سرمـ ها ..

[eɴιɢмαтιc]

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


رمها جز مواد دارویی هستند که دارای ترکیبات متفاوت بوده و هر کدام از آنها برای بیماری خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. سرمها دارای ترکیبات آمینو اسیدی ، کربوهیدراتی ، الکترولیتی و ... هستند.
انواع محلولهای تزریقی کاربرد و مصارف محلولهای تزریقی مبتنی بر دو اصل مهم است:
ترکیبات شیمیایی اسمولاریته محلول(غلظت اسمزی)
در هنگام پرفوزیون محلولهای تزریقی بایستی این دو اصل مهم را در نظر داشت.
الف ) ترکیبات شیمیایی
مهمترین این ترکیبات عبارتند از:
محلولهایی که فقط مواد قندی دارندسرم قندی دکستروز 5% ، سرم قندی 10% ،سرم قندی 20%
محلولهایی که دارای مواد قندی و الکترولیت هستند سرم - ، سرم دکستروز سالین5% ، سرم -
محلولهایی که فقط حاوی الکترولیت هستندسرم نرمال سالین ، سرم دارو ، سرم لاکتات رینگر
محلولهای جایگزین پلاسما : هماکسل ، ژلوفوژین
محلولهای دارای مواد قلیایی ( بیکربنات سدیم ، محلول مولار)
محلولهای تغذیه ای پارانترال: که دارای اسیدهای آمینه ،مواد قندی و چربی هستند مانند اینترالیپید
ب) اسمولاریته (غلظت اسیدی)نزدیک به 70% وزن آدمی را آب و الکترولیتهای مورد لزوم تشکیل میدهند که در قسمتهای مختلف بدن قرار دارند. غلظت اسمزی داخل و خارج سلول تقریبا با هم مساوی و حدود 280 تا 290 میلی اسمول در لیتر. محلولهای تزریقی باید ایزوتونیک باشند.

تقسیم بندی بر اساس اسمولاریته
الف) محلولهای هیپوتونیک
غلظت اسمزی آنها کمتر از قند خون است مثال : سرم دکستروز 25% آب مقطر خالص و ....چنانچه مقادیر زیادی از این محلولها پرفوزیون گردد به علت هیپوتونیک بودن جذب سلول کشته و منجر به همولیز گلبولهای قرمز و ترکیدن سلولهای دیگر می گردد.
ب) محلولهای ایزوتونیک
غلظت اسمزی آنها تقریبا معادل خون است مثال دکستروز 5% ، دکستروز سالین 5% ، 3/2 و 3/1 ، سرم رینگر
ج) محلولهای هیپرتونیک
غلظت اسمزی آنها بالاتراز خون است با تزریق آنها آب سلولی را به خود جذب کرده و از تورم سلولها می کاهند و مازاد آب سلولی را توسط دستگاه ادراری از بدن می راند ( درمان آدمهای مغزی ) اگر مصرف انها زباد باشد منجر به دهیدراتاسیون شدید می شود . مثال : دکستروز 10% ، : دکستروز20% ، مانیتول 20%
سرم قندي (دكستروز) 5%
سرم قندي دكستروز 5%قند و بقيه اب است دكستروزواتر به منظور k.v.o استفاده ميشود و كمك به دفع مواد زايد توسط كليه ها وتامين انرژي مورد نياز بدن استفاده ميشود.دكستروز 5% هيچ الكتروليتي ندارد زماني كه انسان نمي تواند به صورت خوراكي مايعات دريافت كند يا دچار افت قند خون است مصرف ميشود دكستروز را ميتوان در كنار سالين به عنوان منبع تامين انرژي در درمان اسهال به كار برد . گروه درماني اين سرم به عنوان جانشين شونده پلاسماي خون است تركيبات ان شامل دكستروز يا كلروسديم است افزاينده سريع الاثر حجم پلاسما اثر كلوييدي اسموتيك دارد كه مايعات را از فضاي بينابيني به داخل عروق كشيده وباعث افزايش حجم خون مي شود ودكستران 40% چسبندگي اريتروسيتها را كم كرده و باعث كاهش چگالي خون ميگردد در درمان كمكي شوك ناشي از خونريزي , سوختگي و جراحي به كار رفته ومقدار تجويز دارو بستگي به ميزان مايعات از دست رفته و غلظت خون دارد دكستران در موارد ادم ريوي وبيماران كليوي نبايد استفاده شود در دسته بندي دارويي , دكستروزها جزو كربوهيدراتها هستند ودر دسته بندي درماني تركيب غذايي محصول حاوي كالري و جا يگزين كننده حجم مايعات است.
موارد مصرف:جايگزين كردن مايعات و مكمل كالري در بيماران كه نمي توانند مصرف خوراكي كافي داشته باشند يا درانجام اين عمل محدوديت دارند در بزرگسالان و كودكان دوز دارو به نياز فرد به مايعات و كالري بستگي دارد انفوزيون محلول 2.5% يا 5% را به صورت محيطي و انفوزيون داخل وريدي محلول 10% يا 20% را در مواقعي كه نياز به مايع كمتر است, به صورت مركزي تجويز ميشود محلول 50% را براي درمان هيپو گليسمي ناشي از انسولين تجويز ميكنند. محلول 2.5% را براي درمان هيپوگليسمي در نوزادان يا اطفال بزرگتر مورد استفاده قرار ميدهند محلولهاي 10 تا 70 درصد معمولا با ديگر محلولها بويژه محلولهاي امينواسيدي مخلوط و رقيق و از طريق يك وريد مركزي تجويز ميشود. دكستروز يك منبع سريعا متابوليزه كالري و مايعات در بيماراني است كه جذب دهاني ناكافي دارند در هنگامي كه سطح گلوكز خون افزايش ميابد, دكستروز مي تواند از دست دادن پروتئين و نيتروژن بدن را كاهش دهد و رسوب گليكوژن را تسريع و از كتوز جلوگيري كند به شرطي كه به ميزان كافي تجويز شود.همچنين دكستروز ميتواند ديورز ايجاد كند دوزهاي دكستروز تزريقي تحت اثر اكسيداسيون به دي اكسيد كربن و اب تبديل ميشوند محلول 5% ايزوتونيك است و به صورت محيطي تجويز ميشود انفوزيونهاي دكستروز غليظ شده جذب كالري را افزايش ميدهند در حالي كه حجم مايع را زياد بالا نميبرند انها در صورت تجويز محيطي مي توانند تحريك كننده باشند محلولهاي با غلظت بيش از 10% فقط بايد از طريق سوند داخل وريد مركزي تجويز شوند.
موارد احتياط:در صورتي كه سطح گلوكز خون در بيماران با كوماي ديابتيك بيش از حد بالا باشد ,كنتراانديكه است .محلولهاي غليظ در بيماران با هموراژي داخل جمجمه يا داخل نخاعي ,در بيماران دهيدراته يا سندرم قطع مصرف الكل و در بيماران با دهيدراتاسيون شديد ,اتوري ,كوماي كبد يا سندرم سوئ جذب گلوكز, گالاكتوز نبايد مصرف شود .در بيماران با بيماريهاي قلبي يا ريوي ,هيپرتانسيون ,نارسايي كليه ,انسداد مجاري ادراري يا هيپوولمي بايد با احتياط مصرف شود . چنانچه تجمع بيش از حد مايع يا محلول در طول درمان رخ داد ,بايد وضعيت بيمار را ارزيابي كردويك درمان مناسب تصحيح كننده انجام داد .سرعت انفوزيون را كاهش و درصورت لزوم ,دوز انسولين را تنظيم كرد.
بايد از بزرگترين وريد محيطي در دسترس براي تزريق استفاده كرد و سوزن كاتتر را به خوبي در ان جاگذاري كرد .هر چند اگر محلول هيپرتونيك دكستروز از طريق وريد محيطي تزريق شود,شايد ترومبوز ايجاد كند ,بنابراين انرا از راه وريد مركزي تجويزمي كنيم .ازتجويز سريع بايد خودداري كرد چرا كه ممكن است ايجاد هيپر گليسمي ,سندرم هيپر اسمولار يا گليكوزوري كند. ممكن است اين دارو كاهش توليد وترشح انسولين از پانكراس ايجاد كند شايد براي پرهيز از اثرات ناخواسته روي توليد انسولين ,بيمار نياز به اضافه كردن انسولين از راه انفوزيون داشته باشد . پتاسيم بايد به محلول دكستروز اضافه و به بيماراني كه فعاليت كليوي طبيعي دارند و در حالت ناشتا هستند تجويز شود . به دقت بايد جذب ,دفع ,ووزن بدن را بويژه در بيماران با اختلال فعاليت كليوي تحت نظر قرار داد چنانچه حين درمان تجمع بيش از حد مايع يا محلول رخ داد وضعيت بيمار را بايد ارزيابي كرد ودرمان تصحيح كننده مناسب براي بيمار را انجام داد در صورت لزوم سرعت انفوزيون را كاهش ا دوز انسولين را بايد تنظيم كرد.
محلول دکستروز سالین ( سرم قندی نمکی ) :
این محلول تزریقی از نظر ترکیبات شیمیایی معادل سرم قندی 5% دارای گلوکز٬ همانند نرمال سالین 0.9 % حاوی کلرور سدیم است به عبارتی می توان گفت یک لیتر از محلول دکستروز سالین 5% حاوی ترکیب شیمیایی یک لیتر محلول دکستروز 5% (دارای 50 گرم گلوکز) و یک لیتر نرمال سالین ( 154 میلی اکی والان کلرور سدیم ) می باشد.
موارد مصرف:
o تامین انرژی٬ آب والکترولیتهای مورد نیاز در تغذیه پارنترال موقتی در بیمارانی که نمی توانند یا نباید تغذیه کنند.
o گاستروانتریت: علاوه بر تامین آب والکترولیتهای از دست رفته مقداری از انرژی بیماران در حال استراحت گوارشی تامین می گردد.
o مسمومیتها: به علت دارا بودن مواد قندی دیورز بیماران تشدید یافته وکلرور سدیم موجود در آن می تواند کلرور سدیم از دست رفته بیماران در اثر دیورز جبران کند.
o نکته: مصرف دکستروز سالین 5% به علت دارا بودن کلرور سدیم می تواند مختصری بر فشار خون بیافزاید.
موارد عدم مصرف: محدودیت تزریق این محلول با نرمال سالین و دکستروز 5% مشترک می باشد. بنابر این مصرف این محلول در بیماران ادماتو٬ تحت درمان با کورتون و دیابت ممنوع میباشد. عوارض حاصل از تزریق محلول دکستروز 5% و نرمال سالین به سراغ بیمار خواهد آمد .