10-08-2014، 16:30
سبکهای حرفزدن را بشناسیم !
معمولا افراد با حرفزدن در قالبهای متفاوت سعی میکنند بر دیگران اعمال نفوذ و قدرت کنند. در برخی از این
روشها افراد پیامهای مثبتی به قصد سازندگی میفرستند، اما در روشهایی چون حرفزدن خصمانه یاکنایهآمیز
پیامهای منفی و مخرب فرستاده میشود و بیشتر جملهها حول و حوش افکاری چون چه چیز درست است یا غلط
است یا حق با کیست دور میزند. پس برای این که در زندگی مشترک بتوانیم ارتباط موثر و مفیدی داشته باشیم،
لازم است تا چگونه حرفزدن را بدانیم تا بتوانیم با یکدیگر بهدرستی ارتباط برقرار کنیم.
برخی از سبکهای حرفزدن میپردازیم.
حرفزدن سلطهگرانه: وقتی میخواهید دستور بدهید، توصیه یا ترغیب کنید، طبعا از سبک حرفزدن سلطهگرانه
استفاده میکنید. اغلب فعالیتها مانند کلکزدن، دستوردادن، چانهزدن و نظارتکردن به نوعی حرفزدن سلطهگرانه
است و رفتارهایی چون توقعداشتن، هشداردادن، حرفزدن به جای دیگران مختص این سبک حرفزدن میباشد.
معمولا این نوع حرفزدن (سلطهگرانه) در روابط زوجین میتواند موجب سوءتفاهم، فاصله افتادن و تنش شود، چراکه
وقتی از آن به عنوان سبک اصلی یک رابطه استفاده میشود، بین زوجین مقاومت و انزجار ایجاد میشود و معمولا به
حرفزدن خصمانه یا کنایهآمیز تبدیل میشود. استفاده افراطی از این نوع حرفزدن بین همسران نشاندهنده
فشارهای مضاعفی است که در زندگی تحمل میکنند یا حاکی از آن است که فرد در آستانه انفجار میباشد.
واقعیت این است که این سبک نشاندهنده تنش در روابط است و به افراد فرصت میدهد آن را به عنوان علامت
هشداردهنده اولیه استرس تلقی نمایند.
حرفزدن مغرضانه: حرفزدن مغرضانه، خشم غیرمستقیمی است که نشاندهنده رنجیدگی خاطر و انزجار در روابط
زن و شوهر میباشد و معمولا شخص با استفاده از آن درصدد است از موضع «ضعف» به جای موضع «قدرت» اعمال
نفوذ کند. این ترفند یک روش ناموفق برای ابراز ناامیدی و درماندگی است که میکوشد احساس شرم و گناه را در
درگیری ایجاد کند. رفتارهایی مثل پیلهکردن، نقزدن، بیاعتناییکردن، گوشه کنایهزدن، دروغگویی، خود را
خوارشمردن، تقلا برای مقصر دانستن دیگران، وراجیکردن و حق به جانب بودن از جمله رفتارهای مختص حرفزدن
مغرضانه میباشد. در واقع این نوع حرفزدن میتواند تعارض پنهانی را در یک رابطه ادامه دهد. به هر حال استفاده از
حرفزدن مغرضانه با شنیدن آن میتواند بسیار ملالآور باشد و اطلاعات و انرژی طرفین به جای این که در مجرای
تغییر سازنده و مفید قرار گیرد، هدر رود و افرادی که از این حرفزدن استفاده میکنند، با سوءاستفاده از قدرت در
درازمدت، بیشتر به خودشان صدمه میزنند.
حرفزدن جــــستجوگرانه: حرفزدن جستجوگرانه کیفیتی محتاطانه دارد. شما در رابطه با همسرتان میتوانید از آن
برای حدس زدن راجع به علل و مطرحکردن راهحلها استفاده کنید. موقعیت زمانی حرفزدن جستجوگرانه شامل زمان
حال نمیشود و بیشتر به سمت گذشته یا آینده میباشد. این سبک روشی مطمئن و بیخطر برای محکزدن از
طریق مشاهده یا طرح سوالهایی برای به دست گرفتن اوضاع است. برخی رفتارهای خاص این نوع حرفزدن، حل و
شناسایی مشکل، تفسیرکردن و مطرحکردن راه حل میباشد و معمولا برای کاهش فشار و افزایش اطلاعات بسیار
سودمند است. ماهیت غیرقضاوتی و غیرتهدیدآمیز این نوع حرفزدن، این فرصت را به شما و همسرتان میدهد که
حرفهای همدیگر را بشنوید. حرفزدن جستجوگرانه اگر با سبک «حرفزدن بیپرده و صریح» ترکیب شود میتواند
برای دستیابی به حل مشکلات و اقدام عملی بیشترین تاثیر را داشته باشد.
حرفزدن صــــریح: حرفزدن رک و صریح بستگی به آگاهی شما و همسرتان دارد. در این نوع حرفزدن، شما به
صورت کامل و هماهنگ بدون توسل به سرزنش، مطالبه دفاع یا فریب با تنش و اختلافات برخورد میکنید. این نوع
حرفزدن، پشتوانه شما و همسرتان برای حل و فصل سازنده مشکلات است. برخی رفتارهای مختص این حرفزدن
شامل تشخیص تنش، قدردانیکردن، درخواست تغییر و حمایتکردن است. در صورتی که سعی نکنید کنترل کننده
باشید، حرفزدن صریح سبکی نیرومند و غیرفرساینده است. با استفاده از این سبک میتوانید احساس آرامش کنید
حتی اگر راجع به مساله دشواری جر و بحث میکنید، شما میتوانید سرسخت و در عین حال دلسوز، انعطافپذیر و
مراقبتکننده باشید. نتایج اکثر گفتوگوهای مبتنی بر حرفزدن صریح مثبت هستند چرا که زن و شوهر بدون
هیچگونه ارزیابی افکار و احساسات واقعی خود را درباره مشکلات با هم در میان میگذارند و بنابراین اعتماد واقعی
میان آنها رشد میکند.
خطری که در این حرفزدن وجود دارد، این است که وقتی شما راجع به خودتان بیپرده حرف میزنید اطلاعاتی را در
اختیار همسرتان قرار میدهید که میتواند سازنده یا مخرب به کار گرفته شود و شما را به یکدیگر نزدیکتر یا از
یکدیگر دورتر سازد.
میتوان گفت برخی حرفزدنها مخل درک و فهم میشود. برای مثال در حرفزدنسلطهگرانه افراد سعی میکنند به
همسرشان بگویند چه کار بکند یا به چه فکر کند. زمانی که طرف مقابل، خواسته وی را اجابت نماید، این حرفزدن
موثر میافتد اما اگر برعکس این قضیه اتفاق بیفتد، آن وقت
گفت و شنودها به آسانی میتواند پلهپله به سمت حرفزدن خصمانه تشدید شود. همسرتان فکر میکند در منگنه
گذاشته شده است و حالت تدافعی در رابطه زیاد میشود.
معمولا افراد با حرفزدن در قالبهای متفاوت سعی میکنند بر دیگران اعمال نفوذ و قدرت کنند. در برخی از این
روشها افراد پیامهای مثبتی به قصد سازندگی میفرستند، اما در روشهایی چون حرفزدن خصمانه یاکنایهآمیز
پیامهای منفی و مخرب فرستاده میشود و بیشتر جملهها حول و حوش افکاری چون چه چیز درست است یا غلط
است یا حق با کیست دور میزند. پس برای این که در زندگی مشترک بتوانیم ارتباط موثر و مفیدی داشته باشیم،
لازم است تا چگونه حرفزدن را بدانیم تا بتوانیم با یکدیگر بهدرستی ارتباط برقرار کنیم.
برخی از سبکهای حرفزدن میپردازیم.
حرفزدن سلطهگرانه: وقتی میخواهید دستور بدهید، توصیه یا ترغیب کنید، طبعا از سبک حرفزدن سلطهگرانه
استفاده میکنید. اغلب فعالیتها مانند کلکزدن، دستوردادن، چانهزدن و نظارتکردن به نوعی حرفزدن سلطهگرانه
است و رفتارهایی چون توقعداشتن، هشداردادن، حرفزدن به جای دیگران مختص این سبک حرفزدن میباشد.
معمولا این نوع حرفزدن (سلطهگرانه) در روابط زوجین میتواند موجب سوءتفاهم، فاصله افتادن و تنش شود، چراکه
وقتی از آن به عنوان سبک اصلی یک رابطه استفاده میشود، بین زوجین مقاومت و انزجار ایجاد میشود و معمولا به
حرفزدن خصمانه یا کنایهآمیز تبدیل میشود. استفاده افراطی از این نوع حرفزدن بین همسران نشاندهنده
فشارهای مضاعفی است که در زندگی تحمل میکنند یا حاکی از آن است که فرد در آستانه انفجار میباشد.
واقعیت این است که این سبک نشاندهنده تنش در روابط است و به افراد فرصت میدهد آن را به عنوان علامت
هشداردهنده اولیه استرس تلقی نمایند.
حرفزدن مغرضانه: حرفزدن مغرضانه، خشم غیرمستقیمی است که نشاندهنده رنجیدگی خاطر و انزجار در روابط
زن و شوهر میباشد و معمولا شخص با استفاده از آن درصدد است از موضع «ضعف» به جای موضع «قدرت» اعمال
نفوذ کند. این ترفند یک روش ناموفق برای ابراز ناامیدی و درماندگی است که میکوشد احساس شرم و گناه را در
درگیری ایجاد کند. رفتارهایی مثل پیلهکردن، نقزدن، بیاعتناییکردن، گوشه کنایهزدن، دروغگویی، خود را
خوارشمردن، تقلا برای مقصر دانستن دیگران، وراجیکردن و حق به جانب بودن از جمله رفتارهای مختص حرفزدن
مغرضانه میباشد. در واقع این نوع حرفزدن میتواند تعارض پنهانی را در یک رابطه ادامه دهد. به هر حال استفاده از
حرفزدن مغرضانه با شنیدن آن میتواند بسیار ملالآور باشد و اطلاعات و انرژی طرفین به جای این که در مجرای
تغییر سازنده و مفید قرار گیرد، هدر رود و افرادی که از این حرفزدن استفاده میکنند، با سوءاستفاده از قدرت در
درازمدت، بیشتر به خودشان صدمه میزنند.
حرفزدن جــــستجوگرانه: حرفزدن جستجوگرانه کیفیتی محتاطانه دارد. شما در رابطه با همسرتان میتوانید از آن
برای حدس زدن راجع به علل و مطرحکردن راهحلها استفاده کنید. موقعیت زمانی حرفزدن جستجوگرانه شامل زمان
حال نمیشود و بیشتر به سمت گذشته یا آینده میباشد. این سبک روشی مطمئن و بیخطر برای محکزدن از
طریق مشاهده یا طرح سوالهایی برای به دست گرفتن اوضاع است. برخی رفتارهای خاص این نوع حرفزدن، حل و
شناسایی مشکل، تفسیرکردن و مطرحکردن راه حل میباشد و معمولا برای کاهش فشار و افزایش اطلاعات بسیار
سودمند است. ماهیت غیرقضاوتی و غیرتهدیدآمیز این نوع حرفزدن، این فرصت را به شما و همسرتان میدهد که
حرفهای همدیگر را بشنوید. حرفزدن جستجوگرانه اگر با سبک «حرفزدن بیپرده و صریح» ترکیب شود میتواند
برای دستیابی به حل مشکلات و اقدام عملی بیشترین تاثیر را داشته باشد.
حرفزدن صــــریح: حرفزدن رک و صریح بستگی به آگاهی شما و همسرتان دارد. در این نوع حرفزدن، شما به
صورت کامل و هماهنگ بدون توسل به سرزنش، مطالبه دفاع یا فریب با تنش و اختلافات برخورد میکنید. این نوع
حرفزدن، پشتوانه شما و همسرتان برای حل و فصل سازنده مشکلات است. برخی رفتارهای مختص این حرفزدن
شامل تشخیص تنش، قدردانیکردن، درخواست تغییر و حمایتکردن است. در صورتی که سعی نکنید کنترل کننده
باشید، حرفزدن صریح سبکی نیرومند و غیرفرساینده است. با استفاده از این سبک میتوانید احساس آرامش کنید
حتی اگر راجع به مساله دشواری جر و بحث میکنید، شما میتوانید سرسخت و در عین حال دلسوز، انعطافپذیر و
مراقبتکننده باشید. نتایج اکثر گفتوگوهای مبتنی بر حرفزدن صریح مثبت هستند چرا که زن و شوهر بدون
هیچگونه ارزیابی افکار و احساسات واقعی خود را درباره مشکلات با هم در میان میگذارند و بنابراین اعتماد واقعی
میان آنها رشد میکند.
خطری که در این حرفزدن وجود دارد، این است که وقتی شما راجع به خودتان بیپرده حرف میزنید اطلاعاتی را در
اختیار همسرتان قرار میدهید که میتواند سازنده یا مخرب به کار گرفته شود و شما را به یکدیگر نزدیکتر یا از
یکدیگر دورتر سازد.
میتوان گفت برخی حرفزدنها مخل درک و فهم میشود. برای مثال در حرفزدنسلطهگرانه افراد سعی میکنند به
همسرشان بگویند چه کار بکند یا به چه فکر کند. زمانی که طرف مقابل، خواسته وی را اجابت نماید، این حرفزدن
موثر میافتد اما اگر برعکس این قضیه اتفاق بیفتد، آن وقت
گفت و شنودها به آسانی میتواند پلهپله به سمت حرفزدن خصمانه تشدید شود. همسرتان فکر میکند در منگنه
گذاشته شده است و حالت تدافعی در رابطه زیاد میشود.