آنچه باید درباره کودکـان بدآنید [ از تولد تا نوجوانی ]

[eɴιɢмαтιc]

اینجـآ هر چی درباره بچه هـآ باشه قرار میدمـ ؛ از تولد تـآ نوجوانی .. !

[ آپدیت مـیشه ]
××

اگر همه کاری که نوزاد شما انجام می دهد خوردن، خوابیدن و کثیف کردن پوشک است، می توانید مطمئن باشید که همه چیز مرتب است. شکم نوزادان بسیار کوچک است و در مقایسه با کودکان بزرگتر و به طور کلی بزرگسالان، نوزادان مایعات کمتری را در بدنشان حفظ می کنند. علاوه بر این، سوخت و ساز بدن نوزادان بسیار زیاد است و به همین دلیل نیاز دارند بدون وقفه تغذیه کنند. صرف نظر از غذا خوردن کودک، جزئیات مرتبط با رشد نوزاد می تواند منجر به عواقب ناراحت کننده ای شوند: کم آبی بدن. اگر نوزاد شما بر اثر استفراغ، اسهال یا عرق کردن آب بدنش را از دست بدهد، امکان دارد به سرعت دچار کم آبی و در نهایت بیمار شود.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

از دست دادن آب بدن در نوزادان می تواند به سرعت اتفاق بیفتد

 برای جلوگیری و درمان کم آبی بدن در نوزادان می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

در شش ماهه اول زندگی و تا پیش از شروع تغذیه کمکی، نوزاد همه مایعات و مواد مغذی را مورد نیاز بدنش را از شیر مادر یا شیرخشک تامین می کند. بنابراین برای حفظ آب بدن نوزاد نیازی نیست که به او آب یا آب میوه بدهید چون حتی در صورت گرم بودن هوا، این کار می تواند خطرناک باشد. کودک را در سایه و دور از آفتاب قرار دهید و لباس های روشنی که هوا از آنها عبور می کند به او بپوشانید و اگر کودک در خواب عرق کرده یا سرخ شده است، او را با ملحفه نپوشانید. به یاد داشته باشید که گرمازدگی با سندرم ناگهانی مرگ نوزاد مرتبط است.

اگر نوزاد بیمار باشد احتمال کم آبی بیشتر خواهد بود. در صورت اسهال و استفراغ و یا امتناع از خوردن شیر، ممکن است کودک مایعات بدنش را سریع تر از دست بدهد. عامل این مشکلات معمولا ویروس است، به همین علت شما نمی توانید از بروز همه آنها جلوگیری کنید اما شستشوی دست ها می تواند موثر باشد.

نشانه های کم آبی بدن

به خصوص اگر نوزاد شما استفراغ می کند و یا اسهال دارد، شما باید به شدت نسبت به نشانه های زیر حساس باشید:

• خیس کردن کمتر از 6 پوشک در روز
• دهان و چشم های خشک (وقتی گریه می کند از چشمش اشک نمی آید)
• خشکی و شل شدن پوست (وقتی پوست را به آرامی فشار می دهید، به حالت اول برنمی گردد)
• بی حالی و بهانه گیری
• گودرفتگی چشم ها
• فرورفتگی های نرم روی سر
• دست ها و پاهای سرد و یا لکه لکه شدن آنها
  

 درمان کم آبی

حتی اگر نوزاد به شدت دچار اسهال و استفراغ است، نباید شیر دادن به او را متوقف کنید. هر قطره شیری که نوزاد می خورد، در بهبود او نقش خواهد داشت. اگر یک و یا چند نشانه کم آبی را در نوزاد مشاهده می کنید، خصوصا اگر می دانید نوزاد کمتر از حد معمول شیر خورده است، به سرعت با پزشک او تماس بگیرید.

پزشک کودک به احتمال زیاد به شما خواهد گفت که با روند قبلی به تغذیه نوزاد ادامه دهید و یا حتی ممکن است به شما پیشنهاد کند تعداد وعده های شیر نوزاد را افزایش دهید. احتمال دارد پزشک از شما بخواهد که از محلول الکترولیت به عنوان جایگزین استفاده کنید و یا مقدار کمی آب به نوزاد بدهید. حتما در مورد چگونگی و زمان استفاده از دستورات پزشک پیروی کنید. اگر نوزاد به حدی رشد کرده است که می توانید به او داروهای مسکن بدهید (این داروها می توانند سبب کاهش گلودرد نوزاد و تشویق او به نوشیدن طبیعی شوند). برای استفاده از داروهای مسکن حتما با دقت از دستورات پزشک کودک پیروی کنید چون بعضی از داروها برای نوزادان خطرناک هستند.

در بعضی از موارد، نیاز است که مایعات از طریق وریدی وارد بدن نوزاد شوند. در صورت نیاز، پزشک کودک شما را در جریان قرار خواهد داد. اگر نوزاد بیشتر از 12 ساعت پوشکش را خیس نکند، به سختی از خواب بیدار شود و یا ضربان قلب و تنفس او تندتر از حد معمول باشد، باید به سرعت او را به اورژانس منتقل کنید.

[eɴιɢмαтιc]

 کودکانی حساس از والدینی حساس تر ..


اگزمای آتوپی Atopic Dermatitis به عنوان نوعی بیماری پوستی اغلب به صورت ضایعات پوستی خارش دار شناخته شده است. این ضایعات می تواند گسترده یا به مناطق کمتر محدود شود. خارش ها غالبا منجر به قرمزی، تورم، ترک، ترشحات و تاول های آب دار و پوسته پوسته شدن، می شود. خارش های مداوم می تواند باعث آسیب های پوستی و عفونت شود و نهایتا ممکن است شخص را دچار بی خوابی کند.

گفته می شود والدینی که نگرانی بیشتری برای نظافت فرزند خود دارند و بیشتر مراقب او هستند، احتمال ابتلا به این عارضه را در فرزند خود بالا می برند. نظافت های بیش از نیاز و وسواس در زمینه های مختلف می تواند سرآغازی برای انواع خشکی پوست، اگزما و حساسیت باشد. از سوی دیگر شست و شوی غیرمتعارف و فراوان موجب حذف چربی های ضروری و محافظ پوست می شود.

10 تا 20 درصد کودکان و 1 تا 3 درصد بزرگسالان به اگزما آتوپی که متداول ترین نوع اگزما است، مبتلا می شوند. بیش از 60درصد افراد در سال اول زندگی شان و حداقل 80 درصد تا قبل از 5 سالگی به این بیماری دچار می شوند. به ندرت این بیماری می تواند برای اولین بار در سن بلوغ یا بالاتر ظاهر شود.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

این اگزما در کودکان شایع تر است

به اگزما آتوپی که از نوزادی شروع می شود، غالبا اگزمای نوزادی می گویند. در نوزادان خارش قسمت هایی که به این بیماری مبتلا شده است، باعث گسترش این بیماری در وسط سر، پیشانی، صورت و به خصوص گونه ها می شود. در بیشتر نوزادان این مشکل پوستی تا 2سالگی برطرف می شود اما اگر درمان نشود، مرحله دیگری از بیماری که همان اگزما آتوپی دوران کودکی است، شروع می شود. در طول دوران کودکی، ضایعات خارش دار معمولا در پشت زانو و آرنج شکل می گیرد. این بیماری اگر در نوزادی یا کودکی گسترش پیدا کند، سریع تر درمان می شود.

اگزمای پوستی در سنین بالاتر

اگزما آتوپی تا سنین بالاتر نیز می تواند ادامه پیدا کند. متاسفانه در بعضی از بیماران با افزایش سن، این بیماری کمی شدیدتر می شود. در طول دوره نوجوانی و جوانی ضایعات خارش دار غالبا تا آرنج و زانو گسترش پیدا می کند. علاوه بر این، نواحی دیگر بدن مانند دست ها، پاها، مچ پا، مچ دست، صورت، گردن، بالای سینه و حتی اطراف چشم ها و پلک ها نیز ممکن است درگیر این بیماری شود. در نوجوانان و بزرگسالان اگزما آتوپی ممکن است ظاهری خشک و بی رنگ داشته باشد و حتی شاید در همان ناحیه پوسته پوسته و ضخیم شود.

اگزمای آتوپی (آتوپیک) خطر گسترش اگزمای دست را نیز افزایش می دهد. تعدادی از بیماران که اگزما آتوپی آن ها تا سن بلوغ از بین رفته است شاید در بزرگسالی دچار اگزمای دست شوند. بیش از 50درصد افرادی که بیماری آن ها ادامه پیدا کند، احتمالا در بزرگسالی دچار خارش های پوستی می شوند که اغلب به شکل اگزمای دست خواهد بود. عوامل زیادی باعث اگزمای دست می شود. تماس بیش از حد با مواد محرک شیمیای مانند پاک کننده های شیمیایی (Detergent)، صابون و آب یا محلول های دیگر و آسیب های فیزیکی از قبیل کندن باغچه و باغبانی بدون استفاده از دستکش نیز می تواند باعث اگزمای دست یا بدترشدن آن شود.

افراد مبتلا به اگزمای آتوپی، پوست های حساسی دارند که این مسئله باعث می شود زمینه برای بیماری های پوستی دیگر مهیا شود. بدون شناخت و درمان صحیح، به علت فعالیت های روزانه شخص، اگزمای پوستی ممکن است مزمن شود و شاید تا چندین ماه به رنگ قرمز، پوسته پوسته و ملتهب بماند تا درمان شود. برای درمان اگزما، بیمار باید داروها را به طور مداوم استفاده کند و تا جایی که ممکن است، عادت های نادرست کاری و بهداشتی روزانه را تغییر دهد و همچنین تا درمان قطعی به متخصص پوست نیز مراجعه کند.

راهکارهایی برای کاهش خطر ابتلا به اگزمای دست

•    استفاده از دستکش در هنگام کار با صابون های قوی، شوینده ها و محلول های شیمیایی. (اگر پوست شما به دستکش حساسیت نشان داد با یک متخصص پوست مشورت کنید.)

•    استفاده از شوینده های غیرصابونی موسوم به «سیندت» (Synthetic detergent) که PH (اسیدیته) آن ها تقریبا با پوست یکسان است، به جای صابون های معمولی بسیار کمک کننده خواهدبود.

•    استفاده از پماد و کرم های نرم کننده مانند وازلین و اوسرین بلافاصله بعد از شست و شو.

•    استفاده از دستکش هنگام خارج شدن از خانه در هوای سرد برای جلوگیری از ترک و خشکی دست

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

تغذیه و خطر ایجاد

اگرچه غذا ارتباط مستقیمی با اگزما ندارد، اما تحقیقات مختلفی نشان داده است که بعضی از غذاها با اگزما آتوپی نوزادان و کودکان ارتباط دارد. بر طبق یکسری مدارک، تعدادی از غذاها که ایجاد حساسیت می کند، ممکن است شدت و میزان اگزما آتوپی را کاهش دهد، اما هنوز هیچ دلیلی برای ایجاد مشکل ثبت نشده است. این غذاها ممکن است شامل لبنیات، آجیل و... باشد که قبل از حذف آن ها از رژیم غذایی کودکان، باید با یک متخصص حتما مشورت کنید.

عوامل محیطی

عوامل روزانه زیادی می تواند پوست را حساس کند و باعث اگزمای آتوپی شود. پشم و پارچه های ضخیم دیگر، جواهرات و حتی تعدادی از لوسیون ها می تواند این بیماری را بدتر کند. خود بیمار می تواند تشخیص دهد که چه چیزی باعث ایجاد حساسیت می شود و از تماس با آن خودداری کند. افرادی که علاوه بر اگزما آتوپی به تب یونجه یا آسم مبتلا هستند، کنترل بیماری ریه برای از بین بردن این بیماری پوستی ضروری است. بیرون نرفتن از خانه در زمان گرده افشانی و آلودگی شدید هوا، می تواند باعث کاهش بیماری های پوستی و ریوی شود.

تست پوست و یافتن علت بیماری

تست پوست (Patch Test) و خون، گاهی اوقات می تواند باعث تشخیص آلرژی به نوعی از مواد یا غذاها، آسم یا تب یونجه شود. ولی تحقیقات هنوز نشان نداده است که چطور این آزمایشات می تواند به یافتن دلایل ایجاد این بیماری کمک  کند.

آیا داروی بیماری تب یونجه یا سایر آلرژی ها موثر است؟

الزاما نه. دلایل منطقی در استفاده از آمپول های آلرژی برای کاهش اگزما آتوپی وجود ندارد. حتی این آمپول ها ممکن است، این بیماری پوستی را در تعدادی از بیماران بدتر کند. اگر این آمپول ها حساسیت های ریوی را بهتر کند، شاید باعث بهبود پوست نیز شود. ولی در هر صورت باید قبل از مصرف آن ها با متخصص پوست مشورت کنید.

چه اقداماتی برای درمان انجام می شود؟

باید به متخصص پوست مراجعه کنید، بیماری های دیگر پوستی نیز وجود دارد که ممکن است شبیه اگزما آتوپی باشد به همین دلیل تشخیص نادرست این بیماری باعث می شود شیوه درمانی انتخاب شده موثر نباشد. فقط یک متخصص پوست است که می تواند این بیماری را به درستی تشخیص دهد و بهترین راه درمان را تجویز کند. تحقیقات پزشکی نشان داده است که موثرترین روش درمان اگزما آتوپی شامل درمان پوست و تغییر شیوه زندگی افراد است. درمان پوست ممکن است شامل استفاده از یک کورتیکو استروئید یا داروی افزایش دهنده قدرت ایمنی بدن باشد که به کاهش التهاب و خارش کمک می کند.

گاهی اوقات استفاده از داروهای دیگر مانند آنتی هیستامین نیز می تواند مفید باشد. اگر فرد مبتلا به اگزما آتوپی عفونت داشته باشد، ممکن است به او آنتی بیوتیک نیز داده شود. حتی برای درمان این بیماری، متخصص ممکن است از اشعه درمانی یا درمان های دیگر استفاده کند. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، باید یکسری موارد مانند استفاده از مرطوب کننده مناسب، نپوشیدن بعضی از لباس های خاص و استفاده از روش های شست و شوی مناسب را رعایت کرد. همچنین متخصص ممکن است روش های دیگری را که موثر باشد، پیشنهاد دهد. اگر فردی علاوه بر اگزما آتوپی به تب یونجه یا آسم مبتلا باشد، ممکن است تست آلرژی از او گرفته شود.

تشخیص ماده های حساسیت زا یا عوامل محیطی در درمان این بیماری مهم است. گاهی اوقات حذف این ماده های حساسیت زا (آلرژن) در ترکیب با درمان مناسب و تغییر شیوه زندگی باعث بهبودی کامل این بیماری پوستی می شود.

[eɴιɢмαтιc]

 دنیای تکنولوژی و کودکان


آیا نگران اوقات زیادی که فرزندتان سرگرم تماشای تلویزیون، کار با رایانه یا تلفن های هوشمند است هستید؟ هرچند که همه این وسایل می توانند برای کودک مفید و آموزنده باشند، اما افراط در استفاده از آنها مضر است و به رشد سالم و عادی کودک آسیب می رساند. انجمن پزشکان ایالات متحده توصیه می کند کودکان زیر دو سال از تلویزیون، رایانه و تلفن های هوشمند استفاده نکنند و استفاده کودکان بالای دو سال نیز از این وسایل محدود شود. برخی آثار نامطلوب استفاده افراطی از این وسایل عبارتند از:

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

چاقی

هرچه کودک بیشتر وقت خود را صرف تماشای تلویزیون یا بازی با رایانه کند، احتمال افزایش وزن او نیز بیشتر می شود. به همین دلیل متخصصان وجود یک تلویزیون یا رایانه در اتاق کودک را نامطلوب می دانند و معتقدند اتاق کودک باید خالی از این وسایل باشد. همچنین کودکانی که بیش از حد تلویزیون تماشا می کنند، میل بیشتری به خوردن تنقلات ناسالمی که تبلیغ می شود پیدا می کنند ک همین امر نهایتا منجر به اضافه وزن می شود.

مشکلات رفتاری

تحقیقات نشان می دهند کودکان دبستانی که درطول روز بیش از 2 ساعت تلویزیون تماشا می کنند یا با رایانه بازی می کنند، بیش از دیگران دچار مشکلات عاطفی، اجتماعی و رفتاری می شوند. این تحقیقات نشان می دهند کودکان 4 ساله ای که بیش از سایرین تلویزیون تماشا می کنند، در دوران مدرسه روابط خوبی با هم سن و سالان خود ندارند.

•    عملکرد ضعیف تحصیلی: کودکان دبستانی که در اتاقشان تلویزیون دارند در مدرسه عملکرد ضعیف تری دارند و نمرات آنها کمتر می شود.

•    افزایش خشونت: قرار گرفتن در معرض برخی برنامه های نامناسب تلویزیون یا بازی های رایانه ای باعث می شود روحیه خشونت در کودک تقویت شود. درواقع کودک با دیدن خشونت در برنامه ها و بازی ها، به آن عادت می کند و عمل خشونت را لازمه زندگی اجتماعی تلقی می کند.

اختلال در خواب

هرچه کودکان بیشتر تلویزیون تماشا کنند، احتمال اینکه دیرتر به خواب روند یا در طول شب از خواب به طور ناگهانی بیدار شوند، بیشتر است. کمبود و اختلال خواب یکی از مشکلاتی است که خود منجر به اختلالات دیگر از جمله خستگی دائم و کاهش تمرکز کودک می شود.

تلویزیون را از برق بکشید

اگر احساس می کنید تلویزیون یا رایانه یا حتی تلفن های هوشمند آرامش و صمیمیت خانواده شما را مختل کرده است، این وسایل را از دسترس خارج کنید. تلویزیون و رایانه را از برق بکشید و تلفن های هوشمند را برای مدتی کنار بگذارید. این وسایل می توانند اعتیادآور باشند. به همین دلیل لازم است اعضای خانواده برای مدتی از آنها دور باشند تا وابستگی شان کاهش یابد.

چگونه باید محدود کرد؟

مدت زمانی که فرزند شما صرف تماشای تلویزیون یا بازی با رایانه می کند ممکن است بسیار بیشتر از چیزی باشد که شما تصور می کنید. سعی کنید این زمان را مدیریت کنید و با فرزندتان در رابطه با ضرورت افزایش تحرک و بازی خلاقانه صحبت کنید. همچنین می توانید از راه هایی که به شما معرفی می کنیم استفاده کنید.

•     از روشن گذاشتن بی جهت تلویزیون خودداری کنید

برخی از ما عادت داریم تلویزیون را همیشه در خانه روشن نگه داریم، حتی اگر قصد تماشای آن را نداشته باشیم. این امر احتمال جلب توجه کودک به تلویزیون را افزایش می دهد. اگر قصد تماشای برنامه خاصی را ندارید، تلویزیون را خاموش کنید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

•    تلویزیون و رایانه را خارج از اتاق خواب نگهدارید

کودکانی که در اتاقشان تلویزیون یا رایانه دارند بیش از سایر کودکان وقت خود را صرف این وسایل می کنند. با نگهداشتن این وسایل خارج از اتاق کودک، هم می توانید بر مدت زمان استفاده کودک نظارت کنید. هم بر محتوای برنامه ها.

•    خوردن در مقابل تلویزیون را ممنوع کنید

بسیاری کودکان عادت دارند مقابل تلویزیون غذا یا تنقلات بخورند. این کار اشتباه است. خوردن در مقابل تلویزیون باعث می شود کودک بر میزان غذایی که می خورد کنترل نداشته باشد که همین امر به تدریج باعث اضافه وزن می شود.

•    قوانین مشخصی تنظیم کنید

در طول هفته که کودکان به مدرسه می روند، تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه را محدود کنید. هم چنین هیچ گاه تماشای تلویزیون را به عنوان یک جایزه برای کودک درنظر نگیرید. این کار، ارزش تماشای تلویزیون را در نظر کودک بیشتر می کند.

•    فعالیت های جایگزین درنظر گیرید

به جای انیکه برای سرگرم کردن فرزندتان بر تلویزیون متکی باشید، سعی کند فعالیت های مفیدتری را درنظر بگیرید. بازی، نقاشی، خواندن کتاب یا حتی کمک برای آشپزی از جمله این فعالیت های مفید و سرگرم کننده هستند.

•    الگوی خوبی باشید

اگر دوست ندارید فرزندتان تمام وقت مفید خود را در مقابل تلویزیون بگذراند، خودتان نیز باید به این قاعده پایبند بوده و الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید.

[eɴιɢмαтιc]

 این بازی های خشن و تاثیر آن بر کودکان


دکتر مریم پورشمس، روان پزشک: شما در حال تماشای یک فیلم تلویزیونی هستید و فرزند کوچکتان نیز کنارتان مشغول تماشای همان فیملی است که شما می بینید، اما تا به حال می دانستید با توجه به سن فرزندتان باید اورا در معرض فیلم ها و برنامه هایی متناسب با رده سنی اش قرار دهید؟ آیا در زمینه استفاده از برنامه های تلویزیونی و بازی های رایانه ای محدودیت زمانی برای فرزندتان قائل هستید؟ نظارت نامناسب در نحوه استفاده از برنامه های تلویزیونی که گاهی با صحنه های پرخشونت همراه است باعث بروز پرخاشگری در کودکان می شود. دکتر پورشمس توضیحاتی در این زمینه به شما می دهد.

نتایج اکثر مطالعات نشان داده خشونت موجود در بعضی فیلم ها و برنامه های تلویزیونی در بروز پرخاشگری در کودکان تاثیر زیادی دارد، اما این مطالعات تاثیرات کوتاه مدت رسانه ها را در بروز خشونت در کودکان بررسی کرده اند و درطولانی مدت مورد مطالعه قرار نگرفته است. رسانه های الکترونیکی شامل تلویزیون، رایانه، تلفن همراه، بازی های ویدئویی، اینترنت و پست الکترونیکی است که نقش پررنگی در اوقات فراغت بزرگسالان و هم چنین کودکان و نوجوانان ایفا می کند.

استفاده درست از رسانه ها باعث یادگیری بهتر کودکان می شود اما کنار آن معایبی را نیز همراه دارد که یکی از موارد آن «پرخاشگری» است. پرخاشگری یکی از مهم ترین چالش های دوران نوجوانی است که تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند محیط زندگی، ناکامی، ژنتیک، تنبیه فیزیکی والدین و مربیان، تایید رفتار پرخاشگرانه در خانواده و جامعه، عوامل فرهنگی، تماشای خشونت، ناهماهنگی  در روش های تربیتی، گسستگی کانون خانواده یا یادگیری از طریق تقلید از گروه همسالان است. این عوامل تاثیرگذار در خشونت کودکان، در جوامع توسعه یافته ممکن است بیشتر باشد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

برنامه های خشن مثل سرطان

بسیاری از محققان معتقدند خشونت در رسانه های اجتماعی را باید به عنوان یک عامل تهدیدکننده در سلامت همگانی مورد توجه قرار داد. رابطه ای که بین مواجهه با خشونت رسانه ای و پرخاشگری در کودکان وجوددارد، شبیه رابطه مواجهه با سایر عوامل خطرزا در سلامت افراد است. مانند رابطه سیگار و سرطان. تحقیقات نشان داده است 89 درصد بازی های رایانه ای دارای محتوای خشن هستند. علاوه بر مطالعاتی که خارج از ایران انجام شده، نتیجه مطالعات در ایران نیز نشان داد بین خشونت رسانه ای خصوصا در فیلم های خشن تلویزیونی و بروز رفتار پرخاشگرانه در کودکان رابطه مستقیمی وجود دارد اما تاثیر آن در برنامه های ویدئویی کمتر بود.

رسانه ها خشونت را توجیه می کند

به دلیل بروز خشونت در رسانه ها شاهد آثار تحریکی کوتاه مدت پرخاشگری در کودکان خواهیم بود. خصوصا اینکه مواجهه با خشونت در رسانه های باعث توجیه کردن خشونت می شود و این نگاه و باور را در دیگران به وجود می آورد که دنیا مکان خصومت آمیزی است و در نتیجه باعث تحریک خشونت در افراد می شود.

البته باز هم به قطعیت نمی توانیم بگوییم که بین خشونت در رسانه ها و بروز پرخاشگری در کودکان رابطه علت و معلولی وجود دارد بلکه این 2 عامل در یکدیگر تاثیراتی را دارند. اما نتایج مطالعات به صورت قطعی نشان داد مدت زمان انجام بازی های ویدئویی یا تماشای فیلم ها و برنامه های خشن مهم تر از محتوای آن است. به این صورت که هر چقدر مدت زمان استفاده از این نوع برنامه های پرخشونت بیشتر شود، تاثیرپذیری نیز بیشتر است.

متاسفانه در بعضی خانواده ها دیده می شود که مادر خانواده یا پدر ساعت های زیادی را به تماشای تلویزیون می پردازد که درنتیجه کودک نیز این رفتار را از والدین تقلید می کند.البته باید این نکته را اضافه کرد که نداشتن عادت به مطالعه باعث تشدید تماشای تلویزیون خواهدشد.

[eɴιɢмαтιc]

 وقتی دردانه های لوس تربیت می کنیم


اگر شما یک زوج لوس پرور هستید و از لوس بازی های بچه خود کلافه شده اید، راه ساده اما سختی در پیش دارید. کافی است به قوانین احترام بگذارید و نرمش نشان ندهید. روان شناسان راه حل قدیمی جایزه به دلیل کار خوب و تنبیه به دلیل کار بد را هنوز هم راه مناسبی برای تقویت رفتار درست می دانند. کودک لوس، کودکی گریزان از نظم و قانون است که توقع والدین را کمتر از سنی که در آن است برآورده می کند. این کودکان خودخواه، بهانه گیر و بی ملاحظه اند و درخواست هایشان جمع را به ستوه می آورد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

راهکارهای اصلاح کودکان لوس

•    سعی کنید امکانات را فقط در شرایط معقول و طبق معیارهای پذیرفته شده درخواست به آنها بدهید.

•    در صورت جار و جنجال او را به اتاقش ببرید و وادار کنید آنجا بماند تا عذرخواهی کند. ایستادن در یک گوشه، ماندن در اتاق، محروم شدن از برنامه مورد علاقه یا وسایل بازی از تنبیهات مناسبی است که می توانید به کار ببندید.

•    وسایل را فقط وقتی برایشان بخرید که استحقاق آن را داشته باشند و برایش کاری کرده باشند. نظم اتاق، مسواک زدن و ساعت خواب را مثل یک قانون تغییرناپذیر از او بخواهید.

•    فرزند شما به شما علاقه دارد، حتی اگر گاهی به او تحکم کنید نگران نباشید که قاطعیت، شما را در نظر او نفرت انگیز جلوه می دهد. یک روز کودک بزرگ می شود و از شما به خاطر تربیت صحیح تان تشکر می کند و شما را علت همه موفقیت هایش می داند. همان طور که اگر کودکی لوس و ضعیف تربیت کنید، همیشه باید از او حمایت کنید و تا وقتی که زنده هستید او کودک لوس شماست و شما را برای این مشکل مقصر می داند.

•    اگر گریه کودک برای نیاز است، فورا نیازش را رفع کنید اما گریه ناشی از کج خلقی کوک باید نادیده گرفته شود.

•    با کودک بحث و لجبازی نکنید، فقط قانون را یادآوری کنید و تنبیه متناسب با قانون شکنی را اعمال کنید.

•    البته کودکان زیر چهار سال چیزی زیادی از قانون نمی فهمند و پس از آن هنوز با بهانه جویی از انجام وظایف خود طفره می روند، اما با آغاز شش سالگی می توانند مشتاقانه قوانین را دنبال و در سن نوجوانی مثل یک بزرگسال عمل کنند.

•    شما اسباب بازی تمام وقت کودک نیستید. او باید بیاموزد خود را سرگرم کند و ساعاتی را در خلوت خود بگذراند و شما و کارهایتان را رها کند.او باید صبرکردن و انتظار و زحمت کشیدن برای حصول نتیجه را بیاموزد.

•    کاری که می خواهید کودک انجام ندهد (مثل بازی کردن با غذا) شما یا فرزند بزرگ ترتان نیز نباید انجام دهید تا به شکل یک قانون درآید. وادارکردن کودک به خوردن غذایی خاص می تواند عق زدن و تف کردن غذا را به بار بیاورد، اما قانون بچه های گرسنه شیرینی نمی خورند، می تواند کمک کند.

•    به دلیل قلدری، قدرناشناسی و طلبکار رفتار کردن کودک، هرگز برایش هدیه نگیرید. این کار رفتارهای بد او را تقویت می کند.

•    بچه ها رفتار شما را تکرار می کنند، پس خود اولین مجری قوانین باشید.

•    در قوانین میان همسران باید توافق نظر و همدلی وجود داشته باشد وگرنه خیلی زود یک سوءاستفاده گر کوچک در خانه رشد می کند و بزودی باج گیری و توطئه چینی علیه والدین به سود خود را آغاز می کند.

[eɴιɢмαтιc]

 آواهای سرزمین مادری


تصویر دختری با موهای بافته با پسری آرام و مودب که پشت پیانو نشسته و با انگشت های کوچکش کلیدهای پیانو را نوازش کرده و نوایی سحرآمیز را به گوش حضار می رساند. تصویر زیبا و وسوسه انگیزی است که بسیاری از والدین را تشویق می کند تا فرزندان شان را با موسیقی آشنا کنند.

همین تصویر کافی است تا با شروع فصل تابستان خیلی از خانواده ها به فکر بیفتند که فرزندانشان را در کلاس موسیقی ثبت نام کرده و یا برای او معلم خصوصی بگیرند. اما به نظرتان باید آموزش موسیقی را چطور و در چه زمینه ای آغاز کرد؟ چه کودکانی استعداد فراگیری موسیقی را دارند؟ شروع آموزش از چه سنی مناسب است؟ و هزار و یک سوال دیگر. برای پاسخ به این پرسش ها «با مهدیه روشن بین» کارشناس ارشد روانشناسی گپی زده ایم.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

استعداد را بسنجیم

اولین دغدغه والدین زمانی است که می خواهند فرزندشان را کلاس موسیقی ثبت نام کنند. به این دلیل که نگرانند فرزندشان استعداد لازم برای یادگیری موسیقی را دارد یا نه؟ برای سنجش استعداد کودکان باید به این موارد دقت کرد.

استعداد موسیقی از دوره جنینی در افراد شکل می گیرد. به این معنی که اگر جنین موسیقی بشنود، نوع حرکاتش تغییر می کند. این مساله یافته ای کاملا علمی بوده و تحقیقات متعدد تاثیر موسیقی در حرکات جنین را ثابت می کند. بررسی های انجام شده نشان می دهد جنین به آواها و آوازهای مادرش عکس العمل نشان داده و با آن آرام می شود. با این توضیح که هوش موسیقایی از انواع هوش هشتگانه انسان است؛ باید گفت که استعداد موسیقی در همه افراد وجود دارد و هرچند شاید این استعداد در افراد مختلف شدت و ضعف داشته باشد اما به هر حال در همه انسان ها وجود دارد. بنابراین هر کودکی مستعد یادگیری موسیقی است. به این ترتیب والدین الزاما وظیفه کشف این استعداد را نداشته و این استعدادی ذاتی در کودک است.

پرورش ضروری است

اشاره کردیم که حس شناسایی موسیقی در همه کودکان وجود دارد. اما این حس، نیاز به پرورش صحیح دارد. پرورش درست این استعداد به رشد و شکوفایی آن و حتی ایجاد علاقه در کودک کمک می کند. با درنظر گرفتن اینکه همه کودکان استعداد ذاتی یادگیری موسیقی را دارند، باید در پی فراهم کردن شرایط و امکاناتی برای پرورش این استعداد باشید. بنابراین اگر دوست دارید فرزندتان این هنر را فرا گیرد، باید زمینه پرورش صحیح آن را بدانید. یادگیری موسیقی به رشد ذهنی بچه ها در زمینه های دیگر هم کمک کرده و حتی گاهی اختلال یادگیری در بچه ها را اصلاح می کند. برای مثال چون یادگیری موسیقی و ریاضی هردو در نیمکره راست مغز و در کنار هم هستند، کودکانی که موسیقی یاد می گیرند، مهارت یادگیری ریاضی شان هم پیشرفت خواهدکرد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

هر آموزشی دوره دارد

فراگیری هر مهارتی در دوره سنی خود مناسب است. به عبارت دیگر والدین باید دوره خاص فراگیری و رشد توانمندی مورد نظر را بشناسند. به این دلیل که اگر در دوره حساس رشد به فراگیری مهارت مورد نظرمان پرداخته نوشد، شاید برای همیشه استعداد آن را در وجود انسان از بین برود. برای مثال دوره حساس رشد برای کسب توانمندی و مهارت سخن گفتن بدو تولد تا دوسالگی است.

بنابراین اگر بنابه فرض کودکی تا دو سالگی هیچ حرف و کلمه ای نشنیده و گوش هایش بسته باشد، سخن گفتن برایش تقریبا محال می شود. همچنین بچه هایی که زبان دوم را قبل از هشت سالگی آموزش می بینند در آینده با زبان دوم مثل زبان مادری صحبت کرده و حتی لهجه زبان دوم را به خوبی یاد می گیرند. محرک های محیط باعث بالندگی و رشد استعداد کودکان می شود. برای موسیقی هم محرک های محیطی اگر خوب و آگاهانه انتخاب شوند زمینه ساز رشد سریع استعداد موسیقی کودک می شوند.

گل طلایی

بنابراین با توجه به شروع زمان آموزش که در بخش قبل به آن اشاره کردیم، آموزش موسیقی باید بین سن 3 تا 7 سالگی آغاز شود. این همان زمان حساس رشد توانمندی و استعداد موسیقی در کودک است. درواقع این زمان طلایی ترین فرصت برای یادگیری موسیقی و شروع آموزش مستقیم است. بنابراین کودکی که تا هفت سالگی با هیچ نوع موسیقی و با نت ها آشنایی ندارد، سخت تر موسیقی را یاد می گیرد اما پیشرفت کودکانی که قبل از هفت سالگی آموزش می بینند به مراتب بهتر است.

متفاوت اما شبیه

با توجه به اینکه دقت، تمرکز و همچنین سایر ویژگی های بچه ها با یکدیگر متفاوت است، با درنظر گرفتن مشخصه های خاصی در بچه ها انتخاب سن دقیق بین 3 تا 7 سال برای آموزش موسیقی به بچه ها بیشتر توسط والدین قابل تشخیص است. اما معمولا در پایان سه سالگی دوران نوپایی تمام شده و «هیپوکامپ» یعنی بخشی از مغز که مسوول حافظه درازمدت است، به طور کامل رشد کرده و بچه ها حتی خواب هایشان را به یاد می آورند. علاوه بر اینها مهارت های حرکتی پیشرفت چشمگیری دارد.

برای مثال هماهنگی دست چپ و راست افزایش یافته و همچنین هماهنگی دست و چشم افزایش می یابد. به دنبال آن حرکات ظریف انگشتان بهتر می شود که همه اینها برای یادگیری موسیقی لازم است. اما همه بچه ها در سه سالگی به همه این مهارت های جسمی و حرکتی دست پیدا نمی کنند بها ین دلیل که بچه ها در ضرب آهنگ رشد خود منحصر به فرد هستند و به هیچ وجه نباید آنها را با هم مقایسه کرد. دقت و تمرکز کودکان هم متفاوت است و والدین تیزبین با درنظر گرفتن تکمیل مراحل رشد حرکتی باید آموزش را شروع کنند.

در غیراینصورت به نتیجه دلخواه نمی رسند و حتی گاهی ممکن است کودک را برای همیشه از موسیقی بیزارکنند. اگر والدین احساس می کنند فرزندشان از لحاظ یادگیری مهارت های حرکتی و ذهنی از همسالانش خیلی عقب تر است حتما موضوع را با روانپزشک مطرح کنند. شاید لازم باشد بعضی بچه ها برای رفع اختلال یادگیری به متخصص مراجعه کنند.

از کجا و چگونه شروع کنید؟

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

زمینه سازی: در اولین مرحله والدین باید شرایط را فراهم کرده و برای آموزش زمینه سازی را شروع کنند. برای شروع این مرجله که درواقع آموزش غیرمستقیم است، لازم نیست منتظر باشید فرزندتان به سن مناسب یادگیری برسد. از آنجا که حتی لالایی خواندن مادرها هم می تواند برای رشد هوش موسیقایی بچه ها موثر باشد کودکان باید ترانه های کودکانه را بشنوند. شنیدن موسیقی نقش موثری در آشنایی بچه ها با موسیقی دارد. مشاهده تئاتر و نمایش های موزیکال و بردن آنها به کنسرت های موسیقی ویژه کودکان، استعداد آنها را برانگیخته می کند.

همه این اقدام ها از راهکارهای تربیت «شنیداری» است که برای تقویت استعداد موسیقی موثر است. یکی دیگر از راهکارهای این زمینه سازی برای بچه های کم سن، خریدن اسباب بازی های موزیکال است. صحبت کردن با بچه ها با زبان کودکانه و آهنگین راه دیگری برای علاقه مند کردن آنها به ترانه و موسیقی است. کودکانی که والدین آنها یا نزدیکان شان سازی می نوازند و درواقع صدای موسیقی را از نزدیک شنیده و وسیله موسیقی را می بینند، بیشتر مستعد یادگیری هستند.

مربی مجرب: در مرحله سوم والدین باید با انتخاب آموزشگاه مناسب و مربیان مجرب، کودک را با انواع سازها آشنا کنند و یک ساز را برای شروع یادگیری تخصصی موسیقی و نتها، زیر نظر استاد انتخاب کرده و شروع کند. البته ممکن است کودک بعد از مدتی و با بزرگترشدن، ساز را عوض کند. اما مهم این است که با دنیای نت ها و موسیقی آشنا شده باشد. انتخاب مکان آموزشی مناسب که محیطی دلپذیر برای کودک داشته و همچنین انتخاب مربی مجرب که مهارت برقراری ارتباط با بچه ها را بداند، بسیار مهم است. اگر کودکی با محیط آموزشی و با مربی خود ارتباط موثری برقرار نکند از کیفیت یادگیری اش کاسته شده و حتی گاهی ممکن است انگیزه و علاقه خود را از دست بدهد.

اجبار نکنید، علت را جویا شوید

اگرچه فراگیری موسیقی کار مهم و جدی است اما هرگز برای یادگیری موسیقی به فرزند فشار نیاورید و به او از نظر روانی فشار وارد نکنید. اگر احساس کردید آن طور که باید فرزندتان پیشرفت نمی کند، فقط او را مقصر ندانید. چون ممکن است در یکی از مراحل آموزش مشکل وجود داشته که باعث شده کودک از ادامه آموزش اجتناب کند. در چنین شرایطی مدتی آموزش موسیقی را متوقف کنید اما همچنان او را در معرض آموزش غیرمستقیم قرار دهید و عوامل محرک بیرونی برای برانگیختن مجدد علاقه و استعداد او را ادامه دهید.

یکی از مهم ترین اصول آموزش موسیقی به بچه ها تشویق کردن آنهاست. یادگیری موسیقی نیازمند صبر و شکیبایی است چرا که نتیجه آن در مدت کم حاصل نمی شود. شاید 2 تا 5 سال طول بکشد تا والدین و فرزند به نتیجه دلخواه برسند. به همین دلیل تشویق های به جا و مناسب والدین باعث می شود بچه ها نسبت به ادامه یادگیری بی حوصله و دلسرد نشوند. این تشویق به معنی خرید جایزه نیست بلکه تشویق های توصیفی از نواختن فرزند به مراتب مهم تر است. برای مثال به کودک بگویید: «امروز نت های فلان آهنگ را بهتر از دیروز نواختی.» برای شنیدن کار او وقت گذاشته و علاقه نشان دهید تا در او انگیزه و علاقه ایجاد کنید.

[eɴιɢмαтιc]

 مزايای نگه داشتن حيوانات خانگی برای كودكان


 در دوران کودکی‌ام همواره آرزوي داشتن يك حيوان خانگي را داشته‌ام. يك سگ، يك گربه يا يك جوجه. در فصل بهار دستفروشاني در كوچه و خيابان بودند كه جوجه‌هاي رنگي مي‌فروختند. صورتي، زرد، بنفش اما من هر وقت از مادرم مي‌خواستم يكي از آنها رابرايم بخرد، مي‌گفت: اين‌ها هزار جور مريضي دارند.

اين آرزو براي من هيچگاه محقق نشد و من به نوعي حسرت به دل ماندم. اما حالا براي فرزندم يك جوجه خريده‌ام. يك جوجه‌اردك زردو زيبا. باور كنيد شايد من بيشتر از فرزندم از ديدن آن لذت مي‌برم. چيزي كه پس از خريدن اين پرنده زيبا كاملا درك مي‌شود اين است كه فرزندم از وقتی صاحب جوجه شده است رفتارهای اجتماعی و خلقی‌اش بسیار ملایم‌تر شده و مهارت‌های بسیاری پیدا کرده است.  در پی پژوهش‌های متعدد مشخص شده که نگهداری و ارتباط با حیوانات خانگی می‌تواند اثرات مثبتی در بهبود سلامت درونی افراد داشته باشد.

برخی پزشکان و روانشناسان اعتقاد دارند که با حضور حیوانات خانگی ، روابط بین انسان‌ها افزایش می‌یابد و امروزه در این شکی وجود ندارد که حیوانات به‌نوعی تسریع‌دهنده بهبود رفتاری در اجتماع هستند. به طور مثال نگهداری از جوجه، به کودک کمک می‌کند تا احساسات مثبتش را درباره حیوانات رشد داده و باعث افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس او شود. به‌طور کلی ارتباط مثبت با حیوانات می‌تواند به رشد ارتباط‌های معتمدانه با دیگران کمک کند.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

در نگاه كلي کودکان در نگهداری از حیوانات دو خصیصه را رشد می‌دهند؛ یکی مسئولیت‌پذیری و دیگری مراقبت از حیوان. کودک در این جریان یاد می‌گیرد که با به موقع غذا دادن به حیوان، از او مراقبت کند. او در اين ارتباط نظم و انضباط را فرا مي‌گيرد چرا كه حيوان به موقع نياز به آب، غذا و مراقبت‌هاي ديگر دارد.

مطالعات متعددی نشان داده اند كه کودکانی که در خانه‌های خودبا یک حیوان پشمالو زندگی کرده اند احتمال بروز آلرژی و آسم در بزرگسالی برایشان کمتر است زیرا سیستم ایمنی آنها قوی‌تر شده است.

حیوانات آغاز کننده مکالمات هستند. اگر كودكان‌تان اضطراب اجتماعی یا شرم مزمن دارند حیوانات می‌توانند به آنها در ملاقات افراد کمک کنند. كودكاني که از حیوان خانگی نگهداری می‌کنند از افسردگی کمتری رنج می‌برند و در موقعیت‌های استرس‌زا بهتر می‌توانند شرایط را تحمل كنند.

نکته مهم ديگر مواجهه کودک با پدیده مرگ است. همستر ۲ سال عمر می‌کند، خرگوش ۶ سال و گربه ۸ تا ۱۲ سال بنابراین انسان حتی اگر یک سوم عمر طبیعی خودش را داشته باشد حتما مرگ حیوان خانگی‌اش را مي‌‌بیند. بنابراین کودک تمرین می‌کند که چطور مرگ عزیز را ببیند و تحمل کند. برای مثال هنگام مرگ جوجه، کودک یک گام جلوتر افتاده و او از نظر عاطفی احساس تعلق خاطر و فقدان را تجربه می‌کند.  بنابراین در بسیاری از مواقع فرآیند سوگ و عزاداری را در کودکی که جوجه اش را از دست داده است، می‌بینیم. این فرآیند، یک گام کودک را جلوتر برده و کودک درک می‌کند که اگر اکنون جوجه‌اش را از دست داده، دیگر قابل برگشت نیست و جوجه مثل عروسک او نبوده که در صورت خراب شدن دوباره تعمیر شود.

[( lιεβ )]

[ اجبار کودکان به غذا خوردن و تاثیر آن ]



برخی والدین کودکان را مجبور به خوردن تمام غذایی که در بشقاب ریخته اند می کنند، اما این کار به جای اینکه تاثیر مثبتی داشته باشد، بیشتر به آنها صدمه می زند. تحقیقی که در این زمینه انجام شده است
نشان داد که غذا خوردن اجباری ، باعث اختلال در شکل گیری رفتار غذایی در کودک شده و او را در مقابل افزایش وزن ناسالم آسیب پذیر می کند.به منظور بهبود شکل گیری طبیعی رفتار غذایی ، مهم است که کودک براساس خواسته خود غذا بخورد.این تحقیق می گوید: کودکانی که تحت فشار هستند تا همه ی غذای داخل بشقابشان را بخورند، ممکن است دیگر به سیگنال های بدنشان تکیه نکرده و تا زمانی که والدینشان خوشحال شوند به غذا خوردن ادامه دهند.سیلجه استینبک (از دانشگاهی در نروژ) می گوید: ما به دنبال این بودیم که ببینیم فعالیت جسمی، مقدار زمان تماشای تلویزیون و صفات خاص اشتهایی ، می توانند توضیح دهند که چرا شاخص توده بدنی (BMI) برخی کودکان نسبت به بقیه افزایش پیدا می کند.یافته هایی که در مجله the Journal of Paediatric Psychology منتشر شدند، نشان دادند که روشی که کودکان برای غذا خوردن انتخاب می کنند بسیار مهم است. از طرف دیگر، فعالیت جسمی و تماشای تلویزیون، توضیحی درباره علت افزایش BMI در برخی کودکان ارائه نداد.استینبک می گوید: مطالعه ما نشان داد که افزایش BMI در کودکان زمانی رخ داده که رفتار غذایی آنها از تجربه گرسنگی درونی به دیدن و بو کردن غذا تغییر پیدا کرده است.این تحقیق قسمتی از یک مطالعه طولانی مدت بود که برای چندین سال ، رشد روانی و جسمی این کودکان را مورد بررسی قرار داده بود.این کودکان هر دو سال یک بار مورد بررسی قرار گرفته و در این تحقیق خاص، محققان با داده هایی که از چهار، شش و هشت سالگی این کودکان جمع آوری شده بود سر و کار داشتند.

* Hi DoctOr

[eɴιɢмαтιc]

 پیامدهای گوشی بازی به جای بازیگوشی


آپارتمان نشینی تقریبا اجتناب ناپذیر است؛ به ویژه در شهرهای بزرگ که جمعیت زیادی را در دل خود جای داده اند اما چه کنیم که مضرات آپارتمان نشینی را به ویژه در کودکان مان و نیز کودک درونمان کمتر کنیم؟ ... بله! مضرات! به سراغ «فائقه صدیقی» کارشناس روانشناسی رفتیم تا مضرات و راه فرار از آنها را بشناسیم.

گردن نهادنی سخت

با وجود تفاوت های سبک زندگی سنتی و امروزی، باید بپذیریم که به علت محدودیت ها، هزینه های بالای مسکن و مهاجرت ها، زندگی آپارتمان نشینی در عصر حاضر اجتناب ناپذیر شده و چاره ای جز گردن نهادن به آن نیست. از این رو باید بپذیریم که آپارتمان نشینی را با تمام مزایا و مضرات آن، خوب بشناسیم و با این شناخت، به جنگ مشکلات آ« برویم تا کمتر آسیب ها نصیب اعضای خانواده، به ویژه کودکان شود چون آپارتمان نشینی عرصه را بیشتر از همه برای کودکان تنگ می کند و شادی و نشاط را از آنها می گیرد.

بعضی از روانشناسان می گویند در صورتی که شرایط خاص و مطلوبی در این مجموعه ها رعایت نشود، سکونت در این سازه های تنگ و سرد تاثیر نامطلوبی بر روی افراد ساکن آنها خواهد گذاشت و در صورتی که نیازهای روحی افراد اقناع نشود، فرد در معرض ابتلا به بیماری افسردگی قرار می گیرد.

تعریف یک مسکن مناسب

در تعریف یک مسکن مناسب از دو ویژگی ارتباط افقی و عمودی نام برده می شود. ارتباط افقی یکی از نیازهای اولیه و اساسی انسان است که حافظ کیان خانواده و روابط بین اعضای آن است. منظور از ارتباط عمودی این است که در عین داشتن محیطی سالم و گرم، روابط بین همسایه ها و ارتباط بین خانواده ها نیز باید وجود داشته باشد.

پس محیط مسکونی مناسب، برآوردنده نیازهای مختلف روانی، اجتماعی و زیستی است. بر این اساس، مهمترین مسئله یک محیط مسکونی ایجاد زمینه مناسب برای انطباق فرد با اجتماع و پیرامون وی و آماده سازی برای ورود او به جامعه است.

در معماری سنتی و قدیمی، حیاط خصوصی محل مناسبی برای پرورش گل و گیاه، نگهداری حیوانات خانگی، استفاده از نور مستقیم آفتاب بود. میهمانی های خانوادگی و دور هم نشینی ها باعث افزایش مهر و محبت در بین اعضای خانواده ها بود و تمام این عوامل در پرورش روح و روان فرد و جلوگیری از افسردگی نقش مهمی داشت. متاسفانه در زندگی آپارتمانی حداکثر آنها حذف شده که نگرانی هایی در پی دارد.

مزایایی که باید برای رسیدن به آن همت کرد

آپارتمان نشینی در کنار معایب، مزایایی هم دارد که به شرط ارتباط صحیح و عاطفی بین ساکنان آپارتمان به وجود خواهد آمد و آن اینکه افراد در کارها به هم کمک می کنند. حس داوطلبانه و مسئولیت پذیری اجتماعی به خوبی ترویج می یابد و محیطی مناسب و امن برای برخوردهای اجتماعی کودکان و حتی بزرگسالان به وجود می آید.

وابستگی ها

پدر و مادرها همیشه نگران امنیت و رفاه کودکانشان هستند و تمایل دارند تمام نیازها، اسباب بازی ها، محل بازی و دوستان فرزند را تحت کنترل داشته باشند. افزایش تعداد وعده های غذایی، تماشای تلویزیون، نبود خلاقیت در بازی ها و وابستگی بیش از حد کودکان به والدین باعث می شود که آنها به استقلال شخصیتی نرسند.

کم تحرکی

کم تحرکی کودکان باعث از بین رفتن تعادل روحی می شود و کودکانی که به دلایل مختلف تعادل روحی ندارند، به تدریج مبتلا به خستگی مزمن می شوند. در صورتی که کودکان از لحاظ روحی و روانی نیاز به بازی و سروصدا دارند ولی به علت ایجاد مزاحمت برای همسایه ها والدین به ناچار کودکان را از سروصدا و بازی های پرتحرک منع می کنند.

کودک کم تحرک نیز به دنبال تخلیه نشدن انرژی، دچار مشکلات روانی شده و در آینده نسلی چاق، افسرده، کم تحرک و بی روحیه به جامعه وارد می شوند.

شاید جایگزین کردن کارهایی مثل بازی در پارک ها برای جبران این موضوع پیشنهاد شود اما این بازی ها همیشگی نیست و تابع شرایط خاص زمانی و مکانی است. مراقبت همیشگی در پارک نیاز است و اگر کودک بخواهد شب ها بازی کند، فضاهای خارج از اپارتمان برای او مفید نیستند.

ورود به فضای مجازی

تخلیه ناقص انرژی و ایجاد مشکلاتی مثل افسردگی، لجبازی، سرکوب تمایل کودکان و یا بیش فعالی، به مرور او را به فضای مجازی وارد می کند که در چنین حالتی مسائل فراتر از واقعیت برای آنها لذتبخش می شود. خودشان هم به نوعی از این طریق تایید می شوند و چون بازی و سرگرمی در دنیای مجازی را قبول دارند، احساس رضایت و لذت کرده و این رویه را تکرار می کنند.

به این ترتیب تنهایی شان بیشتر شده و از جمع دوستان خانوادگی هم خارج می شوند. در صورتی که کودکان ما باید سختی های زندگی را یاد گرفته و به صورت عملی، مهارت های زندگی را چه در خانواده و چه در جامعه از نزدیک لمس و تجربه کنند. حتی خطوط قرمز دوستی های اجتماعی هم باید آموزش داده شود تا در آینده بتوانند برای خود فردی موفق باشند و تصمیم های درستی بگیرند.

کدام نسل؟...

متاسفانه وابستگی بعضی از والدین برای فرار از عواقب بعدی آزادی کودکان، آنها را به نوعی پشت میزنشین، پشت کامپیوترنشین و پشت تلویزیون نشین کرده است. امروز بچه ها را دائم مشغول بازی با تبلت و غرق در شبکه های اجتماعی می بینیم و متاسفانه ظهور قارچ گونه شبکه های ماهواره ای باعث می شود کودک به تسخیر آنها درآید، بیشتر به انزوا کشیده می شوند و حالا تصور کنید اوضاع به همین منوال پیش برود؛ نسلی وابسته و بدون استقلال که لازم است هویت شخصیتی خود را بشناسند. درگیری هویتی اولین ارمغان نسل آپارتمان نشین است.

چاره

می توان از طریق ایجاد امکانات ورزشی و تفریحی فوق برنامه های سالم برای کودکان و نوجوانان ساکن آپارتمان ها ،تقویت و تحکیم روابط خانوادگی و پر کردن صحیح اوقات فراغت، شرایط را برای سکونت افراد مساعدتر کرد و از بروز مشکلات روحی – روانی جلوگیری کرد. نباید اجازه بدهیم به خاطر آپارتمان نشینی، کودکان مان به جای بازیگوشی، گوشی بازی کنند.

حبس کودک در چاردیواری
 
قرار دادن کودک در محیطی بسته و محصور به دیوارهای تنگ معروف به «چاردیواری» واقعا سخت است، به ویژه اگر کودک درون شما هم زنده باشد و باز هم ویژه تر آنکه در خانه ای بزرگ و درلباز بادرخت های بزرگ و سایه دار زندگی کرده باشید.

زندگی آپارتمان نشینی را باید با بد و خوبش بپذیریم اما مراقبت از کودکان و به حداقل رساندن آسیب های این سبک زندگی، موضوعی است که سراغش را از دکتر ابراهیم صادقی فوق، تخصص اطفال گرفتیم.

سال های اول زندگی، بازی و شخصیت

می گویند شخصیت آدم ها در بچگی قوام پیدا می کند. دکتر صادقی در این باره می گوید: «سال های اول زندگی برای رشد و شکوفایی استعدادهای کودکان اهمیت بالایی دارد. کودکان در سنین پایین باید با محیط اطراف و طبیعی برخورد کرده و آشنایی عملی با آنها پیدا کنند. آموزه های دینی نیز تاکید دارند که کودک باید در دوران کودکی بیشتر از هر زمانی به بازی و تفریح بپردازد. بازی کردن ضرورتی حیاتی در کاهش تکانه های فردی کودکان بوده و به ایجاد شخصیت مناسب در آینده کمک شایانی می کند. زندگی در محیط های آپارتمانی موجب اختلال در این روند می شود.»

محیط بسته آپارتمان و قطع رابطه با طبیعت

این متخصص کودکان با دیدی عرفانی، از طبیعت به درون کودک نگاه می کند: «محیط به طور کلی در آپارتمان بسته بوده و ارتباط بچه با طبیعت را به عنوان نبوغ آفرینش قطع کرده و سبب ایجاد مانع در رشد و شکوفایی کودک می شود.
با کم شدن رابطه کودک با محیط اطراف، به طور طبیعی کودکان به طرف بازی های کامپیوتری و سرگرمی های الکترونیکی کشانده می شوند که مهم ترین عامل سوءتغذیه و چاقی و بی اشتهایی و پرخوری عصبی است.»

هیس... آرام تر

ما ایرانی ها برای همسایه هایمان احترام زیادی قائلیم و معتقدیم در صورت بروز مشکل، آنها قبل از فامیل به داد ما می رسند و یک مثل زیبا هم در این زمینه داریم: «همسایه خوب از فامیل بهتر است!» به همین سبب حاضر نیستیم با سروصدای بچه هایمان شاهد رنجش آنها باشیم.

دکتر صادقی معتقد است: «از نکات مهم در تربیت کودکان، سرکوب آزادی های آنها است؛ به این معنی که ممانعت از آزادی آنها و تذکرات مکرر موج ببروز تنش های درونی این عزیزان می شود و تاثیرات سوء آن در آینده رفتاری کودکان نمایان می شود.
در زندگی آپارتمانی، به ویژه وقتی ساکن طبقه های بالاتر هستیم، به سبب فرهنگ ایرانی اسلامی که همسایگان را نزدیک تر از بستگان می داند، برای رعایت حال آنها ممکن است فرزندان مان را از فعالیت های بدنی در خانه منع کرده و میل کودک به فعالیت بدنی را سرکوب کنیم.»

سقوط از ارتفاع

سقوط از ارتفاع هم از مشکلاتی است که ساکنان آپارتمان ها را تهدید می کند. یک بالکن کوچک و کلی وسیله در آن و یک حرکت اشتباه به ویژه در کودکان می تواند حادثه ساز شود.

دکتر صادقی در این باره می گوید: «از نکات قابل توجه دیگر در زندگی های آپارتمانی، خطر صدمات جسمی به علت حوادث و احیانا سقوط است. از آنجا که حوادث و سوانح از علل مهم مرگ و میر در کشورمان است، بنابراین باید مراقب باشیم و تمهیدات ویژه ای برای جلوگیری از سقوط در کودکان اندیشیده شود. برای جلوگیری از سایر حوادث در درجه اول پرهیز از آپارتمان نشینی و بعد اصلاح ساختار آپارتمان ها با رعایت اصول مهندسی و در صورت نیاز ایجاد فرهنگ آن است.»

ضرورت ویتامین D

ویتامین حساس و حیاتی D این روزها کمیاب شده است! شاید به دلیل سبک زندگی ما باشد. دکتر صادقی معتقد است: «کمبود ویتامین D در حال حاضر یکی از مسائل و مشکلات فراگیر در کشورمان است. ویتامین در مراحل تولید علاوه بر کبد و کلیه و روده نیاز به تابش نور و اشعه خورشید نیز داشته که در زندگی آپارتمانی به علت تماس کم با نور می تواند در فرآیند تولید با مشکل مواجه شود. ویتامین D در فرآیند اسکلت بندی و متابولیسم استخوان ها نقش مهمی دارد و کمبود آن می تواند باعث بیماری راشینیسم و عفونت های تنفسی و مشکلات در ساختمان جمجمه شود.»

کم تحرکی و چاقی

این پزشک کودکان درباره کم تحرکی بچه ها در زندگی آپارتمانی نظر دیگری هم دارد: «زندگی کم تحرک و چاقی ناشی از آن شروع مشکلات این افراد در آینده بوده که می تواند منجر به ایجاد بیماری قلبی و عروقی در سنین پایین، فشار خون، دیابت و مشکلات عصبی – عضلانی و اسکلتی شود. از مشکلات دیگر زندگی آپارتمانی محروم شدن کودکان از بازی های دسته جمعی است که این نوع بازی ها از ستون های اصلی ایجاد اعتماد به نفس در کودکان است.»

تنظیم: ندا عبدی، بهرنگ منتخبی

کارشناس: فائقه صدیقی، رواشناس - دکتر ابراهیم صادقی، فوق تخصص اطفال

[eɴιɢмαтιc]

قلدری فقط پسرانه نیست !

«نگین 9 ساله، امروز موقع برگشتن از مدرسه با گریه از مادر خود خواست که اجازه دهد مدرسه نرود. وقتی مادر از دلیل نرفتنش پرسید، نگین فقط گفت که مدرسه را دوست ندارد و دیگر نمی خواهد برود. مادر نگین موقع آویزان کردن لباس های او متوجه پارگی کوچکی در آن ها شد. خط کشی هم که خیلی دوست داشت در میان وسایلش نبود، ولی نگین علت آن را فقط با نمی دانم پاسخ داد. روزهای بعد هم نگین با عدم تمایل و با بهانه جویی به مدرسه رفت.» شاید شما هم با این مشکل مواجه شده باشید و وقتی رد آن را از مدرسه گرفته اید با یک بچه قلدر مواجه شده اید که با فرزندتان درگیر شده است. این جور وقت ها چه باید کرد؟

قلدری نوعی رفتار پرخاشگرانه است که به قصد آزار و آسیب دیگران و از طریق تهدید یا زورگویی صورت می گیرد. این مساله در میان کودکان بسیار شایع است و می تواند بسیار مخرب هم باشد. یادتان باشد که همه به ها سلامت روان کامل ندارند. آن ها ممکن است پرخاشگری را از خانواده آموخته باشند، ممکن است برای جلب توجه پرخاشگری کنند یا ممکن است از پرخاشگری به عنوان راه حل مساله انتخاب کنند.

 مثلا ممکن است قلدری کنند تا مشق های شان را یک نفر دیگر بنویسد یا غذای یک نفر دیگر را بخورند. گاهی هم قلدری، گونه ای از اعتماد به نفس کاذب است. ممکن است دانش آموزی فقط به خاطر فیزیک درشت تر یا قدرت رهبری گروه حس کند که مختار است هر کاری از دستش بر می آید از جمله سوءاستفاده از فیزیک بدنی یا قدرت رهبری را انجام دهد. در هر صورت فرزند ما باید بداند که با قلدرهای  مدرسه چگونه برخورد کند.

قلدری فقط پسرانه نیست

قلدری شکل های مختلفی دارد، مانند لقب یا اسم گذاشتن روی دیگران، مسخره کردن آن ها یا با بی انصافی پشت سرشان داستان یا شایعه های زشت پخش کردن. این مدل از قلدری در دختران شایع تر است. قلدری می تواند جسمی هم باشد، مثل هل دادن، لگد یا کتک زدن، پیغام های زشت یا توهین آمیز فرستادن، مسخره کردن مردم هم نمونه هایی از قلدری هستند که در بین پسران شایع تر است. البته خیلی از کودکان گاهی با هم دعوای شان می شود و کتک کاری می کنند یا به هم حرف های زشت می زنند یا همدیگر را مسخره می کنند، اما این کار ضمن سرگرمی و بازی اتفاق می افتد.

کودکان آسیب پذیر

وقتی این رفتارها حالت دایمی، همیشگی و تهدیدآمیز پیدا کند، معمولا متوجه کودکانی می شود که نمی توانند از حق خودشان دفاع کنند. معمولا در کنار هر دانش آموز پرخاشگری یک دانش آموز منفعل هم هست. حتی وقتی قلدری در مورد کودکانی اتفاق می افتد که ممکن است بتواند حق خود را بگیرند، تبدیل به مشکلی می شود که برای همه اهمیت پیدا می کند.

چه بکنیم؟

مشکل برخورد را بچه قلدرها در مدرسه مشکل پیچیده ای ست اما بدون راهکار هم نیست. با رعایت کردن توصیه های زیر هم از قلدری دوباره تا حدی پیشگیری می شود و هم دستتان می آید موقع شنیدن از قلدری چه کار باید بکنید.

1- رابطه تان را بهتر کنید

ارتباطتان را با فرزندتان بهتر کنید و ساعات بیشتری را برای بودن با او بگذارید. در اغلب اوقات بچه ها در مورد زورگویی های که در مدرسه به آن ها شده با والدین صحبت نمی کنند، مگر این که با پدر و مادرشان ارتباط خوبی داشته باشند. یادتان باشد این مشکل معمولا مایه شرمساری بچه هاست و حرف زدن در مورد آن برای بچه ها خیلی سخت است.

2- هرگز سرزنش نکنید

هیچ وقت کودکتان را مورد سرزنش و تحقیر قرار ندهید. مثلا نگویید «خیلی بی عرضه و بی دست و پایی که بهت زور گفتند». وقتی کودکتان چنین جمله ای می شنود، انگار دو بار آسیب دیده است؛ یک بار از طرف بچه قلدر و یک بار از طرف شما.

از او حمایت کنید و به او اطمینان دهید که کنارش خواهید ماند تا مشکل حل شود. وقتی شما کودکتان را سرزنش می کنید او هرگز دوباره در مورد این مشکل و مشکلات پیچیده تر و شدیدتر مثل سوءاستفاده جنسی با شما حرف نخواهد زد.

3- به مدرسه خبر دهید

سریع تر به مدرسه اطلاع دهید و بخواهید که مشکل را پیگیری و حل کنند. خودتان هم تا حل شدن مساله پیگیری تان را ادامه دهید و هیچ وقت اجازه ندهید موضوع رها شده و فراموش شود. این طور هم عملا از کودکتان حمایت می کنید و هم الگویی برای فرزندتان می شوید که در مواقع بی پناهی چطور به مرجع قدرتی که می تواند مساله را حل کند، مراجعه کنید.

4- یادش بدهید جرات داشته باشد

جراتمندی را به فرزند خود آموزش دهید. جراتمندی معادل خشونت نیست، بلکه مهارتی است که توسط آن بدون این که به طرف زورگوینده صدمه ای وارد کند یا با او درگیر شده یا توهینی به او بکند، اجازه ندهد با او بدرفتاری شود. مثلا به او بگویید «اگر خواست اذیتت کند، محکم جلوی او بایست و با صدای بلند به او بگو اجازه نمی دهد این دفعه زور بگوید».

به کودک یاد دهید بلافاصله به ناظم مدرسه یا معلمین اطلاع دهد و در کنار دوستانش باشد تا فرد قلدر جرات آزار رساندن به او را پیدا نکند. البته گاهی جراتمند نبودن کودکتان می تواند پیام هایی برای خود شما داشته باشد. آیا به اندازه کافی در خانه به کودکتان اعتماد به نفس داده اید؟ آیا اجازه داده اید اظهارنظر کند و نه بگوید. آیا توانایی هایش را تایید کرده اید؟ آیا نیازهایش را محترم شمرده اید؟ آیا خودتان الگوی خوبی از جراتمندی بوده اید؟ خودتان درخواست ها و جواب درخواست ها را محترمانه و قاطعانه بیان کرده اید؟

5- پرخاشگری را توصیه نکنید

متاسفانه بعضی از والدین این باور را دارند که چون پرخاشگری در جامعه رایج است باید پرخاشگرانه مقابله به مثل کرد. غافل از این که جامعه از همه ما تشکیل شده است. اگر ما هم به جمع پرخاشگران بپیوندیم، نه تنها حال جامعه خوب نمی شود، بلکه داریم به پرخاشگری بیشتر و بیشتر دامن می زنیم. پس هرگز از کودکتان نخواهید که مقابله به مثل کند. هرگز به او نگویید «دفعه بعد اگر تو را زد تو هم او را بزن».

با توصیه به مقابله به مثل هم به کودکمان یاد می دهیم به جای جراتمند بودن پرخاشگر باشد. هم مراجع قدرت در مدرسه مثل ناظم، معلم و مدیر را نادیده می گیریم و پرونده انضباطی کودکان را سنگین می کنیم. هم در صورتی که فرزندمان حرفمان را گوش دهد و بخواهد مقابله به مثل کند و نتواند غیرمستقیم اعتماد به نفسش را کم می کنیم و خشم های فروخورده اش را زیاد.

* کارشناس ارشد روان شناسی بالینی