ماجرای کناره‌گیری ولایتی به سود روحانی

[Mαяѕє]

مرتضی الویری نماینده سه دوره اول مجلس شورای اسلامی، رئیس منطقه آزاد تجاری و شهردار سابق تهران است. وی با اشاره به افشای نامه آیت‌ا... مهدوی‌کنی به علی‌اکبر ولایتی عنوان می‌کند: «آقای ولایتی همان طور که در مناظرات انتخاباتی خود عنوان کردند انتقادات جدی نسبت به عملکرد تیم مذاکره کننده سابق ایران داشتند. بنابراین حاضر نبودند به سود جلیلی که مورد نظر آقایان بود کناره گیری کند. حتی ایشان در جایی عنوان کرده بودند که اگر بنده قرار است به سود یکی از کاندیدهای انتخاباتی کناره گیری کنم به سود آقای جلیلی نخواهد بود و بلکه به سود آقای روحانی کناره گیری خواهم کرد.به نظر می‌رسد که تحلیل آقای ولایتی درباره مذاکرات هسته ای به تحلیل آقای روحانی بسیار نزدیک بوده است.این مطالبه اصولگرایان از آقای ولایتی تاحدودی غیر واقعی به نظر می‌رسید. چطور ممکن است آقای ولایتی که انتقادات جدی نسبت به سیاست‌های دولت آقای احمدی نژاد و همچنین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری به سود آقای جلیلی که به وی انتقاد داشت کناره‌گیری کند. به نطر من این درخواست غیرمنطقی بود».

 

در ادامه متن گفت‌وگوی آرمان با مهندس مرتضی الویری را از نظر می‌گذرانید.
 
  زمزمه تغییر مدیران در دولت آقای روحانی به گوش می‌رسد. به نظر شما آیا آقای روحانی در این مقطع زمانی تصمیم گرفته برخی از مدیران دولت را تغییر بدهد؟
بنده در اساس این مساله دچار تردید هستم.در روزهای اخیر سخنان مسئولان دولتی به شکل‌های مختلف نقیض یکدیگر بوده و مشخص نیست که آیا به صورت جدی تغییراتی صورت خواهد گرفت و یا خیر.با این وجود بنده معتقدم یکی از موفقیت‌های یک دولت، ثبات در مدیریت است.بی‌ثباتی در مدیریت همان گونه که در دولت آقای احمدی نژاد وجود داشت به مدیریت کشور آسیب می‌زند.در دولت آقای احمدی‌نژاد بسیاری از عزل ونصب‌ها به صورت سلیقه ای و جریانی صورت می‌گرفت. در این دولت یکی از استانداران تنها به این دلیل که به استقبال آقای‌هاشمی رفسنجانی رفته بود از کار خود برکنار شد.نمونه دیگر این گونه رفتارها عزل وزیر امور خارجه در حین مأموریت خارجی بود.بنابراین آقای روحانی باید اساس کار خود را بر ثبات در مدیریت بگذارد تا بتواند اهداف خود را به پیش ببرد.در بسیاری از مواقع مدیران بالادستی در عزل مدیران پایین دستی خود دچار خطا و اشتباه می‌شوند و ممکن است بسیاری از دستاوردهای احتمالی با تغییر یک مدیر از بین برود. با این وجود پس از گذشت دوسال از عمر دولت تدبیر و امید، آقای روحانی به یک جمع بندی منطقی از عملکرد مدیران خود رسیده است و به همین دلیل تلاش می‌کند در این زمینه اصلاحاتی را انجام بدهد.

  عملکرد آقای رحمانی‌فضلی در وزارت کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
 به نظر من با انتصاب مهندس مقیمی به عنوان معاون سیاسی
وزارت کشور که چهره مطرحی در بین اصلاح طلبان هستند انتقادات اصلاح‌طلبان تاحدودی نسبت به عملکرد آقای رحمانی فضلی کاهش پیدا کرده است.به هر حال وجود فرد مطمئنی چون مهندس مقیمی در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی در وزارت کشور می‌تواند مانع از تمایل مباحث انتخاباتی به سود جریان خاصی شود. وجود آقای مهندس مقیمی در وزارت کشور حتی می‌تواند  عملکرد مدیران باقی مانده از دولت آقای احمدی نژاد در دستگاه اجرایی را خنثی کند.

  مخالفت‌های داخلی  علیه توافق نهایی ایران و 1+5 شدت پیدا کرده است و برخی با برگزاری تجمعات درصدد تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی در این زمینه هستند. دلیل این مخالفت‌ها چیست؟چرا فشارها برتیم مذاکره کننده هسته ای افزایش پیدا کرده است؟
بنده باید به صراحت عنوان کنم که «نان» برخی در برپا کردن دعواست.عده‌ای منافع خود را همواره در مناقشه و تقابل با جامعه بین المللی دنبال می‌کرده اند.به همین دلیل هرگاه که احساس می‌کنند در مذاکرات هسته ای ایران و کشورهای غربی روزنه و نقطه امیدی پیدا می‌شود فشارهای خود را علیه دولت و تیم مذاکره کننده افزایش می‌دهند و به هیاهو و سروصدا می‌پردازند.این عده در هشت سال گذشته با برپا کردن مناقشات بین المللی موفق شدند از «هیچ» به «همه جا» برسند.هنگامی که رانت‌های کلان و عجیبی در شرایط تحریم شکل می‌گیرد و افزایش قابل توجهی در مناقصه‌های اقتصادی صورت می‌گیرد، عده ای به سود‌ها و ثروت‌های کلانی دست پیدا می‌کنند.

 

به همین دلیل این عده دوست ندارند «یک شبه» و با یک توافق همه اندوخته خود را از دست بدهند.در نتیجه به هیاهو و سروصدا و برهم زدن آرامش مردم متوسل می‌شوند.با این وجود برخی نیز دچار توهم در زمینه هسته ای شده اند و گمان می‌کنند تمام کشورهای جهان علیه ایران بسیج شده اند که مانع از قدرتمندی بیشتر ایران بشوند.این عده اعتقاد دارند که همه کشورها دشمن ما هستند و ما باید با همه آنها بجنگیم.این در حالی است که رشد و توسعه اقتصادی ایران در شرایطی محقق می‌شود که ما بتوانیم با کشورهای جهان ارتباط متعادل و مناسبی داشته باشیم.

  برخی معتقدند برنامه‌های صداوسیما در یک جهت درباره مذاکرات هسته‌ای پخش می‌شود. ارزیابی شما از برنامه‌های صداوسیما درباره مذاکرات هسته ای چیست؟
برنامه‌های صدا وسیما به خصوص در حوزه‌های خبری و تحلیل با یک موضع خاص پخش می‌شود که به نظر می‌رسد با واقعیت فاصله دارد.به طور کلی عملکرد صداوسیما در دوسالی که از عمر دولت آقای روحانی می‌گذرد به شکلی بوده که در جهت نقد سیاست‌های دولت تدبیر و امید طراحی شده است.این شیوه رفتار با دولت آقای روحانی تنها در مساله هسته‌ای نیست و در اغلب زمینه‌ها مشاهده می‌شود.صداو سیما به شکل‌های مختلف تلاش می‌کند دولت آقای روحانی را مورد انتقاد قرار دهد و در این زمینه گاه تندی‌هایی هم صورت می‌گیرد.

 

تلاش می‌شود دولت آقای روحانی را عامل اصلی مشکلات کشور معرفی کند. این در حالی است که بسیاری از مشکلات کنونی مردم ریشه در سوءمدیریت دولت گذشته دارد. دولت گذشته در بسیاری از زمینه‌ها میراث نامطلوبی را از خود برای دولت جدید برجای گذاشت.کسانی که با الفبای اقتصادی آشنا هستند به خوبی به این نکته اذعان دارند که برطرف کردن برخی از مشکلات دولت آقای احمدی‌نژاد حداقل به سال‌ها زمان نیاز دارد. به نظر من برخی گمان می‌کنند با تضعیف دولت می‌توانند بر انتخابات آینده مجلس تأثیر بگذارند. اغلب این برنامه‌ها به شکلی طراحی شده است که دولت و مجلس را در تقابل با یکدیگر نشان بدهد تا با تضعیف دولت فضا برای تندروها مهیا شود.در شرایط فعلی وقت بسیاری از وزرای دولت برای حضور در مجلس و پاسخگویی به نمایندگان مجلس سپری می‌شود که در نهایت گاه این رفت‌وآمدها به نوعی «بده و بستان»‌های سیاسی منجر می‌شود. به همین دلیل این عده تلاش می‌کنند مجلس آینده نیز شبیه به مجلس کنونی باشد.

   معتقدید برنامه‌های صداوسیما باید چگونه باشد؟
صداو سیما یک شبکه ارتباطی عمومی است که هزینه آن از پول بیت المال تأمین می‌شود.بنابراین هنگامی که صداو سیما تحلیل‌های خاص از وضعیت اقتصادی جامعه ارائه می‌دهد و افراد خاصی را برای تحلیل وضعیت موجود  به برنامه‌های خود دعوت می‌کند به صورت ناخودآگاه این شائبه به وجود می‌آید که صداو سیما به صورت برنامه ریزی شده در صدد فضاسازی است.

   با نگاهی آماری به برنامه‌های تحلیلی صداوسیما بین دو دولت احمدی نژاد و روحانی متوجه می‌شویم که برنامه‌های صدا وسیما برای تحلیل سیاست‌های دولت آقای روحانی چندین برابر برنامه‌های مشابه برای دولت احمدی‌نژاد بوده است. ارزیابی شما از افزایش برنامه‌های تحلیلی صدا وسیما چیست؟
در شرایط فعلی بسیاری از افراد صاحب نظر به‌دلایلی در صداو سیما حضور نمی‌یابند. صداوسیما به صورت خاص، افرادی را به برنامه‌های خود دعوت می‌کند که به شکل‌های مختلف به یک جریان خاص تمایل دارند و برعلیه یک جریان دیگر سخن می‌گویند.افزایش تعداد برنامه‌های تحلیلی صدا وسیما بیشتر برای این است که برنامه‌های دولت تحت نقد و واکاوی قرار گیرد و به اصطلاح دولت را زیر ذره‌بین بگذارند.

  افشای نامه تاریخی آیت‌ا... مهدوی‌کنی به علی اکبر ولایتی در انتخابات ریاست جمهوری و عدم تمکین ولایتی از این نامه چه تبعاتی برای اصولگرایان خواهد داشت؟ انتشار این نامه در این مقطع زمانی که جریان‌های سیاسی در حال آماده شدن برای ورود به عرصه انتخابات مجلس هستند چه اهمیتی دارد؟
آقای ولایتی همان طور که در مناظرات انتخاباتی خود عنوان کردند انتقادات جدی نسبت به عملکرد تیم مذاکره کننده سابق ایران داشتند. بنابراین حاضر نبودند به سود آقای جلیلی که مورد نظر آقایان بود، کناره گیری کند. حتی ایشان در جایی عنوان کرده بودند که اگر بنده قرار است به سود یکی از کاندیداهای انتخاباتی کناره‌گیری کنم به سود آقای جلیلی نخواهد بود و بلکه به سود آقای روحانی کناره گیری خواهم کرد.به نظر می‌رسد که تحلیل آقای ولایتی درباره مذاکرات هسته ای به تحلیل آقای روحانی بسیار نزدیک بوده است.این مطالبه اصولگرایان از آقای ولایتی تاحدودی غیر واقعی به نظر می‌رسید. چطور ممکن است آقای ولایتی که انتقادات جدی نسبت به سیاست‌های دولت آقای احمدی‌نژاد و همچنین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری به سود آقای جلیلی که به وی انتقاد داشت، کناره‌گیری کند. به نطر من این درخواست غیرمنطقی بود.

   منظور آیت‌ا... مهدوی‌کنی کناره‌گیری آقای ولایتی به سود چه کسی بوده است؟
آیت‌ا... مهدوی‌کنی به صراحت اعلام نکرده است که آقای ولایتی باید به سود کدام یک از کاندیداهای اصولگرا صحنه انتخابات را ترک کند. با این وجود از شواهد و قراین احتمالا چنین به نظر می‌رسد که آقای جلیلی مورد نظر ایشان بوده است.چرا که آقای جلیلی نقش یک اصولگرای تمام عیار را در انتخابات ریاست جمهوری بازی می‌کرد و به معیارهای اصولگرایی نزدیک‌تر بود.

  اگر آقای ولایتی رئیس‌جمهور می‌‌شدند همان سیاست‌های آقای روحانی را در مساله پرونده هسته ای ایران دنبال می‌کردند؟
به هرحال آقای روحانی سابقه درازمدتی در مذاکرات هسته ای داشتند و خودشان در یک مقطع زمانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی مذاکره کننده ارشد ایران با مقامات ارشد کشورهای غربی بودند.به همین دلیل آقای روحانی به خوبی فضای مذاکرات و روحیات مقام‌های غربی را در این زمینه درک و فهم کرده است.آقای روحانی همچنین از شهامت لازم و کافی برای بیان حقایق در این زمینه برخوردار است و از هیاهو و سروصدای مخالفان هراسی ندارند. با این وجود بنده معتقدم تحلیل‌های آقای ولایتی به دیدگاه‌های آقای روحانی در زمینه مذاکرات هسته ای بسیار نزدیک است. سخنان مطرح شده در مناظرات انتخاباتی به خوبی ادعای بنده را اثبات می‌کند.

  آیا مفهوم اعتدال به سود اصولگرایان تمام شده است؟آیا آقای روحانی برای اینکه کمتر مورد هجمه اصولگرایان قرار بگیرد به درخواست‌های اصولگرایان پاسخ مثبت می‌دهد؟
 خیر؛من چنین برداشتی از مفهوم اعتدال آقای روحانی ندارم. آقای روحانی با گذر زمان به منطق قوی تری درباره حقانیت اصلاح طلبان رسیده است.در شرایط فعلی سخنان آقای روحانی در مورد مسائل فرهنگی قرابت و نزدیکی زیادی با سخنان رئیس دولت اصلاحات در دولت اصلاحات دارد.حتی موضع‌گیری وزیر فرهنگ و ارشاد آقای روحانی درباره جمع آوری ماهواره‌ها به هیچ عنوان مورد خوشایند اصولگرایان نیست.در موضوع سیاست خارجی نیز دیدگاه‌های آقای روحانی به نظریات اصلاح طلبان بسیار نزدیک است و اصلاح‌طلبان از عملکرد آقای روحانی در عرصه بین المللی رضایت دارند. بااین وجود در مسائل داخلی برخی از مطالبات اصلاح طلبان به صورت کامل محقق نشده است که آن هم با توجه به محدودیت‌های پیش روی آقای روحانی بوده است.باز کردن فضای مدنی و یا تقویت احزاب همواره یکی از دغدغه‌های آقای روحانی بوده و کسانی که از نزدیک با روحیات ایشان آشنا هستند به خوبی به این نکته اذعان دارند که ایشان همواره به خرد جمعی و دموکراسی اعتقاد راسخ داشته اند. با این وجود و علی رغم میل باطنی آقای روحانی تاحدودی تحقق این مسائل به تأخیر افتاده است که البته جای انتقاد نیست و باید به دولت آقای روحانی زمان بیشتری برای تحقق این مسائل داد.ما نباید از این نکته غافل شویم که بسیاری از تصمیم گیری‌ها در زمینه تقویت فضای مدنی و احزاب از حوزه اختیارات آقای روحانی خارج است و دولت تدبیر و امید در این زمینه با محدودیت‌هایی روبه‌رو است. در شرایط فعلی ما با برخورد عجیب برخی نمایندگان مجلس با دولت برآمده از آرای مردم مواجه هستیم که در تاریخ سابقه نداشته و فضای مجلس را در بین مجالس گذشته بی نظیر کرده است.به همین دلیل مطالبات اصلاح طلبان و دیگر گروه‌های سیاسی باید براساس واقعیت‌های موجود جامعه شکل بگیرد و از انتقادهای بی مورد و نابجا از دولت پرهیز شود.

  چرا عنوان می‌کنید مجلس نسبت به مجالس گذشته «بی‌نظیر» بوده است؟
مجلس نهم نسبت به تخلف مالی دولت احمدی‌نژاد در طول یک سال هیچ گونه واکنش قاطعی نشان نداد. بدون شک مجلس نهم در تمام اقدامات محمود احمدی‌نژاد سهیم و شریک است.

  چرا مجلس نهم در اقدامات احمدی‌نژاد سهیم و شریک است؟
  اگر شما عملکرد مجالس را با عملکرد مجلس نهم در مقابل تخلفات احمدی‌نژاد مقایسه کنید، متوجه می‌شوید که مجلس نهم می‌توانست با تحت فشار قرار دادن دولت احمدی‌نژاد جلوی بسیاری از اقدامات ناصحیح دولت گذشته را بگیرد.بنابراین عملکرد مجلس نهم با هیچ کدام از مجالس گذشته قابل مقایسه نیست و معتقدم عملکرد این مجلس هرگز تکرار نخواهد شد.

  مطالبات اصلاح‌طلبان به چه میزان نسبت به دولت آقای روحانی محقق شده است؟
در مرحله اول ما باید آقای روحانی را با فرد دیگری مورد مقایسه قرار بدهیم که ممکن بود جای ایشان را بگیرد.نکته دیگر اینکه ما باید شرایطی که آقای روحانی سکان هدایت دستگاه اجرایی کشور را به دست گرفت نیز مورد توجه قرار بدهیم. به هر حال محمود احمدی‌نژاد از خود میراث‌هایی را برای رئیس‌جمهور بعدی باقی گذاشت.

 

اگر این دو مساله رادر نظر بگیریم متوجه می‌شویم که با روی کار آمدن دولت آقای روحانی کشور از یک مرحله سخت رهایی پیدا کرده است.با این وجود برخی از مطالبات جدی اصلاح طلبان توسط دولت آقای روحانی تحقق پیدا کرده است. آقای روحانی با سیاست‌های صحیح خود درعرصه بین المللی دوباره چهره ای صلح طلب و نوع دوست را از مردم ایران به جهانیان نشان داده است که در نوع خود دستاورد بسیار بزرگی به شمار می‌رود.این در حالی است که مردم دنیا چهره جدید و صلح طلب ایران را پذیرفته اند و با آن ارتباط برقرار کرده اند. آقای روحانی همچنین در زمینه مسائل داخلی موفق شده فضای گذشته را از روی دانشگاه‌ها و مسائل فرهنگی بردارد و تاحدودی جامعه مدنی ایران را تقویت کرده است.البته ما تا رسیدن به مرحله نهایی فاصله داریم. امیدوارم روزی فرا برسد که همه جریان‌های سیاسی یکسان از یک قدرت سیاسی برای فعالیت بهره‌مند باشند.

  چه انتقاداتی به دولت آقای روحانی وارد می‌دانید؟
 بنده در زمینه سفرهای استانی به ایشان انتقاد دارم.بنده معتقدم سفرهای آقای روحانی با خصوصیاتی که مشاهده می‌کنیم یادآور سفرهای آقای احمدی‌نژاد است که درراستای سیاست‌های پوپولیستی دولت گذشته قرار داشت.اینکه عده‌ای از مردم به دنبال اتومبیل آقای روحانی در شهرهای مختلف کشور راه بیفتند و در حمایت از ایشان شعار بدهند زیبنده یک دولت تعقل‌گرا که از شعارهای پوپولیستی فاصله دارد، نیست.