متالوگرافی چیست ؟

[کــــــــــⓐرمَن]

متالوگرافی (Metallography)، آماده سازی نمونه ها برای بررسی های میکروسکوپی و مطالعه ریزساختار به منظور تعیین خواص فیزیکی و مکانیکی آن آلیاژ خاص می باشد.
این توضیح متالوگرافی یک تعریف درسی بوده و برای درک بهتر ارائه شده است لغات کلیدی این تعریف عبارتند از:
آماده سازی (preparation)، ریزساختار (microstructure) و خواص فیزیکی و مکانیکی (physical and mechanical properties). آماده سازی شامل تهیه قطعه ای از فلز، برش تکه ای کوچک از یک فلز، قرار دادن آن در داخل مواد مانت (به سبب کوچک بودن بیش از اندازه این قطعات، جابه جایی آن ها سخت است)، سایش سطح فلز با انواع مختلفی از ساینده های ریز، پولیش قطعه تا زمان برطرف شدن کلیه خراش های ناشی از سایش نهایی، قرار دادن نمونه در معرض یک محیط خورنده (معمولا اسیدی) و در نهایت مشاهده آن در میکروسکوپ الکترونی با محدوده بزرگنمایی 1500-50 برابر می باشد. ریزساختار اتمی نمونه پولیش و اچ شده است. خواص فیزیکی و مکانیکی نمونه با سختی، سختی پذیری، داکتیلیتی و استحکام کششی ماده مرتبط است.


متالوگرافی مشتمل بر دو نوع است:

متالوگرافی تحقیقاتی و متالوگرافی کنترل کیفی. از این دو نوع، شاید متالوگرافی تحقیقاتی به دلیل نیاز به شناخت دیاگرام های فازی و دیاگرام های TTT پیچیده تر باشد. از طرف دیگر، متالوگرافی کنترل کیفی برای صنعت بیشترین اهمیت را دارد. در کنترل کیفی، مدت زمان تحویل نمونه برای آماده سازی متالوگرافی تا هنگام ارائه نتایج بسیار پر اهمیت است.


متالوگرافی کنترل کیفی برای صنعت بیشترین اهمیت را دارد


در بسیاری از اوقات عملیات تولید تا زمان اتمام فعالیت آزمایشگاه متالوگرافی برای ارزیابی مواردی از قبیل:
آیا عملیات حرارتی انجام گرفته، سختی یا اندازه دانه مورد نظر را فراهم نموده است؟ و یا آیا در عملیات کربن دهی به عمق سختی مطلوب رسیده ایم؟ و مواردی از این قبیل متوقف خواهد شد.



برای تهیه نمونه های متالوگرافی سه فرآیند مختلف انجام می گیرد:
1- آماده سازی (برش، مانت و سنباده زنی)
2- پولیش و اچ
3- بررسی های میکروسکوپی.