26-03-2012، 9:58
هرچند كه ما امروزه با خطراتی كه اجدادمان را در گذشته تهدید می كرد سر و كار نداریم، اما بدن ما همچنان به واكنش نشان دادن در برابر این انگیزه های قوی همانند گذشته ادامه داده است.
در جهان كنونی بدن به جای پاسخ به حیوانات و فرار از آنها و مخفی شدن و استتار كردن، در برابر مسائل و مشكلات دیگری مثل گیر كردن در ترافیك یا نگرانی درباره مشكلات تجاری و سایر مشكلات روزمره عكس العمل نشان می دهد.
پژوهش های جدید مركز تحقیقاتی دانشگاه بوفالو در واشنگتن نشان می دهد باتوجه به این نوع استرس، بدن در برابر تغییرات زیر قرار می گیرد:
- غدد آدرنال، آدرنالین ترشح می كند و با این عمل بقیه هورمون های استرس نیز كه فعالیت ارگان های نخستین بدن را هدایت می كنند، وارد عمل می شوند.
- تنفس سریع تر می شود و بدن اكسیژن بیشتری جذب می كند. - كبد برای تأمین انرژی اضافه گلوكز (قند خون) بیشتری آزاد می كند.
- ضربان قلب سریع تر می شود و فشار خون بالا می رود چون می خواهد توزیع اكسیژن و مواد مغذی درون بدن را افزایش دهد.
- جریان خون موجود در مغز و عضلات افزایش می یابد و در همین لحظه فعالیت ارگان های هضم و گوارش كاهش پیدا می كند.
بدون این كه دمای بدن بالا برود، تعریق افزایش پیدا می كند و به بدن این اجازه را می دهد تا كالری بیشتری بسوزاند.
مقابله با لشگری از هورمون ها
هر فرد باتوجه به پاسخ فیزیكی بدن خود درجات مختلفی از استرس را تجربه می كند. هرچه میزان استرس بیشتر باشد، احتمال بروز بیماری های گوناگون بیشتر خواهد بود. زمانی كه فرد با یك عامل استرس زا سر و كار داشته باشد، بدن وی انبوهی از هورمون های استرس مثل آدرنالین و كورتیزول آزاد می كند و آنها نیز سیگنال های زیادی به بخش های مختلف بدن می فرستند و اعلام آماده باش می كنند.
به عنوان نمونه كبد برای تأمین انرژی سلول های ماهیچه ای، گلوكز ترشح می كند، ریه ها بازتر و ضربان قلب سریع تر می شود، فشار خون بالا می رود و خونی كه حاوی اكسیژن بیشتری است درون بدن جریان پیدا می كند همه این عوامل منجر به افزایش فشار خون، ازهم پاشی فعالیت روده ها، یبوست، خستگی، عصبانیت و بروز خشم و افسردگی می شود.
علاوه بر این استرس موجب چاقی هم می شود. كورتیزول نه فقط قدرت زیادی در افزایش اشتها دارد، بلكه میزان بیش از حد آن موجب تحریك سلول های چربی داخل شكم و در نتیجه جذب چربی بیشتری می شود و این چاقی در نهایت می تواند منجر به حمله قلبی و انواع دیابت می شود.
در حقیقت شما نمی توانید كاملاً استرس را از زندگی خود حذف كنید حتی اگر بخواهید، اما می توانید راه های عكس العمل نسبت به آن را تغییر دهید. نخستین گام برای رسیدن به این هدف، نفس كشیدن صحیح است. بیشتر بزرگسالان فقط 20درصد هوا وارد ریه های خود می كنند و بدن آنها اصلاً حركتی ندارد و این حالت وقتی دچار استرس می شوند، كمتر نیز می شود.
با نفس كشیدن صحیح و چند نفس عمیق این پیغام را به اندام های بدن می فرستید كه كار خاصی نباید انجام دهند و این پیغام به مغز فرستاده می شود كه شما در حالت سكون قرار دارید بنابراین ضربان قلب و اكسیژن مصرفی برای آن سرعت كمتری پیدا می كند.
سومین گام مثبت اندیشی و خوشبین بودن است. وقتی متوجه شدید به افزایش كلسترول مبتلا شده اید، چه عكس العملی نشان می دهید؟ آیا می ترسید و سریع حمله قلبی و مرگ را پیش چشم خود تصور می كنید یا این كه چند نفس عمیق می كشید و با خود فكر می كنید این خبر زیاد هم وحشتناك نیست و شما با چند تغییر كوچك در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود می توانید این مشكل را برطرف كنید.
همیشه خوشبین باشید
اگر جزو دسته دوم هستید به خود تبریك بگویید، افرادی كه همیشه نیمه پر لیوان را می بینند در زندگی موفق تر هستند. مطالعات نشان می دهد، افراد خوش بین، كمتر از بقیه افراد بیمار می شوند و زودتر از دیگران نیز از شر بیماری خلاص می شوند. بهبودی در بیماران سرطانی كه به زندگی خوش بین و امیدوار هستند 40درصد بیش از دیگران است.
همیشه شاد باشید و با صورت بشاش و شاداب روز خود را آغاز كنید. سعی كنید زمان خود را در كنترل داشته باشید. یاد بگیرید چگونه «نه» بگویید و كارهایی را كه دوست ندارید، انجام ندهید. بخشش را یاد بگیرید.
پژوهش های انجام شده نشان می دهد در افرادی كه نمی توانند گذشت داشته باشند بیماری های افزایش فشار خون و افزایش ضربان قلب بیشتر دیده می شود، زیرا آنها نسبت به بقیه استرس بیشتری دارند. این افراد وقتی درباره فرد خاطی و رفتار او فكر می كنند، عصبانی می شوند و استرس بیشتری پیدا می كنند. برای كاهش میزان استرس می توانید راه های زیر را نیز امتحان كنید:
- منابع استرس زا را تا حد امكان از زندگی خود حذف كنید.
به عنوان نمونه اگر ترافیك و شلوغی موجب آزار و تنش شما می شود، در ساعت هایی كه احساس می كنید خیابان خلوت تر است، از خانه بیرون بروید.
- اگر جزو افرادی هستید كه همیشه تأخیر دارند و این مسئله موجب ایجاد استرس شما می شود، نگران نباشید به جای نگرانی آرام روی یك صندلی بنشینید، مداد و كاغذ بردارید و وقت و زمان خود را تقسیم بندی كنید، مثلا یادداشت كنید از خانه تا محل كار چند دقیقه طول می كشد، پس چه ساعاتی باید خانه را ترك كنید اگر همه برنامه ها و فعالیت های ضروری خود را یادداشت كردید و زمان كم داشتید، مطمئن باشید كه بیش از توان خود می خواهید كار انجام دهید و شاید برخی از آنها اضافه باشند. بنابراین لیست جدید دیگری تهیه كنید و با آن پیش بروید.
- خود را از شرایط استرس زا دور كنید. اگر ورزش خاصی یا تماشای یك ورزش خاص شما را دچار تنش و استرس می كند از آن دوری كنید و ورزش دیگر را امتحان كنید.
- در یك زمان فقط یك كار معین را انجام دهید، مثلا وقتی كه مشغول استفاده از دستگاه های ورزشی هوازی هستید، لازم نیست به رادیو یا ضبط هم گوش دهید. به خاطر داشته
باشید، گاهی لازم است هیچ كاری انجام ندهید.
مطمئنا زمانی كه شما در اداره یا محل كار خود هستید، پراسترس ترین بخش روز شماست، اما باید سعی كنید این شرایط را تغییر دهید.
حین كار در طول روز، دقایقی به خود مرخصی بدهید. این كار موجب می شود مغز پاك و كمی از فشار كاری كاسته شود. گاهی حتی با رفتن به آشپزخانه و خوردن یك لیوان آب می توانید این كار را انجام دهید.كارهای لازم و ضروری را صبح ها كه انرژی بیشتری دارید، انجام دهید و انجام كارهای ساده تر را به بعدازظهر كه خسته هستید و انرژی كمتری دارید، موكول كنید.
با استفاده از راهكارهای ذكر شده می توانید استرس را تا حد امكان از محیط زندگی خود دور كنید.