09-02-2014، 14:09
بنا به نوشته ی منابع، شاهنشاهی ایران در زمان اشکانیان، به صورت ملوک الطوایف بود. یعنی کشور به ایالت های مختلف تقسیم گردیده و هر ایالت به صورت خود مختار اداره می شد. این ایالات هر کدام از طریق نمایندگانی با دولت مرکزی در ارتباط بودند. در دولت مرکزیِ اشکانیان نیز مجلسی به نام مهستان تاسیس شده بود و وظیفه ی آن اداره ی امور کلان کشوری بود. مجلس مهستان از دو شاخه تشکیل می شد. این مجلس از سران، شاهزادگان و روسای خاندان های درجه اول و همچنین افرادی کار کشته در میدان سیاست و کشور داری تشکیل می شد و طرف دیگر آن محتملاً از روحانیون و افراد برجسته ای که از احوال مردم در آن زمان اطلاع داشتند تشکیل می شد. این مجلس به منظور تصمیم گیری در امور داخلی و خارجی بنیان گذاری شد.
مجلس مهستان، نخستین نشست خود را در نوروز سال 173 پیش از میلاد در حضور پادشاه وقت، مهرداد اول برگزار کرد و نخستین مصوبه ی آن انتخابی کردن پادشاه بود. بدین منظور که شاه می بایستی با رای و نظر نمایندگان مجلس انتخاب شود. انتخاب ولیعهد از میان شاهزادگان، اعلان جنگ و پیشنهاد صلح، بسیج نیرو، تغییر مالیاتها و صدور دستور ضرب سکه با تصویر تازه، تعیین شاهان ارمنستان، تایید تشریفاتی (ضمنی) شاهان پارسی تبار (از دودمان هخامنشیان) سرزمین پنتوس (منطقه ساحلی جنوب دریای سیاه در آناتولی به پایتختی شهر سینوپ) و انتصاب فرمانده کل ارتش برای یک دوره معین و یا مدیریت جنگ از جمله اختیارات مهستان بود.
مجلس حتی چنین اختیاری داشت که در صورت مشاهده ی تخلف از طرف پادشاه، وی را از سلطنت خلع و فردی دیگر را برگزیند. بنابراین، چنین مجلسی می بایستی همواره نظم و ثبات را در کشور حفظ و در حمایت از پادشاه درست کار که به منافع ملی میهنی اهمیت می دهد کوشا باشد. مجلس نقش عمده ای در کشور داری و تصمیم گیری های مهم ایفا می کرد. برای مثال، پس از درگذشت بلاش سوم، از آنجا که وی بسیار جوانسال بود و هنوز فرزندی نداشت، مدتی به طول انجامید تا پادشاه جدید برگزیده شود. در این مدت تمامی امور کشور بدون هیچ گونه کاستی به دست مجلس مهستان اداره می شد و کوچکترین اختلالی در نظام پیشرفته ی ایرانیان به وجود نیامد.
حال برخی از پژوهش گران بر این باورند که اشکانیان دارای دو مجلس دیگر نیز بوده اند. شورای سلطنتی که از سران هفت خاندان بزرگ اشکانی تشکیل می شد، مجلس مغ ها و روحانیون که محتملاً در زمینه های فرهنگی، باور ها و اعتقادات مردم فعالیت داشته و از مجلس مهستان به عنوان مجلسی که اهمیت تعلق داشتن به قشر بالا در آن بسیار اندک بوده و افراد بسته به تدبیر و سواد سیاسی وارد مجلس نام برده می شدند.
مجلس مهستان، نخستین نشست خود را در نوروز سال 173 پیش از میلاد در حضور پادشاه وقت، مهرداد اول برگزار کرد و نخستین مصوبه ی آن انتخابی کردن پادشاه بود. بدین منظور که شاه می بایستی با رای و نظر نمایندگان مجلس انتخاب شود. انتخاب ولیعهد از میان شاهزادگان، اعلان جنگ و پیشنهاد صلح، بسیج نیرو، تغییر مالیاتها و صدور دستور ضرب سکه با تصویر تازه، تعیین شاهان ارمنستان، تایید تشریفاتی (ضمنی) شاهان پارسی تبار (از دودمان هخامنشیان) سرزمین پنتوس (منطقه ساحلی جنوب دریای سیاه در آناتولی به پایتختی شهر سینوپ) و انتصاب فرمانده کل ارتش برای یک دوره معین و یا مدیریت جنگ از جمله اختیارات مهستان بود.
مجلس حتی چنین اختیاری داشت که در صورت مشاهده ی تخلف از طرف پادشاه، وی را از سلطنت خلع و فردی دیگر را برگزیند. بنابراین، چنین مجلسی می بایستی همواره نظم و ثبات را در کشور حفظ و در حمایت از پادشاه درست کار که به منافع ملی میهنی اهمیت می دهد کوشا باشد. مجلس نقش عمده ای در کشور داری و تصمیم گیری های مهم ایفا می کرد. برای مثال، پس از درگذشت بلاش سوم، از آنجا که وی بسیار جوانسال بود و هنوز فرزندی نداشت، مدتی به طول انجامید تا پادشاه جدید برگزیده شود. در این مدت تمامی امور کشور بدون هیچ گونه کاستی به دست مجلس مهستان اداره می شد و کوچکترین اختلالی در نظام پیشرفته ی ایرانیان به وجود نیامد.
حال برخی از پژوهش گران بر این باورند که اشکانیان دارای دو مجلس دیگر نیز بوده اند. شورای سلطنتی که از سران هفت خاندان بزرگ اشکانی تشکیل می شد، مجلس مغ ها و روحانیون که محتملاً در زمینه های فرهنگی، باور ها و اعتقادات مردم فعالیت داشته و از مجلس مهستان به عنوان مجلسی که اهمیت تعلق داشتن به قشر بالا در آن بسیار اندک بوده و افراد بسته به تدبیر و سواد سیاسی وارد مجلس نام برده می شدند.