بازی آنلاین
آپلود عکس
حمام شاه رکن الدین
حمام شاه رکن الدین دزفول یکی از بناهای تاریخی دوره صفوی می باشد و در مرکز محله ای با همین نام و در میان مجموعه ای فرهنگی – تاریخی شامل مسجد، مدرسه علمیه و بقعه شاهرکن الدین، واقع است. این حمام همچون دیگر حمام های عمومی عهد قدیم شامل سربینه، میان در، گرمخانه ، آتشدان و … می باشد. آب حمام از چاه موجود در بقعه شاهرکن الدین تأمین می گردیده و در حوض هایی که در پشت بام حمام واقع است، ذخیره می شده. سربینه حمام به شکل هشت ضلعی می باشد و شامل ایوان هایی است که در محل رختکن بوده و حوض هشت ضلغی زیبایی در مرکز آن قرار دارد.گرمایش گرمخانه توسط یک آتشدان در زیر زمین جای دارد و به وسیله ی کانال هایی که گرما را هدایت می کند تأمین میشده است.نمای کلیه قسمت های این بنا آجری بوده و در پوشش ها از طاق و گنبدهای رفیع و زیبا استفاده گردیده است.این بنا در سال های اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت گردیده است و در حال حاضر به عنوان کتابخانه عمومی مورد بهره برداری قرار گرفته است و به عنوان یکی از جاذبه های ارزشمند تاریخی شهر دزفول محسوب می شود و به شماره 8379 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه تیزنو
شاید درباره خانه های تاریخی دزفول کمتر شنیده باشید اما در بافت سنتی این شهر خانه ای وجود دارد که تمام ویژگی های معماری بومی دزفول را در دل خود جمع کرده: خانه تیزنو دزفول.خانه تیزنو دزفول یکی از قدیمی ترین خانه‌های شهر دزفول است که البته امروز به عنوان اداره میراث فرهنگی دزفول از آن استفاده می شود اما هنوز می توانید با قدم زدن در گوشه گوشه این خانه تاریخی ، از زیبایی معماری آن لذت ببرید.خانه تیزنو در دزفول که به شماره ۲۵۷۳ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از بزرگترین و زیباترین خانه‌های محله قلعه هم به حساب می آید که شاید بتوان گفت همه ویژگیهای خانه‌های دزفول را در خود جمع کرده.پیکره اصلی خانه تیزنو متعلق به دوره صفویه است که تغییرات عمده‌ای در دوره قاجار و اوایل پهلوی به خود دیده است.خانه تیزنو دزفول ، مثل بیشتر خانه های قدیمی ایرانی هشتی دارد. هشتی فضایی چند ضلعی است که کل خانه را از دید غریبه‌ها مخفی نگه می دارد به طوری که اگر در خانه باز بماند داخل خانه از خیابان قابل دیدن نیست. هشتی یک مزیت دیگر هم داشته و در واقع حکم لابی خانه های امروزی را دارد که وقتی غریبه ای به آن وارد می شود، می تواند تا زمان رسیدن میزبان و آماده شدن او، (درباره خانه های قدیمی، مشخصا حجاب کردن خانم ها) توقف کوتاهی داشته باشد.بعد از هشتی نوبت به حیاط مرکزی خانه تیزنو می رسد که در آن حوض و باغچه و درخت وجود دارد. این حیاط، ایوان هایی در اطراف خود دارد که با بالا رفتن از پله ها باید به آنها برسید. این ایوان ها در واقع جلوی اتاق هایی هستند که درهای شیشه رنگی و ارسی های زیبایشان به ایوان باز می شود. در کنار این ایوانها هم غلام گردش قرار داشته. یعنی مسیری برای تردد خدمتکاران خانه.طاق های خانه تیزنو یکی از دیدنی ترین بخش های آن هستند. چون در قسمت بالای طاق‌ها آجرچینی ها طرح‌های متنوعی ایجاد شده و شیشه‌های رنگی ارسی آن نمای زیبایی به وجود آورده اند.
پل قدیم دزفول
پل قدیم دزفول مهم‌ترین اثر تاریخی شهر دزفول است که دو منطقه شرقی و غربی را به هم وصل می‌کند، در حقیقت یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده که به دستور شاپور اول ساسانی پس از پیروزی بر «والرین» امپراتور روم و با به‌کارگیری اسرای رومی در سال ۲۶۳ میلادی ساخته شده است و هنوز با گذشت نزدیک به ۱۸ قرن از احداث آن و با وجود تغییر و تحولات مختلفی که در طول عمر خود داشته، هنوز به شکل تقریبی اولیه‌اش، به یادگار مانده و زینت بخش و مایه افتخار این گوشه از سرزمین ما شده است. نام شهر دزفول (دژپل) به سبب وجود چنین بنای با شکوهی است. پل قدیم دزفول به دلیل اهمیت ارتباطی خود، در روزگاران گذشته در دوره‌های گوناگون از جمله دیلمی، صفوی، قاجار و پهلوی تعمیر و بازسازی شده است. پل تاریخی دزفول با گذشته سالیان دراز همچنان پابرجاست و به عنوان قدیمی‌ترین پل استوار جهان شناخته می‌شود. این پل به شماره ۸۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و با توجه به قدمت و اثر بخشی آن، می‌تواند یکی از آثاری باشد که در فهرست میراث جهانی نیز به ثبت برسد.
مسجد جامع دزفول
مسجد جامع دزفول بعد از پل قدیم دزفول ، دومین اثر مهم تاریخی شهر دزفول به شمار می رود و از لحاظ معماری و دارابودن شبستان و ستون های سنگی در شمار مساجد اولیه دوره ی اسلامی بوده که در قرن سوم هجری احداث گردیده است. این بنا برگرفته از اصول معماری کاخ ایوان کرخه بوده و شکل گیری کنونی آن (چهار ایوانی) به اواسط دوره صفویه (1050 هجری قمری) بر می گردد . عمده تزئینات کاشی کاری بنا مربوط به دوره ی قاجاریه می باشد که با خط بنایی و نقوش هندسی مزین شده است. این مسجد با شکوه در قرون هفت تا دوازدهم هجری قمری توسعه و مرمت یافته است .دیوارهای مسجد بسیار قطور و دارای ستون سنگی می باشد. پوشش شبستان مسجد گنبدی شکل و آجری است . محراب مسجد در وسط شوادان واقع است و دارای گچبری های زیبایی است . در جبهه شرقی مسقف مسجد غریبخانه واقع شده که در گذشته محل استراحت مسافرین از راه رسیده بوده و در دوران اخیر تبدیل به نمازخانه گردیده است، این قسمت را می توان قدیمی ترین بخش مسجد جامع عنوان نمود. از دیگر قسمت های تاریخی مسجد می توان به شوادان (شبادان) آن اشاره نمود که دارای 25 پله و اتاق های کوچک بدون درب می باشد که در اصطلاح محلی کَت گفته می شود . از شوادان جهت استراحت در تابستان استفاده می شده است. مسجد جامع دزفول به شماره 287 در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آسیاب های آبی دزفول
آنچه امروز به عنوان آسیاب‌های آبی شناخته می‌شود، مجموعه‌ای از سازه‌های آبی است که در گذشته به عنوان آب‌بند و آسیاب استفاده می‌شدند. این مجموعه در ارتباط با جریان دایمی رود دز و همزمان با شکل‌گیری هسته ساسانی شهر در بستر رودخانه ساخته شده و در دوره‌های بعدی توسعه شهر، به فراخور نیاز ساکنین جدید شهر، توسعه یافته‌اند. پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول، مربوط به دوره‌ی ساسانیان است ولی عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود هستند، به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه برمی‌گردد. این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه‌ای، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند. فرم معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده است.
قلعه شاداب
قلعه شاداب یکی از بزرگترین قلعه‌های طبیعی ایران در دل کوه است که ۱۰ کیلومتر طول و ۴ کیلومتر عرض دارد و با بسیاری از بناهای دیگر که نام قلعه به خود دارند، متفاوت است. دیواره این قلعه در دوره چهارم زمین‌شناسی در اثر ریزش یکپارچه و عمودی دیواره‌های بنا و همچنین فرسایش ناشی از طغیان رودخانه به وجود آمده‌اند.
خانه سوزنگر
خانه سوزنگر از بناهای زيبای بافت قدیم دزفول است که در محله قديمی مياندره قرار گرفته است. این خانه در دو طبقه ساخته شده که طبقه اول شامل ايوان، اتاق‌های گوشوار و تراس زيبايی با سقف تير پوش چوبی است كه هر بيننده صاحب ذوقی را به وجد مي آورد و طبقه دوم قسمت ویژه میهمانان بوده و با آجرکاری‌های متنوع تزیین شده است.
حمام کرناسیون
حمام کرناسیون (موزه مردم‌شناسی) به شماره ۸۴۷۷ در ردیف آثار ملى ایران به ثبت رسیده و یکی از بناهای دوره قاجاریه است. این بنای تاریخی پس از بازسازی در سال ۸۵ توسط سازمان نوسازی و میراث فرهنگی به عنوان موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داده و با بازدید از آن می‌توان با انواع مشاغل قدیم دزفول آشنا شد. این حمام در مرکز محله «کرناسیون» در شمالی‌ترین قسمت بافت قدیم قرار گرفته است. حمام کرناسیون با مساحتی حدود ۸۸۰ متر مربع دارای سردری کوچک و زیبا با تزیینات ساده آجرکاری است. بنای حمام به دو قسمت زنانه و مردانه قابل تفکیک بوده که هرکدام از فضاهایی به نام‌های دالان ورودی، سربینه، گرمخانه و... تشکیل شده است.
خانه ی مستوفی شوشتر
خانه‌ی مستوفی شوشتر یکی از بناهای تاریخی دوران قاجار می باشد. که معمار این عمارت، نقشه‌ی اولیه‌ی آن را به صورت بنایی متشکل از دو بخش داخلی و بیرونی ترسیم کرده است. می‌توان از نکات برجسته و جالب این منزل اعیانی به وجود چشم‌اندازی بسیار زیبا و منحصربه‌فرد نسبت به رود شطیط و پل‌بند قدیمی شادروان اشاره کرد که در نوع خود جالب و بهره‌مند از هنر طراحی و معماری ایران کهن است. این پل‌بند از هشتی که توسط هنرمندان آجرکار به شیوه‌ای ستودنی تزئین شده است و همچنین ستون‌هایی زیبا برخوردار است.به نظر می‌رسد معماری این عمارت باشکوه را حاج محمدتقی معمار به عهده داشته و در طراحی و ساخت عناصر تزئینی و موارد مربوط به استحکام و زیبایی بنا، از هنر و سلیقه‌ی خود، به گونه‌ای کاملا استادانه، بهره برده است.وی دو بخش داخلی (اندرونی) و خارجی (بیرونی) را برای این منزل در نظر گرفته است که هرکدام از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. در بخش بیرونی ،شاه‌نشین، هشتی، اتاق‌هایی پیرامون راهروی ورودی، اتاق‌هایی برای پذیرایی، نمایی تزئینی که می‌توان با کمک آن پل‌بند شادروان را به خوبی مشاهده کرد و تعدادی اتاق دیگر تعبیه و ساخته شده‌است. طبق اظهارات کارشناسان معماری، سازندگان هنرمند خانه‌ی مستوفی شوشتر، در ساخت این بنای قدیمی، از تزئینات معماری خوون چینی، کاربندی آجری و ریگ فرش استفاده کرده‌اند که آجرکاری از مهم‌ترین و برجسته‌ترین آنها محسوب می‌شود.از دیگر ویژگیهای معماری خانه‌ی مستوفی شوشتر می‌توان به بادگیرهای جالب که در نزدیکی بخش شمال شرقی قرار گرفته است و همچنین گچبری‌های تزئینی صورت گرفته، در برخی از نقاط عمارت اشاره کرد و آنها را به عنوان نکات بارز و قابل توجه طراحی و ساخت، درنظر گرفت. پله‌هایی که در خانه‌ی مستوفی تعبیه شده‌اند، همگی به صورت مستطیل‌شکل بوده و بخش ورودی نیز در بین قسمت جنوب غربی قرار گرفته است. دالان یا راهرویی نسبتا کم‌عرض، بلافاصله پس از ورودی عمارت احداث شده که انتهای آن به حیاط پیوند خورده است. سازندگان این اثر تاریخی، در دو سمت راهروی ورودی، دو اتاق که از وسعتی کم برخوردار است، تعبیه کرده‌اند. در ضلع شرقی نیز ایوانی وسیع ساخته شده که بخش بالایی آن را به سه بادگیر بزرگ، تجهیز کرده‌اند. از نظر هندسی می‌توان این بادگیرها را به یک بادگیر شکل مستطیل که در مرکز و دو بادگیر دیگر به صورت هشت‌ضلعی که در دو طرف قرار گرفته‌اند، تشبیه کرد. بادگیر مستطیلی از دو دروازه‌ی چشمه در دو طرف برخوردار بوده که انتهای آن، به بخش داخلی ایوان متصل می‌شود. معمار خانه‌ی مستوفی، ارتباطی بین دو بادگیر دیگر با زیرزمین واقع در ایوان ایجاد کرده است. ایوان از پوشش مسطحی برخوردار است که بخش بالای آن، از دو ستون به صورت هشت‌ضلعی، دو نیم‌ستون و سه قوس گهواره تزئین شده است. اطراف آن نیز از فضایی تشکیل شده است که به صورت دو اشکوبه مشاهده می‌شود. حیاط این عمارت که به صورت مستطیل شکل ساخته شده، توسط هنرمندان سازنده‌ی این بنای تاریخی با آجرهایی مربعی شکل پوشانده شده است.حوضی زیبا که در بخش شرقی خانه قرار گرفته، به صورت هشت‌ضلعی ساخته شده که حوضی به شکل دایره‌ای کوچکتر، در مرکز آن تعبیه شده است. جالب است بدانید که سطح این قسمت از حوض را بوسیله‌ی کلاه‌فرنگی زیبایی مستور کرده و از تزئینات رسمی‌بندی(نوعی تزئینات معماری همانند کاربندی می‌باشد) به صورت کاملا استادانه و هنرمندانه استفاده شده است. محمدتقی معمار، نقشه‌ی بخش زیرزمین را که توسط ساکنین به عنوان سردخانه استفاده شده‌است، به صورت مستطیل طراحی کرده و سازندگان این بخش را در ایجاد قوسی کم و استفاده از آجرهای خفته و راسته، ترغیب کرده‌است. در قسمت شمال شرقی خانه‌ی مستوفی که به کوچه‌ای کم‌عرض راه دارد، ساباطی تعبیه شده که طول آن ۱۸ متر است. دیوارهای ساباط نیز با ۲۰ عدد طاق‌نما مزین شده‌است. معماران و باستان‌شناسان معتقدند که مصالح مورد استفاده در ساخت و احداث قسمت‌هایی از این عمارت تاریخی مانند: منزل و ساباط از خشت خام و در مناطق دیگر از آجر با ملات گل و گچ است. اصول معماری به کاررفته در ساخت این اثر ایران کهن، به گونه‌ای است که می‌توان تابستانی و زمستانی بودن آنها را به خوبی مشاهده کرد. در بخش شمال غربی عمارت، صخره‌ای که از ارتفاعی بالغ بر ۹۰ سانتیمتر و عرضی برابر با ۸ متر برخوردار است، قرار گرفته که بخش‌هایی از ساختمان همچون شمال شرقی و جنوب غربی را به یکدیگر متصل کرده است. حضور ۹ عدد ستون آجری دایره‌ای شکل نیز که در طاق‌های آجری بالای هرکدام، باعث پیوند و ارتباط آنها با یکدیگر شده‌است، از دیگر اصول معماری صورت‌گرفته در ساخت و احداث خانه‌ی مستوفی شوشتر محسوب می‌شود.
.jpg)
معماری کلاسیک
حمام شاه رکن الدین دزفول یکی از بناهای تاریخی دوره صفوی می باشد و در مرکز محله ای با همین نام و در میان مجموعه ای فرهنگی – تاریخی شامل مسجد، مدرسه علمیه و بقعه شاهرکن الدین، واقع است. این حمام همچون دیگر حمام های عمومی عهد قدیم شامل سربینه، میان در، گرمخانه ، آتشدان و … می باشد. آب حمام از چاه موجود در بقعه شاهرکن الدین تأمین می گردیده و در حوض هایی که در پشت بام حمام واقع است، ذخیره می شده. سربینه حمام به شکل هشت ضلعی می باشد و شامل ایوان هایی است که در محل رختکن بوده و حوض هشت ضلغی زیبایی در مرکز آن قرار دارد.گرمایش گرمخانه توسط یک آتشدان در زیر زمین جای دارد و به وسیله ی کانال هایی که گرما را هدایت می کند تأمین میشده است.نمای کلیه قسمت های این بنا آجری بوده و در پوشش ها از طاق و گنبدهای رفیع و زیبا استفاده گردیده است.این بنا در سال های اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت گردیده است و در حال حاضر به عنوان کتابخانه عمومی مورد بهره برداری قرار گرفته است و به عنوان یکی از جاذبه های ارزشمند تاریخی شهر دزفول محسوب می شود و به شماره 8379 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه تیزنو
شاید درباره خانه های تاریخی دزفول کمتر شنیده باشید اما در بافت سنتی این شهر خانه ای وجود دارد که تمام ویژگی های معماری بومی دزفول را در دل خود جمع کرده: خانه تیزنو دزفول.خانه تیزنو دزفول یکی از قدیمی ترین خانه‌های شهر دزفول است که البته امروز به عنوان اداره میراث فرهنگی دزفول از آن استفاده می شود اما هنوز می توانید با قدم زدن در گوشه گوشه این خانه تاریخی ، از زیبایی معماری آن لذت ببرید.خانه تیزنو در دزفول که به شماره ۲۵۷۳ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از بزرگترین و زیباترین خانه‌های محله قلعه هم به حساب می آید که شاید بتوان گفت همه ویژگیهای خانه‌های دزفول را در خود جمع کرده.پیکره اصلی خانه تیزنو متعلق به دوره صفویه است که تغییرات عمده‌ای در دوره قاجار و اوایل پهلوی به خود دیده است.خانه تیزنو دزفول ، مثل بیشتر خانه های قدیمی ایرانی هشتی دارد. هشتی فضایی چند ضلعی است که کل خانه را از دید غریبه‌ها مخفی نگه می دارد به طوری که اگر در خانه باز بماند داخل خانه از خیابان قابل دیدن نیست. هشتی یک مزیت دیگر هم داشته و در واقع حکم لابی خانه های امروزی را دارد که وقتی غریبه ای به آن وارد می شود، می تواند تا زمان رسیدن میزبان و آماده شدن او، (درباره خانه های قدیمی، مشخصا حجاب کردن خانم ها) توقف کوتاهی داشته باشد.بعد از هشتی نوبت به حیاط مرکزی خانه تیزنو می رسد که در آن حوض و باغچه و درخت وجود دارد. این حیاط، ایوان هایی در اطراف خود دارد که با بالا رفتن از پله ها باید به آنها برسید. این ایوان ها در واقع جلوی اتاق هایی هستند که درهای شیشه رنگی و ارسی های زیبایشان به ایوان باز می شود. در کنار این ایوانها هم غلام گردش قرار داشته. یعنی مسیری برای تردد خدمتکاران خانه.طاق های خانه تیزنو یکی از دیدنی ترین بخش های آن هستند. چون در قسمت بالای طاق‌ها آجرچینی ها طرح‌های متنوعی ایجاد شده و شیشه‌های رنگی ارسی آن نمای زیبایی به وجود آورده اند.
پل قدیم دزفول
پل قدیم دزفول مهم‌ترین اثر تاریخی شهر دزفول است که دو منطقه شرقی و غربی را به هم وصل می‌کند، در حقیقت یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده که به دستور شاپور اول ساسانی پس از پیروزی بر «والرین» امپراتور روم و با به‌کارگیری اسرای رومی در سال ۲۶۳ میلادی ساخته شده است و هنوز با گذشت نزدیک به ۱۸ قرن از احداث آن و با وجود تغییر و تحولات مختلفی که در طول عمر خود داشته، هنوز به شکل تقریبی اولیه‌اش، به یادگار مانده و زینت بخش و مایه افتخار این گوشه از سرزمین ما شده است. نام شهر دزفول (دژپل) به سبب وجود چنین بنای با شکوهی است. پل قدیم دزفول به دلیل اهمیت ارتباطی خود، در روزگاران گذشته در دوره‌های گوناگون از جمله دیلمی، صفوی، قاجار و پهلوی تعمیر و بازسازی شده است. پل تاریخی دزفول با گذشته سالیان دراز همچنان پابرجاست و به عنوان قدیمی‌ترین پل استوار جهان شناخته می‌شود. این پل به شماره ۸۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و با توجه به قدمت و اثر بخشی آن، می‌تواند یکی از آثاری باشد که در فهرست میراث جهانی نیز به ثبت برسد.
مسجد جامع دزفول
مسجد جامع دزفول بعد از پل قدیم دزفول ، دومین اثر مهم تاریخی شهر دزفول به شمار می رود و از لحاظ معماری و دارابودن شبستان و ستون های سنگی در شمار مساجد اولیه دوره ی اسلامی بوده که در قرن سوم هجری احداث گردیده است. این بنا برگرفته از اصول معماری کاخ ایوان کرخه بوده و شکل گیری کنونی آن (چهار ایوانی) به اواسط دوره صفویه (1050 هجری قمری) بر می گردد . عمده تزئینات کاشی کاری بنا مربوط به دوره ی قاجاریه می باشد که با خط بنایی و نقوش هندسی مزین شده است. این مسجد با شکوه در قرون هفت تا دوازدهم هجری قمری توسعه و مرمت یافته است .دیوارهای مسجد بسیار قطور و دارای ستون سنگی می باشد. پوشش شبستان مسجد گنبدی شکل و آجری است . محراب مسجد در وسط شوادان واقع است و دارای گچبری های زیبایی است . در جبهه شرقی مسقف مسجد غریبخانه واقع شده که در گذشته محل استراحت مسافرین از راه رسیده بوده و در دوران اخیر تبدیل به نمازخانه گردیده است، این قسمت را می توان قدیمی ترین بخش مسجد جامع عنوان نمود. از دیگر قسمت های تاریخی مسجد می توان به شوادان (شبادان) آن اشاره نمود که دارای 25 پله و اتاق های کوچک بدون درب می باشد که در اصطلاح محلی کَت گفته می شود . از شوادان جهت استراحت در تابستان استفاده می شده است. مسجد جامع دزفول به شماره 287 در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آسیاب های آبی دزفول
آنچه امروز به عنوان آسیاب‌های آبی شناخته می‌شود، مجموعه‌ای از سازه‌های آبی است که در گذشته به عنوان آب‌بند و آسیاب استفاده می‌شدند. این مجموعه در ارتباط با جریان دایمی رود دز و همزمان با شکل‌گیری هسته ساسانی شهر در بستر رودخانه ساخته شده و در دوره‌های بعدی توسعه شهر، به فراخور نیاز ساکنین جدید شهر، توسعه یافته‌اند. پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول، مربوط به دوره‌ی ساسانیان است ولی عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود هستند، به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه برمی‌گردد. این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه‌ای، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند. فرم معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده است.
قلعه شاداب
قلعه شاداب یکی از بزرگترین قلعه‌های طبیعی ایران در دل کوه است که ۱۰ کیلومتر طول و ۴ کیلومتر عرض دارد و با بسیاری از بناهای دیگر که نام قلعه به خود دارند، متفاوت است. دیواره این قلعه در دوره چهارم زمین‌شناسی در اثر ریزش یکپارچه و عمودی دیواره‌های بنا و همچنین فرسایش ناشی از طغیان رودخانه به وجود آمده‌اند.
خانه سوزنگر
خانه سوزنگر از بناهای زيبای بافت قدیم دزفول است که در محله قديمی مياندره قرار گرفته است. این خانه در دو طبقه ساخته شده که طبقه اول شامل ايوان، اتاق‌های گوشوار و تراس زيبايی با سقف تير پوش چوبی است كه هر بيننده صاحب ذوقی را به وجد مي آورد و طبقه دوم قسمت ویژه میهمانان بوده و با آجرکاری‌های متنوع تزیین شده است.
حمام کرناسیون
حمام کرناسیون (موزه مردم‌شناسی) به شماره ۸۴۷۷ در ردیف آثار ملى ایران به ثبت رسیده و یکی از بناهای دوره قاجاریه است. این بنای تاریخی پس از بازسازی در سال ۸۵ توسط سازمان نوسازی و میراث فرهنگی به عنوان موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داده و با بازدید از آن می‌توان با انواع مشاغل قدیم دزفول آشنا شد. این حمام در مرکز محله «کرناسیون» در شمالی‌ترین قسمت بافت قدیم قرار گرفته است. حمام کرناسیون با مساحتی حدود ۸۸۰ متر مربع دارای سردری کوچک و زیبا با تزیینات ساده آجرکاری است. بنای حمام به دو قسمت زنانه و مردانه قابل تفکیک بوده که هرکدام از فضاهایی به نام‌های دالان ورودی، سربینه، گرمخانه و... تشکیل شده است.
خانه ی مستوفی شوشتر
خانه‌ی مستوفی شوشتر یکی از بناهای تاریخی دوران قاجار می باشد. که معمار این عمارت، نقشه‌ی اولیه‌ی آن را به صورت بنایی متشکل از دو بخش داخلی و بیرونی ترسیم کرده است. می‌توان از نکات برجسته و جالب این منزل اعیانی به وجود چشم‌اندازی بسیار زیبا و منحصربه‌فرد نسبت به رود شطیط و پل‌بند قدیمی شادروان اشاره کرد که در نوع خود جالب و بهره‌مند از هنر طراحی و معماری ایران کهن است. این پل‌بند از هشتی که توسط هنرمندان آجرکار به شیوه‌ای ستودنی تزئین شده است و همچنین ستون‌هایی زیبا برخوردار است.به نظر می‌رسد معماری این عمارت باشکوه را حاج محمدتقی معمار به عهده داشته و در طراحی و ساخت عناصر تزئینی و موارد مربوط به استحکام و زیبایی بنا، از هنر و سلیقه‌ی خود، به گونه‌ای کاملا استادانه، بهره برده است.وی دو بخش داخلی (اندرونی) و خارجی (بیرونی) را برای این منزل در نظر گرفته است که هرکدام از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. در بخش بیرونی ،شاه‌نشین، هشتی، اتاق‌هایی پیرامون راهروی ورودی، اتاق‌هایی برای پذیرایی، نمایی تزئینی که می‌توان با کمک آن پل‌بند شادروان را به خوبی مشاهده کرد و تعدادی اتاق دیگر تعبیه و ساخته شده‌است. طبق اظهارات کارشناسان معماری، سازندگان هنرمند خانه‌ی مستوفی شوشتر، در ساخت این بنای قدیمی، از تزئینات معماری خوون چینی، کاربندی آجری و ریگ فرش استفاده کرده‌اند که آجرکاری از مهم‌ترین و برجسته‌ترین آنها محسوب می‌شود.از دیگر ویژگیهای معماری خانه‌ی مستوفی شوشتر می‌توان به بادگیرهای جالب که در نزدیکی بخش شمال شرقی قرار گرفته است و همچنین گچبری‌های تزئینی صورت گرفته، در برخی از نقاط عمارت اشاره کرد و آنها را به عنوان نکات بارز و قابل توجه طراحی و ساخت، درنظر گرفت. پله‌هایی که در خانه‌ی مستوفی تعبیه شده‌اند، همگی به صورت مستطیل‌شکل بوده و بخش ورودی نیز در بین قسمت جنوب غربی قرار گرفته است. دالان یا راهرویی نسبتا کم‌عرض، بلافاصله پس از ورودی عمارت احداث شده که انتهای آن به حیاط پیوند خورده است. سازندگان این اثر تاریخی، در دو سمت راهروی ورودی، دو اتاق که از وسعتی کم برخوردار است، تعبیه کرده‌اند. در ضلع شرقی نیز ایوانی وسیع ساخته شده که بخش بالایی آن را به سه بادگیر بزرگ، تجهیز کرده‌اند. از نظر هندسی می‌توان این بادگیرها را به یک بادگیر شکل مستطیل که در مرکز و دو بادگیر دیگر به صورت هشت‌ضلعی که در دو طرف قرار گرفته‌اند، تشبیه کرد. بادگیر مستطیلی از دو دروازه‌ی چشمه در دو طرف برخوردار بوده که انتهای آن، به بخش داخلی ایوان متصل می‌شود. معمار خانه‌ی مستوفی، ارتباطی بین دو بادگیر دیگر با زیرزمین واقع در ایوان ایجاد کرده است. ایوان از پوشش مسطحی برخوردار است که بخش بالای آن، از دو ستون به صورت هشت‌ضلعی، دو نیم‌ستون و سه قوس گهواره تزئین شده است. اطراف آن نیز از فضایی تشکیل شده است که به صورت دو اشکوبه مشاهده می‌شود. حیاط این عمارت که به صورت مستطیل شکل ساخته شده، توسط هنرمندان سازنده‌ی این بنای تاریخی با آجرهایی مربعی شکل پوشانده شده است.حوضی زیبا که در بخش شرقی خانه قرار گرفته، به صورت هشت‌ضلعی ساخته شده که حوضی به شکل دایره‌ای کوچکتر، در مرکز آن تعبیه شده است. جالب است بدانید که سطح این قسمت از حوض را بوسیله‌ی کلاه‌فرنگی زیبایی مستور کرده و از تزئینات رسمی‌بندی(نوعی تزئینات معماری همانند کاربندی می‌باشد) به صورت کاملا استادانه و هنرمندانه استفاده شده است. محمدتقی معمار، نقشه‌ی بخش زیرزمین را که توسط ساکنین به عنوان سردخانه استفاده شده‌است، به صورت مستطیل طراحی کرده و سازندگان این بخش را در ایجاد قوسی کم و استفاده از آجرهای خفته و راسته، ترغیب کرده‌است. در قسمت شمال شرقی خانه‌ی مستوفی که به کوچه‌ای کم‌عرض راه دارد، ساباطی تعبیه شده که طول آن ۱۸ متر است. دیوارهای ساباط نیز با ۲۰ عدد طاق‌نما مزین شده‌است. معماران و باستان‌شناسان معتقدند که مصالح مورد استفاده در ساخت و احداث قسمت‌هایی از این عمارت تاریخی مانند: منزل و ساباط از خشت خام و در مناطق دیگر از آجر با ملات گل و گچ است. اصول معماری به کاررفته در ساخت این اثر ایران کهن، به گونه‌ای است که می‌توان تابستانی و زمستانی بودن آنها را به خوبی مشاهده کرد. در بخش شمال غربی عمارت، صخره‌ای که از ارتفاعی بالغ بر ۹۰ سانتیمتر و عرضی برابر با ۸ متر برخوردار است، قرار گرفته که بخش‌هایی از ساختمان همچون شمال شرقی و جنوب غربی را به یکدیگر متصل کرده است. حضور ۹ عدد ستون آجری دایره‌ای شکل نیز که در طاق‌های آجری بالای هرکدام، باعث پیوند و ارتباط آنها با یکدیگر شده‌است، از دیگر اصول معماری صورت‌گرفته در ساخت و احداث خانه‌ی مستوفی شوشتر محسوب می‌شود.
معماری کلاسیک
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
