«بورخس»، خالق «پرتقال کوکی

[♥♥ONLY-DADDy♥♥]

دوم شهریور صدوچهاردهمین سالروز تولد «خورخه لوییس بورخس»، نویسنده‌ مشهور آرژانتینی و خالق آثاری چون «پرتقال کوکی» بود.

---

بورخس با نام کامل «خورخه فرانسیسکو ایسیدورو لوییس بورخس آسه‌ودو» از مادری اوروگوئه‌یی و پدری اسپانیایی‌ - پرتغالی در سال 1899 به‌دنیا آمد. در خانواده‌ی او به دو زبان انگلیسی و اسپانیولی صحبت می‌شد و بورخس از همان دوران کودکی دوزبانه بود.
او در 12 سالگی آثار شکسپیر را به انگلیسی می‌خواند. پس از آن‌که در سال 1914 به‌همراه خانواده برای زندگی به ژنو رفتند، ابتدا زبان فرانسوی را آموخت و سپس به یادگیری زبان آلمانی پرداخت. بعد از جنگ جهانی اول، او که به همراه خانواده در اسپانیا اقامت کرده بود، به عضویت جنبش ادبی آوانگارد «اولتراییست» درآمد.
اولین شعر بورخس به نام «سرودی برای دریا» به پیروی از سبک «والت ویتمن» در مجله‌ی «یونان» به چاپ رسید. در سال 1921، به همراه خانواده به زادگاهش بازگشت و حرفه‌ی نویسندگی را با انتشار شعرها و مقالاتش در مجلات آغاز کرد. اولین مجموعه‌ی شعر او به نام «عاشق بوینس‌آیرس» در سال 1923 به‌چاپ رسید.
در سال 1923 پس از آن‌که به‌سمت سردبیری روزنامه‌ی «کریتیکا» رسید، بخش‌هایی از نوشته‌هایش را که بعدها با نام «تاریخ جهانی بدنامی» جمع‌آوری شد، به‌چاپ رساند.
اولین مجموعه‌ی داستان‌های کوتاه او نیز در سال 1941 با عنوان «باغ‌ راه‌های منشعب» منتشر شد. این کتاب شامل داستان «جنوب» نیز بود که بورخس بعدها آن را بهترین داستانش دانست.
نخستین‌باری که اثری از بورخس در یک متن انگلیسی معرفی شد، به سال 1948 بازمی‌گردد که «باغ‌راه‌های منشعب» او با ترجمه‌ی «آنتونی بوچر» در مجله‌ «راز ملکه استری»‌ به چاپ رسید.
اگرچه ترجمه‌های انگلیسی متعددی از آثار او در مجلات ادبی به چاپ رسیدند، اما شهرت اولیه‌ بین‌المللی بورخس به اوایل دهه‌ 60 مربوط می‌شود. او در سال 1961، اولین جایزه‌ی ناشران بین‌المللی «پریکس فورمنتور» را مشترکا با «ساموئل بکت»، نمایشنامه‌نویس سرشناس، به‌دست آورد. در حالیکه بکت برای خود شهرتی داشت، اما ناشناخته بودن بورخس، حس کنجکاوی دنیا را برانگیخت، تا جاییکه دولت ایتالیا به او نشان افتخار داد.
بورخس موفقیت‌های زیادی به‌دست آورد که از آن جمله به دریافت نشان افتخار فرانسه در سال 1983، جایزه‌ی «سروانتس» و حتا جایزه‌ی ویژه‌ی «ادگار آلن پو» از سوی انجمن نویسندگان آثار پلیسی آمریکا می‌توان اشاره کرد.

گفته می‌شود علت تأثیرگذار در اعطا نشدن نوبل ادبیات به بورخس این بود که او حکومت‌های دیکتاتوری نظامی در آرژانتین، شیلی و اروگوئه را محکوم نکرد. بورخس نیز به جمع دیگر نویسندگان بزرگ دنیا که موفق به دریافت نوبل ادبیات نشدند پیوست که «فرانس کافکا»، «لئو تولستوی»، «گراهام گرین»، «جیمز جویس»، «ولادیمیر ناباکوف» و «مارسل پروست» از آن جمله‌اند

بورخس در سال 1967 کتاب «موجودات تخیلی» را نوشت و در سال 1975 کتاب «شن» را منتشر کرد تا بیش از پیش به شهرت خود در دنیای انگلیسی‌زبان بیافزاید. اگرچه او هرگز موفق به دریافت نوبل ادبیات نشد، اما همواره لایق آن شناخته می‌شد.

گفته می‌شود علت تأثیرگذار در اعطا نشدن نوبل ادبیات به بورخس این بود که او حکومت‌های دیکتاتوری نظامی در آرژانتین، شیلی و اروگوئه را محکوم نکرد. بورخس نیز به جمع دیگر نویسندگان بزرگ دنیا که موفق به دریافت نوبل ادبیات نشدند پیوست که «فرانس کافکا»، «لئو تولستوی»، «گراهام گرین»، «جیمز جویس»، «ولادیمیر ناباکوف» و «مارسل پروست» از آن جمله‌اند.
خورخه لوییس بورخس در 14 ژوئن 1986 به علت ابتلا به سرطان کبد در ژنو درگذشت.
«جی. ام. کوئتزی» درباره‌ی بورخس گفته است: «او بیش از هر نویسنده‌ی دیگری زبان داستانی را رونق بخشید و مسیری به‌سوی نسل عالی رمان‌نویسان آمریکایی اسپانیایی باز کرد.»
بورخس علاوه بر سرودن شعر، مترجم آثار انگلیسی، فرانسوی و آلمانی به اسپانیولی بود. او همچون نویسندگان هم‌عصرش مانند ناباکوف و جویس، علاقه به‌ وطن را در آثارش نمود داد. بورخس در نویسندگی از کسانی چون: هومر، دانته، سروانتس، شوپنهاور، جویس، کافکا و آلن پو الهام گرفت و خود الهام‌بخش نویسندگانی مانند گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتس، اورهان پاموک و خولیو کورتاسار شد.