آیا عاشقی با ازدواج از بین می​رود؟

[bOoOoOy]

حالا دیگر وقتش است. اصلا شاید دیر هم شده باشد. عاشق شدن را نمی گویم. آن خودش دیر یا زود اتفاق می افتد. منظورم واکاوی عشق های گذشته و حال و احتمالا آینده است. اصلا با کدام تعریف اینقدر مطمئنید که عاشق هستید و عشق تان اگر اولی در دنیا نباشد بعد از لیلی و مجنون و شیرین و فرهاد مقام سوم را می تواند بگیرد؟ لطفا برای چند دقیقه بی خیال باورهای خودتان شوید، ببینید کارشناسان چه می گویند؟ اصلا عشق واقعی چیست و چند درصد از آدم هایی که ادعای عاشقی می کنند واقعا عاشق هستند؟

● نقطه پایان عشق کجاست؟

البرز ؛ جسم ما گرایش هایی دارد که اسمش میل است. مثلا من به این شیرینی میل دارم و این یک گرایش یکسویه محدود است. می گویم یک سویه چون من به شیرینی میل دارم ولی شیرینی به من میلی ندارد و می گویم محدود چون گرایش من هم تا زمانی است که شیرینی را نخورده باشم. وقتی بخورم و سیر شوم دیگر میلی به آن ندارم. همین گرایش یک سویه می تواند نامحدود باشد. مثلا من گل ها را دوست دارم ولی معلوم نیست گل من را می خواهد یا نه. این می شود حب یا دوست داشتن چون نامحدود است ولی یک طرفه. علاقه یک خانم به طلا و جواهر هم مشابه همین است، محدودیت ندارد و مثل میل به غذا و شیرینی نیست که از آن سیر شود ولی یک طرفه است. حالت سوم می شود گرایش دو سویه محدود؛ یعنی دو نفر همدیگر را دوست دارند ولی این دوست داشتن محدود است و بالاخره یک جایی تمام می شود.

به این دوست داشتن می گویند شوق. بیشتر احساساتی که ما از آن به عنوان عشق یاد می کنیم در واقع شوق است. یعنی اشتیاق شدیدی که تمام می شود. حتی عشق های تاریخی هم بیشترش شوق بوده ولی چون به هم نرسیده اند، تمام نشده. مطالعات نشان می دهد نقطه پایان این شوق های به ظاهر بی پایان نقطه به هم رسیدن است. یعنی ۲نفر همدیگر را در حد مرگ دوست دارند ولی به محض اینکه به هم می رسند این علاقه شروع به کم شدن می کند. همین است که خیلی از جوانانی که عاشقانه همدیگر را دوست دارند و زمین و زمان را به هم می ریزند تا با هم ازدواج کنند از همان ماه عسل اختلاف هایشان شروع می شود و زندگی شان دوامی ندارد. در واقع آنها هیچ وقت عاشق هم نبوده اند و فقط اشتیاق شدیدی نسبت به هم داشته اند که به اشتباه نامش را عشق گذاشته اند و به بیراهه رفته اند. در واقع شوق همان هوس است.

● یعنی همه عشق​ها روزی از بین می​رود؟

اما حالت چهارمی هم وجود دارد؛ یعنی خواستن دو طرفه نامحدود. این نوع خواستن یک خواستن بی حد و مرز است که برتر و متعالی تر از همه خواستن های دیگر است و می شود نام عشق بر آن نهاد. حالت زمینی این نوع دوست داشتن عشق میان مادر و فرزند است؛ رابطه ای نامحدود و دوطرفه. هر کدام از ما در زندگی یک وضعیت موجود داریم و یک وضعیت مطلوب. من موجود چگونه باید به من مطلوب تبدیل شوم؟ مسیری که مرا به حالت مطلوب هدایت می کند عشق است ولی آیا عشق به تنهایی می تواند؟ اینجاست که پای عقل به میان می آید. عقل به ما تاکتیک می دهد. روش می دهد که چطور به پشتوانه عشق به وضعیت مطلوب برسیم. عقل به ما نشان می دهد وقتی دچار هیجان عشق هستیم چطور اشتباه نکنیم و در بهترین مسیر قدم بگذاریم.

● چطور مطمئن شویم احساسی که به یک نفر داریم همان عشق است؟

عشق از دوست داشتن مجزاست ولی گاهی به دلیل شباهت هایی که با هم دارند اشتباه گرفته می شوند وگرنه هرکدام از اینها یک مقوله جداست. اگر بخواهیم با مفاهیم آکادمیک صحبت کنیم، دوست داشتن همان چیزی است که در عربی می گویند «حُب» و از جنس عالم دوم است ولی عشق از جنس عالم چهارم است. از این تعاریف متوجه می شویم عشق و دوست داشتن به اندازه دو دنیا با هم تفاوت دارند و این تفاوت کمی نیست. حتما می پرسید منظور از ۴ عالم چیست؟ این عالم ها مقوله پیچیده ای دارند ولی در یک تعریف ساده باید بگویم این چهار عالم عبارتند از: اول، طبیعت که همین جهان ملموس است.

دوم، فطرت که عالم معناست. سوم، طینت که می گویند ترکیب عالم اول و دوم است و چهارم، حیرت یعنی همان عالمی که پیامبر(ص) در معراج دید و متحیر شد و گفت: «خدایا تو را آنقدر که باید نشناختم.» بعضی ها معتقدند بالاترین درجه دوست داشتن عشق نام دارد. یکی از حکما هم عشق را مستی عقل معرفی کرده است. در حقیقت عشق یک مقدمه دارد به نام شناخت و معرفت و یک موخره به نام ایثار و فداکاری. اگر کسی را با معرفت آنقدر دوست داشته باشید که برایش ازخودگذشتگی کنید، عاشقش هستید.

● سن عاشقی در مردان چند سال است؟

هر چیزی یک سنی دارد؛ مثل سن بلوغ. بچه ای که خیلی عقلش می رسد ولی هنوز به سن بلوغ نرسیده بالغ نیست یا برعکس، کسی که به سن بلوغ رسیده ولی آثار بلوغ در او وجود ندارد هم بالغ نیست. در این جهان همه چیز تابع زمان و مکان است. هر چیزی باید بر روال طبیعت بگردد. از ۹ ماه ماندن بچه در رحم مادر تا کشیدن ۴ درد زایمان که باعث جفت شدن جمجمه بچه می شود همه چیز در طبیعت قانون دارد. در عاشق شدن هم سن مهم است. یک نوجوان اگر احساس می کند عاشق شده است هنوز بلوغ عقلی اش کامل نشده و نمی تواند برای آینده برنامه ریزی کند. اگر بخواهم از دید علمی بگویم عقل مردها تا ۴۰ سالگی کامل نمی شود. اصلا همین است که می گویند دوران چل چلی! همین است که باعث می شود هرقدر هم طرفین به عشق شان مطمئن باشند باز نیاز به مشاوره دارند و نباید بی گدار به آب بزنند.

● تا کی برای عاشق شدن فرصت داریم؟

در تکامل سنی انسان ها یک تقسیم بندی جالب وجود دارد؛ می گویند اگر کسی بخواهد زیبا شود تا ۲۰سالگی می شود، اگر بخواهد قهرمان شود تا ۳۰ سالگی می شود، اگر بخواهد عاقل شود تا ۴۰ سالگی می شود و اگر بخواهد عارف شود تا ۶۰ سالگی می شود. به اصطلاح می گویند اگر تا این سن شد، شد و اگر نشد دیگر فایده ندارد. البته این بیشتر درباره مردان صدق می کند و زنان تکامل سریع تری دارند. با اینکه در داستان ها می گویند خورشید خانم ولی در واقع رفتار زن ها شبیه ماه است. تقویم شان هم تقویم قمری است. زن و مرد مساوی نیستند، معادلند و زنان هم در خلقت و هم در رفتار اجتماعی برتر از مردان هستند. زن برای مادر شدن آفریده شده و مرد برای پدر شدن. زن باید زن باشد و مرد باید مرد باشد. یعنی زن نیاز به زنانگی دارد و مرد، مردانگی. زنانگی یعنی ایجاد آرامش و مردانگی یعنی ایجاد آسایش. زن باید مثل گل باشد و مثل گل با او رفتار شود و مرد باید مثل درخت باشد و مثل درخت با او رفتار شود. اگر این چنین باشد عشق دوام می آورد و زندگی به وضعیت مطلوب می رسد.

● چرا داغ​ترین ازدواج​ها بعد از ازدواج سرد می​شود؟

به نظر من مشاوره قبل از ازدواج یک ضرورت است. همه زوج ها باید قبل از ازدواج به مشاور مراجعه کنند تا بتوانند مشکلات احتمالی آینده را پیش بینی کنند. فرض کنید دختر و پسر جوانی بسیار به هم علاقه دارند ولی چه تضمینی وجود دارد که دخترخانم در آینده مادر خوبی باشد یا آقاپسر از عهده نقش پدری برآید؟ از کجا معلوم وقتی با هم زیر یک سقف قرار می گیرند هزار و یک اختلاف نظر نداشته باشند؟ همه اینها در مشاوره قبل از ازدواج مشخص می شود. ما در این جلسات تست هایی از هر دو نفر می گیریم که پاسخ خیلی از پرسش ها را مشخص می کند. این همان مکانیسم عقل است که کنار عشق قرار می گیرد.

یعنی دو نفر که احساس می کنند عاشق هم هستند با یک روش عقلانی به این نتیجه می رسند که آیا ازدواجشان به صلاح است یا نه؟ اگر بخواهم یک مثال ساده بزنم، می گویم عشق شبیه یک جواهر گرانبهاست و عقل حلقه ای فلزی که رکاب این جواهر گرانبها می شود. اگر این حلقه باشد،می توانی جواهرت را دستت کنی و همیشه همراهت باشد ولی نمی توانی یک جواهر گرانبها را تا ابد بدون هیچ محافظی توی مشتت نگه داری، شک نداشته باش که بالاخره گم خواهد شد. همین است که گاهی عشق های آتشین ناگهان خاموش می شود. در حقیقت نگین باارزش آنها گم شده است.

● چرا بعضی از عشق​ها تبدیل به نفرت می​شود؟

ازدواج نیاز به استطاعت دارد. همان طور که وقتی کسی به حج می رود باید استطاعت داشته باشد در ازدواج هم استطاعت لازم است. البته این استطاعت فقط توان مالی نیست. استطاعت باید در عقل، در مسئولیت پذیری، در تعهدپذیری و خیلی چیزهای دیگر باشد. کسی که استطاعت ندارد و می خواهد همه چیز را موکول به آینده کند نباید به خیال خودش عاشق شود و درگیری عاطفی ایجاد کند. هیچ فاجعه ای از اول فاجعه نبوده. شرایط و اشتباه ها به سوی فاجعه شدن هدایتش کرده است. وقتی یکی جا می زند طرف دوم دو راه دارد؛ یا خودش را منهدم می کند و دچار افسردگی می شود یا دست به اقدامات خشونت بار می زند و برای نابودی طرف مقابل تلاش می کند. سد که بشکند همه چیز را با خودش نابود می کند.

● آیا عشق مرد و زن تعدد می​پذیرد؟

عشق ممنوع یعنی واژه پردازی های بی خودی. یعنی چیزی که اصل عشق نیست. یک هوس زودگذر است که تمام می شود اما در مسیر خودش زندگی افراد را نابود می کند. عشق باید منطق داشته باشد. اصلا عشق یعنی احساسی از جنس خدا. چیزی که از جنس شیطان باشد نمی شود نام عشق برآن گذاشت و بی شک هوس است. کسی که دچار این اشتیاق غلط می شود باید پیش از آنکه گره روی گره بزند به مشاور مراجعه کند و راهنمایی بخواهد. یک نکته مهم دیگر این است که عشق در هیچ شرایطی تعدد نمی پذیرد. در یک دل امکان ندارد محبت دو نفر بگنجد. منظورم عشق میان زن و مرد است. ممکن است هوس کنی ۰۱ نوع غذا را با هم بخوری ولی حتما بعدش دل درد می گیری. لازمه عشق وفاداری است. نباید اجازه بدهیم سریال های بی سر و ته ماهواره ای با رواج عشق های به اصطلاح ممنوع کانون خانواده ها را به خطر بیندازند. بیشتر از اینها کاملا هدفمند پیش می روند. در خیلی از کشورها بعد از پخش هر فیلم تحلیلگر اجتماعی می آید و درباره موضوع فیلم حرف می زند. ما هم به چنین کارشناسی هایی نیاز داریم.