل آن خجالت نیست. قرمز شدن صورت با زخم‌های به شکل جوش علائم متداول بیماری روزاسه است که یک بیماری مزمن پوستی می‌باشد.

بااینکه دلیل اصلی آن نامشخص است اما افراد مبتلا به روزاسه صورتشان به خاطر بزرگ شدن رگ‌های خونی، سرخ‌رنگ می‌شود. به مرور زمان، جوش و برآمدگی‌هایی روی پوستشان ایجاد می‌شود و بینی‌شان پیازی می‌شود.

ترک‌خوردگی لب‌ها

لب‌های شما حرف‌های زیادی درمورد سلامتی شما دارد. خشکی و ترک‌خوردگی بیش از اندازه لب‌ها می‌تواند واکنش به دارو، یک خطر شغلی یا علامت یک آلرژی، عفونت یا مشکلی دیگر باشد. ترک‌خوردگی در گوشه‌های لب می‌تواند نشانه سندرم شوگرن باشد که یک اختلال مخصوص سیستم ایمنی بدن است. شوگرن موجب خشکی چشم‌ها و دهان و همچنین درد مفصلی و خشکی پوست می‌شود.

بزرگی دست‌ها و پاها

ممکن است باعث نگرانی‌تان شود و البته حق هم دارید. بزرگ بودن غیرعادی فک، پیشانی، دست و پا نشانه‌های قدیمی آکرومگالی است که یک اختلال هورمونی در بزرگسالان می‌باشد که در آن غده هیپوفیز بیش از اندازه هورمون رشد ترشح می‌کند.

این اختلال به خاطر نادر بودن و به این دلیل که تغییر در استخوان‌ها و بافت نرم به تدریج صورت می‌گیرد معمولاً تشخیص داده نمی‌شود.

لکه‌های تیره روی پوست

یک تکه تیرگی روی پشت گردن شاید خیلی مسئله جدی به نظر نرسد اما در واقعیت بیماری است که در آن پوست تیره‌تر و ضخیم‌تر می‌شود.

افرادیکه دچار مقاومت انسولین، دیابت، بیماری چاقی و در موارد نادر سرطان هستند دچار این لکه‌های تیره می‌شوند. این لکه‌ها بااینکه نمی‌تواند نشانه قطعی دیابت باشد اما باعث خواهد شد آزمایشات بیشتری انجام دهید.

زردی چشم‌ها

چشم‌ها دریچه بدن هستند مخصوصاً سفیدی چشم‌ها و اگر این سفیدی به زردی بزند می‌تواند نشانه مشکل باشد.
زردی چشم‌ها در افراد بزرگسال نشانه بیماری کبدی مثل هپاتیت یا سیروز می‌باشد. همچنین می‌تواند به این معنی باشد که مجرایی که صفرا را از کبد عبور می‌دهد، مسدود شده است. در صورت مشاهده باید برای آزمایشات بیشتر نزد پزشک بروید.

جوش‌ پروانه‌ای

جوش یک پرچم قرمز و نشانه اخطار است و بدن شما از طریق آن نشان می‌دهد که چیزی درست پیش نمی‌رود.

البته جوش‌ها انواع مختلفی دارند اما یکی از آنها خیلی مشخص است. این نوع جوش روی هر دو گونه به شکل پروانه ایجاد می‌شود و ظاهر شبیه به آفتاب‌سوختگی دارد.

این نوع جوش نشانه بیماری لوپوس است که یک اختلال سیستم ایمنی بدن می‌باشد که بر روی پوست، مفاصل، خون و کلیه‌ها اثر می‌گذارد.

خال

گاهی‌اوقات خال‌ها بی‌ضرر هستند. خال‌هایی هم وجود دارد که می‌تواند نشانه سرطان پوست باشند. اما چه نوع خال‌هایی؟

خال‌هایی که رشدی نامتقارن و مرزی نامنظم دارند، رنگشان تغییر می‌کند، قطری بزرگتر از 6 میلی‌متر دارند یا در حال تغییر یا بزرگ شدن هستند، خطرناک محسوب می‌شوند. در ملانوما، مرگبارترین نوع سرطان پوست، یک یا چند مورد از این نشانه‌ها دیده می‌شود. درصورت مشاهده هرگوه تغییر بر روی پوستتان باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
ایجاد حفره روی ناخن

اگر بخاطر زشت و به هم ریخته بودن ناخن‌هایتان از رفتن پیش مانیکوریست اجتناب می‌کنید، شاید لازم باشد سری به دکتر بزنید. ناخن‌هایی که حفره‌دار شده‌اند، از شکل افتاده‌اند یا رنگ آنها تغییر کرده یا ناخن‌هایی که ضخیم شده یا از گوشت جدا شده‌اند می‌توانند نشانه یک مشکل باشند.
تغییر در وضعیت ناخن‌ها در افراد مبتلا به پسوریازیس که یک بیماری مزمن پوستی است، آرتروز پسوریازیس، یک بیماری مفصلی وابسته به آن و آلوپسی آره‌آتا یک نوع ریزش موی تکه‌ای، بسیار زیاد است.

حفره‌دار شدن ناخن در افراد مبتلا به سندرم ریتر که یک نوع ورم مفاصل است و نارسایی رنگدانه‌ای که یک بیماری ژنتیکی پوستی است نیز دیده می‌شود.