
در آئین پایانی این رویداد بینالمللی که شامگاه روز ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ در مرکز آفرینشهای فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، فیلم انیمیشن «این کیک شگفتانگیز!» محصول مشترک بلژیک، فرانسه و هلند تندیس طلایی فیلم اول یازدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران را از آن خود ساخت.
به گزارش ایسنا و به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، این اثر مارک جیمز رولز و اِما دوسوئف بهخاطر نقد هوشمندانه و خلاق از فرآیند و تأثیرات استعمارگری و رویکردی اصیل در روایت این جایزه را در بخش مسابقه بینالملل بهدست آورد.در این آئین تندیس نقرهای فیلم دوم نیز به فیلم «گرگم و گله میبرم؟» به کارگردانی امیرهوشنگ معین از ایران بهخاطر توانایی در برانگیختن عواطف در داستانی ظاهراً ساده اما با پیامی قدرتمند از امید اهدا شد و هیأت داوران تندیس برنزی فیلم سوم را هم به فیلم «پیرامون» به کارگردانی داوید کوکرد دَسو از فرانسه بهخاطر تاثیربخشی بصری، ایجاز روایی و استفاده از مکان به عنوان استعارهای برای انحطاط اجتماعی معاصر اهدا کردند.
گروه داوری بخش مسابقه بینالملل متشکل از مایکل دودوک، سیلوی برینگاز، ولکر پتزولد، مهین جواهریان و فرنس میکولاش با اهدای یک تندیس طلایی فیلم «موش کور چهلتیکه سگ پاکوتاه» به تهیهکنندگی توماس مایا هرمان از آلمان را بهخاطر دستآوردی جمعی در خلق سریال که ایدههای پیچیده را به مخاطب خردسال میآموزد بهعنوان بهترین فیلم با موضوع کودک و نوجوان انتخاب کردند.
همچنین تندیس طلایی بهترین اثر دانشجویی به فیلم «بز کوچولوی من» به کارگردانی توموکی میساتو از ژاپن به خاطر استفاده سرگرمکننده، هیجانانگیز و فوقالعاده خلاق در توجه به مسائل اجتماعی اهدا شد.
گروه داوری همچنین تندیس طلایی بهترین اثر تلویزیونی را به فیلم «هزار افسان (افسانه زال و سیمرغ)» به کارگردانی اصغر صفار و عباس جلالی یکتا از ایران بهخاطر موفقیت در انتقال زیباییشناسی مینیاتور ایرانی به رسانه انیمیشن اهدا کردند.
فیلم «۹ روش برای طراحی یک شخصیت» به کارگردانی ساشا اسویرسکی از روسیه نیز بهخاطر اکتشاف بازیگوشانه در طراحی شخصیت انیمیشنی و یادآوری بهموقع این نکته که «انیمیشن خیلی چیزهاست». تندیس طلایی بهترین اثر تجربی را از آن خود ساخت.
اشکان رهگذر از ایران نیز که تندیس طلایی مسابقه ایران جشنواره را با فیلم «آخرین داستان» به دستآورده بود در بخش مسابقه بینالملل نیز موفق شد تندیس بهترین اثر بلند را بهخاطر ثبت درخشان داستانی کهن، با استفاده از سبک بصری معاصر، زبان تصویری پویا و موسیقی هیجانانگیز به خود اختصاص دهد.
تندیس نقرهای بهترین دستاورد فنی و هنری هم با رأی گروه داوری به فیلم «مرگ اتفاقی و مبارک» به کارگردانی سرجو نیگولیچی از رومانی بهخاطر همنوایی استادانه سبکهای مختلف و سفر به بافتی فرهنگی برای خلق تصویری برانگیزاننده از خاطره به مثابه تاریخ اهدا شد.
هیأت داوران جایزه ویژه خود را نیز به فیلم «دختر شرور» به کارگردانی آیچه کارتال از فرانسه و ترکیه بهخاطر کاوشی دو پهلو از دیدگاه دختری کوچک به جهان، جایی که در آن خشونت علیه کودکان فراگیر است اهدا کرد.
دبیر جشنواره بینالمللی پویانمایی نیز جایزه ویژه خود را به مایکل دودوک دو ویت کارگردان صاحبنام انیمیشن جهان و برنده جایزه اسکار اهدا کرد.
بر اساس این گزارش سه دیپلم افتخار جشنواره هم به فیلمهای «بابابزرگ گراز دریایی» به کارگردانی لورنس آندری از فرانسه بهخاطر استفاده ماهرانه از روایتی سوررئال و گفتگوهایی مؤثر در نمایش فرآیند عزاداری یک خانواده، «آواز پشه» به کارگردانی لوکاس فون برگ از آلمان بهخاطر خلاقیت در خلق طنزی شوخ طبع از یک اپرای کلاسیک و
فیلم «بهترین دوست» به کارگردانی نیکولاس اولیویری، یی شن، ژولیانا دی لوکا، وارون نایر و داوید فلو از فرانسه بهخاطر بازنمایی خلاقانه مشکلی معاصر از طریق بازسازی ماهرانه جهانی استعاری اختصاص یافت.
هیأت داوران در بیانیه خود واجب دانسته است تا تحسین خود را از سه «پسر دریا» اثر عباس جلالی یکتا بخاطر خلاقیت و لحن گزنده در بیان فرایند عزاداری خانوادهای که کودکشان را از دست دادهاند، «دریک چشم بهم زدن» اثر کیانا نقشینه بخاطر اثربخشی تکاندهندهاش در روایتی درگیرکننده از تعرض انسانی و همچنین فیلم لطیف و کم ادعای «این رؤیای من نبود» اثر وریا نیک منش، که یادآوری تأثیرگذاری است درباره عواقب هولناک جریان معاصر مهاجرتهای اجباری ابراز کند.
این گروه همچنین بسیار تحت تأثیر اصالت و بلندپروازی متفکرانه ایدهها در آثار دانشجویی قرار گرفتند و قدردانی خود را از نیروی تأمل برانگیز این فیلمسازان نوخاسته اعلام کرده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است: سطح مهارتهای بهکار گرفته شده در آثار سه بعدی کامپیوتری بسیار بالا بود، و دراین مورد ما علاقهمندیم تا فیلمسازان انیمیشن را تشویق کنیم تا این مهارتها را برای بیانهای شخصی و تأثیرگذار بکار گیرند.
سیفژ و آسیفا جایزه دادند
در این آئین همچنین جایزه ویژه سیفژ (سازمان بینالمللی فیلم کودک و نوجوان) به فیلم «خرطوم دراز» به کارگردانی ایکاترینا فیلیپووا از روسیه تعلق گرفت.
داوری این بخش را آزاده شکوریراد و ولکر پتزولد برعهده داشتند.
آسیفای ایران انجمن بینالمللی سازندگان و دوستداران فیلمهای انیمیشن نیز در بیانیه خود آورده است: آسیفای ایران به منزله جریانی فرهنگی، از هر رویکردی که به رشد کمی و کیفی و تربیت نیروهای کارآمد برای انیمیشن بیانجامد استقبال میکند و این مهم، با نگاه سخاوتمندانه کارگزاران و گردانندگان این هنر-صنعت و نیز در فضایی از اعتماد و احترام به هویت و استقلال فعالین تمام طیفها و جریانهای کوچک و بزرگ انیمیشن کشور، محقق میشود.
انجمن آسیفای ایران، ضمن توجه و قدردانی از حرکت پیشرو و مستقل جامعه نیومدیا، در راهاندازی فضایی که برای شناخت راستین، معرفی و ترویج جریان انیمیشن تجربی شکل گرفته است، تندیس و لوح تقدیر این دوره خود را به پاس عمق بخشیدن به مفهوم تجربهگرایی در انیمیشن به گروه «انیمیشن؛ تجربه» و مهدی شیری به نمایندگی از گروه تقدیم میکند.
اعلام اسامی برترینهای بخش مسابقه دینی و ارزشهای انقلاب جشنواره پویانمایی
هیأت داوران بخش مسابقه دینی و ارزشهای انقلاب اسلامی یازدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران با اعلام اسامی برگزیدگان این بخش بر قابلیتهای بیبدیل تولیدات پویانمایی در بیان مفاهیم بلند معنوی و آموزههای دینی و نیز ترویج و اشاعه آرمانهای انقلاب شکوهمند اسلامی و تفکر انقلابی برآمده از رهنمودهای امام راحل و رهبر معظم انقلاب تاکید کردند.
بر اساس این گزارش، این گروه داوری تندیس طلایی به بهترین فیلم بخش دینی را به فیلم «خیمه خورشید سوخت» به کارگردانی ایرج محمدی رزینی و تهیهکنندگی کانون به خاطر رعایت تناسب در ارائه محتوای مذهبی، همراه با فرم مناسب اهدا کردند.
تندیس طلایی بهترین کارگردان این بخش نیز به فیلم «قرار» به کارگردانی مریم هاشمنژاد و وریا نیکمنش و تهیهکنندگی علی ثابت نیا به خاطر انتخاب فرم مناسب برای مخاطبان کودک در بیان روایتی شاعرانه و تندیس طلایی بهترین فیلم در بخش ارزشهای انقلاب اسلامی به فیلم «سنگهای سپید» به کارگردانی فاطمه حسنی و تهیهکنندگی فاطمه حسنی به خاطر انتخاب مضمون ارزشمند و ارائه شاعرانه فرهنگ ایثار و شهادت برای مخاطبان کودک تعلق گرفت.
این گروه متشکل از مهدی مسعود شاهی، بهزاد فراهت و محمد رحیم لیوانی در همین حال بر این نکته تاکید کردهاند که قصهها و موضوعهای قرآنی، سیره ائمه معصومان و حکایتها و حکمتهای دینی برگرفته از روایات و احادیث و نیز حوادث و وقایع انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس و همچنین تقابل جانانه مدافعان حرم با عمال متحجر استکبار و سلطهطلبان جهانی، همگی میتواند دستمایهای ناب برای تولیدات پویانمایی باشد و تولیدات دینی با تکیه بر میل فطری بشر به طهارت و پاکی و اخلاقیات مبتنی بر آموزههای اسلام عزیز بی تردید جایگاه ویژه ای خواهد داشت.
در همین حال هیئت داوران بخش دینی وانقلابی جشنواره ضمن دعوت از جوانان هنرمند عرصه پویانمایی به ذوقآزمایی در این حوزه، بر لزوم سرمایه گذاری بیشتر و ویژه نهادهای دینی و انقلابی برای رشد و گسترش این نوع از تولیدات تاکید کردهاست.
برگزیدگان بخش مسابقه ایران
در بخش مسابقه ایران فیلم «روباه» به کارگردانی صادق جوادی و تهیهکنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به دلیل هماهنگی کامل بین تمام بخشها، کارگردانی خلاقانه و اقتباس هنرمندانه تندیس طلایی فیلم اول این بخش را از آن خود کرد.
هیأت داوران این جشنواره متشکل از فرخ یکدانه، سعادت رحیمزاده، روانبخش صادقی، حامد جعفری، امیر مهران تندیس نقرهای فیلم دوم را نیز به امیرهوشنگ معین کارگردان فیلم «گرگم و گله میبرم؟» و تهیهکنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دلیل توانمندی و جسارت در فضاسازی و استفاده خلاقانه از تکنیک اهدا کردند و تندیس برنزی فیلم سوم نیز به شیوا صادق اسدی کارگردان و تهیهکننده فیلم «یال و کوپال» به دلیل شناخت کامل قابلیتهای تکنیک و اصالت در شکل روایت اهدا شد.
در این میان تندیس طلایی بهترین فیلم با موضوع کودک و نوجوان را ساره شفیعیپور کارگردان فیلم «شب ترسناک لومو» به تهیهکنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دلیل استفاده از قابلیتهای انیمیشن در آموزش خلاقانه کودک دریافت کرد.
همچنین تندیس طلایی بهترین اثر تلویزیونی نیز به کارگردانی شیوا ممتحن و تهیه کنندگی خود او و مرکز پویانمایی صبا به فیلم «اینجوری بهتره (سفردریایی)» به دلیل رعایت شاخصههای تولید در زمان محدود، با حفظ کیفیت مطلوب اختصاص یافت.
در همین حال تندیس طلایی بهترین اثر تبلیغی نیز به امین حقشناس کارگردان فیلم «Quiz cup» و تهیهکنندگی Quiz of kings به دلیل استفاده خلاقانه از قابلیتهای انیمیشن و ایدهپردازی جذاب اهدا شد.
تندیس طلایی بهترین فیلمنامه، جایزه دیگر بخش مسابقه ایران جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران را علی زارع قناتنوی کارگردان و تهیهکننده و هادی سبحانیان برای فیلم «چشمانداز خالی» به دلیل انتقال پیامی تأثیرگذار در قالب روایتی زیبا دریافت کردند.
امیرهوشنگ معین هم با دریافت تندیس طلایی عنوان بهترین پویانما (انیماتور) بخش مسابقه ایران را برای فیلم «گرگم و گله میبرم؟» به کارگردانی امیرهوشنگ معین و تهیهکنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دلیل بهرهگیری از ایدههای خلاقانه در جان بخشی از آن خود ساخت.
بهرام عظیمی و یاشار جعفرخانپور نیز تندیس طلایی بهترین فضاسازی را برای فیلم «سیم ششم» به کارگردانی بهرام عظیمی و تهیهکنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به دلیل حساسیتهای هنرمندانه و نگاه محققانه در خلق فضاها بر اساس رأی داوران به دست آوردند.
موسیقی فیلم «روباه» به کارگردانی صادق جوادی و تهیهکنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی توجه داوران جشنواره را به خود جلب کرد و آنها نیز برای خلق لحظات پراحساس و نقش تأثیرگذار در همراهی روایت تندیس طلایی جشنواره را به بهنام معیریان اهدا کردند.
هیأت داوران همچنین تندیس طلایی بهترین صداگذاری را به آرش قاسمی برای فیلم «چشمانداز خالی» به کارگردانی و تهیهکنندگی علی زارع قناتنوی به دلیل فضاسازی زیبای صوتی و ارتباط تنگاتنگ آن با تصاویر اهدا کردند و تندیس طلایی بهترین اثر بلند نیز به اشکان رهگذر برای فیلم «آخرین داستان» به کارگردانی او و تهیهکنندگی احسان رسولاف و شرکت هورخش به دلیل رعایت استانداردهای بالا در خلق انیمیشن سینمایی اهدا شد.
جایزه ویژه هیأت داوران هم به محسن رضاپور برای فیلم «خورده شده» به کارگردانی خود او و تهیهکنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به دلیل خلاقیت در قصهپردازی و نوآوری در ساخت فضاهای فانتزی اختصاص یافت
در این میان دبیر جشنواره با اهدای جایژه ویژه خود از مهین جواهریان به دلیل نیم قرن تلاش جهت خلق آثاری ماندگار در هنر پویانمایی ایران قدردانی کرد.
بر اساس این گزارش یک تندیس نقرهای برای بهترین فیلم تجربی به عباس جلالی یکتا کارگردان فیلم «پسر دریا» به تهیهکنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به دلیل استفاده تأثیرگذار از انیمیشن برای بیان احساسات در فیلم زنده و دیگر تندیس نقرهای بخش مسابقه ایران جشنواره برای بهترین دستاورد فنی و هنری به مجتبی موسوی کارگردان فیلم «آقای گوزن» به کارگردانی و تهیهکنندگی صدیقه فامیلفرنیا و مرکز مطالعات و تولیدات تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری به دلیل مهارت تکنیکی در استفاده از دوربین، ساخت ماکت و عروسک تعلق گرفت.
بر اساس این گزارش یک دیپلم افتخار جشنواره از سوی هیأت داوران در بخش پویانمایی به حسام جواهری و احسان طاهری برای فیلم «سگی که مرض داشت» به کارگردانی پروین تجوید و تهیهکنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دلیل تبلور روح فانتزی در جانبخشی، دومین دیپلم برای فضاسازی به امیرهوشنگ معین کارگردان فیلم «گرگم و گله میبرم؟» و تهیهکنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دلیل مهارت در خلق فضایی سیال متناظر با روایت و دیپلم سوم به حمیدرضا بیات کارگردان فیلم «سارا» به تهیهکنندگی وحید جهانمیرینژاد به دلیل پرداخت تأثیرگذار و تلاش برای فرهنگسازی با نگاه مثبت اهدا شد.
در این بخش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز جایزه فنآوری انیمیشن را به سارا طبیبزاده کارگردان و تهیهکننده فیلم «یکدیگر» به دلیل بهرهمندی از قابلیتهای فنی و هنری لازم جهت ورود به بازار تولید اهدا کرد.
گروه داوری بخش مسابقه ایران جشنواره با صدور بیانیه پایانی به تجربه بیهمتای جشنواره پویانمایی در دمیدن
حجمی از شوق و انگیزه در کالبد جامعه انیمیشن ایران اذعان کردند و در عین حال با تاکید بر چالشهای اقتصادی هنرمندان حوزه انیمیشن و تأثیر این مشکلات بر افت نسبی کیفیت و کمیت آثار ایرانی در این دوره ارزشهایی مانند جسارت در تجربه تکنیکهای گوناگون، خلق فضاهای خیالانگیز، جدی گرفتن اهمیت فیلمنامه، توجه به منابع ادبی ایران به عنوان دستمایهای غنی، بهرهگیری از ظرفیت فنآوریهای نوین را در آثار این دوره کمرنگ دیدهاند.
این گروه نبود بخش جداگانه ویژه بررسی مجموعههای تولید شده برای فضای مجازی را برای دورههای آتی ضروری دانستند و در پایان اظهار امیدواری کردند که در پی نگاه متعهدانه و تلاشهای همه جانبه خانواده کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بهویژه دبیر کهنهکار آن، در جهت فراهمکردن بستری برای کمک به رونق اقتصادی در کنار رسالت فرهنگی و هنری، شاهد بالندگی انیمیشن ایران و در نهایت جوشش خلاقیت در آثار حاضر در دورههای آینده باشیم.
معرفی پویانماییهای برتر دانشجویی و پایاننامههای پویانمایی
گروه داوری بخش مسابقه دانشجویی ایران متشکل از جمال رحمتی، هدی اثنیعشری و سیدنجمالدین امیرشاهکرمی با بررسی ۷۰ اثر رسیده به جشنواره و ۱۶ اثر مرحله نهایی، سه تندیس طلایی این بخش را با عنوانهای بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه و انیماتور را به برگزیدگان اهدا کردند.
بر این اساس تندیس طلایی بهترین کارگردانی به ملیحه غلامزاده برای فیلم «کلاف» به خاطر به کارگیری مناسب عناصر سینمایی در انتقال محتوا، تندیس طلایی بهترین فیلمنامه به سیامک واحد برای فیلم «پلکان» به خاطر انتقال مفاهیم پیچیده ذهنی و سنجیدگی در انتخاب عناصر ادبی و تندیس طلایی بهترین انیماتور به زهرا رستمپور برای فیلم «گرسنگی» به خاطر دستیابی به ویژگیهای فردی در متحرکسازی و انیمیت روان و پرکار اهدا شد.
این گروه در بیانیه پایانی خود با اشاره به پشت سرگذاشتن سه دهه تجربهی آموزشی و پژوهشی مستمر رشته دانشگاهی انیمیشن و پرورش شمار قابل توجهی از نیروهای مستعد و خلاق در دانشگاهها و دیگر مراکز آموزشی در این رشته که موجب توسعه کمی و کیفی بخش انیمیشن کشور شده است، فزونی دسترسی فیلمسازان به دستآوردهای نوین دانش و فنآوری در ساخت فیلم انیمیشن را جنبه قابل تأملی در آثار این دوره دانستهاند و یادآور شدهاند که محدودیتهای مالی در پشتیبانی تولید، چالشهای سنوات تحصیلی و محدودیت ساماندهی همکاری تیمی از عمده موانع پیش روی این گروه از فیلمسازان انیمیشن کشور است.
آنها در عین حال از پیشرفت قابل توجه کیفیت آثار دانشجویی و تجلی جستوجوگری، جسارت و تفکر بهعنوان خصیصههای اصلی فیلم دانشجویی اظهار خرسندی و تاکید کردهاند که جشنواره با سیاستگذاری هدفمند خود میتواند زمینهساز ایجاد حلقه ارتباط و اتصال این آثار با صنعت فیلمسازی کشور شود.
پیشرفت شگرف در روند علمی پویانمایی
گروه داوری یازدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران نیز با صدور بیانیهای از نگرش علمی فزاینده این جشنواره به مساله دانش و آموزش و تولید علم، در کنار حضور جمعی از بهترین دستاندرکاران ساخت و تولید فیلمهای انیمیشن در ایران و جهان و پیشرفت شگرف روند علمی پویانمایی جامعه دانشگاهی ایران و البته نقش بسیار عالی و تأثیرگذار جشنواره پویانمایی تهران در این زمینه ابراز خرسندی کردهاند.
آنها با بیان این که در این دوره برای نخستین بار آثار در سه سطح ارائه پوستر، پنل و چاپ آثار برگزیده از دبیر جشنواره پویانمایی تهران جهت فراهم سازی امکان چاپ منتخب پایاننامههای علمی قدردانی و اظهار امیدوار کردهاند که این عمل شایسته سرمشق دیگر سازمان و نهادهای مؤثر در تولید محتوای انیمیشن جهت ایجاد امکان چاپ کتب علمی و مرجع برای جامعه علمی کشور باشد.
دکتر احمد سفلایی، دکتر ناصر گل محمدی، دکتر محمدرضا حسنایی، دکتر کیارش زندی دیبر و اعضای این گروه داوری در ادامه تندیس نقرهای و لوح یادبود جشنواره را به پایاننامه «بررسی تطبیقی سیاستهای رسانهای در صنعت انیمیشن ایران و ژاپن» نوشته سعیده سادات موسوی اهدا کردند و در عین حال قرار است هزینههای چاپ و انتشار این پایاننامه به صورت کتاب نیز تقبل شود.
بر همین اساس دو لوح یادبود و جایزه نقدی ۱۵ میلیون ریالی جشنواره به صورت جداگانه به پایاننامه «مطالعه مؤلفههای تولیدات چیبی ژاپن در باورپذیری حرکت» نوشته نوید صنایع مظفری ثابت و پایاننامه «بازنماییِ طبیعت در سینمای انیمیشن براساس تئوریِ نقد بومگرا» نوشته یگانه خشخاشی مقدم اهدا شد.
یازدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران در حالی روز ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ به کار خود پایان داد که قرار است دوازدهمین دوره آن نیز روزهای ۱۰ تا ۱۴ اسفند ۱۳۹۹ در مرکز آفرینشهای فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شود.