قوی‌ترین جزرومد قرن چگونه اتفاق افتاد؟

[Navisa.]

پنج روز پیش آرایش کم‌نظیر زمین، ماه و خورشید باعث شد قوی‌ترین جزر و مد قرن در سطح زمین اتفاق بیفتد و امواجی بلندتر از 12 متر سواحل نرماندی را در شمال فرانسه فرا بگیرند.

ساعاتی پس از آخرین خورشیدگرفتگی کلی سال 1393 و در روز اول فروردین، ساکنان شمال اروپا شاهد بزرگ‌ترین مد دریا در قرن بیست‌ویک بودند. این اتفاق که اَبَرمَهکِشَند نیز نامیده می‌شود، در بین عموم مردم به «جزرومد قرن» مشهور است و این در حالی است که به گفته دانشمندان این پدیده هر 18.6 سال یک‌بار اتفاق می‌افتد و به عبارت دیگر در هر قرن مردم شاهد 5 یا 6 ابرمهکشند خواهند بود.

به گزارش نشنال‏‌جئوگرافیک، یکی از هیجان‌انگیزترین ابرمهکشندهای امسال در سواحل نرماندی واقع در شمال فرانسه اتفاق افتاد، جایی که هزاران توریست جمع شده بودند تا ببینند چگونه امواج 12 متری آب دریا اطراف صومعه تاریخی مونت سنت‌مایکل را در بر گرفته و این میراث جهانی منتخب یونسکو را به جزیره‌ای در دل اقیانوس بدل می‌کند.

شرح عکس: ابرمهکشند در صومعه مونت سنت مایکل، سواحل نرماندی فرانسه، 21 مارس 2015 / 1 فروردین 1394

جزرومد یا کشند، پدیده‌ای است که به خاطر تفاوت نیروی جاذبه ماه و خورشید بر نقاط مختلف زمین اتفاق می‌افتد. پوسته زمین سخت و جامد است و از آن‎جا که اختلاف جاذبه ماه و خورشید آن‌قدر زیاد نیست که سنگ و خاک را جابجا کند، جزرومد روی خشکی اثر نمی‌گذارد؛ اما آب اقیانوس‌ها در اثر این تفاوت نیروی جاذبه به‌راحتی جابجا می‌شود و به همین دلیل در اقیانوس‌ها و دریاهای آزاد آب از جایی رانده شده (جزر) و به جایی دیگر افزوده می‌شود (مد). به همین دلیل است که جزرومد فقط در آب‎های آزاد اتفاق می‏‎افتد.

 

شرح عکس: عکسی قدیمی از صومعه مونت سنت مایکل در شرایط معمولی. جاده‌ای که در این تصویر می‏‏‎بینید جاده قدیمی این منطقه است که در تصویر اول زیر آب رفته است. جاده‎‌ای که در عکس اول مشخص شده، جدید است.

به گفته دانشمندان، دو عامل باعث شد جزرومد سه روز پیش به بیشترین مقدار در سال‌های اخیر برسد. نخست این‌که زمین، ماه و خورشید دقیقا روی یک خط قرار گرفتند و این همان عاملی است که باعث شد روز 29 اسفند در شمال اقیانوس اطلس خورشیدگرفتگی اتفاق بیفتد؛ و دوم این‌که ماه در حضیض مداری و کمترین فاصله از زمین قرار داشت و همین باعث افزایش اثر گرانش ماه روی زمین ‌شد. ترکیب این دو عامل بزرگ‌ترین مد دریا را طی سال‌های اخیر به اروپا آورد و متناظر با آن، باعث بیشترین میزان عقب‌نشینی آب از سواحل شرق آمریکا و آسیای مرکزی شد که حدود 6 ساعت با اروپا اختلاف زمانی دارند.

اثر جزرومد در نقاط مختلف زمین متفاوت است و شمال فرانسه و در امتداد کانال انگلیس جزو مناطقی است که سطح جزرومد در آن‌ها بالا است. ابرمهکشند پیشین در روز 10 مارس 1997 / 18 اسفند 1375 اتفاق افتاده بود و ابرمهکشند بعدی در تاریخ 3 مارس 2033 / 11 اسفند 1411 رخ خواهد داد.

 

اخبار علمی - خبرآنلاین