آیا من افسرده ام؟

[bOoOoOy]

آرون تی بک را یکی از مهم ترین سازندگان ابزارهای روان سنجی می دانند. بک پرسشنامه هایی برای سنجش افسردگی، اضطراب و... تهیه کرده است. در این شماره به معرفی یکی از پرکاربردترین آن ها می پردازیم.

خراسان ؛ باید توجه داشته باشید صرف نمره این پرسشنامه تعیین کننده ابتلا به افسردگی نیست و باید در کنار آن مصاحبه تخصصی نیز انجام شود تا بتوان به صورت قطعی در این باره اظهارنظر کرد. پرسشنامه افسردگی بک دارای ۲۱ سوال است. هر کدام از این سوالات بیانگر نشانه ای از بیماری افسردگی است.

1) ۱ - غمگین نیستم .......................................................

۲ - غمگین و افسرده ام ..................................................

۳ - الف: همیشه غمگین و افسرده ام و نمی توانم از آن رهایی یابم .....

3 -ب: به اندازه ای غمگین و افسرده ام که برایم بسیار دردناک است ..

4 - به اندازه ای غمگینم که تحملش برایم غیرممکن است ..............

۲) ۱ - به طور خاصی درباره آینده بدبین و دلسرد نیستم ...................

۲ - نسبت به آینده ناامیدم ...............................................

۳ - الف: حس می کنم هیچ امیدی به آینده ندارم ........................

۳ - ب: حس می کنم هیچ وقت بر مشکلاتم غلبه نخواهم کرد ...........

۴ - حس می کنم امیدی به آینده نیست و چیزی بهتر نخواهد شد ......

۳) ۱ - فکر نمی کنم شخص شکست خورده ای باشم.......................

۲ - حس می کنم بیش از یک شخص عادی در زندگی شکست خورده ام

۳ - الف: حس می کنم بسیار کم کارهای باارزش و معناداری انجام داده ام

۳ - ب: هر گاه به گذشته ام نگاه می کنم، جز شکست زیاد، چیزی نمی بینم

۴ - حس می کنم شخص کاملاً شکست خورده ای هستم ..............

۴) ۱ - نارضایتی خاصی ندارم ..............................................

۲ - الف: بیشتر اوقات بی حوصله ام .....................................

۲ - ب: مثل گذشته از چیزها لذت نمی برم ...............................

۳ - دیگر از چیزی لذت نمی برم ..........................................

۴ - از همه چیز ناراضی هستم ............................................

۵) ۱ - احساس گناه خاصی ندارم ..........................................

۲ - بیشتر اوقات احساس بی ارزشی و بد بودن می کنم .................

۳ - الف: حس می کنم کاملاً گناه کارم ..................................

۳ - ب: حالا دیگر حس می کنم آدم بی ارزشی هستم ...................

۴ - حس می کنم شخص بسیار بد و بی ارزشی هستم ...................

۶) ۱ - احساس نمی کنم تنبیه می شوم ....................................

۲ - حس می کنم ممکن است اتفاق بدی برایم رخ دهد..................

۳ - حس می کنم تنبیه می شوم یا تنبیه خواهم شد ......................

۴ - الف: حس می کنم مستحق تنبیه هستم .............................

۴ - ب: می خواهم تنبیه شوم .............................................

۷) ۱ - از خودم مأیوس نیستم ................................................

۲ - الف: از خودم مأیوس هستم ..........................................

۲ - ب: خودم را دوست ندارم .............................................

۳ - از خودم بیزارم ........................................................

۴ - از خودم متنفرم .......................................................

۸) ۱ - احساس نمی کنم از دیگران بدترم ...................................

۲ - نسبت به نقاط ضعف و خطاهای خود بسیار خرده گیر هستم ........

۳ - به خاطر هر اشتباهی، خودم را سرزنش می کنم .....................

۴ - حس می کنم معایب بسیاری دارم ...................................

۹) ۱ - در این فکر نیستم که به خودم آسیبی برسانم ......................

۲ - می خواهم به خودم آسیب برسانم، اما آن را به مرحله عمل درنمی آورم

۳ - الف: حس می کنم بهتر است بمیرم ................................

۳ - ب: نقشه های معینی درباره اقدام به خودکشی دارم .............

۴ - الف: حس می کنم اگر می مردم برای خانواده ام بهتر می شد ...

۴ - ب: اگر می توانستم خودم را می کشتم ............................

۱۰) ۱ - بیش از حد معمول گریه نمی کنم ..................................

۲ - بیشتر از گذشته گریه می کنم ......................................

۳ - حالا همیشه گریه می کنم و نمی توانم از گریستن خودداری کنم.

۴ - قبلاً قادر بودم گریه کنم، اما حالا اگر هم بخواهم، نمی توانم .....

۱۱) ۱ - فکر نمی کنم بدتر از گذشته به نظر بیایم ...........................

۲ - از این که پیر به نظر بیایم یا جذاب نباشم، نگرانم ...................

۳ - احساس می کنم تغییرات دائمی که در ظاهرم به وجود می آید، مرا غیر جذاب نشان می دهد ...............................................

۴ - احساس می کنم زشت یا بدقیافه ام ................................

۱۲) ۱ -می توانم مثل گذشته کار کنم ......................................

۲ - الف: برای شروع به کار تلاش بیشتری لازم دارم ..................

۲ - ب: نمی توانم به خوبی گذشته کار کنم ............................

۳ - برای انجام هر کاری باید خیلی به خودم فشار بیاورم ..............

۴ - به هیچ وجه نمی توانم کاری را انجام بدهم ........................

۱۳) ۱ - مثل همیشه می توانم بخوابم ......................................

۲ - صبح ها خسته تر از گذشته بیدار می شوم .........................

۳ - صبح ها یکی دو ساعت زودتر از معمول بیدار می شوم و به سختی می توانم دوباره به خواب بروم ..........................................

۴ - زود از خواب بیدار می شوم و بیشتر از پنج ساعت نمی توانم بخوابم

۱۴) ۱ - علاقه ام را به مردم از دست داده ام ................................

۲ - اکنون علاقه من به مردم کمتر از گذشته است .....................

۳ - تا حد زیادی علاقه ام را نسبت به مردم از دست داده ام و به آنان کمتر احساس محبت می کنم ..........................................

۴ - همه علاقه ام را نسبت به مردم از دست داده ام و اصلاً علاقه ای به آنان ندارم ...............................................................

۱۵) ۱ - مانند همیشه می توانم تصمیم بگیرم ..............................

۲ - اکنون به خودم اطمینان کمتری دارم و سعی می کنم تصمیم گرفتن را به تعویق بیندازم ..............................................

۳ - بدون کمک دیگران نمی توانم تصمیم بگیرم ......................

۴ - دیگر اصلاً نمی توانم هیچ تصمیمی بگیرم ........................

۱۶) ۱ - بیش از حد معمول خسته نمی شوم ................................

۲ - نسبت به گذشته زودتر خسته می شوم .............................

۳ - از انجام هر کاری خسته می شوم ...................................

۴ - آن قدر خسته می شوم که نمی توانم هیچ کاری انجام دهم .......

۱۷) ۱ - اشتهایم از حد معمول بیشتر نیست ................................

۲ - اشتهایم به خوبی گذشته نیست ...................................

۳ - حالا اشتهایم خیلی بدتر شده است ................................

۴ - دیگر به هیچ وجه اشتها ندارم ......................................

۱۸) ۱ - وزنم اخیراً زیاد کاهش نیافته است .................................

۲ - وزنم بیش از 2.5 کیلو کم شده است ...............................

۳ - وزنم بیش از ۵ کیلو کم شده است ..................................

۴ - وزنم بیش از 7.5 کیلو کم شده است ...............................

۱۹) ۱ - درباره سلامتی ام بیش از حد معمول نگران نیستم ...............

۲ - برای دردها و ناراحتی های معده و دیگر احساسات ناخوشایند بدنم نگرانم .............................................................

۳ - به اندازه ای درباره احساسات خود (نسبت به سلامت بدن) نگرانم که توجه به چیزهای دیگر برایم مشکل است ...........................

۴ - کاملاً در احساسات خودم (درباره سلامت بدن) غرق هستم .....

۲۰) ۱ - هیچ تغییر تازه ای در علاقه ام به امور جنسی حس نکرده ام ......

۲ - کمتر از گذشته به امور جنسی علاقه مندم .........................

۳ - حالا خیلی کمتر از گذشته به امور جنسی علاقه مندم ............

۴ - کاملاً تمایل خود را نسبت به امور جنسی از دست داده ام .........

۲۱) ۱ - بیشتر از گذشته رنجیده نمی شوم .................................

۲ - حالا زودتر از گذشته رنجیده و ناراحت می شوم ...................

۳ - همیشه احساس رنجیدگی می کنم ...............................

۴ - از چیزهایی که درگذشته رنجیده ام، دیگر به هیچ وجه ناراحت نمی شوم.

نحوه پاسخگویی

برای پاسخگویی لازم است جمله ای را که بیشتر از دیگر عبارت ها با خصوصیات روحی شما تطبیق می کند، علامت بزنید.

شیوه نمره گذاری

نمره گذاری این پرسشنامه از طریق جمع نمرات همه سوالات به دست می آید، اما نکته قابل توجه این است که جمله های انتخاب شده در همه گروه ها، نمرات یکسانی ندارد. برای آگاهی از نمرات هر یک از جملات، باید به جدول زیر مراجعه کنید. نمره مربوط به آن را بیابید. به عنوان مثال اگر فردی در گروه جملات شماره ۱، جمله چهارم (۳.ب) را انتخاب کرده باشد. از این گروه نمره ۲ می گیرد. به این ترتیب، همان طور که گفته شد، پس از استخراج نمرات هر یک از گروه های جملات، نمره کل فرد از حاصل جمع نمرات گروه ها به دست می آید.

تفسیر نتایج

پس از محاسبه جمع کل نمرات، اگر نمره کل فرد:

کمتر از ۴ باشد، فرد احتمالاً افسردگی خود را انکار و تلاش کرده است تصویر خوبی از خود ارائه بدهد. این نمره درباره افراد بهنجار کمتر دیده می شود.

بین ۵ تا ۹ باشد، افسردگی وجود ندارد یا در کمترین حد است.

بین ۱۰ تا ۱۸ باشد، میزان افسردگی فرد خفیف تا متوسط است.

بین ۱۹ تا ۲۹ باشد، فرد به افسردگی متوسط تا شدید مبتلا است.

بین ۳۰ تا ۴۰ باشد، در این صورت احتمالاً افسردگی فرد شدید است.

بالاتر از ۴۰ باشد، احتمالاً بیانگر اغراق فرد درباره افسردگی خود است، چرا که این نمره، به گونه ای معنادار از نمره افرادی که افسردگی شدید دارندهم بالاتر است.

گروه ها امتیاز جملات انتخاب شده

اولین دومین سومین چهارمین پنجمین ششمین

۱ 0 ۱ ۲ ۲ ۳ -

۲ 0 ۱ ۲ ۲ ۳ -

۳ 0 ۱ ۲ ۲ ۳ -

۴ 0 ۱ ۱ ۲ ۳ -

۵ 0 ۱ ۲ ۲ ۳ -

۶ 0 ۱ ۲ ۳ ۳ -

۷ 0 ۱ ۱ ۲ ۳ -

۸ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۹ 0 ۱ ۲ ۲ ۳ ۳

۱۰ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۱ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۲ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۳ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۴ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۵ 0 ۱ ۱ ۲ ۳ -

۱۶ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۷ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۸ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۱۹ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۲۰ 0 ۱ ۲ ۳ - -

۲۱ 0 ۱ ۲ ۳ - -