معرفی سبک موسیقی ارکسترال (Orchestral)

[The moon]

ژانر موسیقی ارکسترال از اواخر قرن شانزدهم در آثار آهنگسازان شنیده می‌شد، ولي كلمه‌ی اركسترال در اواخر قرن هجدهم در میان منتقدان موسیقی و آهنگسازان رايج شد.

موقعيت مكاني سبک موسیقی ارکسترال؛
اروپا به عنوان نقطه‌ی کانونی شکل‌گیری ژانر موسیقی ارکسترال مطرح می‌شود.

سازهاي مهم سبک موسیقی ارکسترال؛
سازهاي زهي نظير ويولن، ويولا، چلو (cello) و دوبل باس؛ سازهاي برنجي نظير ترومپت، ترومبون، توبا؛ سازهاي بادي نظير فلوت، اوبوا، كلارينت، ساكسيفون، كنترا باسون؛ كيبورد و غيره.

هنرمندان معروف موسیقی اركسترال؛‌‌
بتهوون، موتزارت، چایکوفسکی، کلود دبوسی،‌ ویوالدی، ماهلر و ... ؛

شاخصه‌هاي اصلي موسیقی اركسترال؛
كلمه‌ی اركسترا (orchestra) اولين بار در قرن هجدهم هنگاميكه موسيقي‌هاي دوران باروك و كلاسيك اغلب براي رويدادهاي ويژه ساخته مي‌شدند، بكار رفت. آنچه كه امروزه به عنوان موسیقی اركسترال معمول شناخته مي‌شود، تعداد زيادي نوازنده دارد و تقريباً به اواسط قرن 17ام برمي‌گردد كه بخش نوازندگان سازهاي زهي اساس هر گروه نوازندگان بوده و سازهاي برنجي، چوبي بادي و پركاشن نيز برحسب نياز به آنها اضافه مي‌شوند. تا پايان دوره‌ی باروك نيز تركيب گروه‌هاي نوازندگان اركسترال به همين نحو بود تا اینکه در اواخر قرن هجدهم كه دوره‌ی كلاسيك به اوج خود رسيده بود، يك بخش كامل از سازهاي بادي چوبي، اغلب با اضافه كردن هورن، ترومپت و تیمپانی به سبک موسیقی کلاسیک اضافه شد.
سرانجام در اواسط قرن نوزدهم اركسترایی از يك الگوي منظم و اصلي از سازهاي زهي، بادي چوبي، برنجي، و پركاشن تشکیل شد و انواع مختلف سازهاي كشورهاي مختلف نيز گاه و بيگاه در آن مورد استفاده قرار گرفت. در واقع اركسترال به تمام كارهاي موسيقيايي كه در آنها يازده يا بيشتر از يازده ساز استفاده شده باشد، اطلاق مي‌شود. رايج‌ترين شكل موسيقي اركسترال سمفوني است كه از سمفوني‌هاي زهي متشكل از دوازده تا چهارده نوازنده‌ی سازهاي زهي است كه البته برخي سمفوني‌ها نظير ماهلر (Mahler) بيش از 100 نوازنده دارند.

ژانرهاي زير مجموعه‌ی موسیقی اركسترال؛‌
سمفوني، symphonic Poem، پيش درآمد (overture)، كنسرتو (concerto)، باله (ballet)، موسيقي اينسيدنتال (incidental music) و سوئيت (suite). اپوس (opus).

سبک موسیقی ارکسترال و دنیای مدرن؛
در عصر حاضر هر زمان از سبک موسیقی ارکسترال سخن می‌رود این پرسش در اذهان ایجاد می‌شود که چرا در عصر دیجیتال و موسیقی‌های الکترونیک باید همچنان به موسیقی ارکسترال گوش داد و برای آهنگسازی سراغ این سبک دشوار و پر هزینه رفت؟‌ برای پاسخ به این پرسش باید به این نکته مهم اشاره کرد که امروزه با توجه به تعداد زیاد آهنگسازان و انبوه آثاری که هر روز ساخته و منتشر می‌شوند، بیش از هر زمان دیگری به سبک موسیقی ارکسترال نیازمندیم تا آثاری بهتری خلق کنیم و آهنگسازان خلاق‌تری تربیت کنیم. در طول چند قرن گذشته سبک موسیقی ارکسترال در پیشانی ژانر موسیقی کلاسیک به سنگ بنای هنر موسیقی تبدیل شده است و این هنر پرطرفدار را نزد علاقه‌مندان به هنری محبوب‌تر بدل کرده است. در کنار تمام این موارد پژوهش‌های متعددی ثابت کرده‌اند که حتی گوش دادن به سبک موسیقی ارکسترال نیز مزایای بسیاری برای هنرمندان و آهنگسازان دارد و می‌تواند دریچه‌های تازه‌ای را به روی تخیل هنرمندانه باز کند.

سبک موسیقی ارکسترال در دوران یوتیوب؛
فرقی نمی‌کند که طرفدار سبک موسیقی پاپ،‌ راک یا حتی بلوز باشید هر چه بیشتر با تاریخ موسیقی آشنا شوید، پی خواهید برد که سبک مورد علاقه‌ی شما تا چه میزان تحت تأثیر موسیقی ارکسترال بوده است و هنرمندان محبوبتان تا چه حد برای ساخت قطعات مورد علاقه‌ی شما به استادان سبک موسیقی ارکسترال نظر داشته‌اند. از طرف دیگر سخن گفتن از کهنه شادن آثار ارکسترالی همچون آثار شوبرت، باخ و موتزارت کاری عبث و بیهوده است چرا که هر کدان از این آثر صرف نظر از تاریخ تولیدشان به دلیل تأثیر شگرفی که بر تاریخ موسیقی بر جای گذاشته‌ و می‌گذارند،‌ برای مثال شاید ذکر این مسأله جالب باشد که اولین قطعه‌ای که در سبک جاز ساخته شده است از یکی از آهنگ‌های باخ الهام گرفته است. برخی از موسیقی‌شناسان نیز معتقدند که تقریبا تمام سبک‌های موسیقی که امروز می‌شناسیم ریشه در آثار شوبرت آهنگساز کلاسیک دارند.

با این توضیحات باید توجه داشت که در شکل‌گیری سبک‌های مختلف موسیقی ریشه‌ی کلاسیک و ارکسترال هر کدام از این سبک‌ها از درجه‌ی اهمیت بالایی برخوردار هستند. به همین دلیل نیز امروزه شاهد هستیم که بسیاری از هنرمندان و نوازندگان مشهور، تحصیلاتی در زمینه‌ی سبک موسیقی ارکسترال و کلاسیک دارند و احتمال بسیار زیاد با یادگیری سازهای کلاسیکی مانند پیانو و ویولن به عرصه‌ی موسیقی پای نهاده‌اند. تأثیر موسیقی ارکسترال در موسیقی عامه‌پسند و پاپ به قدری است که حتی گروه‌ها و خوانندگان مشهوری چون One Republic،‌ Cold Play، U2،‌ آدل و حتی آویچی از تحصیل در زمینه‌ی موسیقی ارکسترال بهره‌ی بسیاری برده‌اند.

به همین دلیل در بسیاری از موارد شاهد هستیم که اجراهای آکوستیک خوااندگان پاپ از آثار پرطرفدارشان بسیار شنیدنی از کار در می‌آید. امروزه حتی یوتیوب نیز نشان از محبوبیت موسیقی کلاسیک و ارکسترال دارد و ویدئوهای گروه‌هایی همچون The Piano Guys و 2Cellos نشان داده‌اند که سبک موسیقی ارکسترال اگر نیازهای مخاطب عصر دیجیتال را به درستی تشخیص دهد، تا چه میزان موفق خواهد بود و مخاطب جذب خواهد کرد.

سبک موسیقی ارکسترال و تأثیر موسیقی؛
نواختن یا شنیدن موسیقی ارکسترال فواید و مزایای بسیاری برای نوازندگان و شنوندگان دارد،‌ هم نوازندگی و هم شنیدن موسیقی ارکسترال هر دو تأثیر قابل توجهی در کاهش استرس افراد دارد. از سوی دیگر تحقیقات ثابت کرده است که نواختن هر نوع سبکی از موسیقی به افزایش ضریب هوشی نوازنده منجر خواهد شد. همچنین بازخوانی تمپوی هر قطعه‌ی موسیقی با استفاده از مهارت‌های نت‌خوانی توانایی نوازندگان را در ریاضیات و حساب افزایش می‌دهد و در عمل به نوازنده نشان می‌دهد که ریاضیات چگونه می‌تواند برای مشخص کردن ریتم و ضرباهنگ مورد استفاده قرار بگیرد.

افزایش خلاقیت و اعتمادبه‌نفس از جمله موارد دیگری است که تحت تأثیر نوازندگی در وجود هر فرد افزایش پیدا می‌کند و ویژگی‌های روانی فرد نوازنده را ارتقا می‌دهد. از انجا که نوازندگی موسیقی قابلیت‌های احساسی و شناختی مغز را بهبود می‌بخشد،‌ موسیقی به ذهن کمک می‌کند تا امکانات بیشتری برای تفکر و تأمل در اختیار داشته باشد. در مجموع چه در نوازندگی یک ساز استاد باشیم و چه در نواختن چندین و چند ساز مهارت داشته باشیم، شکی نیست که تحت تأثیر سبک موسیقی ارکسترال قرار داشته و داریم. بنابراین برخلاف این باور غلط برخی از افراد که گمان می‌کنند، سبک موسیقی ارکسترال به آخر کار خود رسیده است،‌ قدرت تأثیرگذاری این سبک در طول سالیان سال،‌ این سبک را تقریبا به مقام جاودانگی در دنیای موسیقی نزدیک کرده است. /melodive