چرا امتحان نهایی نباید در کنکور تاثیر داشته باشد؟

[☪爪尺.山丨几几乇尺☪]

چرا امتحان نهایی نباید در کنکور تاثیر داشته باشد؟

همانطور که مستحضرید «سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان دوره متوسطه)» در جلسه ۸۴۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی طرح و تصویب و توسط رئیس‌جمهور اجرایی شده است. طرح جدید کنکور دارای ایرادات جدی بوده و در صورت عدم لغو یا تصحیح، اثرات بسیار زیانباری بر آموزش کشور خواهد داشت.
در ادامه برخی از چالش‌های پیش روی تأثیر قطعی معیار سابقه تحصیلی در کنکور ذکر شده است:

۱. پایین بودن قدرت تفکیک امتحانات نهایی:
با توجه به بالا بودن تعداد معدل ۲۰، معیار سابقه تحصیلی مبتنی بر آزمون نهایی در یک سال معیار خوبی برای رشته‌های پرطرفدار محسوب نمی‌شود. معیار سابقه تحصیلی درصورتیکه بر اساس سه دوره آزمون نهایی باشد، معیار معتبرتری محسوب می‌شود؛ یعنی در نهایت این نتایج کنکور است که می‌تواند میان دانش‌آموزان تراز اول کشور تفکیک ایجاد کند و دخالت دادن معدل درنتایج آزمون سراسری فقط مخل تأثیرگذاری شفاف و عادلانه نتیجه کنکور در رتبه‌بندی داوطلبان است.
درحالیکه طبق این مصوبه قرار است معدل امتحانات نهایی صرفاً پایه دوازدهم ۶۰ درصد نمره کل داوطلب را تشکیل دهد و آزمون اختصاصی که از سه پایه مقطع متوسطه دوم برگزار می‌شود تنها ۴۰ درصد سهم خواهد داشت. همچنین دروس عمومی پایه دهم و یازدهم نیز مورد پرسش قرار نخواهند گرفت.
وجود دانش‌آموزان با معدل‌های پایین که کنکور را فرصت جبران برای خود می‌بینند
باید توجه داشت که نتایج آزمون سراسری در رتبه‌های زیر ۳۰۰۰ تفاوت‌های بسیار ظریفی با هم دارد که در صورت تأثیر قطعی معدل نهایی، در عمل آنچه میان این چندهزار نفر داوطلب برتر تفاوت ایجاد می‌کند همین معدل است. همین نکته‌ حساس و فنی است که در جمعیت میلیونی داوطلبان، به چشم افراد غیرکارشناس نمی‌آید اما در عمل زمینه‌ساز ناامیدی‌ها و خسارت‌های جبران‌ناپذیر در میان داوطلبان کوشا و واقعی ورود به مراکز عالی آموزشی شده است.
امتحانات نهایی به شکل موجود از نوع حد نصابی و برای سنجش پیشرفت تحصیلی است. نوع پرسش‌ها در این امتحانات نمی‌تواند به گونه‌ای باشد که چندهزار نفر اول شرکت‌کننده در کل جامعه دانش‌آموزی کشور را از هم تفکیک کند؛ زیرا در این صورت سطح دشواری سوالات به سمتی خواهد رفت که با مردودی‌های گسترده روبه‌رو خواهیم شد و ارتقای پایه تحصیلی در دوره دبیرستان مختل می‌شود. در صورت اجرای چنین طرحی، سوالات امتحانات نهایی با هدف افزایش سرعت و دقت تصحیح اوراق، به سوی پرسش‌هایی غیرتحلیلی با جواب کوتاه متمایل می‌شود که برخلاف اهداف اصلی آموزش و سنجش در دوره متوسطه است.
همچنین نباید فراموش کرد که هر سال جمعیت داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها متشکل از فارغ‌التحصیلان سال‌های گوناگون است؛ برخلاف کنکور سراسری که تمامی این فارغ‌التحصیلان را با سؤالاتی یکسان مورد سنجش قرار می‌دهد، سؤالات امتحانات نهایی در سال‌های مختلف متفاوت است؛ بدیهی است که ملاک قرار دادن نمرات امتحانات نهایی با درجات دشواری متفاوت در سنجش داوطلبان یک سال، امری به دور از منطق و عدالت است.
۲. با تأثیر قطعی سوابق تحصیلی در کنکور، نمره‌گرایی در سیستم آموزشی از قبل از کنکور شروع می‌شود و تبعات خاص روانی بر دانش‌آموزان خواهد داشت. همچنین حق دانش‌آموزان با معدل‌های پایین که کنکور را فرصت جبران برای خود می‌بینند تضییع می‌شود.
۳. شیوه‌های بسیار نوینی برای تقلب به وجود آمده که مسئولان از آن غافلند .گستره زمانی و مکانی برگزاری امتحانات نهایی چندده برابر آزمون سراسری بوده و جلوگیری از بروز تقلبات و تخلفات در سه مرحله پیش از آزمون، حین آزمون و پس از آزمون غیرممکن است. با توجه به اینکه تعداد حوزه‌ها بالاست و آزمون‌ها به طور متمرکز در یک حوزه برگزار نمی‌شود و برگزاری امتحانات در طول یک ماه صورت می‌گیرد، تأمین امنیت برگزاری امتحانات در مقایسه با کنکور که در چهار ساعت برگزار می‌شود، سخت‌تر است.
۴. افزایش اهمیت امتحانات نهایی در نتایج کنکور باعث گسترده‌تر شدن بازار سودجویان عرصه کنکور و ورود گسترده‌شان به پایه‌های پایین‌تر به بهانه امتحانات نهایی خواهد شد و این بازار نه تنها برچیده نمی‌شود، بلکه چند برابر می‌شود و به دنبال آن، اضطراب و استرس کنکور نیز گسترده‌تر خواهد شد.
با قطعی شدن تأثیر معدل بر نتیجه کنکور، مافیای جدیدی برای ترمیم معدل و کلاس‌های خصوصی شکل می‌گیرد و به غیر از کتب تست، میلیون‌ها جلد کتاب آموزشی دیگر برای امتحانات نهایی وارد بازار می‌شود.
۵. هر ساله نیمی از داوطلبان کنکور سراسری را فارغ‌التحصیلان تشکیل می‌دهند؛ درحالیکه در زمان تحصیل از تأثیر معدل امتحانات نهاییشان در کنکور سراسری و ورود به دانشگاه اطلاعی نداشته‌اند و به هر دلیل ممکن است موفق به کسب معدل بالا نشده باشند، به این خاطر مجبور خواهند شد در امتحانات ترمیم معدل شرکت کنند و از این جهت، فشار مالی مضاعفی بر آن‌ها وارد خواهد شد.
از سویی بعضی نیز فارغ‌التحصیل نظام قدیم آموزشی هستند و برای شرکت در امتحانات ترمیم معدل، باید مجدد کتاب‌های درسی نظام جدید را خریداری و مطالعه کنند‌ (باید توجه کرد که برخلاف کنکور، امتحانات نهایی وابستگی زیادی به کتاب درسی داشته و از متن کتب درسی طراحی می‌شود) درحالیکه دسترسی به کلاس‌های درس نظام جدید نداشته‌اند و این خلاف عدالت آموزشی است.
در این میان، داوطلبانی که دیپلم خود را قبل از سال ۱۳۸۴ کسب کرده‌اند و امتحانات اخذ دیپلم آن‌ها کشوری نبوده است فاقد سابقه تحصیلی هستند و در کمال تعجب هیچ تمهیداتی در این قانون برای این گروه از داوطلبان در نظر گرفته نشده است.
۶. فارغ‌التحصیلان و دانش‌آموزانی که قصد شرکت در گروه آزمایشی متفاوت از دیپلم خود را دارند (مانند داوطلبان دارای دیپلم ریاضی که قصد شرکت در کنکور تجربی را دارند) نمی‌توانند از حق سوابق تحصیلی متفاوت خود استفاده کنند.
۷. عزیزانی که دارای دیپلم فنی و حرفه‌ای و کاردانی بوده و قصد شرکت در کنکور سراسری را داشته باشند نیز در طرح مذکور فراموش شده‌اند.