دیدگاه حضرت امام درخصوص نحوه رفتارواحترام به حقوق زنان

[# αпGεʟ]

درمطالب زیربه نقش زنان درجامعه اسلامی، دخالت درسیاست،نحوه رفتارامام درخانه باهمسرشان وحضورفعال زنان درجامعه ازدیدگاه امام پرداخته می شود تا اشاره كوتاهی به دیدگاه ایشان درمورد احترام به حقوق زنان داشته باشیم.

---

نقش زن درجامعه اسلامی: حضرت امام(ره) بارهنمودهاوسخنان سازنده خودزنان رابرای دستیابی به آینده ای بهتر و رهایی ازدامی كه رژیم پهلوی برای آنان گسترده بودآماده كردند وآنان را به صف مبارزه كشاندند.

امام درسخنرانی روز18 آبان 1357درپاریس، با رد تبلیغات سوءمخالفان نهضت،موضع خویش را درقبال نقش زنان دراجتماع چنین بیان كردند:

«این حرف های اشتباه واین چیزهایی كه درخارج درست كرده اند،اینهاهمه به خاطرآن است كه خدای ناخواسته یك وقتی بعضی ازجوانان ماهم به اشتباه بیفتندكه مبادایك چنین چیزی باشدومبادایك وقت اسلام بیاید ودرخانه را به روی زنان ببندد و قفل كند تادیگرازخانه بیرون نیایند». (1)

ایشان همچنین درمصاحبه باروزنامه نیوزآمستردام در18 آبان 1357، موضع خویش رادرقبال نقش زنان در اجتماع اعلام كردندوزنان را به آینده ای روشن امیدوار نمودندوبااین تدبیر،توانستند،همچنان زنان رادرصحنه نهضت نگه دارند. متن مصاحبه چنین است:

«درنظام اسلامی،زن به عنوان یك انسان می تواندمشاركت فعال بامردان دربنای جامعه اسلامی داشته باشد؛ولی نه به صورت یك شیء،نه اوحق خودرابه چنین حدی تنزل دهدونه مردان حق دارند كه به اوچنین بیندیشند.»(2)

امام درباره فعالیت های اجتماعی زنان درآینده فرمودند:

«زنان درجامعه اسلامی آزادندوازرفتن آنان به دانشگاه و ادارات به هیچ وجه جلوگیری نمی شود.... اسلام است زنان راگرفته ودرقبال مردان نگه داشته است؛ البته دراسلام بعضی ازاحكام خاص مرد وبعضی خاص ومناسب با زن است؛ نه اینكه اسلام نسبت به زن ومردفرق گذاشته باشد. زن ومرد هم آزادند كه دانشگاه بروند... تمام معاملات آنها به اختیارخودشان است ومی توانند بسیاری ازشغل هاراآزادانه انتخاب كنند.»(3)

شورای نگهبان نماینده ای خدمت امام فرستاد كه مامی خواهیم زنها را از رفتن به مجلس منع كنیم،امام فرمودند كه این كاررانكنید زنهاباید به مجلس بروند وازنظرشرع هم هیچ اشكالی ندارد

دخالت زنان درسیاست : حجت الاسلام سیدحمید روحانی درمجله شاهدبانوان شماره 168، درمورد نظرحضرت امام درخصوص وظیفه زنان درسیاست می گویند:

« درجریان انتخابات مجلس اول تلاش های فراوانی انجام گرفت كه زنها ازشركت درانتخابات محروم بشوند. امامقاومت وپافشاری امام این توطئه راباشكست مواجه ساخت. درجریان انتخابات عده معدودی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نامه ای خدمت امام نوشتند وامضاكردند وتقاضا كردند كه زنهارا ازانتخابات ورفتن به مجلس نهی ومنع كنند كه امام پاسخ این نامه رادریك سخنرانی دادند وفرمودند « دخالت درسیاست نه تنهاوظیفه همه هست ،وظیفه زنها هم هست ،زنهاهم باید درصحنه باشند.»

شورای نگهبان نماینده ای خدمت امام فرستاد كه مامی خواهیم زنها را از رفتن به مجلس منع كنیم،امام فرمودند كه این كاررانكنید زنهاباید به مجلس بروند وازنظرشرع هم هیچ اشكالی ندارد.

بعدآن نماینده شورای نگهبان وقتی بلندشد ازاتاق برود بیرون ،امام اوراصداكردوفرمودند كه به شورای محترم نگهبان ازقول من بگوئید كه مبادا زنهار ا از دخالت درمسائل انتخابات منع كنند،اگراین كارراكردندمن موضع می گیرم وبرخوردمی كنم.))(4)

پس ازپیروزی نهضت،امام برخلاف تمام تبلیغات سوئی كه انجام شده بود،ازمشاركت زنان درسیاست استقبال كردندوبارهنمودهای خویش زمینه رابرای آن فراهم آوردندودراولین قدم،زنان رابه شركت درانتخابات 12 فروردین دعوت كردند.

امام درپیامی دراین باره فرمودند:

« ... آنچه لازم است تذكردهم،شركت زنان مبارزوشجاع سراسرایران دررفراندوم است ؛زنانی كه دركنار مردان ،بلكه جلوترازآنان ،درپیروزی انقلاب اسلامی نقش اساسی داشته اند،توجه داشته باشندكه باشركت فعالانه خود،پیروزی ملت ایران راهرچه بیشترتضمین كنند.شركت دراین امربرای مرد وزن ازوظایف ملی واسلامی است... »(5)

رفتارامام با همسرشان : خانم فریده مصطفوی دومین دخترحضرت امام درمورد نحوه رفتارامام درطول زندگی با همسرشان می گویند:

« برخورد حضرت امام باهمسرشان درعین صمیمت ومحبت، بسیارمحترمانه بود.درتمام مسائل شخصی وخانوادگی،نظرخانم محترم بودوهیچ گونه دخالتی درامورداخلی منزل نداشتند.البته خانم هم خیلی مقید بودند كه هیچ كاری برخلاف میل ورضای آقاانجام ندهندوقدمی برندارند.

همان اوایل ازدواج به خانم فرموده بودند: « من ازتو می خواهم كه واجباتت راانجام دهی وسعی كنی كه محرمات را انجام ندهی،ولی درمورد عرفیات مسئله ای نیست وآزادهستی.»

پس ازپیروزی نهضت،امام برخلاف تمام تبلیغات سوئی كه انجام شده بود،ازمشاركت زنان درسیاست استقبال كردندوبارهنمودهای خویش زمینه رابرای آن فراهم آوردندودراولین قدم،زنان رابه شركت درانتخابات 12 فروردین دعوت كردند

حضرت امام درزندگی هیچ گونه سختگیری نمی كردند وخانم دررفت وآمدهاولباس پوشیدن آزادبودندوفقط مقیدبودند كه معصیت نكنند.ایشان آن قدردرخانه نسبت به خانم محبت واحترام قائل بودند كه مافرزندان هم تحت تاثیرتقید ایشان قرارگرفته بودیم.ماازاول كه چشم بازكردیم ، می دیدیم كه ایشان تازمانی كه خانم سرسفره حاضرنشده ودست درازنكرده بودند،غیرممكن بودسرسفره بیایندومشغول غذاخوردن شوند. وخواه ناخواه مانیزصبرمی كردیم تامادرمان بیاید ومشغول غذاخوردن بشوند،بعد مامشغول می شدیم».

ایشان درادامه روایت می كندكه :

«هیچ وقت ما ندیدیم ایشان به خانم بگویند: « فلان كاررابرای من انجام بده» ویا حتی« یك چای برای من بریز» همیشه مایاكارگرمنزل را خطاب می كردند،یااگریك وقت هیچ كسی نبود،صدامی زدند:

« خانم ! بگوییدیك چای برای من بیاورند.»

000 اگرروزی خانم غذاراتهیه می كردند،هرچقدرهم كه بد می شد،كسی حق اعتراض نداشت وامام ازآن غذا تعریف می كردند.خانم اگركاری درخانه انجام می دادند،حتی اگراستكانی راجابه جامی كردندومانشسته بودیم امام باناراحتی به مامی گفتند: « شمانشسته اید وخانم كارمی كنند.» (6)

حضور فعال زنان: فاطمه طباطبایی، همسرسیداحمدخمینی درمجله زن روز،شماره 1267،درمورددیدگاه حضرت امام درخصوص نحوه فعالیت زنهادرجامعه روایت می كندكه:
« دراول انقلاب یكی ازاین آقایان كه می شناسید،ولی من نامش رانمی برم،نزدامام آمدندوگفتند: «شماالان خیلی قدرت داریدوهركاری كه می خواهید،می توانیددرایران انجام دهید.بیاییدازاین قدرتتان استفاده كنیدو دستوردهید تمام خانمهاازادارات به خانه هایشان برگردندوكارنكنند.» البته این یكی ازخواسته های ایشان بودیادم كه این مسئله به نحوی به من مربوط می شد كه امام آن رابامن مطرح كردند. گفتند: « الان فلان آقااینجابودوچنین خواسته ای درموردشمازنان داشت » من خندیدم وگفتم « این آقاباآن وجهه آمده بودتااین خواسته راطرح كند.» گفتند : بله، ولی واقعاً چطوراینهامتوجه نیستند؟مگرازنظراداره مملكت امكان داردكه فردا بگویندهمه زنهادرخانه بنشینند؟برخی وزارتخانه ها نصف پرسنلشان زن است.اینهاچون توجه به مسائل ندارند،یك مرتبه حكم می كنند.»