تالاب بند علیخان

[ըoφsիīkα]

تالاب بند علیخان در 35 کیلومتری جنوب شهرستان ورامین قرار دارد. متوسط بارندگی در این منطقه 100 میلی‌متر در سال بوده و دما در پایین‌ترین حدّ خود به 5 درجه و در بالاترین میزان به 44 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این تالاب فصلی در فصول گرم سال به صورت باتلاق درآمده و گاهی خشک می‌شود اما در پاییز و زمستان، مملو از آب شده و پرندگان مهاجر را به سوی خود جذب می‌کند. بر اساس مطالعات صورت گرفته در این تالاب تاکنون بالغ بر 98 گونه شناسایی شده که 6 درصد از آن‌ها در خطر انقراض و 94 درصد از آن‌ها از نظر جمعیتی در وضعیت مناسبی قرار دارند. این تالاب زیستگاه و محل زمستان‌گذرانی پرندگانی همچون اردک‌های سرسبز، خوتکا، غازها، آبچلیک‌های پاسبز و پاسرخ و فیلوش است اما بیش از همه در این تالاب چنگر یافت می‌شود.
یکی از شگفتی‌های این تالاب تصفیه خود به خود آب آن است به طوری که در ابتدای تالاب باکتری‌ها به تصفیه آب مشغول‌اند و پس از چند متر، نیزارها به چشم می‌خورد. در واقع وجود نِی که در محیط آب شیرین رشد می‌کند، نشان از تصفیه خود به خود آب در این تالاب دارد. وجود توده‌های انبوه بوته‌ها و نیزارهای درهم پیچیده، مکان امنی برای این پرندگان فراهم نموده است.
متأسفانه در نزدیکی این تالاب یک کارخانه چرم‌سازی وجود دارد و فاضلاب این کارخانه وارد تالاب شده و به این ترتیب حیات تالاب را که بخشی از منطقه حفاظت شده کویر به شمار می‌رود، با خطر مواجه ساخته است. از دیگر معضلات این تالاب شکار بی‌رویه پرندگان است که جای بسی تأسف دارد.
این تالاب نام خود را از بند خاکی احداث شده بر روی رودخانه شور توسط فردی به نام علی خان که از متمولین زمان خود در حدود 100 سال پیش بوده گرفته است. علی خان به منظور آبیاری زمین‌های کشاورزی خود در اراضی پایین‌دست، اقدام به احداث آن نمود.