یه نوع پیچ خوردگی

[( lιεβ )]

واریکوسل عبارت است از اتساع وریدهایی (سیاهرگ) که خون را از بیضه‌ها خارج می کنند. واریکوسل شبیه بیماری واریس در ساق پاها است. بیضه ها برای اینکه خوب بتوانند نطفة مردانه یا همان اسپرم تولید کنند، باید درجه حرارت آنها نیم درجه کمتر از درجه حرارت بدن باشد. به این دلیل موقعیت بیضه‌ها خارج از داخل بدن می باشد. وقتی سیاهرگهای اطراف بیضه متورم وگشاد می شوند، درجه حرارت بیضه‌ها بالا رفته و ممکن است تولید اسپرم آسیب ببیند. یکی از علل شایع ناباروری در مردان، همین واریکوسل است. واریکوسل تولید و کیفیت اسپرم را آسیب می زند ولی آن دلیل بر این نیست که تمامی مردان مبتلا به واریکوسل دارای مشکل در باروری هستند. واریکوسل بویژه اگر در سنین قبل از بلوغ ایجاد شود می تواند سبب کوچک ماندن بیضه ها گردد. بسیاری از واریکوسلها در طول زمان ایجاد می شوند و خوشبختانه این بیماری را به راحتی می توان تشخیص داد. تمامی افرادیکه مبتلا به واریکوسل هستند نیازمند درمان نمی باشند.




در چه مواردی واریکوسل نیاز به درمان دارد؟

** در ابتدا با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در زمانی که تشخیص واریکوسل برای آنها گذاشته می شود نگران و مضطرب میشوند باید خاطر نشان کنم که واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد وتنها روش درمان آن جراحی است که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

** تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای گوناگونی مانند: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد. در مواردی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی همراه باشد باز هم نیاز به عمل دارد (همان طور که گفته شد باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد).

** در برخی رفرنس ها اگرمرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می شود. درمورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما ما توصیه به عمل نکرده و فقط آنها را پیگیری می کنیم.



درمان واریکوسل

همان طور که گفته شد واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. روشهای درمان آن یا با روشهای با برش جراحی است یا با روش آمبولیزاسیون (فرستادن لخته) از طریق پوست:

۱) روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام میشود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می باشد و میزان عود نیز کمتر است (حدود۱تا۲%).

۲ )روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است (عود۹تا۱۶% و هیدروسل۳تا ۳۹%).

۳) روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می شود. عود ۱۱تا۱۵% و هیدروسل ۷% ممکن است ایجاد گردد.

۴) روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام میشود. اما در این روش احتمال اسیب عروق بزرگ یا روده ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد. هیدروسل ۵تا ۸% و عود کمتر از ۲% است و احتمال آسیب شریان نیز وجود دارد.

۵) روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد. عود ۴تا۱۱% دارد. این روش در مواردی که بیش از دو بار واریکوسل عود کرده باشد توصیه می شود.



عوارض کوتاه مدت پس از عمل واریکوسل

عوارض کوتاه مدت پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل و … می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.

عوارض بلندمدت: عود واریکوسل/ هیدروسل(جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه(کمتر از ۱%).



پیگیری پس از عمل جراحی واریکوسل

حدود ۳تا ۴ ماه پس از عمل اولین ازمایش اسپرم انجام می شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسال یا تا زمان بارداری همسر ازمایش انجام می گردد. میزان بارداری پس از عمل در مطالعات مختلف بین ۳۰ تا ۶۰% گزارش شده است. اگر زوج پس از درمان همچنان نابارور باشند توصیه به انجام روش های کمک باروری می شود.