بازوی تحقیقاتی پنتاگون و الهام از پوست کوسه!

[KᏙ¥றᏙƝ]

لباس های محیطی موجود در بازارهای نظامی سراسر دنیا که متناسب با شرایط جنگ شیمیایی و بیولوژیک طراحی شده اند، نقاط ضعف متعددی دارند. از جمله مهم ترین این معایب می توان به عدم استفاده آسان و همچنین فقدان یک سری از فاکتورهای محافظتی لازم، اشاره کرد.



با توجه به ضرورت طراحی و توسعه لباس های محیطی با امکان حفاظت حداکثری از نیروهای نظامی، آژانس پروژه های پژوهشی پیشرفته دفاعی که یک بنگاه فناوری و پژوهشی وابسته به وزارت دفاع آمریکا است و به اختصار “دارپا” خوانده می شود، وارد عمل شده است. این آژانس قصد دارد حجم هوای به دام افتاده در لباس های محیطی مخصوص جنگ های بیولوژیک و شیمیایی را تا جای ممکن کم کند تا آزادی حرکت بیشتری به فردی که لباس را به تن می کند هدیه داده باشد. دارپا پوست کوسه را به عنوان یک راه حل احتمالی برای رفع مشکل ایمنی لباس های محیطی در برابر تسلیحات میکروسکوپی معرفی کرده است.

بازوی تحقیقاتی پنتاگون به دنبال روشی است تا از طریق آن بتواند در درجه اول حیات نیروهای نظامی آمریکا و پس از آن محققان را در مقابل حملات شیمیایی و بیولوژیک تضمین کند. هدف آنها تولید لباسی است که ضمن در اختیار داشتن حجم هوای داخلی حداقلی، عملکرد محافظتی بهتری نیز داشته باشد. حتی ممکن است در این مسیر از عناصر طبیعی مانند پوست کوسه ها در قالب منبع الهام استفاده شود.

اما جرقه های اصلی این نوآوری از کجا منشا می گیرند؟ لباس های محیطی فعلی فضای زیادی را اشغال می کنند. این مشکل به خصوص در سال 2014 و بار دیگر 2017 در جریان همه گیری بیماری ویروسی ابولا در غرب آفریقا خود را نشان داد. نیروهایی که از جانب دولت آمریکا برای کمک رسانی فرستاده شده بودند، میانگین 6 ساعت از زمان کاری 8 ساعت در روز را صرف پوشیدن، درآوردن و پاک سازی لباس های استفاده شده می کردند و این گزارش بدین معنا است که هر نیرو تنها 2 ساعت فرصت داشت تا به بیماران گرفتار ابولا رسیدگی کند!

اما هم اکنون محصولی مد نظر دارپا است که بتواند دو کار اصلی را انجام دهد. نخست آن که لباس محیطی تولیدی باید قادر به ممانعت از مواجهه مستقیم میان فردی که لباس را بر تن کرده است و همینطور آلودگی های میکروسکوپی باشد و در واقع درست مانند یک سد فیزیکی عمل کند. فاکتور دوم نیز مربوط به قابلیت خنثی سازی عوامل نفوذ یافته از میان سد فیزیکی و جلوگیری از تاثیر گذاری آنها بر پوست، چشم ها، دهان و بینی فرد خواهد بود. عملیات خنثی سازی باید بتواند به طور همزمان حداقل 2 تهدید شیمیایی و یا 3 تهدید بیولوژیک را شامل شود. الزامات مذکور باعث شدند تا روند طراحی سمت و سویی طبیعی به خود بگیرد. به گفته دارپا با شبیه سازی بافت پوست کوسه بر طیف متنوعی از مواد مورد استفاده برای کاربردهای ضد میکروبی، می توان به ویژگی ذاتی ضد آلودگی و رسوب پوست این حیوان دست یافت.

اما چه الزمات شیمیایی و بیولوژیکی برای لباس های محیطی الهام گرفته از پوست کوسه تعیین شده است؟ در بعد شیمیایی لباس باید قادر به محافظت اپراتور خود از گاز کلر، آمونیاک، گاز خردل، سموم ارگانوفسفره به خصوص سارین و وی ایکس (عامل اعصاب) باشد. دفاع باکتریایی شامل باسیلوس آنتراسیس و استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) می شود و محافظت ویروسی نیز مواردی از جمله آنفلوانزا، راینو ویروس و تب خونریزی دهنده ویروسی مانند ابولا را پوشش می دهد. علاوه بر عوامل نام برده، محافظت در برابر سم رایسین، بوتولیسم و اپیوئیدهای مصنوعی نیز ضروری خواهد بود. طبق برنامه ریزی های انجام شده لیست اولیه از کارخانه هایی که برای تولید چنین لباسی اعلام آمادگی می کنند، در سال 2020 ارائه خواهد شد. پس از آن نیز برنده با همکاری آژانس تا سال 2025 اقدام به ساخت نمونه نهایی خواهد کرد.