جنگ 33 روزه و نگاه فرانسوی

[# αпGεʟ]

پایگاه اطلاع رسانی اسلام آن لاین با آقای براه میکاییل کارشناس فرانسوی قضایای خاورمیانه در موسسه مطالعات بین المللی و راهبردی در پاریس گفت وگو کرده است. وی معتقد است که حزب الله تصمیم به حمله به مواضع اسراییل و اسارت سربازان این رژیم را به تنهایی گرفته است. میکاییل ضمن اشاره به حمایت داخلی از مقاومت اسلامی در لبنان به محبوبیت حزب الله در منطقه نیز اشاره می کند. متن کامل این گفت وگو در پی می آید.

* روند مقابله اخیر حزب الله و اسراییل به کجا منتهی خواهد شد؟ آیا می توان گفت که از راه نظامی اسراییل می تواند پیروزمندانه از این نبرد خارج شود؟

- در منطقه موازنه های محدودی وجود دارد ولی نمونه شاخص آن اسراییل و حزب الله هستند. اسراییل با حمایت های بین المللی اقدامات نظامی انجام می دهد و حزب الله که یک جنبش مذهبی سیاسی است از طریق بازوی نظامی خود عملیاتی به سود منافع لبنان انجام می دهد. اقدامات حزب الله لبنان بدون پوشش و حمایت بین المللی است و این امر در این مرحله میزان تفاوتی را نشان می دهد که میان اسراییل که از موقعیت منطقه ای و بین المللی بهره مند است و حزب الله که از این وضعیت محروم است، وجود دارد
از لحاظ سیاسی حزب الله در پارلمان لبنان و کابینه آن نمایندگانی دارد و رفتارش با محک های آمریکا و اروپا قابل درک نیست. از دیدگاه محلی حزب الله به نمایندگی از دولت لبنان رفتار می کند و آمریکا و اتحادیه اروپا این رفتار را به نمایندگی از دولت لبنان غیرممکن می دانند.
از لحاظ نظامی نه حزب الله و نه کشورهای پیرامونی زرادخانه ای به حجم و کیفیت اسراییل ندارند، علاوه بر آن که اگر جنگی میان اسراییل و یکی از همسایگان آن و یا یکی از کشورهای اسلامی همچون ایران رخ دهد بطور حتم آمریکا به عنوان حامی بلامنازع اسراییل در این جنگ دخالت خواهد کرد. در بعد دیگری منافع و مصالح حزب الله با اسراییل تطبیق و هماهنگی ندارد و هر کدام منافع مغایر و متفاوتی دارد و همچنین هر دو طرف توجیهاتی گوناگون جهت مخالفت با طرف دیگری دارند.
این وضعیت احتمالات مذاکره مستقیم طرفین برای حل مشکلات خود و ایجاد نوعی تفاهم برای حل قضیه اسیران، می کاهد. اسراییل توان استرداد آسان اسیران خود را ندارد و هرگونه سازش و پذیرش مشروط حزب الله جهت آزادی اسیران اسراییلی، برای اسراییلی ها شکست معنوی بزرگی محسوب می شود لذا اسراییل تلاش می کند از مذاکره با حزب الله و قبول شروط آن پرهیز می کند.
حقیقت این است منازعه میان حزب الله و اسراییل فراتر از قضیه اسیران است؛ زیرا منازعه میان این دو دایمی و ریشه دار است و به این زودی نتایج مشخص نخواهد شد. حزب الله می گوید تا زمانی که اسراییل سرزمین های لبنانی را به ویژه مزارع شبعا را در اشغال دارد، این حزب در حال جنگ و منازعه با اسراییل است. باید بر این باور باشیم که حزب الله حتی اگر اسراییل از مزارع شبعا خارج شود این رژیم را به رسمیت نخواهد شناخت و با آن آشتی نخواهد کرد.

* اسراییلی ها در اظهارات خود پیرامون نابودی حزب الله سخن می رانند. به نظر شما آیا اسراییل از راه نظامی توان ریشه کن کردن این حزب را دارد؟ پیش بینی شما از دیدگاه داخل و محلی نسبت به حزب الله چیست؟

- اگر به معادلات سیاسی و موازنه نیروها و بازیگران محلی نگاه عمیقی داشته باشیم، دریافت خواهیم کرد که اوضاع منطقه و به ویژه لبنان تفاوت فاحشی نسبت به دهه هشتاد و دوران جنگ داخلی لبنان دارد، سؤالی که الان مطرح می شود این است آیا اسراییل توان مداخله در لبنان را دارد؟ تحقق این امر برای اسراییل دشوار و بسیار هزینه بردار است. اکنون لبنان تابع و جزو اقمار سوریه نیست و دولت لبنان هم اکنون ابزاری در دست سوریه نیست و مهمتر از آن توان بازیگری حزب الله در محیط داخلی لبنان است.
از سوی دیگر اکنون نفوذ آمریکا در لبنان افزایش یافته است و واشنگتن در صدد تغییراتی در لبنان است همچنین آمریکا در برهه زمانی نمی خواهد تجربه عراق تکرار شود.
هر گونه ماجراجویی اسراییل در مداخله در امور لبنان بسان مداخله امریکا در عراق با مشکلات فراوانی روبرو خواهد بود. علاوه بر آن لبنانی ها نسبت به رفتار و سیاست اسراییل حساسیت شدید و تنفر ریشه داری دارند.
من با نظریات مطرح شده مبنی بر اینکه لبنانی ها ضد حزب الله هستند همفکر نیستم و در لبنان تنها یک اقلیت هستند که با حزب الله مخالفند. اکثریت با حزب الله لبنان هستند.
درست است که برخی از لبنانی ها با خروج سوریه از کشورشان خشنود هستند، ولی عادی سازی روابط با اسراییل جزو خطوط قرمز دولت و ملت و احزاب لبنان است. و در مورد اسراییل همگان هماهنگ و متفق القولند.

* از دید شما اسراییل توان ماجراجویی نظامی از راه خشکی در عمق لبنان را ندارد؟

- از نظر نظامی، اسراییل قابلیت انجام چنین عملیاتی را دارد ولی چنین اقداماتی تأثیر فراوانی روی نفوذ و نیروی نظامی آن خواهد داشت. از طریق بمباران های هوایی حمله به عمق لبنان ممکن است ولی انجام عملیات زمینی ریسک است و نتایج آن تضمین شده نیست. تجربه عقب نشینی اسراییل از غزه این مسأله را به وضوح نشان داده است. عقب نشینی اسراییل از غزه تحت فشار عملیات نیروهای فلسطینی که به خوبی آموزش نظامی ندیده و اندک هستند، صورت گرفته است.
حال اگر اسراییل در لبنان نفوذ نظامی کند، نتایج آن برای ارتش اسراییل هزینه کلانی خواهد داشت و اسراییلی تحمل این هزینه را ندارد.

* برخی از مفسرین سیاسی اعتقاد دارند که حزب الله لبنان در ربودن سربازان اسراییلی یک اقدام ماجراجویانه و حساب نشده انجام داده، نظر شما چیست؟

- به اعتقاد من حزب الله حساب نشده عمل نکرده است، بلکه حزب الله این اقدام را با درایت و آگاهی از وضعیت داخلی لبنان انجام داده است. با خروج سوریه از لبنان و افزایش نفوذ آمریکا در لبنان فشارهای برای خلع سلاح حزب الله لبنان تشدید و افزایش یافت. خلع سلاح حزب الله خواسته آمریکا که به شدت بر آن اصرار می ورزد.
رهبران حزب الله زمانی برای عملیات اخیر خود انتخاب کردند که همزمان با عملیات اسراییلی علیه فلسطینی های در غزه بوده است. این عملیات حساب شده بوده و ماجراجویی نظامی نبوده است.
به نظرم حزب الله با این اقدام خواسته است این پیام را به اسراییلی ها، آمریکایی ها و اعراب برساند که به مقاومت و به اهداف پایبند است.
به نظر حزب الله مقاومت مادامی که مشکلات خاورمیانه و منازعه اعراب و اسراییل حل نشده راهکار مناسبی است.
من نمی توانم نتایج این اقدام و اهداف از پیش تعیین شده حزب الله را پیش بینی کنم و بطور جزم تأکید دارم که نه تنها حزب الله و نه دیگران نمی توانند به نتایج نهایی و آینده این نبرد تحکم کنند.
می توان گفت این عملیات آزمایشی برای دولت جدید اسراییل به ریاست ایهود اولمرت و عمیر پرتز وزیر دفاع او و رییس حزب کار اسراییل بوده است.
حزب الله لبنان با این عملیات خواست به سران دولت جدید اسراییل بفهماند که هنوز در لبنان اقتدار دارد و می تواند با برگ های مهمی بازی کند و به اسراییلی ها هشدار داد که مبادا به نیابت از آمریکا در امور داخلی لبنان دخالت کنند.

* عکس العمل بین المللی در قبال تحولات اخیر خاورمیانه به ویژه از سوی آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس نزدیک هم بود؛ مخصوصاً در محکوم کردن اقدام حزب الله و تحمیل مسوولیت عواقب و نتایج این اقدام به عهده حزب الله لبنان. به رغم همسانی مواضع یک تفاوت هایی میان موضع فرانسه و آمریکا وجود دارد. پیرامون آن توضیحات دهید؟

- تا این لحظه مواضع فرانسه به مواضع آمریکا به عنوان بازیگر اساسی در جهان نزدیک بوده و پاریس می خواهد اختلافات گذشته در قضیه عراق را زنده کند. لذا فرانسه با دقت سعی دارد این اختلافات تکرار نشود. آمریکا سعی کرد نقش بازیگری فرانسه در جهان و منطقه محدود سازد. لذا فرانسه در صدد همکاری با آمریکا برآمده و موضع جدیدی در قبال سوریه پس از ترور حریری گرفت و خواستار خلع سلاح حزب الله شد. این مواضع از سوی واشنگتن مورد استقبال قرار گرفت.
فرانسه بخوبی فهمید سردی روابط با آمریکا به خاطر مخالفت ها و مواضع متفاوت، نتایج سودمندی برای خود ندارد. لذا پاریس بر اساس منطق تمایل فرانسه برای اداره کردن اتحادیه اروپا به آمریکایی ها نزدیک شد.
لذا سیاست فرانسه در لبنان جهت جبران سیاست فرانسه در قبال حمله آمریکا به عراق بوده است.

* به حکم روابط تاریخی لبنان و فرانسه آیا میان مواضع آمریکا و فرانسه در قبال لبنان حاکی از اختلافاتی نیست؟

- مواضع دو طرف در قبال جریانات اخیر در لبنان منطبق نیست. اختلاف هست ولی محدود است.
فرانسویان به حکم تاریخ استعماری خود در خاورمیانه درک خوبی در مسایل خاورمیانه دارند و بهتر از آمریکایی ها قضایای این منطقه را می فهمند. آمریکا از اسراییل دفاع می کند و کلیه اقدامات آن علیه لبنان تحت پوشش دفاع از خود توجیه می کند. اما فرانسه می گوید نباید این اقدامات با هر قیمتی صورت گیرد؛ زیرا ممکن است نتایج معکوس داشته باشد.