رفتار شیعیان با اهل سنت باید چگونه باشد؟

[م‍حمّد]

رفتار شیعیان با اهل سنت باید مبتنی بر آداب و آموزه‌های اخلاقی باشد و از هرگونه اهانت و اختلاف پرهیز شود؛ زیرا حُسن معاشرت از دیدگاه اهل بیت(ع) با تمام انسان‌ها چه موافق و چه مخالف عقیدتی واجب است به همین دلیل حضرت علی‌(ع) هنگامی که فردی غیر مسلمان را بدرقه کرد، در پاسخ به او که از این عمل پرسید، فرمود: «بدرقه کردن انسان برای گرامیداشت او هنگام جدایی، تمام و کامل کردن حسن مصاحبت و همراهی است».(۱)

امامان ما سفارش کرده‌اند که به غیر مسلمانان سلام کنید(۲) حال که اهل سنت از جامعه اسلامی محسوب می‌شوند، این مسئله اهمیت بیشتر می‌یابد.

رفتار انسان دوستانه شیعیان با اهل سنت می‌تواند در قالب‌های مختلف صورت گیرد. معاویة بن وهب گوید: به حضرت امام صادق(ع) عرض کردم: چگونه شایسته است با قوم خود و با مردمانی که آمیزش داریم (یعنی شیعه نیستند) رفار کنیم؟ فرمود: «نگاه کنید به پیشوایان خود. از آنان پیروی کنید. هر طور که آنها رفتار می‌کنند، شما نیز رفتار کنید. به خدا سوگند! بیمارانشان را عیادت می‌کنند و بر سر جنازه‌هایشان حاضر می‌گردند و به سود و زیان آن گواهی می‌دهند و امانت‌های آنان را به خودشان برمی‌گردانند».(۳)
امام صادق(ع) در روایتی دیگر شیعیان را سفارش نموده که در مساجد اهل سنت حضور یابند: «... بیماران آنان را عیادت، در تشیع جنازه آنان شرکت نموده و در مساجدشان نماز بگذارید».(۴) برخی از روایات دلالت دارند که شیعیان با اهل سنت روابط حسنه داشته و با اخلاق حسن برخورد نمایند، زیرا این گونه رفتار عوامل اختلاف را از بین برده، موجب می‌گردد که اهل سنت نسبت به اهل بیت خوش‌بین شوند.(۵)

حتی در برخی روایات ما را از ناسزا گفتن به کسی که اهل بیت را دشنام می‌دهند، بازداشته‌اند.
ابن مسکان از امام صادق(ع) نقل می‌کند: «گمان می‌کنم هرگاه کسی نزد تو ناسزایی به حضرت علی(ع) بگوید، اگر بتوانی او را بکشی، چنین خواهی کرد» ابن مسکان می‌گوید: گفتم بلی، فدایت شوم! قسم به خدا چنین هستم! امام فرمود: «این کار را انجام نده! به خدا قسم! گاهی می‌شود که می‌شنوم کسی به علی(ع) ناسزا می‌گوید، در حالی که بین او و من جز ستونی فاصله نیست، پس پشت ستون مخفی می‌شوم، و پس از فراغت از نماز، از کنارش گذشته، به او سلام کرده و با او مصافحه می‌کنم».(۶)
اهل سنت نیز اهل بیت را دوست دارند و جز عده معدودی که از ناصبین هستند، اهل بیت را دشنام نمی‌دهند.

در روایات به شیعیان سفارش شده است که با اهل سنت خوشرفتار باشند،(۷) زیرا این امر زمینه الفت و وحدت اسلامی را فراهم می‌نماید. بدین‌سان رفتار ما با اهل سنت باید براساس خردورزی و آموزه‌های دینی باشد و رفتار و گفتار امامان را به نمایش بگذاریم. آنان با اهل سنت رفتار منطقی و محبت‌آمیز داشتند. امام صادق(ع) فرموده: «برای ما زینت باشید و موجب خوار و عیب برای ما نباشید! ما را محبوب مردم گردانید و مبغوض‌شان نکنید. مودت و دوستی ایشان را به سوی ما آورده، هر شرّی را از ما دور کنید».(۸) در عصر حاضر وحدت اسلامی بسیار مهم می‌باشد، بدین‌سان باید جهت حفظ وحدت اسلامی و دوری از اختلاف به گونه‌ای رفتار کنیم که اختلافات کم‌رنگ گردد.

پی‌نوشت‌ها:
۱. اصول کافی، ج۲، ص ۶۷.
۲. وسائل الشیعه، ج۱۱، ص ۴۲۹.
۳. اصول کافی، ج۴، ص ۳۵۶.
۴. وسائل الشیعه، ج۳، ص ۳۸۲.
۵. مدارای بین مذاهب، ص ۴۹۰.
۶. مستدرک الوسایل، ج۱۲، ص ۲۵۹.
۷. اصول کافی، ج۴، ص ۴۴۷.
۸. وسایل الشیعه، ج۸، ص ۴۰۰.