آزاد کوه

[spent †]

آزاد کوه نام یکی از بلندترین قله‌های مرکزی البرز در استان مازندران است. اسم آزادکوه توسط محلیان ساکن اطراف برای این کوه گذاشته شده‌است و شاید دلیل این نام‌گذاری این باشد که این کوه به صورت مخروطی بوده و با ارتفاعات اطراف ارتباط ندارد.ارتفاع آزاد کوه 4395متر می باشد .
آزادکوه پس از خلنو مرتفع ترین قله در البرز مرکزی است. این قله در جناح شمالی خلنو و در نزدیکی کوه های نور قرار دارد. قله سرچشمه اصلی رودخانه هراز است و در امتداد جنوبی رشته کوه وروشت تا کوه گرگ واقع شده است.
بررسی توپوگرافی قله : قله مخروطی شکل و منحصر به فرد آزادکوه چنانکه از نام آن پیداست توسط دیواره های مرتفعی که از سمت شمال غرب و شرق آن را در برگرفته اند برپا شده اند است و فقط یال جنوبی آن قله را به سایر ارتفاعات البرز و قللی چون یخچال، سرماهو و کمانکوه متصل می سازد و از سایر جهات کاملاً آزاد می باشد. دیواره های شمالی آزادکوه مشرف به آبادی های نسن و کلاک و یال جنوبی را می توان از طریق آبادی های وارنگرود و ناحیه مورد دسترسی و صعود قرار داد.
مسیر صعود به قله : یکی از زیباترین و ساده ترین مسیرهای دسترسی به قله آبادی کوچک نِسِن در جاده بلده پس از گردنه های لاوش و ترکه بشم می باشد. آبادی در ابتدای سرچشمه می گیرد به داخل آن سرازیر می شود. این مسیری است که امروز باید بپیماییم. با چشم داشتی هواره به سوی دیواره های مهیب آزادکوه که چون برجی مرتفع و غیر قابل دسترس بر ما احاطه دارد راهمان را در امتداد رود در پیش می گیریم. پرندگان شکاری در آسمان صاف و آبی در پروازند و بر اثر وزش باد به ناگهان حرکاتشان تغییر می کند و گاهی به گوشه ای پرت می شوند. بر روی زمین باران خورده و گل آلود به آثاری از ردپای چند خرس می رسیم که خود را از طریق یال های کوچک به قله سوتک رسانده اند و در برف های آن با یکدیگر درگیر شده اند. نشانه های بازی و تلاش آنها بر روی برف ها پیداست. یک لحظه چشم برهم نهادن و تصور دیدار خرس ها در برف در این طبیعت بکر و زیبا ما را تکان می دهد. به آرامی در حال حرکت هستیم و تپه ماهورهای رودخانه را از سمت راست پشت سر می گذاریم. به تدریج بر ارتفاع مسیر افزوده می شود. در هر کجا که هستیم چشمه ای و علفزاری سرسبز با گیاهان سیرک و پونه به چشم می خورند.
حال برروی خاک های باران خورده و گل آلود اثر پای کبک های دری و ازدیگر سو ردّ به جای مانده از کل ها و بزهای وحشی آزاد کوه نیز دیده می شود. دیگر چیزی به پایان دره باقی نمانده است.
اکنون در پایین ترین نقطه در زیر دیوارهای سربه فلک کشیده آزاد کوه قرار داریم. از رودخانه عبور کرده، به سمت شرق، شیب نسبتاً تندی را به سوی قله ای با خاک های سرخ رنگ بالا می کشیم (1). مسیر در میان دره تنگی قرار دارد. پس از مدتی بر گردنه چورن به ارتفاع 3850 متر در زیر مخروط پرشیب و یال جنوبی قابل صعود آزادکوه قرار میگیریم (2). مناظر دشت کمانکوه و قلل آن بسیار تماشایی هستند. استراحت مختصری کرده و از طریق مسیر پاکوب مشخصی که در واقع ردپای کوهنوردانی است که سالیان متمادی از این مسیر به آزادکوه گام نهاده اند، شیب بسیار تند سنگلاخی آن را صعود می کنیم. هر لحظه و هر گام بر ارتفاع ما افزوده می شود و مناظر اطراف بیشتر رخ می نمایانند. باد سردی می وزد که خبر از ارتفاع 4000 متری می دهد. مسیر قدری به سمت چپ و مجدداً به سمت راست متمایل شده. حال در مقابل دو شاخک شرقی و غربی قله قرار گرفته ایم. مسیر در ابتدا به خودی خود به شاخک شرقی که کمی کوتاهتر از غربی است می رسد. از یک چهار دیواری باقی مانده از آتشکده ای تاریخی عبور می کنیم. از فراز دیواره هولناک شمالی آزاد کوه و یخچال آن شکاف مسیر دیواره شمالی به چشم می خورد. مسیر حد فاصل دو قله را سپری کرده بر بام آزادکوه قدم می نهیم. اینجا تمامی البرز را در زیر چشم داریم علم کوه و قله هایش به سان عقابی تیزچنگ، وروشت در شمال و خط الرأس های فراموش نشدنی خُلِنو، اسبی چال، نوسوم بویدر، خرس چال، هرزه کوه، کلون بسته، سکه نو، سه چال و در دوردست های جنوبی توچال به چشم می خورد. سپس از مسیر صعود با دقت کافی به پایین باز می گردیم.
بهترین زمان های صعود : برای دیدار از آزادکوه، اگر کوهنوردان قصد آن دارند که صعودی در برف و با هوای نسبتاً ناپایدار داشته باشند. اواخر خردادماه وقت مناسبی است. از دیگر زمان های مناسب برای دیدار از قلل پیرامون آزادکوه اوایل تیرماه است. از دیگر ماهای جالب آزادکوه میتوان از مهر ماه نم برد. و یکی از زیباترین و دیدنی تریم مسیرها برای عکسبرداری و استفاده از مناظر منطقه مسیر وارنگرود است که در واقع طولانی ترین مسی صعود نیز می باشد.
وضعیت قله در زمستان: صعود زمستانی در منطقه آزادکوه بسیار دشوار و خطرناک به حسا می آید. ریزش بهمن های بزرگ در اطراف مخروط قله و دره های منتهی به آن شناخت دقیق مسیر دستیابی به مخروط اصلی در تابستان ضروری است. همچنین برنامه ریزی زمستانی و لزوم آشنایی کامل با تجربه صعودهای زمستانی، مواجهه با هوای فوق العاده خراب و طوفانی و حجم سنگین برف از جمله نکات قابل توجه در صعود زمستانی به آزادکوه به حساب می آیند.