گزارش نشست تخصصی بزرگداشت بررسی احوال و آثار استاد پرویز اذکایی

[⚡SeTArEh⚡]

نشست تخصصی بزرگداشت استاد پرویز اذکایی به همت انجمن ایرانی تاریخ در روز سه شنبه سی ام اردیبهشت ماه 93 ساعت 16 تا 19 با حضور اساتید و علاقه مندان به رشته تاریخ در ساختمان آرشیو ملی ایران برگزار گردید.


 
ما به تلاش عالمی می نگریم و می رویم.... .
 


 

 

نشست تخصصی بزرگداشت استاد پرویزاذکایی به همت انجمن ایرانی تاریخ در روز سه شنبه سی ام اردیبهشت ماه 93 ساعت 16 تا 19 با حضور اساتید و علاقه مندان به رشته تاریخ در ساختمان آرشیو ملی ایران برگزار گردید.

جلسه با تلاوتی چند از آیات قرآنکریم و پخش سرود ملی ایران آغاز شد. سخنرانی ریاست انجمن ایرانی تاریخ؛ دکتر داریوش رحمانیان بخش ابتدایی برنامه را تشکیل داد. ایشان از استاد اذکایی و نیز دیگر استادانی که دعوت انجمن ایرانی تاریخ را پذیرفته و در مراسم حضور یافتند تشکر و قدردانی کرد. دکتر رحمانیان در ادامه ی سخنان خود پاسداشت فرهنگ ایران را از جمله مهم ترین اهداف انجمن ذکر کرد و بر این اساس اجرای مراسم بزرگداشت پژوهشگران و اندیشمندانی که در این راستا فعالیت نموده اند وظیفه انجمن محسوب نمود و لزوم برگزاری جلسات باشکوهی برای پژوهشگرانی چون استاد اذکایی و آثار گران سنگ شان در عرصه ی تاریخ را برای موسساتی چون انجمن تاریخ واجب شمرد.

 

در ادامه؛ سخنرانی اساتید وبزرگانی چون دکتر کامران فانی؛ دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول؛ دکتر جعفری دهقی و دکتر حسن انوشه زینت بخش مراسم بود.

 

دکتر کامران فانی؛ عضو هیئت علمیدانشنامه تشیع، عضو هیئت علمی کتابخانه ملی و عضو شورای مرکزی دایره المعارف بزرگ اسلامی؛ استاد اذکایی را استاد مسلم اندیشه ایرانی به شمار آوردند. ایشان سخنرانی گسترده ای را درباره ی آثار و ویژگیهای استاد ارائه کردند و تاکید داشتند که چنین استادان برجسته ای را باید هرچه سریعتر به دانشجویان و علاقه مندان عرصه علم شناساند. به نظر ایشان استاد اذکایی پژوهشگری است که در حوزه ی کاری بسیار گسترده ای فعالیت می کنند از جمله تاریخ نگاری؛ نسخه شناسی؛ تاریخ علم، مطالعات فرنگی و مهم تر از همه اینکه اندیشه شناسی هستند که بیش از 500 مقاله و 40 کتاب حاصل دوران ارزشمند علمی ایشان می باشد. دکتر فانی ضمن تاکید بر اینکه در میان پژوهشگران ایرانی نمی توان نظریه پرداز مطرحی را نام برد و با توجه به بی توجهی ایرانیان و مصرف کننده بودنشان در زمینه ی نظریه؛ دکتر اذکایی را نظریه پرداز فرهنگ ایرانی و مورخ تاریخ اندیشه در ایران نام نهاد که همین مسئله باعث می شود آثار ایشان بسیار پربار بوده و به خواننده بینش عمیقی بدهد. در پایان ایشان آرزوی کارنامه ای پربارتر و پربرگ تری برای استاد کردند.

 

دکتر محمود جعفری دهقی؛ مدرس زبانو ادبیات فارسی در دانشگاه لندن بر جامع الاطراف بودن آثار استاد تاکید کردند و بحث درباره ی همه ی این موارد را غیرممکن دانسته و به طور کلی مقام شامخ استاد را یادآور شدند در عین حال شهر همدان را دانشمندخیز به شمار آورده که یکی از مهم ترین این دانشمندان را در طول تاریخ استاد اذکایی محسوب نمودند.

 

دکتر حسن انوشه؛ سرپرست مولفاندایره المعارف فارسی و نیز عضو هیئت امنای بنیاد فردوسی سخنران بعدی بودند. ایشان ابتدا از علاقه ی قلبی و شخصی و ارادت خود نسبت به استاد سخن گفته و اجتماع دانش و فروتنی را همزمان در استاد اذکایی از مهم ترین ویژگی های ایشان دانستند و اظهار داشتند ابعاد برجسته ی شخصیتی این استاد بزرگوار را در کنار آثار علمی ایشان باید شناخت. هم چنین از تلاش بی وقفه ی استاد در شناخت فرهنگ ایرانی و گسترش آن و از طرف دیگر شناخت تاریخ و فرهنگ همدان سخن گفتند و در همین راستا؛ استاد را از دوستداران زبان و ادب فارسی شمردند که همواره در تلاش بوده اند به منظور گسترش زبان فارسی هر چه کمتر از لغات عربی استفاده نمایند.

 

آقای دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول؛عضو هیئت علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران، استاد پرویز اذکایی را پیرمغان فرهنگ ایران و خلیفه اللهی که در آیات سوره بقره ی قرآن کریم آمده است نامیدند و اهمیت آثار و پژوهش های میدانی و کتابی استاد را یاد آور شدند.

 

آقای میثم کرمی یکی دیگر ازسخنرانان برنامه بودند که بر جنبه های کمتر شناخته شده ی استاد و تلاش های علمی ایشان در شناخت نسخه های خطی بسیار قدیمی و هم چنین اشراف کاملشان را در علم نسب شناسی، زبان شناسی و جغرافیای تاریخی بیان نمودند. آقای کرمی استاد را فرزند خلف ابوریحان دانست که همان دانشی که در ابوریحان باعث سربلندی ایران می شود در این استاد بزرگوار جمع است. یکی دیگر از نکات تاکید شده توسط آقای کرمی اهمیت مطالعات استاد اذکایی در زمینه ی شاهنامه و شناخت آن بود و اظهار تاسف کردند که استاد را به عنوان یکی از شاهنامه شناسان کاملا مورد بی لطفی و بی توجهی قرار  داده ایم. هم چنین توجه خاص استاد را به خاندان شاهی خوارزم و مقاله ی مفصل ایشان در این زمینه را پر اهمیت دانست و تاکید کرد که نباید از کنار این مسائل به آسانی گذر کرد.

 

استاد جمشید کیان فراستاد اذکاییرا نهنگی در دریای علم دانستند و اظهار داشتند که ایشان در عرصه علم و دانش پخته خوار نبودند و هرچه در آثارشان مطرح شده است ریخته ی قلم خود ایشان است و وجه پراهمیت آثارشان نیز در همین مسئله و علم گسترده شان نهفته است.

 

در بخش پایانی مراسم دوتن ازشاگردان و دوستداران استاد اذکایی سخنرانی و مراتب ارادت و علاقه ی خود را به استاد بزرگوار و اهمیت آثار ایشان را ابراز داشتند. آقای ملک زاده باستان شناس؛ یکی از دوستداران استاد؛ ایشان را برای عرصه ی باستان شناسی علمی گوهری ارزشمند دانسته و مقاله ی "درآمدی بر باستان شناسی همدان" را خواندنی تر از هر اثر دیگری در این باره محسوب کردند. به خصوص لزوم ایجاد یک رشته ی دانشگاهی با عنوان «اذکایی شناسی» را یادآور شدند.

 

سخنرانی بسیار کوتاه اما پرمغزاستاد بزرگوار پرویز اذکایی زینت بخش پایان مراسم بود. ایشان سخنان خود را با اشعاری زیبا از اقبال لاهوری آغاز کردند؛ و سپاسگذاری موکد خود را از انجمن ایرانی تاریخ و اساتید محترم اعلام نمودند.

 

 نشست تخصصی بررسی احوال و آثار استاد پرویزاذکایی با اهدای  لوح تقدیر و لوح عضویت افتخاری انجمن ایرانی تاریخ از سوی دکتر داریوش رحمانیان و نیز لوح تقدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب از سوی آقای دکتر اکبر ایرانی به استاد پرویز اذکایی به پایان رسید.