گوشی‌های اندروید زیادی فضول هستند!

[Ֆℋ£¥∂α]

«الان دقیقاً کجایی؟ می‌تونم یک لیست کامل از آدمایی که می‌شناسی رو ببینم؟ می‌تونم عکس‌هاتو تماشا کنم؟»

 این ها و سؤال‌هایی از این دست، درخواست‌های گستاخانه‌ای هستند که انتظار ندارید یک ناشناس از شما بپرسد؛ فرقی نمی‌کند که این ناشناس انسان باشد یا نرم‌افزاری که می ‌خواهید بر روی سیستم عامل تلفن همراهتان نصب کنید. بنابراین تعجبی ندارد که بیشتر کاربران اندروید آرزو می‌کنند که می‌توانستند بیشتر مواقع به این درخواست‌های نرم‌افزارها پاسخ منفی بدهند. این نتایج مطالعاتی است که چند روز پیش در کنفرانسی در واشنگتن دی سی با نامِ «کمیسیون تجارت فدرال» ارائه شد.

آنگونه که نویسندۀ مشترک این پروژه، «سرگئی ایگلمن» (Serge Egelman) می‌گوید، این یک وضعیت نامطلوب است. مردم به واسطۀ میزان دسترسی‌هایی (Permissions) که ناگزیر بایستی بپذیرند و سیاست‌های حریم خصوصی دستگاه‌ها و اینترنت، منکوب شده و ناراضی هستند.

برای اغلب ما مشکل این است که صرف نظر از اینکه چه توقعی از تلفن‌های همراهمان داریم، مدیریت حریم خصوصی‌مان برای ما غیرممکن شده است. در گذشته هم از سیاست‌های امنیتی شرکت‌ها در مورد دستگاه‌های معروفشان انتقادهای زیادی شده بود. ویندوز ویستا را به یاد می‌آورید؟ سیستم عاملی برای کامپیوترهای خانگی مایکروسافت که در سال 2007 عرضه شد و به طور متناوب به خاطر دسترسی‌های بیش از حدی که از کاربران خود طلب می‌کرد مورد انتقاد قرار گرفته بود. در همان زمان اپل یک آگهی تمسخرآمیز ساخت که ویستا را به عنوان یک «حفاظ امنیتی متکبر و سلطه‌جو» به باد استهزاء می‌گرفت.

در مورد گوشی‌های اندروید، مشکل به مراتب بیشتر است. در این گوشی‌ها کاربران گزینه‌ زیادی ندارند؛ یا باید تمام دسترسی‌ها را بپذیرند و نرم‌افزار را نصب کنند و یا نپذیررفته و نصب نرم‌افزار را متوقف کنند. گوگل سعی کرده است راه حلی برای این نگرانیِ ایگلمن بیابد و با عرضۀ اندروید مارشمالو (Marshmallow) در ماه اکتبر به کاربران اجازه داده است تا برخی از دسترسی‌های نرم‌افزارها را غیرفعال کنند. اما مسئله این است که به گزارش خود گوگل تنها یک درصد از کاربران اندروید از این نسخه استفاده می‌کنند. به هر حال اگر گزینه‌ای به جز اندروید ندارید، مارشمالو راه حل خوبی است. به این ترتیب با استفاده از این سیستم عامل، می‌توانید به عنوان مثال زمانی که می‌خواهید نرم‌افزار نورفلش (Flashlight) برای دسترسی به دوربین شما، بتواند نور صفحه نمایش شمارا کنترل کند اما به فهرست مخاطبان شما دسترسی نداشته باشد، قادر به انجام این کار باشید.

  تا به حال مردم عادت داشته و مجبور بوده‌اند تا هنگام نصب یک نرم‌افزار صرفاً بین گزینه‌های بله یا خیر یکی را انتخاب کنند. اما بر اساس یافته‌های این پژوهش که زیر نظارت دانشگاه‌های «بریتیش کلمبیا» و «برکلی» صورت گرفته است، 80 درصد از کاربران در صورت امکان حداقل به یکی از این اجازه‌های دسترسی جواب خیر می‌دادند. جالب‌تر اینکه بیش از نیمی از پاسخ دهندگان معتقدند در صورتی که امکان انتخاب داشته باشند، تقریباً با یک سوم دسترسی‌هایی که یک نرم‌افزار به هنگام نصب درخواست می‌کند مخالفت می‌کنند.

سؤال مهم این است که چگونه بدون منکوب کردن، به مشتریان امکان کنترل چیزهایی را بدهیم که واقعاً برایشان اهمیت دارد؟ او معتقد است بهترین راه حل این است که شرکت‌ها بیاموزند مردم به چه چیزهایی اهمیت زیادی می‌دهند و سپس بر این اساس، اجازه‌های دسترسی را ساده‌سازی و دسته بندی کنیم.

این نکته در دیگر مطالب ارائه شده در این کنفرانس هم مورد اشاره و تأکید قرار گرفت. همچنین ایده‌های دیگری نیز به بحث گذاشته شد؛ از جمله کمک گرفتن از نشانه‌هایی شبیه به برچسب‌های تغذیه به جای عبارت‌های پیچیدۀ حقوقی و رسمی تا کاربران بتوانند با یک نگاه و به راحتی دریابند چه دسترسی‌هایی برای نرم‌افزار حیاتی‌تر است و این دسترسی‌ها چه پیامدهایی دارند. پیشنهاد دیگر هم ناظر بر تعبیه کردن یک تنظیمات عمومی بر مبنای ترجیحات کلی کاربر است که بر اساس همان تنظیمات، مجوزهای دسترسی هم مدیریت شود.

نکته دیگر اینکه گوگل در پاسخ به درخواستی که از آن شده بود از ابراز نظر راجع به این یافته‌ها خودداری کرد.
ایگلمن مجموع این مباحث را در قالب این نکات کلی خلاصه می‌کند که: «حق انتخاب عالی است» اما «مراقبت و توجه یک ابتکار محدود به شمار می‌رود.»