Motherboard

[Jack Daniel'ѕ]

بُردِ مادر یا مادر بورد یا برد اصلی (به انگلیسی: Mainboard or Motherboard) تخته مداری الکتریکی است که بخش‌های گوناگون رایانه مانند واحد پردازنده مرکزی، حافظه دسترسی اتفاقی(RAM) و... بر روی آن سوار می‌شوند و بلاک‌های بسیار کاربردی و مهم دیجیتالی نظیر بایوس (BIOS) در آن قرار گرفته‌اند. در کامپیوترهای اپل آن را برد منطقی می‌نامند.


مادربرد اصلی‌ترین بخش یک رایانه به شمار می‌رود و کار آن کنترل کردن پردازشگر مرکزی و ارتباط دادن آن با قسمت‌های دیگر است. خود پردازشگر با هیج کدام از ابزار آلات بیرونی ارتباط مستقیم ندارد و همان طور که از نامش پیداست تنها یک پردازنده‌است. ارتباط پردازشگر با ابزار خارجی (به جز در موارد معدود) توسط BIOS (بایوس) انجام می‌گیرد و در حقیقت بین پردازشگر و ورودی/خروجی‌ها همواره یک مدار واسط وجود دارد.

اجزا

ساختار ظاهری مادربورد شامل مجموعه‌ای از قطعات الکترونیکی مانند خازن، ترانزیستور، مقاومت، دیود، آی‌سی و ورودی‌هایی است که روی یک برد الکترونیکی بزرگ چند لایه از جنس سیلیسیم و درصد کمی از چوب قرار می‌گیرند. روی صفحه مادربورد چندین خط به رنگ‌های متفاوت دیده می‌شود که همه قطعات را به هم متصل می‌سازد و به آنها اصطلاحاًباس می‌گویند.

برای کل کامپیوتر، مادربورد، زیربنای اطلاعات و قدرت است. شکل و اندازه مادر بورد در طرحهای ان‌ال‌ایکس و آ تی‌ایکس می‌باشد که دومی بیشتر رایج‌تر است. یکی از تراشه‌های مادربورد، سوپر آی/اُ است که دیسک‌های کمکی، صفحه کلید، ماوس و قسمت‌های سریال و چاپگر را کنترل می‌کند. به تراشهٔ سوپر آی/اُ بعلاوه ی دو تراشه ی دیگر به نام‌های پل شمالی و پل جنوبی، چیپ ست مادربرد گویند که مبنای بسیار خوبی جهت مقایسه مادربردها می‌باشد. از چیپ ستهای معروف به کار رفته در مادربردهای امروزی می‌توان اینتل، ای‌ام‌داِی‌ام‌دی، ویا و... را نام برد.

روی مادر برد، یک باتری به نام باتری بایوس (به انگلیسی بایوس باتری (ابهام‌زدایی)) وجود دارد.وظیفه این باتری تغذیه مادر برد برای نگهداری و محاسبه زمان و تاریخ سیستم، در مدتی که سیستم خاموش است می باشد. در مادربرد حافظه‌ای محدود و فقط خواندنی به نام سی موس(به انگلیسی:C MOS)وجود دارد که اطلاعات فنی اجزای سخت افزاری و الکترونیکی کامپیوتر را در خود نگه می‌دارد. در هنگام بوت شدن سیستم، این حافظه اطلاعات حیاتی و تکنیکی لازم را درباره کامپیوتر به سیستم می‌دهد تا تمامی اجزای سخت افزاری به درستی شناخته و هماهنگ شوند.

چیپ ست مادربرد ها

هر مادربردی دارای یک چیپ ست است. چیپ ست نوع پردازنده قابل قبول توسط مادربرد، نوع و ظرفیت رم و دستگاه های بیرونی و درونی قابل پشتیبانی توسط کامپیوتر را مشخص می کند. چیپست ها از نظر امکانات، بازدهی و پایداری بسیار متفاوت اند و بنابراین گزینه ای بسیار حیاتی در انتخاب مادربرد به حساب می آیند. متخصصان خوب، شناخت خوبی از چیپست ها دارند.
چون چیپست ارتباط بین پردازنده و دیگر دستگاه های روی سیستم را ساده تر می کند، چیپ های درون آن تقریباً در وسط مادربرد قرار می گیرند. بسیاری از چیپست های امروزی به صورت دو چیپ اصلی با نام ها (Southbridge و Northbridge) ساخته می شوند.
چیپ Northbridg روی مادربردهای بر اساس اینتل به پردازنده کمک می کند تا با رم کار کند . روی مادربرد های بر اساس AMD ارتباط کارت تصویر را فراهم می کند چون کنترل گر حافظه درون CPU قرار دارد. چیپ های فعلی Northbridge کارهای زیادی انجام می دهند و بسیار گرم می شوند و باید دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
هیت‌سینک  و فن خاص خود را داشته باشند.
از طرف دیگر Southbridge برخی از دستگاه های توسعه و درایوهای ذخیره سازی حجیم مانند هارد درایو ها را پشتیبانی می کند. بسیاری از چیپ های Southbridge نیازی به خنک کنندگی اضافی ندارند و این چیپ ها می توانند فقط توسط هیت سینک خنک شوند. بدین ترتیب Southbridge محلی مناسب برای دیدن سازنده چیپست است.

سازندگان اصلی مادربورد

اسوس (ASUS)

گیگابایت تکنولوژی (Gigabyte)

ام‌اس‌آی(MSI)

ای‌سی‌اس (سیستم‌های رایانه‌ای اِیلیت‌گروپ) (ECS)

اینتل (Intel)

اِی‌اِس‌راک (ASRock)

فاکس‌کان (Foxconn)

زوتاک (Zotac)

ای‌وی‌جی‌اِی (eVGA)

بایو استار (BioStar)

دی‌اف‌آی (DFI)

جت‌وی (JETWAY)

سوپرمایکرو (Supermicro)

ایسر (Acer)

ایکس‌اف‌ایکس (XFX)

ابیت (Abit)

سویو (SOYO)

اپاکس (Epox)

آلباترون (ALBATRON)

سولتک (Soltek)

چِین‌تک (Chainteck)
ای‌اوپن (AOpen)