بیوگرافی عبدالمالک ریگی

[L²evi]

محل تولد
سیستان و بلوچستان، ایران
لقب
ریگی
تابعیت
ایرانی
رسته نظامی
جندالله
درجه
فرمانده
جنگها
عملیات در ایران
عملیاتهای مهم
بمب‌گذاری‌های زاهدان (۱۳۸۵)، بمب‌گذاری‌های زاهدان ۲۰۰۷، حادثه تاسوکی، انفجار در پیشین (۱۳۸۸)


عبدالمالک ریگی زاده ۱۳۵۸ رهبر گروهی بنیادگرا و سنی‌مذهب به‌نام جنبش مقاومت ملی ایران (جندالله) است که در منطقه سیستان و بلوچستان به مبارزه مسلّحانه با حکومت جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. این گروه از سوی جمهوری اسلامی ایران و دولت پاکستان به عنوان یک «گروه تروریستی» شناخته شده‌است. سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی وی را متهم به «قاچاق مواد مخدر، آدم‌ربایی و قتل برخی از نظامیان ایرانی به ویژه سپاه پاسداران» کرده‌است.پس از دستگیری ریگی ،جندالله «محمدظاهر بلوچ» را به عنوان جانشین ریگی انتخاب کرد.
زندگی‌نامه
عبدالمالک ریگی در ۱۳۵۸ در طایفه ریگی به دنیا آمد. او مدرسه نرفت و تنها چند سال در یکی از حوزه‌های علمیه سنی‌مذهب پاکستان به تحصیل پرداخت که از آن‌جا نیز اخراج شد. وی هدف اصلی خود را دفاع از حقوق قوم بلوچ و اهل‌سنت در سیستان و بلوچستان اعلام می‌کرد.
شایعه‌ٔ مرگ
روزنامه کیهان در ۷ آوریل ۲۰۰۵ مدعی شد ریگی طی عملیاتی تروریستی در مرز ایران و افغانستان کشته شده است.
روابط عمومی وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران در ۱۶ فروردین ۱۳۸۵ با ارسال تكذیبیه‌ای، خبر كشته‌شدن عبدالمالك ریگی و اشرار وابسته به وی را تکذیب کرد.
 مصاحبه با صدای آمریکا
بر اساس گزارش خبرگزاری فارس بخش فارسی صدای آمریکا در اوایل آوریل ۲۰۰۷ با عبدالمالک ریگی گفتگو کرد. این مصاحبه از سوی سخنگوی دولت جمهوری اسلامی ایران مورد انتقاد شدید قرار گرفت. اعتراضات گسترده ای نیز از سوی جوامع ایرانی-امریکایی صورت گرفت.
 دستگیری ریگی
بامداد سه شنبه، ۴ اسفند ۱۳۸۸، رادیو دولتی ایران به نقل از روابط عمومی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی گزارش کرد که ماموران این وزارتخانه عبدالمالک ریگی را بازداشت کرده‌اند.
 ابهام در نحوه‌ٔ دستگیری
برخی منابع خبری نزدیک به دولت خبر دستگیری ریگی در شرق کشور را اعلام نمودند. در حالی که مصطفی محمد نجار، وزیر کشور ایران خبر از دستگیری او در خارج از کشور و انتقال او به ایران را داد. همچنین حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات اعلام نمود که ریگی توسط ماموران وزارت اطلاعات در خارج از کشور مدیریت شده و در داخل کشور دستگیر شده‌است.
سرانجام اعلام شد که ریگی در‌حالی‌که در هواپیمای مسیر دوبی به بیشکک بوده‌است، در آسمان ایران، جنگنده‌های نهاجا که از پایگاه هوایی بندر عباس برخواسته بودند، هواپیما را مجبور به فرود در یکی از فرودگاه‌های جنوبی ایران می‌کنند. گفته شد پدافند هوایی برای ترساندن هواپیما چند بار اقدام به شلیک هوایی نمود. سازمان ملی هواپیمایی قرقیزستان هم ادعاهای مقامات ایرانی را تأیید کردند. به‌گفتهٔ مقامات قرقیزی دو جت ایرانی این هواپیما را مجبور به فرود در فرودگاه بندرعباس کرده و پس از دستگیری دو مسافر و توقف ۳-۴ ساعته هواپیما اجازهٔ پرواز را به آن دادند.
حیدر مصلحی در توضیحات دستگیری ریگی اظهار داشت که این عملیات بدون کمک سرویس‌های اطلاعاتی خارجی بوده‌است. درحالی‌که شبکه الجزیره به نقل از خبرنگارش در اسلام‌آباد اعلام نمود که ریگی هفته قبل از اعلام بازداشت توسط مقامات پاکستانی بازداشت و تحویل مقامات ایرانی شده‌بود. همچنین محمد عباسی سفیر پاکستان در تهران گفت که دستگیری ریگی بدون همکاری پاکستان نمی‌توانست انجام شود.  در ۸ فوریه، ۲ هفته قبل از دستگیری ریگی در دیدار رئیس مجلس ملی پاکستان با وزیر خارجه ایران اعلام شد که پاکستان چندین عضو جندالله را دستگیر و به ایران تحویل داده‌است و مقامات امنیتی پاکستان در تلاش جدی برای دستگیری دیگر اعضای این گروهند. استفان دودوانیو از پژوهشگران آشنا با گروه جندالله نیز قطع حمایت پاکستان از این گروه را تأیید می کند. به‌گفتهٔ او «واضح است که اگر در طول این هشت سال، ریگی و حامیانش می‌توانستند از مزایای ورود به قلمرو پاکستان - گاهی اوقات به همراه خانواده‌های خود - بهره ببرند، پس از چند حمله پیاپی نباید چنین مزایایی لغو شود، مگر این‌که سرویس امنیتی پاکستان دیگر احساس کرده باشد که حمایت از این گروه منفعتی عاید کشورشان نخواهد کرد.». وب‌گاه «دیپلماسی ایرانی» به مدیریت صادق خرازی مقام ارشد وزارت خارجه ایران نیز از کمک پاکستان و آمریکا برای دستگیری ریگی خبر داده و آن را «نوعی همکاری میان دستگاه‌های اطلاعاتی ایران و پاکستان در سایه حمایت امریکا» توصیف می کند. مقامات پاکستانی معتقدند ایران با استفاده از اعترافات این اعضا توانسته مکان ریگی در افغانستان را پیدا کند و وی را تا دوبی تعقیب کند. ریگی تنها ۳۰ ساعت قبل از دستگیری افغانستان را به قصد دوبی ترک کرده بود تا به قرقیزستان سفر کند که این موضوع می‌تواند به معنای جستجوی مقری جدید و بیانگر احساس ناامنی وی در افغانستان باشد.
هم‌چنین وزارت امور خارجه امارات با انتشار بیانیه‌اى در تاریخ ۲۶ فوریه ۲۰۱۰ میلادی، ورود عبدالمالک ریگی به خاک این کشور را تکذیب کرد و اعلام نمود كه «طبق مدارک موجود در فرودگاه بین‌المللی دبی، روادیدی به اسم عبدالمالک ریگى وجود ندارد، بلكه این شخص از كابل وارد فرودگاه دبى شده و پس از دو ساعت انتظار در سالن ترانزیت فرودگاه به طرف قرقیزستان پرواز كرده است».

واکنش‌ها به دستگیری

 واکنش‌های داخلی

• گروه جندالله در واکنش به این رخداد، آمریکا، بریتانیا و سازمان های اطلاعاتی منطقه را به همکاری با جمهوری اسلامی برای دستگیری رهبر خود متهم کرد و هشدار داد که حکومت ایران باید منتظر حملاتی باشد که هرگز به فکر و خیالش هم نبوده‌است.
  

• در حوزه‌ٔ فرهنگی، مؤسسه سینمایی سوره و وزارت فرهنگ و ارشاد ایران فردای دستگیری عبدالمالک ریگی توافق کردند که ساخت یک فیلم سینمایی از این ماجرا را از سال ۱۳۸۹ آغاز کنند.
  

• محمود احمدی‌نژاد فردای روز دستگیری ریگی، در طی سخنرانی در جمع مردم بیرجند اظهار داشت: «مدعیان غربی اگر میخواهند تروریست بگیرند، مبارزه با تروریسم را از ایران یاد بگیرند. ایران تروریست‌ها را با برنامه‌ریزی دقیق، قاطع و کمک الهی و بدون اینکه قطره خونی به زمین بریزد دستگیر می‌کند.»
  

واکنش‌های خارجی

• دولت بریتانیا از دستگیری عبدالمالک ریگی، استقبال کرد و آن را ضربه‌ای به تروریسم دانست.
  

سخنگوی وزارت خارجه پاكستان از دستگیری عبدالمالك ریگی توسط نیروهای امنیتی ایران اظهار خرسندی كرد و گفت:«امیدواریم همكاری‌های امنیتی اسلام آباد با تهران به نتایج بیشتری منجر شود