20-04-2014، 20:30
معماران ایرانی در مناطق مختلف اقلیم گرم و خشک و نیمه مرطوب ایران با هدف سازگاری با طبیعت و اقلیم هر منطقه ابتکارات فراوانی داشته اند.باد گیر ها ، آب انبار ها و یخچال ها نمونه هایی از این نبوغ هستند.بسیاری از این معماری های خود ایستا ، با ورود به عمق زمین شکل گرفته اند."شوادان"یکی از فضا های زیر زمینی خاص شهرهای دزفول و شوشتر در جنوب غربی ایران با کاربری و ویژگیهای خاص است.اقلیم گرم و نیمه مرطوب شهر دزفول ، همجواری با رودخانه و بالا بردن سطح شهر نسبت به رودخانه عوامل شکل گیری شوادان در دزفول بوده است؛ به گونه ای که معماران دزفولی توانسته اند با بهره گیری از آب خُنک رودخانه و دمای معتدل عمق زمین ، شرایط مطلوب زندگی در دمای بالای 50 درجه را قبل از اختراع وسایل خُنک کننده برقی به وجود آورند.سطح آب های زیر زمینی ِ دزفول پایین است و این مساله در گسترش شوادان موثر بوده است. در سایر شهرها ی استان مانند اهواز و خرمشهر حفر شوادان ممکن نیست زیرا در عمق یکی دو متری زمین آب وجود دارد.این مقاله به توصیف ویژگیهای این نوع فضای زندگی زیر زمینی و نحوه تطابق آن با اقلیم گرم و نیمه مرطوب شهر دزفول در گذشته می پردازد.همچنین در این نوشتار ، چگونگی الگو پذیری از شوادان در ساخت بنا های جدید مد نظر است.