دانستنی هایی درباره ی علم الجفر

[☼آریا☼]

(علم الحروف) علمی است که صاحبان آن علم ادّعا دارند که بوسیله علم جفر تمامی حوادث عالم را تا انقراض عالم می‏دانند. و صورت کامل و صحیح این علم مخصوص ائمّه اطهارعلیهم السلام است. در مجمع البحرین می‏نویسد که علم جفر و علم جامعه

دو کتابی است که علی‏علیه السلام در آن دو کتاب تمامی علوم و حوادث را تا انقراض عالم به طریق علم حروف تهجی و ابجدی با املاء رسول اکرم‏صلی الله علیه وآله بر پوست بز و پوست گوسفند حتی ارش خراشیدن صورت و پوست، و نصف خراشیدن پوست همه را نوشته است. همه امامان معصوم‏علیهم السلام آن علم را می‏دانند و به آن نگاه کرده بوسیله آن علم حکم می‏کنند و چنین چیزی هست.

و نیز بر این قضیّه شاهد آورده و حدیثی از امام صادق‏علیه السلام نقل می‏کند که امام صادق‏علیه السلام فرمود: “عندی الجفر الأبیض و الجفر الأحمر” “پیش من علم جفر سفید و جفر سُرخ است.” زید بن ابی العلاء سؤال کرد یابن رسول اللّه چه چیز در جفر سفید هست؟ امام فرمود:

در آن (مطالب) زبور داوُد، و تورات موسی، انجیل عیسی، صحف ابراهیم و حلال و حرام مُصحف فاطمه‏علیها السلام است و هر آنچه که مردم در دانستن آن به ما احتیاج دارند و ما به کسی احتیاج نداریم (در آن کتاب موجود است.)و نیز در حدیث دیگر نقل کرده که شخصی از امام صادق‏علیه السلام پرسید: و ما الجفر؟ یعنی جفر چیست؟ امام فرمود: آن علمی است که در پوست بز و گوسفند که روی هم پیچیده (نوشته شده) و در آن سلاح رسول خداصلی الله علیه وآله و تمامی کتب آسمانی و مُصحف فاطمه‏ علیها السلام است.

جفر چیست؟

تاریخچه ؛ بر اساس برخی روایات اوراق جفر را ملک جبرئیل در غار حرا به حضور حضرت محمد (ص) آوردند که بنا به باورها، تمامی علم عالم از اول خلقت تا به آخر در آن مستودع است و چون بر روی پوست بزغاله نوشته شده بود، به این نام خوانده شده است. این اوراق طبق عقاید مسلمانان از حضرت محمد (ص) به علی (ع) رسید؛ و ایشان بنابه دلایلی دو خانه از این اوراق را با انگشت مبارکشان پاک کردند . این خانه‌ها در خصوص جواب سوال زمان ظهور قائم (ع) و روز پایان عالم بوده است. این کتاب در حال حاضر در نزد حضرت مهدی (عج) است. امامان، این علم را به بعضی از خواص خود تعلیم می‌نمودند.

از دیدگاه باورمندان به علم جفر، علوم تجربی قدرت کافی جهت اثبات بسیاری از علوم را نداشته و اساساً اسم علم بر روی این مقوله حاکی از معلومی است که در پس پرده مانده است . روش‌های علم جفر ؛ در علم جفر برای رسیدن به جواب سئوالات، از روش‌های گوناگونی استفاده شده است. این روش‌ها بسته به اهمیّت سوال متفاوت و در سطوری چند منتج به جواب می‌شود.

از انواع روش‌ها، می‌توان به جفر آدم(ع)، جفر منبری و … اشاره کرد. در علم جفر برای رسیدن به جواب از علوم ریاضی و نجوم نیز بهره می‌گیرند. نام سائل و نام پدرِ او و زمان سئوال به علاوه جمله سئوال، با روش ذکر شده در علم جفر، مبنای رسیدن به جواب است. یکی از مراحل مهم، که از آن به “سطر” نام برده می‌شود “سطر مستحصله” است که اصحاب علم جفر معتقدند با طهارت روح و… به مهم می‌توان آگاهی یافت. شیعیان علم جفر را مخصوص علی ابن ابی طالب(ع) می‌دانند.

کتابی بنام جفر جامع که مشتمل بر ۲۸ جزو ۲۸ صفحه‌ای (۷۸۴ صفحه) با جدول‌هائی که ۲۸ در ۲۸ خانه هستند و با چهار حرف در خانه که با چهار الف شروع و با چهار حرف غ به پایان می‌رسد، بوسیله علی (ع) ترتیب داده شده است که در بعضی روش‌ها برای مستحصله از آن استفاده می‌شود و اعتقاد بر آن است که علوم اولین و آخرین در آن کتاب ملحوظ در ملفوظ است. اعداد معادل حروف ابجد که در جفر از آن استفاده می‌شود الف ب ج د ه‍ و ز ح ط ی ک ل م ن س ع ف ص ق ر ش ت ث خ ذ ض ظ غ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰ ۲۰ ۳۰ ۴۰ ۵۰ ۶۰ ۷۰ ۸۰ ۹۰ ۱۰۰ ۲۰۰ ۳۰۰ ۴۰۰ ۵۰۰ ۶۰۰ ۷۰۰ ۸۰۰ ۹۰۰