استعاره اشکار

[Nυмв]

استعاره (قسمت اول)

استعاره در لغت به معنای عاریه خواستن لغتی به جای لغتی دیگر است.در استعاره واژه ای به جای واژه ی دیگر به علاقه ی مشابهت به کار می رود.

استعاره نوعی از مجاز است .البته از تشبیه هم بیرون می اید و ان زمانی است که همه ی پایه های تشبیه جز مشبه به  حذف شودکه به آن مشبه به استعاره گویند.

ژرف ساخت و زیر بنای هر استعاره یک جمله ی تشبیهی است.به جمله ی زیر توجه کنید:

قد و قامتش        مانند             سرو            بلند بود.

مشبه          ادات تشبیه       مشبه به       وجه شبه

 

حال تشبیه بالا را فشرده تر می کنیم تا از آن فقط مشبه به باقی بماند ولی دراین صورت باید در جمله ی ما قرینه هایی به کار رود که ذهن خواننده را از معنای حقیقی و اصلی منصرف کند و به معنای مجازی ان راهنمایی کند.

اگر در تشبه بالا همه ی پایه ها حذف شود و بگوییم :  سروی را دیدم؛ خواننده مقصود اصلی نویسنده را در نخواهد یافت که آیا منظورش همان سرو در بغ است یا رفیق و یارش .بنابراین نیاز به قرینه هایی است که منظور مشخص شود :

سروی را دیدم که با ناز راه می رفت.

در این جا سرو استعاره از  بلند قامتی انسانی است.

به قرینه هایی که در عبارت آمده قرینه ی صارفه گویند. به مثال های زیر توجه کنید:

شیری را در جبهه ی جنگ دیدم که با دشمنان اسلام مبارزه می کرد.(شیر:استعاره از رزمنده شجاع)

دریایی مشغول سخنرانی بود.(دریا استعاره از دانشمند توانا)

گلی گم کرده ام می جویم آن را // به هر گل می رسم می بویم آن را // گل من یک نشانی در بدن داشت //

گل استعاره از شخص عزیز

 

بتی دارم که گرد گل  ز سنبل سایه بان دارد///بهار عارضش خطی به خون ارغوان دارد

بت :استعاره از یار زیبا

گل : استعاره از صورت زیبا

سنبل : استعاره از موی

می خواهد بگوید  موی و گیسوان یار من در اطراف صورت زیبا و گلگونش قرار گرفته است.

 

آیا می توانید استعاره را در مثال های زیر تشخیص دهید؟

1-شمس و قمرم آمد سمع و بصرم آمد ///  و آن سیم برم آمد و آن کان زرم آمد (مولوی)

2-مرا در خانه سروی هست کاندر سایه ی قدش///فراغ از سرو بستانی و شمشاد چمن دارم (حافظ)

 

3-تا تو را جای شد ای سرو روان در دل من ///هیچ کس می نپسندم که به جای تو بود(سعدی)

 

 این نوع از انواع استعاره را استعاره ی آشکار یا مصرحه می گویند...

[ÆҐÆŠĦ]

tashakor