فریب انتخاب رشته تضمینی را نخورید

[# αпGεʟ]

اگر هر انسانی در طول زندگی‌اش چند انتخاب مهم و راهبردی داشته باشد، بی‌شک انتخاب رشته دانشگاهی یکی از همان انتخاب‌هاست. انتخاب رشته کنکور امسال از دوشنبه پنجم مرداد شروع می‌شود و تا دهم مرداد هم ادامه دارد. در طول این یک هفته، بازار آموزشگاه‌ها و مراکز مشاوره تحصیلی داغ است و هر موسسه تلاش می‌کند مجاز شده‌های کنکور را به مشاوره‌های تحصیلی مجاب کند..

در این رقابت تنگاتنگ، برخی موسسه ها هم تلاش می کنند با هر ترفندی که شده، داوطلب بیشتری را جذب کنند.

وعده وعیدهایی مثل «انتخاب رشته تضمینی» عنوانی است که این روزها زیاد می شنوید. بعضی موسسات آموزشی هم ادعا می کنند کارشناسان رسمی سازمان سنجش را برای مشاوره انتخاب رشته استخدام کرده اند و عده ای از مراکز هم ادعا می کنند رتبه های برتر کنکور سال های گذشته را به عنوان مشاور انتخاب رشته به کار گرفته اند.

اما حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش در گفت وگو با جام جم می گوید: چیزی به نام انتخاب رشته تضمینی نداریم، فقط باید داوطلب با توجه به علایق و توانمندی های خودش، بهترین انتخاب رشته را انجام دهد.

توکلی تاکید دارد ما نمی توانیم برای داوطلب تعیین تکلیف کنیم و به او بگوییم که حتما به این مرکز مشاوره مراجعه کند یا نکند، بلکه فقط می توانیم به داوطلب این اطمینان را بدهیم که در صورت رعایت برخی نکات، خود داوطلب بهترین فردی است که می تواند انتخاب رشته کنکور را انجام دهد.

این مقام مسئول تصریح می کند هیچ کارشناسی از سوی سازمان سنجش در زمینه مشاوره انتخاب رشته در آموزشگاه های کنکور فعالیت ندارد و هر ادعایی در این زمینه باطل است.

همچنین باید در نظر داشت حتی رتبه یک کنکور سراسری سال قبل هم الزاما مشاور خوبی برای انتخاب رشته نیست.

یعنی هوش و استعداد او برای شاگرد اول شدن در کنکور، هیچ ربطی به ارائه مشاوره علمی و درست به داوطلبان ندارد و این دو موضوع را نباید داوطلبان با همدیگر اشتباه بگیرند.

تا زمان اعلام نتایج هم هیچ تضمینی برای قبولی در رشته محل مورد علاقه وجود ندارد، چون قبولی هر داوطلب کاملا در گرو انتخاب رشته افراد دیگر است بنابراین هر ادعایی مبنی بر انتخاب رشته تضمینی را فقط باید شیوه ای از بازاریابی به حساب آورد.

پول های هنگفتی که جابه جا می شود
انتخاب رشته، برای خیلی ها نان و آب دارد و در همین چند روز، پول های هنگفتی رد و بدل می شود. یکی از داوطلبان کنکور به جام جم خبر می دهد از او برای مشاوره های انتخاب رشته کنکور سراسری، 500 هزار تومان و برای کنکور دانشگاه آزاد 250 هزار تومان درخواست کرده اند.

برگزاری همایش های میلیونی هم شکل دیگری از پول درآوردن های موسسات کنکور است. عنوان «همایش بزرگ تخصصی انتخاب رشته و آشنایی با رشته های دانشگاهی» شکلی از همین پول درآوردن هاست که در آن به ازای چند ساعت سخنرانی یک کارشناس آموزشی، مبالغی را از داوطلبان دریافت می کنند.

انتخاب رشته با کمک نرم افزارها هم شیوه دیگری از پول درآوردن موسسات است که براساس یافته های ما، نتایج بسیاری از این نرم افزارها قابل اعتماد نیست، زیرا داده های این نرم افزارها قدیمی است و تطابقی با آخرین تغییرات کنکور ندارد.

گام اول؛ به هر کسی اعتماد نکنید
به دلیل تقاضای بالایی که موج می زند، این روزها حتی برخی مراکز فرهنگی که هیچ ربطی هم به کنکور و مسائل آموزش عالی ندارند، به مشاوره های انتخاب رشته روی آورده اند.

مشاور عالی سازمان سنجش به داوطلبان توصیه می کند در گام اول، به هر کسی اعتماد نکنند و تحت تاثیر گفته ها و شنیده های دیگران قرار نگیرند. به اعتقاد این مقام مسئول، داوطلبان می توانند برای آگاهی بیشتر از رشته های دانشگاهی، سوالات خود را از دانشجویان همان رشته ها و دانشگاه ها بپرسند.

این گام اول، صرفا برای آشنایی ضمنی با رشته هاست و در این مرحله، به گفته توکلی احتمال دارد که اصلا داوطلب به این نتیجه برسد که فلان رشته دانشگاهی را دوست ندارد؛ یعنی پس از تحقیقات اولیه پیرامون یک رشته، احتمال دارد داوطلب به این نتیجه برسد آن رشته ای که همیشه برایش سر و دست شکسته است، اصلا آن رشته دلخواهش نیست.

شناخت آینده شغلی و آینده تحصیلی رشته تحصیلی، گام اولی است که دورنمای کلی از آن رشته تحصیلی را پیش چشم داوطلب باز می کند.

گام دوم؛ مطالعه دقیق دفترچه راهنما
ظاهر دفترچه راهنمای انتخاب رشته، گول زننده است و احتمال دارد داوطلب با دیدن تعداد زیاد صفحات دفترچه، گمان کند نمی تواند همه صفحات دفترچه را مطالعه کند؛ اما مشاور عالی سازمان سنجش یادآوری می کند که بیشتر حجم این دفترچه ها مربوط به کدرشته هاست و نیاز نیست داوطلب همه آنها را بخواند، ولی خواندن راهنمای انتخاب رشته ها، وقت زیادی از داوطلب نمی گیرد.

توکلی تاکید می کند که دفترچه راهنمای انتخاب رشته، سند اصلی گزینش رشته است که باید حتما داوطلب، این دفترچه را مطالعه کند و نسبت به شرایط و ضوابط پذیرش رشته ها آگاهی یابد. خواندن دقیق این راهنما، گام مهمی در انتخاب رشته است که خیلی از داوطلبان، آن را چندان جدی نمی گیرند.

مثلا در انتخاب رشته امسال، برای اولین بار 30 درصد سهمیه پزشکی به ساکنان مناطق محروم اختصاص داده شده است که داوطلب در صورت قبولی در این رشته ها باید تا سه برابر مدت زمان تحصیل، در آن منطقه محروم خدمت کند و حتی در طول این مدت هم مدرک تحصیلی اش را به او نمی دهند تا تعهداتش تمام شود.

حال اگر داوطلبی همین نکته را نداند و چشم بسته انتخاب رشته کند، حداقل 30 سال زندگی اش تحت تاثیر این انتخاب ناآگاهانه قرار می گیرد. (یعنی حدود هفت سال تحصیل در رشته پزشکی و حدود 21 سال تعهد خدمت در مناطق محروم).

گام سوم؛ مراجعه به مراکز مطمئن
پس از این که داوطلب، با دورنمای کلی رشته مورد علاقه اش آشنا شد و دفترچه راهنما را هم با دقت مطالعه کرد، در گام سوم می تواند برای انتخاب رشته بهتر به مراکز مشاوره ای مراجعه کند که از سوی وزارت آموزش و پرورش مجوز گرفته اند. به طور مثال، در همین شهر تهران، 60 پایگاه انتخاب رشته از سوی آموزش و پرورش دایر شده است که داوطلب می تواند با اطمینان بیشتری به این مراکز مراجعه کند.

تقریبا در همه شهرهای ایران مشابه این مراکز دولتی وجود دارد و حتی به گفته رئیس اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، هزینه ارائه مشاوره در این مراکز دولتی یک پنجم آموزشگاه ها و مراکز غیردولتی است.

علاوه بر آن، سازمان سنجش هم علاوه بر انتشار ویژه نامه انتخاب رشته، در پایگاه اطلاع رسانی خود نیز نرم افزار انتخاب رشته را در اختیار داوطلبان قرار داده که در این نرم افزار، آخرین تغییرات کنکور اعمال شده است.

نتایج این نرم افزار به دلیل به روز بودن، بسیار مطمئن تر از نرم افزارهای دیگر است و هزینه استفاده از آن هم 18 هزار تومان اعلام شده است.

غایبان هم امکان انتخاب رشته دارند
براساس اعلام سازمان سنجش داوطلبانی که در آزمون سراسری سال ۹۴ ثبت نام کرده اند اما در جلسه آزمون غایب یا مجاز به انتخاب رشته نشده اند نیازی به ثبت نام مجدد ندارند و می توانند انتخاب رشته کنند؛ مگر این که متقاضی انتخاب رشته علاوه بر گروه آزمایشی خود باشند. توضیحات در این باره نیز در دفترچه راهنمایی که امروز (3 مرداد) روی سایت سازمان سنجش قرار می گیرد مشخص است و داوطلبان می توانند پس از مطالعه آن اقدام کنند.

توان و استعدادتان را هم در نظر بگیرید
درست است که در فرآیند انتخاب رشته، علاقه حرف اول و آخر را می زند؛ ولی در این خصوص باید به توان و استعدادتان هم نیم نگاهی داشته باشید.

مثلا داوطلبی که با دیدن یک حادثه طبیعی یا دیدن یک قطره خون، کاملا کنترلش را از دست می دهد، هیچ الزامی وجود ندارد که حتما رشته پزشکی یا پرستاری را انتخاب کند، یا مثلا فردی که روحیه ای حساس و شکننده دارد و خیلی زود از اعداد و ارقام خسته می شود، دلیلی ندارد اصرار داشته باشد حتما در رشته دقیقی مثل حسابداری درس بخواند یا فردی که از دعواهای حقوقی بیزار است و این توان را در خود نمی بیند با دادگاه و دادسرا و مجرمان در ارتباط باشد، انتخاب رشته حقوق برای چنین فردی اشتباه است.

هیچ کسی هم بهتر از خود داوطلب، نسبت به استعداد و توانایی های خودش خبر ندارد. در واقع، قبل از انتخاب رشته باید با خودمان بی رودربایستی حرف بزنیم و از خودمان بپرسیم اصلا آیا من در آینده، استعداد و توانایی ادامه تحصیل در این رشته را دارم و آیا می توانم در شغلی همسو با این رشته تحصیلی کار کنم و موفق باشم؟

دورنمای بازار کار، پس از فارغ التحصیلی
نه این که علاقه تان را فدای آینده نگری در بازار مشاغل کنید، ولی باید خیلی هوشمندانه به بازار کار پس از فارغ التحصیلی هم توجه داشته باشید. احتمال دارد رشته ای که الان خیلی روی بورس است و همه خواهان آن هستند، تا چهار سال دیگر بازار کار محدودی داشته باشد و البته برعکس آن هم ممکن است. احتمال دارد رشته ای که الان کسی به آن علاقه و رغبت ندارد، تا شش سال آینده بازار کار را به تصرف خود دربیاورد.

مثلا رشته ای مثل مهندسی آب، شاید الان در مقابل رشته هایی مثل مهندسی عمران، متقاضی کمتری داشته باشد، اما با وجود وضعیت خشکسالی کشور که سال به سال هم بدتر می شود، آینده کاری این رشته، مساعد به نظر می رسد.

همچنین برخی رشته ها هم از همین الان، بازار کارشان اشباع شده و به نظر نمی آید در سال های آینده هم فرجی در بازار کار آنها حاصل شود؛ مثلا براساس آخرین آمار ارائه شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رشته های تحصیلی علوم کامپیوتر، صنعت و فناوری و معماری و ساختمان سازی، در صدر بیکارترین رشته های دانشگاهی برای مردان قرار دارد که بسیاری از فارغ التحصیلان آنها هم اکنون بیکار هستند.

برای خانم های فارغ التحصیل در رشته های حفاظت محیط زیست، کشاورزی، جنگلداری و شیلات، معماری و ساختمان هم آمار بیکاری بالاتر از فارغ التحصیلان دیگر رشته هاست.

اطلاع از بازار کار رشته های مختلف و داشتن دورنمایی از آینده شغلی رشته های تحصیلی، باعث می شود داوطلب یک دهه پس از انتخاب رشته، آه نکشد و حسرت گذشته را نخورد.

اخبار دانشگاه - جام جم

[MisS special]

بنظره من واس کنکور خوندن هیچکس مث خوده ادم نمیتونه کمک کنه ب در س خوندنش...
و اینکه بهترین برنامه برنامه ایه ک خوده ادم استاندارد برایه خودش با توجه ب نیازا و ضعفاش بچینه ..