سوغاتی‌ هر شهری چیه؟

[# αпGεʟ]

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

سوغات یكی از فرهنگ‌های جاافتاده برای مسافرت‌های ایرانیان است. این ویژگی آنقدر برای مردمان ایران‌زمین اهمیت دارد كه گاه كاركردش از خود سفر فراتر می‌رود. به این مفهوم كه گاه انگیزه سفر سوغات و ره‌آورد آن می‌شود!
همیشه سوغات نمادی از شهر مقصد سفر است، وگرنه جنسی كه در ویترین رنگارنگ مغازه‌ها هم براحتی می‌توان یافت شاید چندان ارزش ره‌آورد شدن نداشته باشد. تنوع قومی شگفت‌انگیز ایران را اضافه كنید به خلاقیت و هنر مردم این مرز و بوم. حاصلش صنایع دستی می‌شود كه هوش از سر جهانیان برده است. صنایع دستی همیشه جلوه‌ای از هنر، فرهنگ و تمدن كهن هر سرزمین است. گردشگران با تهیه صنایع دستی، تكه‌ای از روح مقصدی را كه به آن سفر كرده‌اند همراه خود به خانه می‌برند.
 درخت‌هایی كه هنر می‌شود
صنایع دستی چوبی در ایران از تنوع گسترده‌ای برخوردار است. خراطی، شیوه‌ای از تولید محصولات چوبی است كه طی آن و توسط ابزارهایی چون دستگاه‌های خراطی اشیایی نظیر انواع قلیان، پایه آباژور، تخت و ظروف مختلف ساخته و پرداخته می‌شود.
ریزه‌كاری و نازك‌كاری چوب روش دیگری از ساخت فرآورده‌های چوبی است كه طی آن به وسیله وسایل نجاری نظیر اره، رنده و مغار قطعات كوچك چوبی آماده شده و به صورت روكش روی بدنه چوبی چسبانده می‌شود. منبت‌كاری، كنده‌كاری و مشبك‌‌كاری شیوه‌ای دیگر است كه طی آن طرح‌ها و نقوش سنتی با استفاده از قلم، چكش، مغار و سایر ابزارها روی چوب‌های مرغوب و بادوام شكل می‌گیرد. انواع درها و پنجره‌های بسیاری از كاخ‌ها و بناهای تاریخی جزئی از این صنعت است. استان‌های اصفهان، قم، چهارمحال و بختیاری، قزوین، اردبیل، سمنان و لرستان از مراكز عمده تولید صنایع چوبی به شمار می‌آیند.
 هنری از جنس آدم
استان همدان به ساختن ظروف سفالی در تمام ایران معروف است. محصولات این منطقه هر ساله علاوه بر تامین احتیاجات داخلی به كشورهای خارجی نیز فرستاده می‌شود. لالجین در 25 كیلومتری همدان، مهم‌ترین و معروف‌ترین مركز تولید ظروف سفالی و محصولات سرامیكی است.
بیش از 75 درصد مردم لالجین در حوزه صنعت سفالگری به فعالیت می‌پردازند. خاك مورد نیاز ساخت ظروف سفالی لالجین را از زمین‌های اطراف روستای دستجرد تهیه كرده و به كارگاه‌های سفالگری یا محل‌های مخصوص ساخت گل منتقل می‌كنند. شهرهای حاشیه كویر ایران از دیگر مراكز مهم سفالگری محسوب می‌شود. مركز اصلی این صنعت در خراسان شمالی، شهرستان گناباد و بویژه روستای مند است. از دیگر مراكز فعال در صنعت سفال استان‌های سمنان، زنجان، اردبیل، قم و فارس هستند.
 ثبت هنر روی فلز
استان اصفهان را می‌توان به جرات بزرگ‌ترین مركز تولید انواع مختلف ساخته‌های دستی ایران دانست. میناكاری صنعتی است كه نخستین بار در ایران پدید آمد و به سایر نقاط راه یافت، اما تا به امروز اصفهان همچنان به‌عنوان مركز این هنر دستی شناخته می‌شود. این هنر، حاصل یكسری فعل و انفعالات پیچیده است كه با هم در ارتباط هستند. میناكاری همانند بسیاری از هنرهای دستی دیگر در عصر صفوی پیشرفت‌های بزرگی كرد. در قدیم، رنگ‌هایی كه در صنعت میناسازی استفاده می‌شد بیشتر طبیعی و از رنگ‌های قلمكار گیاهی یا معدنی بود، اما امروزه تركیبات شیمیایی جایگزین آنها شده‌ است.
میناكاران برای تهیه رنگ قرمز از طلا، رنگ سبز از مس و رنگ زرد از گل ماشی استفاده می‌كنند. میناكاری در ساخت اشیایی چون انواع زیورآلات، جعبه‌های كوچك و بزرگ، جام‌ها، گلدان‌ها، بشقاب‌ها و سایر موارد تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. میناكاری در بین صنایع دستی قیمت بالایی دارد.
 قلم‌موی سوزن روی بوم لباس
صنعت دوخت طرح، زیبا و منقش روی پارچه با نوارهای طلایی گلابتون‌دوزی نام دارد. روش كار به این صورت است كه ابتدا نقش را روی پارچه انداخته و پارچه را روی دایره‌ای چوبی به نام كم می‌اندازند و با كش محكم كرده و با استفاده از نخ‌های رنگی، گلابتون‌دوزی می‌كنند. استان سیستان و بلوچستان یكی از مراكز عمده سوزن‌دوزی است. هر دختر بلوچ از كودكی به آموختن این هنر می‌پردازد.
بر این اساس، تمام زنان بلوچی به این كار اشتغال داشته و لباس‌های خویش را تزئین می‌كنند. هنوز هم در برخی روستاها، دختران نشان‌‌ شده موظفند تا پیش از مراسم عروسی 50 دست لباس كامل برای خویش تهیه و گلابتون‌دوزی كنند. زنان استان هرمزگان نیز در گلابتون‌دوزی مهارت ویژه‌ای دارند. با سفر به این استان و خاصه جزیره قشم امكان تهیه انواع محصولات گلابتون‌دوزی شده چون لباس‌های محلی، رومیزی، سفره، پرده و حتی محصولات كاربردی چون كیف‌های دستی وجود دارد.
لنج‌سازی با دست‌خالی
لنج‌سازی و قایق‌سازی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع دستی بوشهر است و سابقه آن به دوره افشاریه می‌رسد. این صنعت در سال‌های اخیر به واسطه افزایش مبادلات دریایی و صید ماهی از رونق زیادی برخوردار شده است. مصالح اولیه لنج‌سازی از چوب‌های جنگلی مقاوم در مقابل رطوبت برای اسكلت و تخته‌های مرغوب هندی به نام سای برای بدنه تهیه می‌شود. باقی مصالح مورد نیاز از مصالح بومی تهیه می‌شود. شیوه لنج‌سازی همچنان به صورت سنتی انجام می‌شود كه این باعث كندی كار و تولید كم شده است.
جزیره قشم نیز از دیرباز به صورت یكی از مراكز عمده اصلی ساخت لنج محسوب می‌شده است. گاهی از قطعات دورریز چوب‌های زیبا و مقاوم لنج ـ كه كم هم نیست ـ توسط جوانان برای ساخت ماكت لنج استفاده می‌شود. این هنر در ابتدا به عنوان سرگرمی صورت می‌گرفت، اما امروزه پای این ماكت‌های زیبا به بازارهای محلی جزیره نیز رسیده است.
 ریشه تار‌و‌پود در رگ‌و‌خون
هنوز هم بسیاری از جهانیان، ایران را به نام فرشش می‌شناسند. هنر دستی كه زیر پاست، همین است كه این هنر بسیاری را سر به زیر كرده است! از قالی معروف تبریز گرفته كه توسط زنان روستایی و شهری بافته می‌شود تا قالی هریس كه جزو قالی‌های نفیس و ظریف ابریشمی محسوب می‌شود و شهرت جهانی دارد و البته ورنی‌بافی كه هوش از سر می‌برد. ورنی، نوعی گلیم ریزبافت قالی‌نماست كه نقش‌هایش ذهنی‌بافت است. این هنر محدود به این منطقه نیست.
قالی كرمان هم از دیرباز مورد توجه و اهمیت بوده تا جایی كه حتی به ضرب‌المثل‌ها نیز راه یافته است. وجود یك قالی كرمانی 400 متری در سنای آمریكا و قالی موسوم به آزادی در زیر ناقوس بزرگ مجسمه آزادی شاهدی است بر كیفیت بی‌نظیر قالی‌های كرمانی. قالی‌های كردستان هم خواستار زیادی میان جهانیان دارد. مثلا ویژگی شاخص قالی بیجار ساختار متراكم آن است كه مانند تخته محكم بوده و نمی‌توان آن را تا كرد.

[spent †]

سوغاتی دادن و سوغاتی گرفتن لذت فراوانی دارد. در ایران همه عادت کرده ایم پس از بازگشت از سفر برای اقوام و آشنایان ره‌آوردی داشته باشیم. شاید این مساله در فرهنگ و آداب ما ایرانی ها ریشه داشته باشد. هرچه هست، ما می خواهیم شما را با سوغاتی شهرهای مختلف آشنا کنیم تا هنگام سفر به آن شهرها بدانید چه چیزهایی بخرید که مختص همان شهر باشد.

سوغاتی‌های استان زنجان

نام زنجان که می آید، آدم یاد چاقوهای این شهر می افتد. چاقوهاى ظریف و با دوام زنجان از دیرباز لقب سوغاتی زنجان را با خود یدک می کشند. فرش، گلیم و جاجیم زنجان نیز شهرت خاصى دارد.



انواع چاقو: قلم تراش، جیبى، دسته ملیله، کارد آشپزخانه و ... .

ملیله: انواع پایه هاى استکان، سینى، قاشق و چنگال غذا و چایخورى، کاسه، گلدان، قاب عکس و ... .

چارق: نوعى کفش روفرشى بسیار زیباى زنانه

وسایل نقره اى، منجوق دوزی، گل دوزی، نان اردک، سقز، فرش و گلیم دستباف نیز از دیگر سوغاتی های زنجان هستند.

سوغاتی‌های استان خوزستان



شیرینی: حلوا ارده، حلوا شکری، حلوا کنجدی، شیره ارده، انواع کلوچه های سنتی.

کشاورزی: انواع ادویه، خرما، لیف خرما.

صنایع دستی: جاجیم، حصیربافی، خراطی، سجاده بافی، گبه، گلیم، فرش، قالیبافی، قلابدوزی، چوقا بافی و گبه بافی و نمد.

سوغاتی‌های استان خراسان شمالی



بجنورد: آبنبات، شکر پنیر، لباس های محلی، قالی، گلیم، چارق پشتی و قالیچه های مرغوب ترکمنی، قره قوروت، کشک و انگور رازقی (کلاداری) در بجنورد

شیروان: قالیچه و خرسگ، جاجیم، نمد، پوستین، خشکبار و سیب بهاره

جاجرم: چادر شب روئین، سیب روئین، حوله دستی در اسفراین، کلاه کرکی جاجرمی

مانه و سملقان: جل و زیور آلات اسب اصیل ترکمن و هلوی درکش

فاروج: کشمش و آجیل

سوغاتی‌های استان خراسان رضوی



عروفترین‌ سوغاتی‌های‌ استان‌ خراسان رضوی عبارتند از: زعفران، انواع فرش وگلیم، انواع محصولات ابریشمی، شعربافی، نمد، پشم ریسی، پیکره‌های سنگی، سنگ فیروزه، کارهای دستی سرامیکی و نی بافی. سایر محصولات دستی عبارتند از: گیوه، چاروق، کارهای چوبی و فلزی، نقاشی بر روی چرم، انواع مهر و تسبیح و بافته های مربوط به نشانه‌ها و پرچم های مذهبی.

عطریات: دکان های عطر فروشی در همه خیابان‌های اطراف حرم پراکنده‌اند. اما بیشتر آنان در بزرگترین بازار منطقه موسوم به بازار رضا متمرکزند.

یکی دیگر از سوغات‌های شهر مشهد انواع نبات‌ها، نقل‌ها و شیرینی‌هاست. نبات‌های پخته شده بر دو نوع کلی تقسیم می‌شوند.
زرشک یکی دیگر از محصولات ارزشمند کشاورزی خراسان رضوی است که همچون زعفران در نواحی جنوبی و کم آب این استان به ثمر می رسد.

ادویه جات: از سوغات خراسان رضوی می‌توان به بسته‌های ادویه‌ای اشاره کرد که در بسیاری از دکان‌های اطراف حرم به فروش می‌رسد. این بسته‌ها به ادویه هفت رنگ موسوم شده‌اند که شامل فلفل سیاه، قرمز، دارچین، زردچوبه، پودرسیر یا موسیر، سماق، گل پر و غیره می‌باشند.

انگشتر و زیورآلات: در طبقه دوم بازار بزرگ رضا دکان های متعددی وجود دارد که صنعتگران بسیاری در آنها به کار ساخت انواع زیورآلات و انگشتر نقره سرگرمند.

سوغاتی‌های استان خراسان جنوبی



علاوه بر زعفران، زرشک، آلو بخارا، عناب، سنجد، بادام کوهی، گردو، کشک سیاه، کشک زرد، کشک زیره‌ای، قره قروت، برگه هلو و قالی در نقشها، طرحها و رنگهای متنوع از سوغات بیرجند می‌باشند.

بخش کشاورزی: آلو بخارا، انار، زعفران، زرشک، عناب بیرجند، توت خشک

بخش دامداری: قره قروت، کشک

بخش صنایع دستی: انواع قلاب بافی ها، انواع محصول های حصیری، زیلو، پارچه های سوزن دوزی شده، قالی

خراسان جنوبی دارای محصولات استراتژیک در سطح کشور و جهان می باشد که از آن جمله می‌توان به محصولات زعفران، زرشک، انار نام برد.

سوغاتی‌های استان چهارمحال و بختیاری



نواع‌ صنایع‌ دستی‌ و سوغاتی‌های‌ استان‌ چهار محال‌ بختیاری عبارتند از: قالی ‌معروف‌ چال‌ شتری‌، چوخا، نمد، گیوه‌، خورچین‌، گلیم‌، سیاه‌ چادر، جاجیم‌، وریس‌ یا طناب‌ ابریشمی‌، کلاه‌های‌نمدی‌، خور، جل‌، پلاس‌ و کچمه‌ دان‌ - گز آن‌ نیز معروف‌ است‌.

سوغاتی‌های استان بوشهر



پس از آن باید از عباى شترى بوشهر نام برد که در نوع خود منحصر به فرد می‌باشد و امروزه به مقدار بسیار محدودى تولید می‌گردد.

گرگوربافى، حصیربافى، سفال و سرامیک از دیگر صنایع دستى استان بوشهر هستند. محصولات دریایى (ماهى و میگو) و شیره خرما و ارده از سوغاتى این استان هستند.

خرما، حلوای مسقطی، ارده، حلوا راشی، حلوای سنگک، خارک پخته، انواع ماهی و میگو، عروسک ها و کالاهایی تزئینی صدفی و انواع حصیرها و سبد های بافته شده از برگ درخت نخل از سوغاتی های استان بوشهر می باشد.

سوغاتی‌های استان ایلام



مهمترین سوغات محلی استان ایلام عبارتند از:

روغن حیوانی و کره محلی با طعم بسیار لذیذ

عسل کوهی و ناب مناطق سورگه و شلم

کشک، کنجدو گردو

ترخینه، که با توجه به مواد به کار رفته در آن درمان بسیار خوبی برای سرما خوردگی است

سقز محلی (شیره درخت بنه) که به وفور در کوه ها ی استان وجود دارد

شیرینی پژی بر ساق، شیرینی کله کنجی، شیرینی کاک

حلوائی بگل (ترکیبی از پودر کشک و خرما)

کله کنجی، گمکه، جاجیم، نمد، سیاه چادر.

از مهمترین صنایع دستى دیگر استان جاجیم بافى، نمد مالى، گیوه بافى، فرنجى مالى، قتره بافى، صنایع چوبى نیز از جمله ملزومات ورزشى و خانگى است که بدست هنرمندان ایلامى‌ها ساخته می‌شود.

سوغاتی‌های استان اصفهان



اصفهان همیشه از مراکز مهم صنعت قلمزنی‌ ایران بوده‌ و هست و بیشترین‌‌ تعداد کارگاه‌های صنایع‌ دستی اصفهان را کارگاه‌های قلمزنی‌ مس‌ و برنج‌ تشکیل می‌دهند و ‌تعداد شاغلین این‌ رشته نسبت به‌ سایر رشته‌ها زیادتر است‌.

علاوه بر صنایع دستى، شیرینى گز و پولکى اصفهان و گلاب قمصر کاشان از سوغاتى‌هاى مشهور استان اصفهان است. یکی از معروفترین سوغات اصفهان گز می‌باشد مواد اولیه این شیرینی مطبوع و مشهور که گز انگبین باشد، در اطراف این شهر به عمل می‌آید.
از دیگر سوغات اصفهان باید به خاتم، مینا، گچبری، گره چینی، قلمدان سازی، کاشیکاری، خوشنویسی، مسگری، منبت‌کاری، نقاشی، نقاشی باستانی، معرق، صحافی، سفالگری، مینیاتور و قالی بافی اشاره کرد

سوغاتی‌های استان اردبیل



استان اردبیل سوغاتی‌های فراوانی دارد و معروف‌ترین آنها عبارتند از: سرشیر، عسل، کره، حلوای سیاه، آبنبات، شیرینی‌های محلی و تخمه آفتابگردان.

انواع فرش، مسند، شال، ورنی، گلیم، جاجیم، اشیا سفالی، چوبی و فلزی و ... هنرمندانه همراه با نقش و نگارهای زیبا از جمله صنایع دستی استان اردبیل به حساب می‌آیند.

سوغاتی‌های استان آذربایجان‌غربی



سوغات این استان عبارتند از: صنایع چوبی، انواع قالی و بافته‌های دستی شامل گلیم، دستکش، شال گردن، کلاه، عرقیات از جمله عرقیات گیاهی، عرق بیدمشک، بادرنجبو، عرق نعناع، گلاب، انواع نقل، گردو و بیدمشک، حلوای گردو و حلوای هویج، انواع محصولات باغی و کشاورزی شامل انگور، سیب درختی، عسل، لبنیات، کشمش، نقل بیدمشک، حلوای گردو، بافتنی های دستی، صنایع چوبی و ریزه کاری فرشهای دستباف و ...معرق کاری نیز از صنایع دستی مهم این استان است.

سوغاتی‌های استان آذربایجان‌شرقی



در بخش صنایع دستی می‌توان به قالی‌های دستباف و تابلوفرش‌های نفیس و بی‌نظیر اشاره کرد. نقره کاری یا حکاکی روی نقره، نقره کوبی، چاپ کلاقه‌‌ای اسکو یا باتیک که یکی از روش‌های چاپ روی پارچه است و شامل انواع روسری، لباس، رومیزی، شال گردن و تابلوهای دیواری، ورنی بافی اهر و ارسباران (ورنی های پشمی، ورنی پشمی ابریشمی، ورنی کف ابریشم و ورنی ابریشم خالص)، محصولات چرمین تبریز (کیف، کفش، پوشاک و برخی اقلام خانگی)

در دسته خوراکی ها نیز قورابیه، نوقا، میانپر، لاتیقوم (راحت الحلقوم)، ریس، شیرینی کنجدی، سوجوق، باسلیق، شکلات تسبیحی، عسل و دوشاب در بخش خوراکی های شیرین و نیز پنیر لیقوان، ترشی زغال اخته و آجیل تبریز در سایر ذائقه های می تواند سوغاتی خوبی برای مسافران این استان باشد.

کرمانشاه



نان برنجی، کاک، نان خرمایی، روغن کرمانشاهی

یزد



کیک یزدی، قطاب، پشمک، باقلوا، کیک یزدی، لوزهای پنجگانه، حاجی بادام، سوهان، ارده

فارس



آبلیمو، آبغوره، عرقیات، نان یوخه، صنایع دستی، کلوچه و مسقطی

قم



فرش ابریشم: فرش ابریشم دستباف قم از نفیس ترین صنایع دستى است که از نظر رنگ آمیزى و طرح و نقشه اصیل ایرانى و کیفیت طرفداران بسیارى دارد.

سفال و سرامیک: این هنر دستى، با سابقه دیرینه خود در طرح هاى خاص خود طرفداران زیادى در داخل و خارج از کشور دارد.

منبت کارى چوب: نقوش و طرح هاى زیبایى است که روى انواع میز و صندلى و صنایع چوبى کنده کارى مى گردد و این صنعت دستى در قم به دست استادکارانى بسیار ماهر و زبردست ساخته مى شود.

کرمان



قالى کرمان که از نظر بافت و طرح بسیار زیبا و منحصر به فرد است از مهمترین صنایع دستى کرمان و ایران است. پته دوزى نیز که نوعى سوزن دوزى است در کرمان رواج دارد.خوراکی هایی چون پسته، قاووت، کماچ سهن، سمنو، کلمپه و خرمای بم از سوغاتی های این استان به شمار می روند. علاوه بر این اهل هنر می توانند از انواع پته، قالی، گلیم، شیریکی پیچ، کارهای قلمزنی، ظروف مسی آن بهره ببرند. در جوار این مقوله های متنوع، باید از داروها و گیاهان دارویی چون زیره، حنا، سدر و کتیرا نیز نام برد .

اراک



سوغات استان مرکزى انواع مواد خوراکى از جمله انار، انگور، لبنیات، کشمش، گردو، بادام، شیره انگوه است و صنایع دستى مانند انواع فرش و قالیچه گلیم، معرق و گیوه است و فتیر (یک نوع کلوچه ) اراک هم معروف است .

بندر عباس



سبدبافى و حصیربافى در منطقه میناب و بشاگرد رواج فوق العاده اى دارد. گلابتون دوزى که در مناطق مختلف به زردوزى، کم دوزى، کمه دوزى، کمان دوزى و برودرى دوزى شهرت دارد. در این نوع دوزندگى که جنبه تزئینى دارد، رشته هاى باریک زر و سیم بکار مى رود. اطراف بندر لنگه، بندرعباس و میناب از مراکز عمده تولید آن در استان است.

قزوین



پسته، فندوق، باقلوا و شیرینی‌جات محلی

گیلان



پاچ باقلا، گندمین، رشته خشکار، انگور خمس ، دوشاب، مغزحلوا، خکاره دبیج، کدو مربا، اخته، ولش، بادرنگ، بهار نارنج مربا، پول پرتقال مربا، آب غوره، رب انار، آلوچه، آب کونوس،شاه بلوط، آب خوج، ترش سیب، ترش انار، خاش کویی، کویی، ترب، فلفل سبز، برگ سیر، سیر ترشی، درار، هفتا بیجار، گینجه واش، خرش، چوواش، چوچاق، تین، بینه، دوشاب برنج، جوکول، برنج ، گلوچه سنتئ، گشتائ برنجئ صندوق بوکال

همدان



آلو بخارا، سماغ، بادام، نقل ،کدو

[ali410]

والا اصفهان همه نوع سوغاتی داره