بازی آنلاین
آپلود عکس
شرایط اجتهاد از دیدگاه وحید بهبهانی قدس سره
مجتهد و اعلم را از سه راه مى توان شناخت، اوّل: خود انسان یقین كند، مثلا از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را تشخیص دهد. دوم: دو نفر عالم عادل كه مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، مجتهد و اعلم بودن او را تصدیق كنند به شرط آنكه دو نفر عالم عادل دیگر با گفته آنان مخالفت ننمایند. سوم: عدّه اى از اهل علم كه مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا مى شود، مجتهد و اعلم بودن او را تأیید كنند و بنابر اقوى یك نفر ثقه كفایت مى كند.
سوال: آیا انسان می‌تواند در نماز و روزه مقلد دو مرجع باشد، به این معنی كه نمازش را در محل كار شكسته بخواند و روزه‌اش را به فتوای مرجع دیگر بگیرد؟
جواب: با علم به اینكه یكی از دو فتوا صحیح نیست، نمی‌تواند به این دو فتوا عمل كند و باید تقلید از اعلم یا محتمل الاعلمیة نماید و اگر ممكن نیست به فتوای یكی عمل كند.(استفتائات جدید امام خمینی(ره),ج1,س9)
سوال: اگر از مجتهد جامع الشرایطی امری الزامی صادر شود مانند جهاد یا امر دیگری، حال آیا امتثال امر او بر غیر مقلدینش هم واجب است؟
جواب: حكم ولی امر در حق همه نافذ است حتی بر مجتهدین دیگر.(استفتائات جدید امام خمینی(ره), ج1,س46)
سوال: آیا زن می‌تواند به مقام اجتهاد برسد؟
جواب: امكان رسیدن به رتبه‌ی اجتهاد برای زن هم هست ولی نمی‌تواند مرجع تقلید برای دیگران باشد.(استفتائات جدید امام خمینی(ره), ج1,س54)
سوال: شخص وصی، در مورد وصیت به انجام واجبات مالی و بدنی میت، باید به نظر مرجع تقلید خود عمل کند یا نظر مرجع تقلید متوفی؟
نظر اکثر مراجع تقلید در این‌باره بر آن است که وصى باید طبق نظر مرجع تقلید خودش عمل کند، اما برخی از فقها می‌گویند عمل وصی باید بر طبق نظر مرجع تقلید شخص وصیت کننده باشد.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
وصى باید طبق نظر مرجع تقلید خودش عمل کند.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
باید به تکلیف خود عمل کند، یعنی دستورات را مطابق حکم مرجع تقلید خود به جا آورد.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
وصی باید طبق تقلید موصی عمل کند مگر در مواردی که عین واقع و آثار آن مورد نظر باشد مانند این که مورد اختلاف از ارکان (مثل رکوع یا رکعت) باشد، که در این موارد باید رعایت تقلید طرفین را بکنید.
چند استفتاء از آیة الله سیستانی دام ظله:
سوال: آیا همسر باید به تبعیت از شوهر تقلید نماید؟
پاسخ: تبعیت از شوهر در مرجع تقلید لازم نیست.
سوال: مرجع تقلید را چگونه انتخاب کنم؟ آیا حتماً باید مرجع خاصی داشت یا چند تایی هم می شود؟
پاسخ: معذر روز قیامت تنها فتوای اعلم است و اعلم را می توان با شهادت اهل خبره شناخت.
سوال: اگر طبق نظر اهل خبره بر تقلید از یکی از مراجع فوت شده باقی بمانیم در مسائلی که در رساله وجود ندارد از چه کسی استفتاء کنیم؟
پاسخ: در مسائلی که مرجع اعلم میت فتوا ندارد یا فتوای وی معلوم نیست به مرجع زنده ای که اعلم احیا است رجوع می شود.
سوال: با تحقیقاتی که انجام داده ام ولی هنوز نتوانسته ام مرجع اعلم را تشخیص دهم لطفا مرا راهنمائی بفرمائید؟
پاسخ: می توانید در مسائل اختلافی بین فتاوای مراجعی که یقینا اعلم یکی از آنها است احتیاط کنید و با فرض عدم امکان تشخیص اعلم می توانید از یکی از آنها تقلید کنید البته در مواردی که در خصوص مسئله علم اجمالی به تکلیف است مثل قصر و تمام در سفرهائی که وظیفه تان را نمی دانید، احتیاط واجب جمع است.
چند استفتاء از مقام معظم رهبری دام ظله:
سوال: بنده سال‌ها پیش از طریق سوال از یک فرد عادل مرجع تقلیدى را انتخاب كردم ولى با توجه به اینکه باید از دو نفر مجتهدشناس مى‌پرسیدم، وظیفه‌ام در این وضعیت چیست و حكم اعمال انجام گرفته چیست؟
جواب: اگر از مجتهدى تقلید کرده‌اید که دو نفر مجتهدشناس نیز همان را معرفى مى‌کنند و یا فتواى او موافق با فتواى مجتهدى است که دو نفر مجتهدشناس معرفى کرده‌اند، صحیح است و اگر فتواى او مخالف فتواى مجتهدى است که وظیفه فعلى شما تقلید از اوست، باید قضا شود.
سوال: مرجع تقلید من نماز دانشجو را شكسته و روزه را براى او در سفر منتفى مى‌داند اینجانب در این مسأله به مرجع تقلید دیگرى رجوع كردم حال متوجه شدم اشتباه كرده و پشیمان شده‌ام. با توجه به اینكه من مرتب در رفت و آمد هستم و روزه گرفتن برایم بسیار مشكل مى‌باشد، آیا مى‌توانم دوباره به نظر مرجع اول برگشته و نماز را شكسته بخوانم و روزه نگیرم؟
جواب: اشكال ندارد به شرط آنكه عدول مكرر به صورت بازیچه در نیاید.
سوال: اینجانب مقلّد حضرت امام خمینى (ره) مى‌باشم آیا مى‌توانم در صورت لزوم بعضى مسائل جدید به مراجع دیگر مراجع نموده و در حالى كه به تقلید خود از حضرت امام (ره) باقى بمانم؟
جواب: عدول از مجتهد متوفّى به مجتهد زنده بلا مانع است.
سوال: در مسائلى كه حضرتعالى بنا بر احتیاط واجب حكم مى‌فرمایید تكلیف مقلد چیست و اگر مقلد در صورت تمایل بتواند از مرجع تقلیدى كه در آن زمینه حكم صریح داده تقلید كند آیا اجازه دارد و در صورت جواز آیا مرجع مورد نظر حتماً باید اعلم بعد از مرجع تقلید مكلف باشد و اگر این گونه است چگونه باید آن مرجع را تعیین كرد؟
جواب: رجوع به مجتهدى که در آن مسأله احتیاط ننموده است، مانع ندارد و بنابر احتیاط، ترتیب الأعلم‌فالأعلم باید رعایت شود و تعیین آن وظیفه مکلّف است.
مجتهد و اعلم را از سه راه مى توان شناخت، اوّل: خود انسان یقین كند، مثلا از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را تشخیص دهد. دوم: دو نفر عالم عادل كه مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، مجتهد و اعلم بودن او را تصدیق كنند به شرط آنكه دو نفر عالم عادل دیگر با گفته آنان مخالفت ننمایند. سوم: عدّه اى از اهل علم كه مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا مى شود، مجتهد و اعلم بودن او را تأیید كنند و بنابر اقوى یك نفر ثقه كفایت مى كند.
سوال: آیا انسان می‌تواند در نماز و روزه مقلد دو مرجع باشد، به این معنی كه نمازش را در محل كار شكسته بخواند و روزه‌اش را به فتوای مرجع دیگر بگیرد؟
جواب: با علم به اینكه یكی از دو فتوا صحیح نیست، نمی‌تواند به این دو فتوا عمل كند و باید تقلید از اعلم یا محتمل الاعلمیة نماید و اگر ممكن نیست به فتوای یكی عمل كند.(استفتائات جدید امام خمینی(ره),ج1,س9)
سوال: اگر از مجتهد جامع الشرایطی امری الزامی صادر شود مانند جهاد یا امر دیگری، حال آیا امتثال امر او بر غیر مقلدینش هم واجب است؟
جواب: حكم ولی امر در حق همه نافذ است حتی بر مجتهدین دیگر.(استفتائات جدید امام خمینی(ره), ج1,س46)
سوال: آیا زن می‌تواند به مقام اجتهاد برسد؟
جواب: امكان رسیدن به رتبه‌ی اجتهاد برای زن هم هست ولی نمی‌تواند مرجع تقلید برای دیگران باشد.(استفتائات جدید امام خمینی(ره), ج1,س54)
سوال: شخص وصی، در مورد وصیت به انجام واجبات مالی و بدنی میت، باید به نظر مرجع تقلید خود عمل کند یا نظر مرجع تقلید متوفی؟
نظر اکثر مراجع تقلید در این‌باره بر آن است که وصى باید طبق نظر مرجع تقلید خودش عمل کند، اما برخی از فقها می‌گویند عمل وصی باید بر طبق نظر مرجع تقلید شخص وصیت کننده باشد.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
وصى باید طبق نظر مرجع تقلید خودش عمل کند.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
باید به تکلیف خود عمل کند، یعنی دستورات را مطابق حکم مرجع تقلید خود به جا آورد.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
وصی باید طبق تقلید موصی عمل کند مگر در مواردی که عین واقع و آثار آن مورد نظر باشد مانند این که مورد اختلاف از ارکان (مثل رکوع یا رکعت) باشد، که در این موارد باید رعایت تقلید طرفین را بکنید.
چند استفتاء از آیة الله سیستانی دام ظله:
سوال: آیا همسر باید به تبعیت از شوهر تقلید نماید؟
پاسخ: تبعیت از شوهر در مرجع تقلید لازم نیست.
سوال: مرجع تقلید را چگونه انتخاب کنم؟ آیا حتماً باید مرجع خاصی داشت یا چند تایی هم می شود؟
پاسخ: معذر روز قیامت تنها فتوای اعلم است و اعلم را می توان با شهادت اهل خبره شناخت.
سوال: اگر طبق نظر اهل خبره بر تقلید از یکی از مراجع فوت شده باقی بمانیم در مسائلی که در رساله وجود ندارد از چه کسی استفتاء کنیم؟
پاسخ: در مسائلی که مرجع اعلم میت فتوا ندارد یا فتوای وی معلوم نیست به مرجع زنده ای که اعلم احیا است رجوع می شود.
سوال: با تحقیقاتی که انجام داده ام ولی هنوز نتوانسته ام مرجع اعلم را تشخیص دهم لطفا مرا راهنمائی بفرمائید؟
پاسخ: می توانید در مسائل اختلافی بین فتاوای مراجعی که یقینا اعلم یکی از آنها است احتیاط کنید و با فرض عدم امکان تشخیص اعلم می توانید از یکی از آنها تقلید کنید البته در مواردی که در خصوص مسئله علم اجمالی به تکلیف است مثل قصر و تمام در سفرهائی که وظیفه تان را نمی دانید، احتیاط واجب جمع است.
چند استفتاء از مقام معظم رهبری دام ظله:
سوال: بنده سال‌ها پیش از طریق سوال از یک فرد عادل مرجع تقلیدى را انتخاب كردم ولى با توجه به اینکه باید از دو نفر مجتهدشناس مى‌پرسیدم، وظیفه‌ام در این وضعیت چیست و حكم اعمال انجام گرفته چیست؟
جواب: اگر از مجتهدى تقلید کرده‌اید که دو نفر مجتهدشناس نیز همان را معرفى مى‌کنند و یا فتواى او موافق با فتواى مجتهدى است که دو نفر مجتهدشناس معرفى کرده‌اند، صحیح است و اگر فتواى او مخالف فتواى مجتهدى است که وظیفه فعلى شما تقلید از اوست، باید قضا شود.
سوال: مرجع تقلید من نماز دانشجو را شكسته و روزه را براى او در سفر منتفى مى‌داند اینجانب در این مسأله به مرجع تقلید دیگرى رجوع كردم حال متوجه شدم اشتباه كرده و پشیمان شده‌ام. با توجه به اینكه من مرتب در رفت و آمد هستم و روزه گرفتن برایم بسیار مشكل مى‌باشد، آیا مى‌توانم دوباره به نظر مرجع اول برگشته و نماز را شكسته بخوانم و روزه نگیرم؟
جواب: اشكال ندارد به شرط آنكه عدول مكرر به صورت بازیچه در نیاید.
سوال: اینجانب مقلّد حضرت امام خمینى (ره) مى‌باشم آیا مى‌توانم در صورت لزوم بعضى مسائل جدید به مراجع دیگر مراجع نموده و در حالى كه به تقلید خود از حضرت امام (ره) باقى بمانم؟
جواب: عدول از مجتهد متوفّى به مجتهد زنده بلا مانع است.
سوال: در مسائلى كه حضرتعالى بنا بر احتیاط واجب حكم مى‌فرمایید تكلیف مقلد چیست و اگر مقلد در صورت تمایل بتواند از مرجع تقلیدى كه در آن زمینه حكم صریح داده تقلید كند آیا اجازه دارد و در صورت جواز آیا مرجع مورد نظر حتماً باید اعلم بعد از مرجع تقلید مكلف باشد و اگر این گونه است چگونه باید آن مرجع را تعیین كرد؟
جواب: رجوع به مجتهدى که در آن مسأله احتیاط ننموده است، مانع ندارد و بنابر احتیاط، ترتیب الأعلم‌فالأعلم باید رعایت شود و تعیین آن وظیفه مکلّف است.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
