08-10-2014، 19:45

به پدیدهٔ افزایش میانگین دمای جو در نزدیکی سطح زمین از یک تا دو سدهٔ گذشته گرمایش (گرمشدن) زمین میگویند. از اواسط سدهٔ بیستم، دانشمندان علوم جوی مشاهدات دقیقی از پدیدههای آبوهوایی مختلف (مانند دما، بارش و توفان) و تأثیرات مربوط به آبوهوا (مانند جریانهای اقیانوسی و ترکیب شیمیایی جو) جمعآوری کردهاند.این دادهها نشان میدهد که آبوهوای زمین از ابتدای مقیاس زمانی زمینشناسی تاکنون بسیار تغییر کرده و نیز فعالیتهای انسانی، حداقل از انقلاب صنعتی به بعد، با تغییرات آبوهوای زمین پیوند زیادی داشتهاست.[۲۱]
عامل گرمایش زمین، انتشار گازهای گلخانهای است و انسانها این گازها را به شیوههای گوناگونی منتشر میکنند. بیشتر گازهای گلخانهای از سوختن سوختهای سنگوارهای در خودروها، کارخانهها و نیروگاههای تولید برق پدید میآیند. بزرگترین عامل گرمایش زمین، گاز کربن دیاکسید (CO۲) است. همچنین متان آزادشده از محلهای دفن زباله و کشاورزی، دینیتروژن مونواکسید از کودها، گازهای مورد استفاده برای سردخانهها و فرایندهای صنعتی و نیز از بین رفتن جنگلها که توانایی جذب کربن دیاکسید را دارا هستند، از دیگر عوامل گرمایش زمین هستند. گازهای گلخانهای توانایی به دام انداختن گرما را دارند و حتی برخی از آنها توانایی بیشتری نسبت به گاز کربن دیاکسید برای به دام انداختن گرما دارند؛ برای نمونه، گاز متان بیش از ۲۰ برابر کربن دیاکسید، گاز دینیتروژن مونواکسید ۳۰۰ برابر کربن دیاکسید و گازهایی مانند کلروفلوئوروکربنها (سیافسیها) هزاران برابر کربن دیاکسید توانایی بهداماندازی گرما در جو زمین را دارا هستند. اما به این دلیل که غلظت این گازها بسیار پایینتر از کربن دیاکسید است، تأثیر آنها نسبت به کربن دیاکسید در گرم کردن جو کمتر بودهاست. [۲۲]
گرمایش زمین تأثیراتی بر زمین گذاشتهاند که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشارهکرد:
یخهای سراسر جهان به ویژه یخهای قطب جنوب در حال ذوبشدن هستند.
بالاآمدن آب دریاها در طول سدهٔ گذشته سریعتر شد.
بارش بهطور متوسط در سراسر جهان افزایش یافتهاست.
اگر گرمایش زمین ادامهیابد، در اواخر سده میتواند اتفاقات زیر رویدهد:
سطح دریاها ۱۸ تا ۲۵ سانتیمتر بالا خواهد آمد و اگر ذوب یخ در قطب ادامه پیداکند، میتواند ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر سطح دریاها را بالا بیاورد.[۲۳] این رویداد باعث خواهد شد که صدها میلیون نفر در مناطقی زندگیکنند که در معرض خطر جاریشدن سیل قرار دارد و این افراد وادار به ترک خانههای خود و نقل مکان به جایی دیگر خواهند بود. امکان دارد که جزیرههای کمارتفاع نیز به طور کامل زیر آب فرو برود.[۲۴]
احتمال دارد که گردبادها و طوفانها قویتر شوند.
ممکناست گونههایی که به یکدیگر وابستهاند، از همگامسازی خارجشوند. برای نمونه، گیاهان زودتر از این که حشرات گردهافشان فعالشوند، شکوفه بدهند.
برخی از بیماریها مانند مالاریا شیوع پیدا خواهند کرد.
اکوسیستمها تغییر خواهند کرد و برخی گونهها به شمال حرکت خواهند کرد، اما گونههای دیگر قادر به حرکت نخواهند بود و امکاندارد منقرض شوند