بررسی جنگنده ی شفق

[ننننننن]

هواپیمای شفق سومین هواپیمای جنگنده بومی ساخت جمهوری اسلامی ایران است. این جنگنده اولین هواپیمای رادارگریز ایران می‌باشد که در سال ۱۳۸۶ به جمع هواپیماهای عملیاتی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوست.


تاریخچه

اولین معرفی شفق در سال ۲۰۰۲ و در نمایشگاه صنایع هوایی ایران اتفاق افتاد. در آن نمایشگاه یک نمونه از این هواپیما در ابعاد واقعی به نمایش گذاشته شده بود.[۱] در سال ۲۰۰۴ تلویزیون جمهوری اسلامی ایران فیلمی از یک نمونه در اندازه واقعی از این هواپیما نشان داد. در این نمونه تغییراتی نسبت به یاک-۱۳۰ دیده می‌شد که احتمال رسیدن به سرعت مافوق صوت را برای این هواپیما مطرح می‌کرد. در این فیلم شفیقه بفارین به عنوان سرمهندس تیم طراحی هواپیما معرفی شد.[۲]
طراحی و گسترش
برخی کارشناسان معتقدند در طراحی شفق از جنگنده اف-۱۷ الهام گرفته شده است.

شفق در اصل به عنوان یک جت آموزشی سبک طراحی شد و بعدها تصمیم به ساخت نوع جنگنده آن گرفته شد. براساس اطلاعات موجود و گفته‌های مقامات رسمی جنگنده شفق یک جنگنده مافوق صوت می‌باشد.

پروژه طراحی شفق یک پروژه ترکیبی از فناوری روسی-ایرانی است که در ابتدا با کمک یک شرکت هواپیماسازی روسیه[۱] و به نام اینتگرال (Integral) آغاز شد ولی بعدها روسیه به علت فشار آمریکا از آن کناره‌گیری کرد. در زمان همکاری ایران و روسیه، ۲۰ کارشناس طراحی از کارخانجات سوخو و میکویان به ایران عزیمت کرده‌بودند و با تیم ایرانی مشارکت داشتند.[۳] پروژه شفق توسّط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران سرمایه گذاری شده و به‌وسیله مجتمع دانشگاهی هوایی (به انگلیسی: Aviation University Complex) که زیرمجموعه‌ای از دانشگاه مالک اشتر است، طراحی شده‌است.[۴]
Emblem-important.svg

در طراحی بدنه شفق به ویژگی رادارگریزی آن توجه زیادی شده. بدنه آن از مواد جاذب امواج رادار (به انگلیسی: RadarAbsorbing Materials) ساخته شده است که توانایی ایجاد RCS کمتر از یک متر مربع را به جنگنده می‌دهد. در طراحی شفق مساحت ریشه بالها بسیار بیشتر از نوک بال است ( بالهای قیفی شکل ) و این امر موجب می‌شود تا جنگنده شفق در داگ فایت بتواند به سرعت زاویه حمله را بسوی هدف تغییر دهد، همچنین به‌واسطه طراحی ویژه بدنه آن توانایی پیچش، غلتش و قابلیت مانور پذیری شفق تا حد زیادی افزایش یافته است.[۵]
مشخصات

شفق دارای ۷ جایگاه برای حمل تسلیحات گوناگون است. نوع سازه بکار رفته به شکل مناسبی اجازه حمل انواع بمب و موشکهای هوابه‌هوا و هوابه‌زمین و همچنین انواع بمب با هدایت لیزری را به این هواپیما می‌دهد. که ۳ جایگاه در زیر هر بال و ۱ جایگاه نیز در زیر بدنه قرار دارد. در کابین خلبان از نمایشگرهای چندکاره رنگی استفاده شده و برای سامانه خروج اضطراری صندلی‌های پرتاب شونده کا۳۶-دی (K-۳۶D) روسی بکار رفته‌است. این هواپیمای نظامی از نظر طراحی شباهت زیادی به هواپیمای Alenia Aermacchi M-346 Master ساخت کشور ایتالیا دارد.

مشخصات عمومی

* خدمه: یک یا دو
* طول: ۱۰٫۸۴ متر (۳۵٫۵۶ فیت)
* پهنای بال: ۱۰٫۴۵ متر (۳۴٫۱۸ فیت)
* ارتفاع: ۴٫۲۶ متر (۱۳٫۹۷ فیت)
* وزن خالی: ۴٬۳۶۱ کیلوگرم (۹۶۱۴٫۴ پوند)
* بیشینه وزن برخاست: ۶٬۹۰۰ کیلوگرم (۱۵٬۲۱۱٫۹ پوند)

عملکرد

* سرعت بیشینه: ۲٫۵ ماخ (۲۳۰۰ کیلومتر بر ساعت) (۷۵۰ مایل بر ساعت)
* سرعت پیمایش: ۱ ماخ (۱٬۱۵۰ کیلومتر بر ساعت)
* سقف پروازی: ۱۶٬۷۸۰ متر (۵۵٬۰۴۰ فیت)
* نرخ اوج‌گیری: ۱۱۰ متر بر ثانیه (۲۱۶۵۰ فیت بر دقیقه)
* دارای صندلی پرتاب‌شونده K-36D

جنگ‌افزار

* موشکهای هوا به هوا:ایم-۹ سایدوایندر-ایم-۷ اسپارو-ویمپل آر−۷۷-ویمپل آر-۷۳

* موشک هوا به سطح:ای‌جی‌ام-۶۵ ماوریک-کا-اچ-۲۹-کا-اچ-۳۱

تجهیزات پروازی

* گونه ارتقاءيافته رادار ای‌ان/ای‌دابلیوجی-۹

جستارهای وابسته