چـرا میوه دلـ درد مـی آورد؟

[ღSηow Princessღ]

برخي افراد با خوردن ميوه دل درد مي گيرند. گاهي اين مشکل آنقدر آزاردهنده مي شود که حتي دور مصرف هر نوع ميوه را خط مي کشند. به اين ترتيب، گرچه دل دردهايشان تسکين مي يابد اما در عوض دچار کمبود موادمغذي اي مي شوند که بيشتر در ميوه ها وجود دارند.

به همين دليل با دکتر پيمان اديبي، فوق تخصص گوارش ودانشيار دانشگاه علوم پزشکي اصفهان درباره علت بروز اين مشکل و راه حل هاي آن گفت وگو کرده ايم...

چرا برخي افراد با مصرف ميوه دچار دل درد يا ديگر مشکل هاي گوارشي مي شوند؟

۲ گروه از عوامل در اين ميان دخيل اند؛ اول اينکه در ميوه ها قندي وجود دارد به نام فروکتوز، تمام افراد وقتي حجم زيادي از ميوه که سرشار از فروکتوز است، مي خورند دچار علايمي مانند نفخ، دل پيچه و اسهال مي شوند. تقريبا ۸۰درصد افراد سالم جامعه نمي توانند بيش از ۸۰گرم فروکتوز در روز دريافت کنند پس مصرف مقدار زياد ميوه در صورتي که يکباره خورده شود (نه به تناوب و در طول روز) باعث بروز اين علايم مي شود. البته درصد کمي از افراد (يعني حدود ۲۰درصد)، نمي توانند حتي ۲۰ گرم فروکتوز را جذب و هضم کنند. به همين دليل حتي با مصرف حجم کم ميوه هم دچار علايم گوارشي مي شوند.

گروه دوم علايمي که با ميوه ها ايجاد مي شوند، با مشکل عدم تحمل دستگاه گوارش مرتبط است. اين واکنش آلرژيکي به يک ماده غذايي، در يک چهارم تا يک پنجم افراد جامعه وجود دارد. برخي از اين واکنش هاي حساسيتي شبيه آلرژي هاي پوستي يا تنفسي است که خيلي سريع رخ مي دهد. يعني فرد با مصرف ماده غذايي دچار علايمي مثل تنگي نفس، خارش، کهير، تورم لب، اسهال شديد و ترش کردن مي شود. اين حالت ها خيلي شايع نيست. گروه شايع تر عدم تحمل ها، آنهايي است که ديرتر رخ مي دهند و با فاصله بيش از ۱ تا ۲ ساعت بعد از مصرف ماده غذايي بروز مي کنند.

احتمال بروز اين علايم با مصرف کدام ميوه ها بيشتر مي شود؟

هر فردي بنا بر تجربه شخصي اش مي تواند متوجه شود بدنش به کدام ميوه يا سبزي يا ماده غذايي واکنش نشان مي دهد. گرچه تست هاي تشخيصي و آزمو ن هاي خوني نيز براي تشخيص عدم تحمل وجود دارد. البته برخي موادغذايي از نظر ايجاد عدم تحمل معروف تر هستند. مثلا مواد حاوي ترکيب هاي شبه هيستامين مانند موز، کيوي، هندوانه و خربزه. برخي ديگر از ميوه ها به خصوص ميوه هاي تابستاني از جمله گيلاس و آلبالو نيز داراي مواد محرکي اند که باعث انقباض ها و تحريک هاي گوارشي مي شوند.

اگر کسي به ميوه خاصي عدم تحمل گوارشي نشان داد، بايد آن را از برنامه غذايي اش حذف کند؟

بله، راه حل اين مشکل اجتناب از مصرف آن ماده غذايي است.

تا آخر عمر؟

با روش هاي حساسيت زدايي مي توان به تدريج آن ماده غذايي را به رژيم غذايي برگرداند. اگر فردي با مصرف ميوه اي دچار علايم حاد مي شود، بهتر است ۶ تا ۹ ماه آن را از برنامه غذايي اش حذف و دوباره مصرف آن را از مقادير کم شروع کند. يعني يک دوره اجتناب و تجربه مجدد داشته باشد تا به اين ترتيب بتواند آن را به برنامه غذايي خود بازگرداند اما در مورد آلرژي هاي غذايي که با کهير، اسهال، دل پيچه و تهوع شديد ظاهر مي شوند، اجتناب اصل مهم و اوليه است. اين افراد بهتر است با يک متخصص در مورد رژيم غذايي شان مشورت کنند.

آيا علايمي که در اثر مصرف يک ماده غذايي بروز مي کند، گذراست يا تا مدتي مي ماند؟

بيشتر علايم گوارشي در اثر مصرف ماده آلرژي زا زودگذر است و در بيشتر افراد حداکثر ۵ روز ادامه پيدا مي کند اما دستگاه گوارش ساختاري زنده است و وقتي تنش به آن وارد شود، تا مدت ها نظم آن به هم مي ريزد. به خصوص اگر زمينه هاي ديگري از به هم ريختگي نظم در بدن فرد وجود داشته باشد مثلا فرد در معرض استرس باشد. زيرا استرس مشکل هاي گوارشي را طولاني تر مي کند.

راه حل ديگري هم وجود دارد که فرد باوجود مصرف ميوه مشکل زا دچار مشکل نشود؟

بهترين راه حل، پرهيز از مصرف آن ميوه است. البته برخي افراد ميوه ها را به صورت کمپوت بهتر تحمل مي کنند زيرا هنگام پخت، برخي از ترکيب هاي غيرقابل جذب موجود که باعث نفخ، دل پيچه و اسهال مي شود، حذف يا شکسته خواهندشد و برخي ترکيب هاي ديگر نظير قندها هم تغيير شکل پيدا مي کنند.