19-05-2015، 10:27
دکترنجفقلی حبیبی بهتازگی توسط آقای روحانی، رئیسجمهور کشور بهعنوان عضو هیات امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی منصوب شده است. دکتر حبیبی از جمله سیاستمداران اصلاحطلب است که از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۴ ریاست دانشگاه علامه طباطبایی را برعهده داشته است.
در نتیجه اگر ما دعوت عام داشته باشیم و تلاش کنیم که مردم بیشتری پای صندوقهای رأی بیایند و از ناامید شدن مردم جلوگیری کنیم به همان نسبت آرای بیشتری به صندوق اصلاحات ریخته خواهد شد. محور سوم استراتژی اصلاحطلبان برای انتخابات باید حرکت بر مبنای وحدت جریان، تشکلها و هم اندیشی درون گروهی و جلوگیری از تشتت آرا و افتراق باشد. متأسفانه ما یک تجربه تلخ از انتخابات سال 84 داریم که نمونه بارز تشتت آرا در بین اصلاحطلبان بود. اگر این وحدت شکل بگیرد و تشکلها و شخصیتهای سیاسی اصلاحطلب با هماهنگی وارد رقابتهای انتخاباتی شوند پیشبینی من این است که اصلاحطلبان برنده انتخابات مجلس آینده خواهند بود.
وی در گفتوگویی با «آرمان» درباره دیدگاه مردم نسبت به رابطه ایران و آمریکا تصریح میکند: «در شرایط فعلی دیدگاه مردم نسبت به رابطه با آمریکا نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده است.
مردم ایران مردمی صلحطلب هستند و هیچگاه به دنبال جنگ و درگیری نبوده و نخواهند بود. مردم گمان میکنند با تعامل مثبت و سازنده با جهان «حیثیت ملی» ایرانیان محفوظ میشود و حتی ارتقا مییابد. ملتی که چنین درخواستی دارد، ملتی آگاه و فهیم است که مقتضیات زندگی در جامعه جهانی را درک کرده است. مردم بهخوبی به این مساله آگاهی دارند که رفتارهای تنشزا و غیرمنطقی علاوه براینکه هیچ کمکی به بالابردن کیفیت زندگی آنها نمیکند بلکه سبب مشکلاتی خواهد شد. اگر کشوری از عناصر جهانی و همگانی که برای تمامی ابنای بشر است، استفاده نکند در مرحله اول به خود ضرر و زیان رسانده و در مرحله دوم سبب آسیب به دیگر کشورها شده است. به نظر من نباید با مسائل سیاسی مانع این اتفاق مهم شد». در ادامه متن گفتوگوی «آرمان» با دکتر نجفقلی حبیبی را از نظر میگذرانید.
ایران و 1+5 پس از ماهها رایزنی و گفتوگو سرانجام به راهحل نهایی دست پیدا کردند. این موفقیت بزرگی برای دولت آقای روحانی که بنا به اظهارنظر برخی از کارشناسان مسائل داخلی را به برداشتن تحریم گره زده بود، میباشد. به نظر شما آقای روحانی پس از برداشتن تحریمها چه برنامههایی را باید در دستور کار خود قرار بدهد؟
بنده نمیپذیرم که آقای روحانی تمام مشکلات اقتصادی داخلی را به برداشتن تحریمها گره زده است بلکه باید عنوان کرد یکی از مسائل مهم دولت برداشتن تحریمهای خارجی بوده است. تعامل مثبت وسازنده با جهان یکی از راههای به وجود آمدن فضای مناسب اقتصادی و اجتماعی در داخل کشور است.
ایران و 1+5 پس از ماهها رایزنی و گفتوگو سرانجام به راهحل نهایی دست پیدا کردند. این موفقیت بزرگی برای دولت آقای روحانی که بنا به اظهارنظر برخی از کارشناسان مسائل داخلی را به برداشتن تحریم گره زده بود، میباشد. به نظر شما آقای روحانی پس از برداشتن تحریمها چه برنامههایی را باید در دستور کار خود قرار بدهد؟
بنده نمیپذیرم که آقای روحانی تمام مشکلات اقتصادی داخلی را به برداشتن تحریمها گره زده است بلکه باید عنوان کرد یکی از مسائل مهم دولت برداشتن تحریمهای خارجی بوده است. تعامل مثبت وسازنده با جهان یکی از راههای به وجود آمدن فضای مناسب اقتصادی و اجتماعی در داخل کشور است.
برای اداره صحیح و منطقی امور باید مدیریت داخلی همراه با عقلانیت باشد و هم اینکه در عرصه بینالمللی اهداف کشور به صورت صحیح و منطقی و بدون تنشزایی مطرح شود. در قرن بیستویکم اگر کشوری قصد داشته باشد به تنهایی و بدون هماهنگی با المنتهای جامعه جهانی حرکت کند ممکن است با مشکلات زیادی روبهرو شود. امروزه تعامل با جهان پیرامون و داشتن وجهه منطقی در عرصه بینالمللی یکی از الزامات زندگی جهانی برای تمامی ملتهای جهان است. به همین دلیل هنگامی که با مساله تحریمهای بینالمللی مواجه میشویم و توانایی مراوده با جهان پیرامون را از دست میدهیم با مشکلاتی روبهرو میشویم.
بهعنوان مثال تحریمها روی مساله پیشرفت علمی و تحقیقاتی تأثیر منفی گذاشت. برخی از پروژههای مهم علمی و تحقیقاتی نیاز به پژوهشهای بینالمللی و کمک گرفتن از دانشمندان کشورهای دیگر داشت که با به وجودآمدن تحریمها در این پروسه اخلال به وجود آمد. نباید تنها به جنبههای اقتصادی تحریمها توجه کرد بلکه جنبههای اجتماعی، سیاسی، علمی و پژوهشی تحریمها نیز حائز اهمیت است. آقای روحانی از ابتدای روی کار آمدن عنوان کردند که قصد دارند با تمام جهان تعامل داشته باشند.
به هر حال شرایط در گذشته به شکلی رقم خورده که راه ورود تعامل ایران با جهان از مذاکرات هستهای آغاز میشود. به همین دلیل تیم مذاکرهکننده هستهای ایران تلاش بسیار زیادی از خود نشان داد که مذاکرات هستهای به نتیجه عقلانی برسد تا در آینده تعامل ایران با جهان شکل جدیتر و منسجمتری به خود بگیرد. البته از این نکته نباید غافل شد که مذاکرات هستهای بخشی از مشکلات بینالمللی ماست و مسائل دیگری چون سرمایهگذاری خارجی و چگونگی مراوده با کشورهای مختلف نیز دارای اهمیت است. متأسفانه در هشت سال گذشته برخی از تصمیمات مهم اقتصادی از یک مسیر مبتنی بر برنامهریزی علمی گرفته نشد و تصمیمها بعضا به صورت شخصی و فیالبداهه اتخاذ میشد.
توافق هستهای بر فضای داخلی کشور چه تأثیری خواهد گذاشت؟ آیا مذاکرات هستهای بر فضای مدنی و سیاسی هم اثرگذار خواهد بود؟
بله؛ به نظر من رسیدن ایران و کشورهای1+5 به توافق نهایی روی فضای سیاسی و مدنی اثرگذار است. من گمان میکنم پس از این توافق ما با فضای بانشاط و شادابی درعرصه سیاسی و مدنی مواجه خواهیم بود. هنگامی که تعامل ایران و جهان شکل جدید و متعادلتری به خود بگیرد نظام مدیریتی دولت به صورت ناخودآگاه فضای سیاسی و مدنی جامعه را به شکل چندقطبی و پلورالیستی رهنمون میکند. هنگامی که کشور با برخی مشکلات اقتصادی و مدیریتی ناشی از وجود تحریمها مواجه است برخی سختگیریها اجتنابناپذیر است. اما هنگامی که تحریمها برداشته شود و کشور به روال معمول و منطقی خود بازگردد برخی سختگیریهای مدیریتی از بین میرود و فعالان مدنی و سیاسی با فراغت بال بیشتری به فعالیت میپردازند.
بله؛ به نظر من رسیدن ایران و کشورهای1+5 به توافق نهایی روی فضای سیاسی و مدنی اثرگذار است. من گمان میکنم پس از این توافق ما با فضای بانشاط و شادابی درعرصه سیاسی و مدنی مواجه خواهیم بود. هنگامی که تعامل ایران و جهان شکل جدید و متعادلتری به خود بگیرد نظام مدیریتی دولت به صورت ناخودآگاه فضای سیاسی و مدنی جامعه را به شکل چندقطبی و پلورالیستی رهنمون میکند. هنگامی که کشور با برخی مشکلات اقتصادی و مدیریتی ناشی از وجود تحریمها مواجه است برخی سختگیریها اجتنابناپذیر است. اما هنگامی که تحریمها برداشته شود و کشور به روال معمول و منطقی خود بازگردد برخی سختگیریهای مدیریتی از بین میرود و فعالان مدنی و سیاسی با فراغت بال بیشتری به فعالیت میپردازند.
درحین مذاکرات ایران و 1+5 شاهد گفتوگوی بیواسطه، مستمر و بیسابقه وزرای خارجه ایران و آمریکا بودیم. برخی معتقدند گفتوگوی بیواسطه محمدجواد ظریف و جان کری میتواند باب جدیدی در روابط ایران و آمریکا باشد. ارزیابی شما از آینده رابطه ایران و آمریکا چیست؟
در این زمینه ابهامات زیادی وجود دارد و نمیتوان به صراحت اظهارنظر کرد. با این وجود معتقدم قبح رابطه با آمریکا در حین مذاکرات هستهای ریخته شده و در آینده این رابطه دستخوش دگرگونی و تغییر خواهد شد. نکته مهم در این زمینه سابقه تاریخی رفتار دولت آمریکا با دیگر ملتهاست که همواره با سلطهطلبی و استعمارگری همراه بوده است.
در این زمینه ابهامات زیادی وجود دارد و نمیتوان به صراحت اظهارنظر کرد. با این وجود معتقدم قبح رابطه با آمریکا در حین مذاکرات هستهای ریخته شده و در آینده این رابطه دستخوش دگرگونی و تغییر خواهد شد. نکته مهم در این زمینه سابقه تاریخی رفتار دولت آمریکا با دیگر ملتهاست که همواره با سلطهطلبی و استعمارگری همراه بوده است.
اگر آمریکا رفتار خود را نسبت به ایران تغییر بدهد و خواهان یک رابطه دوطرفه،منطقی وعقلانی باشد ایران نیز در دیدگاههای خود نسبت به آمریکا تجدیدنظر میکند. حضرتامام(ره) بارها عنوان کردند: «ما با ملت آمریکا مشکل نداریم بلکه با خوی سلطهطلبی و زورگویی آمریکا مشکل داریم». این مسالهای طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور کاملا مستقل نمیتواند با خوی سلطهگری ایالات متحده آمریکا سازگاری داشته باشد. به همین دلیل این دو کشور با هم دچار مشکلات تاریخی و سیاسی شدهاند. البته برخی کشورهای دیگر مانند کوبا و چین هم، چنین مشکلاتی با آمریکا دارند و ایران تنها کشوری نیست که با آمریکا مشکل دارد. اما استراتژی هر کدام نسبت به این مساله با یکدیگر متفاوت است.
نکته مهم در این زمینه این است که در شرایط فعلی آمریکا با توجه به تحولات تاریخی و قدرتمند شدن ایران در منطقه و جهان از رفتار قلدرمآبانه و سرکشانه خود دست برداشته و انعطاف بیشتری از خود نشان میدهد. این مساله میتواند نویدبخش روزهای بهتری برای رابطه ایران و آمریکا باشد.آمریکا به این نتیجه رسیده که تعامل با دیگر کشورهای جهان هزینه کمتری برای آنها در مقابل تندخویی و جنگطلبی خواهد داشت. به همین دلیل در سیاستهای خود تغییر به وجود آورده است. آمریکا حتی درصدد است رابطه خود با کوبا که در حدود60سال با ناملایمتیها وتخاصم همراه بوده را نیز بهبود ببخشد. به همین دلیل هم در هفتههای گذشته روسایجمهور دو کشور با هم دیدار و گفتوگو کردند. به نظر بنده اگر ایران و آمریکا مشکلات تاریخی خود را حل کنند میتوانند به شکلهای مختلف به آرامش بیشتر جهان کمک کنند چراکه هر چه تخاصم در عرصه بینالمللی کمتر باشد مردم جهان از آرامش بیشتری بهرهمند میشوند.
به نظر شما در داخل فضا برای ارتباط با آمریکا ایجاد شده است؟
به نظر من در شرایط فعلی دیدگاه مردم نسبت به رابطه با آمریکا نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده است.مردم ایران مردمی صلحطلب هستند و هیچگاه به دنبال جنگ و درگیری نبوده و نخواهند بود.
به نظر من در شرایط فعلی دیدگاه مردم نسبت به رابطه با آمریکا نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده است.مردم ایران مردمی صلحطلب هستند و هیچگاه به دنبال جنگ و درگیری نبوده و نخواهند بود.
این مردم صلحطلب دوست دارند با همه ملتها و کشورهای جهان به جز رژیم غاصب صهیونیستی که وضعیت مشخصی دارد رابطه و تعامل داشته باشد. مردم گمان میکنند با تعامل مثبت و سازنده با جهان«حیثیت ملی» ایرانیان محفوظ میشود و حتی ارتقا مییابد. ملتی که چنین درخواستی دارد ملتی آگاه و فهیم است که مقتضیات زندگی در جامعه جهانی را درک کرده است. مردم ایران به خوبی به این مساله آگاهی دارند که رفتارهای تنشزا و غیرمنطقی علاوه براینکه هیچ کمکی به بالابردن کیفیت زندگی آنها نمیکند بلکه سبب مشکلاتی خواهد شد. البته عدهای مشکلات اقتصادی ما را تاحدودی به نداشتن ارتباط صحیح با جهان پیرامون مرتبط میدانند که این سخن تاحدودی نیز صحیح میباشد. در شرایط فعلی برخی المنتهای جهانی و نهادهای بینالمللی بهوجود آمده است که تمامی ملتهای جهان برای زندگی بهتر باید از این المنتها استفاده کنند و در این سازمانها فعالیت کنند.
اگر کشوری از این المنتهای جهانی و همگانی که برای تمامی ابنای بشر است استفاده نکند در مرحله اول به خود ضرر و زیان رسانده و در مرحله دوم سبب آسیب به دیگر کشورها شده است. به همین دلیل مردم فهیم و آگاه ما علاقهمند هستند همگام با دیگر ملتهای پیشرفته جهان از جدیدترین دستاوردهای بشری برای زندگی بهتر استفاده کنند. به نظر من نباید با مسائل سیاسی مانع این اتفاق مهم شد.ملت ایران دارای تمدن و فرهنگ والامرتبهای است و حق طبیعیاش است که از «احترام جهانی» برخوردار باشند. به گمان من اگر مساله هستهای بین ایران و آمریکا و کشورهای غربی به نتیجه مطلوب و منطقی منجر شود، میتوان در زمینههای دیگر نیز با کشورهای غربی وبه خصوص آمریکا مذاکره و گفتوگو کرد.
دلواپسان با انتقاد از تفاهم لوزان تلاش میکنند این تفاهم را به ضرر منافع ملی به افکار عمومی نشان بدهند. این درحالی است که این افراد نسبت به فسادهای بزرگ مفسدان اقتصادی که نسبت به بیتالمال تعرض داشتند تا به این اندازه حساسیت نشان نمیدهند. دلیل این مساله چیست؟
این مساله از چند جهت قابل بررسی و تحلیل است. یکی از این مسائل این بود که پرونده هستهای به دلیل طولانی شدن و اهمیت آن به مسالهای «حیثیتی» تبدیل شد. به همین دلیل چنین مساله مهمی برای دلواپسان که به دنبال نقاط کور دولت هستند محلی از مناقشه و به وجود آوردن ابهام شده است. دلواپسان پشت سر پرونده هستهای خود را پنهان کرده اند تا به این وسیله نسبت به برخی مشکلات که در سالهای گذشته برای کشور به وجود آوردهاند تبرئه شوند و تمامی مشکلات را به گردن دولت آقای روحانی بیندازند.
این مساله از چند جهت قابل بررسی و تحلیل است. یکی از این مسائل این بود که پرونده هستهای به دلیل طولانی شدن و اهمیت آن به مسالهای «حیثیتی» تبدیل شد. به همین دلیل چنین مساله مهمی برای دلواپسان که به دنبال نقاط کور دولت هستند محلی از مناقشه و به وجود آوردن ابهام شده است. دلواپسان پشت سر پرونده هستهای خود را پنهان کرده اند تا به این وسیله نسبت به برخی مشکلات که در سالهای گذشته برای کشور به وجود آوردهاند تبرئه شوند و تمامی مشکلات را به گردن دولت آقای روحانی بیندازند.
دلواپسان همان کسانی بودند که با سیاستهای اشتباه و غیرعقلانی خود سبب تصویب قطعنامههای سازمان ملل علیه ایران شدند.این عده کسانی بودند که قطعنامههای سازمان ملل را «کاغذپاره» مینامیدند و با سیاستهای تندروانه مشکلاتی را به بار آوردند.به همین دلیل در شرایط فعلی تلاش میکنند افراد دیگری را مقصر به وجود آوردن مشکلات بزرگ برای کشور معرفی کنند. به همین دلیل دلواپسان از فضای تفاهم ایران و 1+5 سوءاستفاده میکنند. نکته دیگر اینکه در دولت گذشته که یک جریان سیاسی بر فضای سیاسی کشور غالب بود و بقیه جریانها و کسانی که تفکر مشابهی با آن جریان نداشتند به شکلهای مختلف از «بازی سیاسی» کنار گذاشته شدند.
در نتیجه احزاب و رسانهها که چشم بینای جامعه هستند حضور کمرنگ داشته و به همین دلیل مفسدان اقتصادی و متعرضان به بیتالمال از فضای تاریکی که به وجود آمده بود و توسط رسانههای بیدار و متعهد رصد نمیشد سوءاستفاده کردند و فسادهای بزرگ اقتصادی را پدید آوردند.در این دوره تمامی «رانتها» بین عدهای محدود و در فضایی غیرقابل رصد و تشخیص تقسیم میشد. دولت آقای روحانی از زمانی که سر کار آمد نورافکنهای خود را به فضای تاریک که محل نشو و نمای این مفسدان اقتصادی بود انداخت و فسادهای بزرگ اقتصادی روزبهروز افشا و برملا شد.
این عده به گمان اینکه دولتشان به شکل دیگری ادامه خواهد داشت تلاش میکردند خطاهای همدیگر را پوشش بدهند،اما از این غافل بودند که صبر مردم بالاخره لبریز خواهد شد و مشاهده کردیم که در خردادسال 92این اتفاق افتاد و مردم اجازه ندادند دولت قبلی به شکل دیگری ادامه پیدا کند و به عقلانیت و اعتدال رأی دادند. مفسدان اقتصادی در دولت گذشته ثروتهای کلانی را به شکلهای مختلف از جمله زمینخواری، رانتخواری، کلاهبرداری واختلاس به جیب زدند. مهمترین دلیل بهوجود آمدن چنین شرایطی نیز جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات در جامعه مدنی بود. هنگامی که سرمایههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در دست عدهای محدود انباشته شود و بقیه از دسترسی به آن ناتوان باشند به صورت ناخودآگاه فساد بهوجود میآید.
هواداران احمدینژاد بهتازگی در یک تاکتیک رسانهای و برای مطرحشدن دوباره نام احمدینژاد عنوان کردهاند برخی اصلاحطلبان به دیدار احمدینژاد رفتهاند. نظر شما درباره این شایعه چیست؟
این مساله در گذشته نیز اتفاق افتاده است. اگر به خاطر داشته باشیم در ماههای گذشته هم برخی عنوان کردند که احمدینژاد به دیدار رئیسدولت اصلاحات رفته یا قصد چنین کاری دارد. نکته مهم این است هنگامی که چنین اخباری منتشر میشود بلافاصله توسط رسانههای همسو به شکلی گسترده در فضای مجازی منتشر میشود.
این مساله در گذشته نیز اتفاق افتاده است. اگر به خاطر داشته باشیم در ماههای گذشته هم برخی عنوان کردند که احمدینژاد به دیدار رئیسدولت اصلاحات رفته یا قصد چنین کاری دارد. نکته مهم این است هنگامی که چنین اخباری منتشر میشود بلافاصله توسط رسانههای همسو به شکلی گسترده در فضای مجازی منتشر میشود.
در شرایط فعلی «کفگیر احمدینژاد به ته دیگ خورده است». وی هماکنون از همیشه تنهاتر است و برخی دوستان نزدیک وی به شکلهای مختلف در مظان اتهام فساد اقتصادی و سیاسی قرار گرفتهاند. همچنین ماهیت افکار احمدینژاد و سیاستهای دولت گذشته با توجه به سیاستهای منطقی دولت آقای روحانی برای همگان روشن شده و جایگاه مردمی احمدینژاد اگر نگوییم بهطور کامل بلکه تاحدود زیادی از دست رفته است. درنتیجه احمدینژاد مجبور است برای نگهداشتن خود در فضای سیاسی به چنین راهکارهایی متوسل شود .
احمدینژاد تلاش میکند به هر شکل و به هر قیمتی دوباره به عرصه سیاسی بازگردد. این درست شبیه به شیوه مدیریتی وی در هشت سال گذشته است که به هر شکل و روشی که دوست داشت رفتار میکرد و از برخورد و هجمه به دیگران ابایی نداشت. ما در طول دوران ریاستجمهوری وی بارها مشاهده کردیم که وی حتی قوه مقننه را مورد هجمه خود قرار میداد. نکته دیگر اینکه احمدینژاد اگر خود هم بخواهد نمیتواند با اصلاحطلبان رابطه و قرابت داشه باشد. اصلاحطلبی تفکری مبتنی بر خردجمعی، عقلانیت و منطق است و احمدینژاد نمیتواند در قاموس اصلاحطلبی تعریف شود. احمدینژاد بدعتگذار بسیاری از مسائلی است که برخلاف مشی اصلاحطلبی بود. تصمیمات شخصی و فیالبداهه، لجبازی، خودمحوری و قانونگریزی جایی در تفکر اصلاحطلبی ندارد. این روش برخلاف مشی اصلاحطلبی است. اصلاحطلبی از اساس برای مبارزه و اصلاح همین مشکلات به وجود آمده است. اصلاحطلبی برای حاکم کردن قانون، عقلانیت و تأکید بر خردجمعی به وجود آمده است. در نتیجه چطور ممکن است احمدینژاد را در درون خود بپذیرد یا با وی دیدار کند.
اینکه هواداران احمدینژاد عنوان کردهاند وی با اصلاحطلبان دیدار تشکیلاتی داشته است نوعی فرافکنی به شمار میرود. احمدینژاد و نزدیکانش بهجای اینکه از مردم به خاطر مشکلاتی که برای جامعه بهوجود آوردهاند، عذرخواهی کنند به شکلهای مختلف به حرکتهای ایضایی و شایعهپردازی برای جلب افکار عمومی میپردازند. در این بین البته افرادی هستند که به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات آزاد و رسانهها از ماهیت تفکر احمدینژاد آگاهی ندارند و همچنان از وی حمایت میکنند. با این وجود اکثریت افراد جامعه برای وی جایگاه سیاسی خاصی قائل نیستند.
احمدینژاد خود را قهرمان مبارزه با فساد اقتصادی مینامید. به نظر شما اطرافیان وی از شعارهای وی سوءاستفاده کردند؟
بله؛ دقیقا چنین اتفاقی رخ داد. هنگامی که یک دولت شعاری را مطرح میکند که مورد توجه مردم جامعه قرار میگیرد و پس از مدتی به بزرگترین شعار تبدیل میشود. برخی نزدیکان رئیسجمهور به گمان اینکه کسی به ما به عنوان همراهان رئیسجمهور شک نخواهد کرد به سوءاستفاده از بیتالمال پرداختند. نکته بعدی اینکه هنگامی که آقای احمدینژاد سازمان برنامه و بودجه را منحل کرد تنها نهادی که دخل و خرج کشور را بهطور مرتب رصد میکرد از بین رفت و به همین دلیل زمینه برای سوءاستفاده مهیا شد.
احمدینژاد خود را قهرمان مبارزه با فساد اقتصادی مینامید. به نظر شما اطرافیان وی از شعارهای وی سوءاستفاده کردند؟
بله؛ دقیقا چنین اتفاقی رخ داد. هنگامی که یک دولت شعاری را مطرح میکند که مورد توجه مردم جامعه قرار میگیرد و پس از مدتی به بزرگترین شعار تبدیل میشود. برخی نزدیکان رئیسجمهور به گمان اینکه کسی به ما به عنوان همراهان رئیسجمهور شک نخواهد کرد به سوءاستفاده از بیتالمال پرداختند. نکته بعدی اینکه هنگامی که آقای احمدینژاد سازمان برنامه و بودجه را منحل کرد تنها نهادی که دخل و خرج کشور را بهطور مرتب رصد میکرد از بین رفت و به همین دلیل زمینه برای سوءاستفاده مهیا شد.
برخی اقدامات احمدینژاد بدعت جدیدی در فضای سیاسی بهوجود آورد. به عنوان مثال وی گاهی که به سفراستانی میرفت به مردم بیبضاعت پول نقد میدادند و نظارتی نیز به چگونگی پرداخت این پولها به صورت علمی و رسمی نمیشد. به همین دلیل برخی برخی اطرافیان رئیسجمهور هنگامی که مشاهده میکردند این پولها بدون هیچ حساب و کتابی خرج میشود از فرصت استفاده میکردند و برخی از این پولها را برای خود مصادره میکردند.
درنتیجه بذل و بخشش بیبرنامه احمدینژاد هزینه هایی برای کشور در پی داشت.مساله دیگری که به این فسادها دامن میزد همراهی برخی رسانههای همسو با دولت گذشته بود که این روشها را به شکلهای اغراقی برای افکار عمومی منتشر میکردند وسبب تشویق این نوع مدیریت میشدند. همه ما به خاطر داریم که برخی رسانههای گروهی چه حمایت همهجانبه و فراگیری از دولت احمدینژاد در گذشته به عمل میآوردند.
نکتهای که در دولت گذشته کمتر مشاهده میشود این بود که برخی از آزادیهای اجتماعی و سیاسی جزئی از الزامات زندگی در جامعه جهانی است و نمیتوان آن را نادیده گرفت. احمدینژاد گاهی به شکلهای مختلف مانع فعالیت احزاب می شد و اجازه نداد برخی نهادهای مدنی به مانند احزاب و تشکلهای سیاسی با انتقاد از وضع موجود، دولت را در مسیری که در پیش گرفته بود یاری کنند. وی ظاهرا با تصمیمات شخصی دولت را اداره میکرد. مسالهای که برخلاف زندگی در جامعه جهانی بود. احمدینژاد برخی مواقع برخلاف رودخانه جامعه جهانی حرکت میکرد.
انتخابات مجلس آینده یکی از بزنگاههای سیاسی دهههای اخیر سیاسی است. به نظر میرسد در این انتخابات علاوه بر اصلاحطلبان و اصولگرایان حامیان محمود احمدینژاد نیز حضور داشته باشند. ارزیابی شما از انتخابات مجلس آینده چیست؟اصلاحطلبان برای رسیدن به پیروزی در این انتخابات چه استراتژی را باید در پیش بگیرند؟
وجود طیفهای مختلف سیاسی و دیدگاههای متفاوت را در مجلس آینده مفید و سازنده میدانم و معتقدم که تضارب آرا و وجود دیدگاههای متفاوت میتواند به مجلس آینده بسیار کمک کند. یکی از مشکلات مجلس نهم فقدان دیدگاههای متفاوت و نبود تضارب آرا بود. به همین دلیل این مجلس نتوانست آنچنان که انتظار میرفت به مشکلات مردم رسیدگی کند.
وجود طیفهای مختلف سیاسی و دیدگاههای متفاوت را در مجلس آینده مفید و سازنده میدانم و معتقدم که تضارب آرا و وجود دیدگاههای متفاوت میتواند به مجلس آینده بسیار کمک کند. یکی از مشکلات مجلس نهم فقدان دیدگاههای متفاوت و نبود تضارب آرا بود. به همین دلیل این مجلس نتوانست آنچنان که انتظار میرفت به مشکلات مردم رسیدگی کند.
ما باید این نکته مهم را در نظر داشته باشیم که هر چه فضای سیاسی انحصاریتر باشد به همان اندازه مشکلات بیشتر میشود. همه ما مشاهده کردیم که در هشت سال گذشته که کشور در دست یک گروه خاص بود مردم از طرح اندیشههای منتقدانه و سازنده بیبهره بودند و به همین دلیل کشوربا مشکلاتی روبهرو شد.به نظر من استراتژی کلی اصلاحطلبان باید بر اساس سه محور اساسی باشد. اولین محور،حرکت در چارچوب قانون اساسی و استفاده از ظرفیتهای حداکثری قانون اساسی است.
یکی از ظرفیتهای قانون اساسی استفاده از آرای مردم برای اداره امور کشور است. انتخابات یک فرصت است که قانون اساسی در راستای تحقق مردم سالاری و دموکراسی در اختیار مردم قرار داده است که مردم بتوانند اراده خود را در اداره کشور نشان بدهند. در نتیجه یکی از اساسیترین محورهای اصلاحطلبان برای انتخابات آینده باید استفاده از ظرفیتهای قانون اساسی باشد. هر جایی که قانون اساسی برای احزاب،تشکلها و جریانهای سیاسی فرصت مانور ایجاد کرده است اصلاحطلبان باید از آن استفاده کنند.
دومین محور، اقبال نظر مردم به صندوقهای رأی است. اصلاحطلبان باید مردم و طرفداران اصلاحات را به پای صندوقهای رأی بیاورند و تلاش کنند از پتانسیل هواداران نهایت استفاده را ببرند. راهحل بسیاری از مشکلات و رسیدن به دموکراسی و تحقق اراده مردم در اداره کشور انتخابات است. هر اندازه مردم بیشتر پای صندوقهای رأی حاضر شوند به سود اصلاحطلبان است. تجربه نشان داده است که همیشه سهم اصلاحطلبان از سبد آرای مردم در انتخابات رقابتی بیشتر از بقیه جریانهای سیاسی بوده است. هر زمان هم شرکتکنندگان بیشتری پای صندوقهای رأی حضور داشتهاند اصلاحطلبان سهم بیشتری از آرا را نصیب خود کردهاند. هر گاه حضور کمرنگ میشود به همان نسبت اصلاحطلبان سهم کمتری از آرا را به دست میآورند.