کوزه کنان

[spent †]

اين شهردر قسمت غربي شهرستان شبستر و در بخش موسوم به گونئي مركزي قرار دارد. گونئي به معناي آرانك و در نهايت ارونق مي باشد.ياقوت حمدي در معجم البلدان آورده است كه در كوزه كنان 75000 خانوار زندگي مي كنند .

مسلما اين ارقام قابل توجه و در واقع حكايت از قدمت و اهميت كوزه كنان دارد كلاويخو در سفرنامه خود راجع به اين روستا آورده است كه : شب را در كوزه كنان كه سابقا محل بزرگي بوده و فعلا بيشتر قسمتهاي آن ويران است خوابيدم گويند باعث اين ويراني ، امپراطور طغتمش خان بود كه از امير تيمور شكست يافت و از قدرت افتاد . در كوزه كنان بسياري از ارمنيان را ديدم كه در آنجا مسكن داشتند .

از جمله مشاهير اين خطه مي توان از : نقشبندي كوزه كناني ، ملتجي كوزه كنان ، همت كوزه كناني و ملا ابو محمد كوزه كناني حاج مهدي كوزه كناني رجل مشهور قاجار كه خانه اش در تبريز به خانه مشروطيت شناخته شده و تاكنون پابرجاست نام برداهالي شهر معتقدند كه :

همانگونه كه از مرحوم آيت الله نجفي مرعشي روايت شده است بعد از اسلام سه سادات اصيل به آذربايجان قدم نهاده اند كه از آن سه يك نفر در كوزه كنان سكني گزيده است و از اين جهت كوزه كنان را دروازه سيد نيز نام نهاده اند ظاهرا كوزه كنان همانگونه كه ازنامش پيداست مهد سفالگري بوده چرا كه در حفاريهاي مختلف اين روستان ، كوزه هاي بزرگي كه غالبا درحدود 100 ليتر آب در خود جاي مي دهند به ضخامت 7-6 سانتي متر بدست آمده است .

براي مثال(خرابه لر ) كه در قسمت جنوب شرقي روستاي كوزه كنان قرار دارد . ابتدا مسكوني بوده اما مشخص نيست چه حادثه اي رخ داده كه مردم از آن ناحيه كوچ كرده اند . به هرترتيب به هنگام حفاري زمين در اين منطقه و يا به هنگام كشاورزي در اراضي همجوار با خرابه آثار سفالينه زيبا و قابل توجهي بدست آمده است.