30-08-2014، 14:46
بزرگ ترین پستاندار خشکی را بشناسیم
فـیل، بزرگ تـرین پستاندار خشکی و دو یا سه گونه در دو جنس است. بین تعداد گونه های فیل در جهان میان دانشمندان اختلاف نظر است و برخی آنها را دو و برخی سه گونه می پندارند. همه گونه های فیل ها در یک راسته و یک خانواده جای دارند.
مطالعات تشریحی و DNA نشان داد فیل از خویشاوندان گاوهای دریایی یا دوگونگ و ماناتی ها است، اما بتازگی معلوم شده در یک گروه بزرگ تر و متنوع تر به نام آفروتریا (Afrotheria) جای دارد که ۷۰ میلیون سال قبل از یک جد مشترک در آفریقا مشتق شده است.
تاکنون حدود ۱۶۵ گونه فسیلی از فیل شناسایی شده است. اغلب نمونه های فسیلی پستانداران خرطوم دار اولیه مربوط به ۶۰ تا ۴۰ میلیون سال پیش است که در شمال آفریقا یافت شده و احتمالا نیمه آبزی بوده است.
پژوهش های اخیر نشان می دهد فیل های امروزی برخی از ویژگی های اجداد نیمه آبزی خود را حفظ کرده اند. این ویژگی ها شامل بیضه های داخلی، نفروستوم که یک ساختار کلیوی جنینی اولیه و تنظیم سیستم تنفسی جنینی است. خرطوم فیل به اندامی برای غواصی شبیه است، اما در واقع خرطوم کاملا برای زندگی در خشکی سازگار شده است.
● ویژگی های ظاهری و زیست شناسی
فیل هنگام تولد ۹۰ تا ۱۲۰ کیلو وزن دارد. ارتفاع قدش از ۱۹۵ تا ۳۹۰ سانتی متر تغییر می کند. برخلاف سایر پستانداران از زمان بلوغ به بعد نیز بخوبی رشد می کند. رشد ماده ها در ۲۵ تا ۳۵ سالگی و رشد نرها در ۳۵ تا ۴۵ سالگی متوقف می شود.
متوسط وزن یک فیل از ۳ / ۳ تا ۷ / ۷ تن و متوسط ارتفاع شانه آنها ۲ / ۲ تا ۶ / ۳ متر است. فیل گردنی کوتاه و سر بسیار بزرگ دارد که وزن آن به بیش از یک تن می رسد. فیل پایی کوتاه دارد و پنج انگشتش جدا از هم است. بدن فیل روی چهار پای ستون مانند استوار شده است. فیل در مناطق گرمسیری و مناطق نیمه گرمسیر پراکنده است.
آنها در جنگل های بارانی و ساوانا و مناطق نیمه بیابانی زیست می کند. فیل مخلوطی از گیاهان مختلف را مصرف می کند. به طور کلی هر فیل برای بقا به پنج کیلومترمربع مساحت نیاز دارد. وزن مغز ۵ / ۴ تا ۵ کیلوگرم است. فیل از سواحل دریا یا خط برف در مناطق کوهستانی زندگی می کند.
● ۱۱ هزار فیل قربانی شکار غیرمجاز
مطالعه ای جدید در گابن نشان می دهد از سال ۲۰۰۴ تاکنون ۱۱ هزار و ۱۰۰ فیل در گابن شمالی توسط شکارچیان غیرمجاز شکار شده است. این تعداد بین ۴۴ تا ۷۷ درصد جمعیت فیل ها در پارک ملی مینکبه (Minkébé’s National Park) و اطراف آن در گابن شمالی است.
این مطالعه توسط آژانس پارک های ملی گابن، صندوق جهانی حیات وحش و انجمن حفاظت حیات وحش انجام شده و اطلاعات تکان دهنده ای را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد. باز هوبرگز (Bas Huijbregts) یکی از کارشناسان صندوق جهانی حیات وحش می گوید: «شکار غیرمجاز فیل ها غیرقابل کنترل است. در واقع، ما شاهد کشتار نظام یافته بزرگ ترین پستاندار خشکی هستیم.»
● جنگ عاج و کاهش فیل ها
برخی گزارش ها نشان می دهد جهان بر این باور است که جنگ عاج از منطقه آفریقای مرکزی به سایر مناطق قاره آفریقا در حال حرکت است. این اشتباه است، مگر چه چیزی در آفریقای مرکزی تغییر کرده است که این جنایتکاران به فیل های حمایت شده در گله های آفریقای جنوبی و شرقی حمله کرده اند.
در آفریقای مرکزی این جنگ، فیل ها را از پای درآورده و فیل ها با سرعت بالایی در حال کم شدن هستند. بررسی داده های کشتار توسط کارشناسان انجمن حفاظت حیات وحش نشان می دهد شرایط منطقه بحرانی است. داده های موجود نشان می دهد جمعیت فیل ها در جمهوری دموکراتیک کنگو به ده درصد تعداد خود در ۲۰ سال قبل رسیده است.
مساله این است که حدود ۱۳ درصد از جنگل های آفریقای مرکزی حدود نیمی از جمعیت فیل های جنگلی را در خود جای می دهد. پارک ملی مینکبه بزرگ ترین جمعیت فیل های گابن و احتمالا بزرگ ترین جمعیت فیل های جنگلی در آفریقا را حمایت می کند.
● قاچاق عاج، تجارتی خونین
نوامبر ۲۰۱۲ میلادی، گمرک دبی از قاچاق یک محموله عاج با ۲۱۵ قطعه به ارزش دو میلیون و ۵۰۰ هزار یورو جلوگیری کرد. این محموله در ۴۰ جعبه حاوی لوبیا سبز پنهان شده بود. مبدا محموله یک کشور آفریقایی اما نامشخص بود و در نهایت عاج ها با بازرسی ماموران گمرک در بندر جبل علی کشف و ضبط و ارزش آنها دو میلیون و ۵۰۰ هزار یورو برآورد شد.
یک محموله نیز شامل ۳۵۰ عاج فیل به وزن دو تن و به ارزش سه میلیون دلار در جولای ۲۰۰۶ میلادی در تایوان کشف شد که ۱۷۵ فیل در تانزانیا به خاطر آنها کشته شده اند. این محموله در حال انتقال از تانزانیا به مانیل کشف شد که احتمالا بزرگ ترین محموله غیرقانونی عاج یافت شده در تایوان است.
قبل از آن یک محموله دیگر سال ۲۰۰۰ با ۳۳۲ عاج یافت شد. علاوه بر این سال ۲۰۱۲، یک محموله ۲۶ میلیون دلاری عاج نیز در هنگ کنگ کشف شد. در گذشته انسان اولیه ماموت ها را به خاطر گوشت و پوست شکار می کرد تا نیاز اولیه خود را تامین کند، اما امروز انسان مدرن برای تجارت و کسب سود کلان و غیرقانونی، فیل ها را شکار می کند.