«صدقه» از رفع بلا تا رسیدن به دست نیازمندان / صندوق‌های صدقات چگونه خالی می‌شوند؟

[elnazaghili]

به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، در شرع مقدس اسلام در مورد ارزش و اهمیت صدقه سفارشات زیادی شده و در آیات قرآن و روایات زیادی نیز کیفیت و اهمیت صدقه بیان شده است.

در اسلام دو نوع صدقه مطرح است، یکی صدقه واجب که همان زکات است و در آیات قرآن و روایات مقدار مصرف آن و مستحقین آن بیان شده و دیگری صدقه مستحبی که در اخبار و روایات وارده از فضیلت صدقه بسیار آمده و فواید زیادی برای آن بیان شده است؛ مانند این که صدقه سبب زیادی رزق و روزی، شفای بیماری‌ها، دوری از آتش جهنم، دفع 70 بلا و مصیبت در دنیا و طولانی شدن عمر می‌شود.

خداوند در قرآن دو نوع صدقه را مطرح می‌کند، یکى صدقه آشکار و دیگرى پنهان و هر دو را ستوده است؛ براى این که هر کدام از آن دو آثار و نتایجی دارند، اما صدقه آشکارا خود تشویق و دعوت عملى مردم به کار نیک و نیز مایه دلگرمى فقرا و مساکین است؛ چرا که مى‌بینند در جامعه مردمى مهرورز هستند که به حال آنان ترحم مى‌‏کنند و اموالی را در جامعه براى آنان و رفع حوایجشان قرار مى‏دهند، تا براى روز قیامتشان که روز گرفتارى است ذخیره‏اى باشد. این کار سبب مى‏‌شود که روحیه یاس و ناامیدى از فقرا زدوده شود و در کار خود داراى نشاط گردند و احساس کنند اگر سرمایه‌‏دار کسب و تجارتى مى‌‏کند، تنها براى منافع شخصی نیست و این خود آثار نیک بسیارى دارد.

اما آثار صدقه پنهانى این است که انسان از ریا دورتر می‌شود و آبروى فقیر محفوظ و احساس ذلت و خفت نمى‌‏کند؛ پس مى‌‏توان گفت، صدقه علنى نتیجه‏‌هاى بیشترى دارد و صدقه پنهانى خالص‌‏تر و پاک‌‏تر انجام مى‌‏شود.

از آنجا که بناى دین بر اخلاص است، بنابراین عمل هر قدر خالص‌تر باشد فضیلت بیشتری دارد و به همین جهت خداى سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنى ترجیح داده و مى‌‏فرماید: «اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است».

یکی از اعتقادات ایرانیان که بسیار امر پسندیده‌ای است، انداختن صدقات روزانه به صندوق‌های صدقات است که بخش مهمی از کمک به نیازمندان افراد تحت پوشش کمیته امداد را تامین می‌کند.

* با صدقه دادن احساس می‌کنم از گزند حوادث دور شدم

زهرا زرگرباشی یکی از شهروندان اصفهانی و 28 ساله است که در این باره می‌گوید، من هر صبح هنگام رفتن به محل کار، پول خردی که همراه دارم را برای رفع قضا و بلا به عنوان صدقه به صندوق صدقات می‌اندازم و نسبت به این قضیه واقعا اعتقاد دارم.

وی گفت: وقتی پولی به صندوق صدقات می‌اندازم احساس امن و آرامی دارم انگار که از گزند حوادث محفوظ می‌مانم.

این شهروند اصفهانی تصریح کرد: البته خانوادگی به صدقه دادن اعتقاد داریم و یک صندوق کوچک صدقات در منزل هم داریم که بیشتر مادرم استفاده می‌کند.

وی ادامه داد: البته شایعات مختلفی در مورد این صندوق‌های صدقات می‌شنوم و دوست دارم از نحوه خالی شدن این صندوق صدقات تا رسیدن به دست محرومان بیشتر بدانم.

* با دادن صدقه سهم کوچکی در باز شدن گره مشکلات نیازمندان دارم

حجت‌الله زمانی یک مغازه‌دار 68 ساله‌ است که در فلکه شهدای اصفهان اغذیه‌فروشی دارد، این شهروند اصفهانی در مورد صدقه و برکات آن گفت: شخصا اعتقاد به صدقه دارم چرا که مطمئن هستم با این اندک پولی که من به صندوق می‌اندازم گره مشکلی هر چند کوچک از یک بنده خدایی باز می‌شود که من هم در ثواب آن شریک هستم.

وی افزود: یک صندوق صدقات جلوی درب مغازه ما نصب شده که روزانه تعداد زیادی از مردم داخل آن پول می‌اندازند.

این شهروند اصفهانی تصریح کرد: خیلی تمایل دارم بدانم این صدقات چگونه به دست محرومان می‌رسد و کمیته امداد چگونه این صندوق‌های صدقات را مدیریت می‌کند که سرقتی از آن صورت نگیرد و به صورت واقعی به دست نیازمندان برسد.

وی ادامه داد: خوشحال می‌شوم که بعضی از این دانش‌آموزان را می‌بینم که روزانه در صندوق‌ صدقات پول می‌اندازند و پدر و مادرهای امروزی باید فرهنگ صدقه را به فرزندانشان یاد بدهند.

* استان اصفهان 23 هزار صندوق صدقات بزرگ دارد

یکی از مواردی که شاید ذهن بسیاری از مردم را به خود مشغول می‌کند این است که نحوه خالی کردن صندوق صدقات و جمع‌آوری این پول‌های صدقات چگونه است و چطور این صدقات جمع‌آوری و به دست نیازمندان می‌رسد.

به طور کلی مشارکت‌‌های مردمی کمیته امداد در شهرستان اصفهان با جمع‌آوری کمک‌های مردم خیر در مرکز تجمع کمک‌های مردمی صدقات را جمع‌آوری، شمارش و برای نیازمندان هزینه می‌شود.

استان اصفهان دارای 23 هزار صندوق بزرگ معابر، 11 هزار و 500 صندوق متوسط و 480 هزار صندوق کوچک دارد که هزینه هر یک از صندوق‌های بزرگ 270 هزار تومان، هزینه ساخت صندوق‌های متوسط 173 هزار تومان و هزینه ساخت صندوق‌های کوچک 21 هزار تومان است.

بخشی از صندوق‌های صدقات اعم از بزرگ، متوسط و کوچک در حوزه شهرستان اصفهان قرار دارد و در حال حاضر شهرستان اصفهان نیز 8 هزار صندوق بزرگ در معابر، 6 هزار و 600 صندوق متوسط در ادارات و سازمان‌ها و 170 هزار صندوق کوچک خانگی دارد.

* صندوق صدقات چگونه خالی می‌شوند؟

صندوق صدقات بزرگ توسط یک خودرو و دو نفر عامل و صندوق کوچک توسط وسیله نقلیه موتورسیکلت و یک نفر عامل، با توجه به حوزه‌بندی منطقه‌ شهری و روستایی تخلیه می‌شود.

ابتدا کیسه‌های داخل صندوق‌های بزرگ در کمیته امداد پلمپ می‌شوند که پس از تخلیه مجددا در کمیته امداد پلمپ باز شده و شمارش می‌شوند و توسط عاملین صدقات، وجوه در داخل سبدها ریخته می‌شود و تحت نظارت کارمندان کمیته امداد و دوربین‌های مدار بسته در حراست و اداره‌کل کنترل می‌شوند.

هر صندوق صدقه باید کارتکس تخلیه دو قسمتی داشته باشد که این کارتکس هنگام تخلیه توسط عامل صندوق صدقات مبلغ صدقه ثبت می‌شود که باید مبلغ داخل صندوق با مبلغ کارتکس ثبت شده همخوانی داشته باشد.

در هنگام تخلیه صندوق صدقات بعضا کارت‌های سوخت و یا سایر کارت‌های شخصی دیده می‌شود که کمیته امداد آنها را به پست تحویل می‌دهد و در این راستا توصیه می‌شود که کارت‌های پیدا شده را در داخل صندوق صدقات نیندازند.

* صدقات سکه‌‌ای و اسکناسی جداسازی می‌شود

بخشی از محل شمارش اسکناس‌ها، اتاقکی پر سر و صدا است که در آن دستگاه سکه‌شمار وجود دارد که سکه‌ها را جداسازی و شمارش می‌کند، در این بخش سکه‌ها توسط کاربران، ثبت سیستم می‌شود و سکه‌های ناقص و خراب نیز جداسازی می‌شود.

به گفته مسئولان مربوطه، سکه‌های مخدوش و اسکناس‌های کهنه دارای نقص نیز به بانک تحویل و معادل آن دریافت می‌شود.

هر مامور تخلیه صندوق صدقات خانگی در طول سه ماه، موظف به تخلیه 3هزار صندوق کوچک خانگی است که این تخلیه و شمارش در مقابل تحویل‌دهنده صندوق انجام و ثبت می‌شود و رسید مبلغ صندوق تحویل می‌گردد.

عامل صندوق صدقات باید هر روز برگه دوم قبوض را تحویل حسابداری کمیته امداد و وجوه را به حساب کمیته امداد واریز کند.

*سرقت از صندوق صدقات کاهش پیدا کرده است

بهرام سوادکوهی معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد استان اصفهان نیز در مورد سرقت صندوق‌های صدقات با اشاره به اقدامات بازدارنده برای افزایش امنیت صندوق‌های صدقات گفت: طی دو سه سال گذشته اقدامات مناسبی برای کنترل صندوق‌های صدقات انجام شده است که یک نمونه آن در سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای با نیروی انتظامی برای بالا بردن امنیت صندوق صدقات استان امضاء شد که یک نیرو از نیروی انتظامی و یک نیرو از کمیته امداد موظف به گشت‌زنی به خصوص در نقاط حساس شهر از ساعت 10 شب تا 6 صبح شدند.

وی افزود: در حال حاضر همه ماموران صندوق صدقات‌ شهری و خانگی، دارای کارت شناسایی هستند و هم‌اکنون 260 نیرو در استان و 140 نیرو در شهر اصفهان فعالیت دارند.

معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد استان اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر تعدادی از صندوق‌های شهر مجهز به سازه‌هایی هستند که به محض انداختن پول در داخل آن، مانند اهرم عمل می‌کند و از داخل قفل می‌شوند که امکان سرقت از آنها را به صفر می‌رساند.

وی با اشاره به اینکه برخی از سارقان پول را از داخل صندوق برداشت می‌کنند و برخی با آسیب زدن به صندوق، صندوق را به سرقت می‌برند، گفت: راه‌هایی را برای کاهش سرقت از صندوق‌های صدقات از جمله نصب صندوق‌ها در معابر پرتردد و روشن برای پیشگیری از سرقت صندوق‌ها در نظر گرفته‌ایم.

سوادکوهی بیان کرد: تمامی عاملان تخلیه صندوق صدقات دارای کارت هستند و توصیه می‌شود جهت جلوگیری از سرقت سارقان به بهانه مامور کمیته امداد ساکنان از مامور طلب کارت و سپس صندوق را جهت تخلیه تحویل دهند.

* روزانه چه تعداد صندوق صدقات تخلیه و چه مبلغی جمع‌آوری می‌شود

در شهرستان اصفهان، 57 نفر عامل تخلیه برای صندوق‌های کوچک، 8 نفر عامل برای صندوق صدقات متوسط و 23 نفر عامل تخلیه صندوق بزرگ و بیش از 50 نفر نیروی افتخاری، پاره وقت و اداری مشغول به کار هستند.

روزانه به طور متوسط 700 صندوق بزرگ در مرکز تجمیع صدقات شمارش می‌شود اما نمی‌توان مبلغ دقیق و مشخصی برای آن در نظر گرفت اما متوسط ماهانه حدود 30 میلیون تومان از صندوق‌های صدقات بزرگ جمع‌آوری می‌شود.

*پول‌های خُرد صدقه به چرخه استفاده مردم بر می‌گردد

پول‌های خُرد جمع‌آوری و تفکیک شده در مرکز تجمیع شمارش و جداسازی می‌شود و پس از ثبت در جهت رعایت مسائل امنیتی با بانک‌های مرکزی تبادل می‌شود، به این صورت که پول‌های خُرد تبدیل به اسکناس شده و به حساب کمیته امداد واریز می‌شود.

*صندوق صدقات هر 6 ماه یک بار شست‌وشو می‌شود

سعید ترابی معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد اصفهان نیز در مورد نصب صندوق‌های جدید صدقات در سطح شهر و نگهداری آنها گفت: متقاضی واگذاری صندوق صدقات کوچک و نیز نصب صندوق صدقات بزرگ را در سطح شهر داریم اما بستگی به نوع صندوق دارد و اصولا در خیابان‌های جدید صندوق صدقات نصب می‌شود و البته صندوق‌های فرسوده نیز از سطح شهر جمع‌آوری و هر 6 ماه یک بار صندوق‌ها شست‌وشو می‌شوند.

وی در مورد اینکه آیا تعداد صندوق‌های سطح شهر به روز می‌شود یا خیر، افزود: با هماهنگی شهرداری اصفهان صندوق صدقات سازمان‌دهی و بازسازی می‌شوند و چنانچه صندوقی در جای مناسبی نصب نشده باشد جا به جا می‌شود.

معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد اصفهان در خصوص نصب صندوق صدقات در جاده‌ها گفت: اصولا صندوق صدقات در ‌بین راه و جاده‌ها نداریم و صندوق صدقات را نصب می‌کنیم که امنیت داشته باشد، چنانکه در پلیس راه‌ها نصب می‌شود.

* به ازای هر صندوق صدقه دو کلید در مرکز تجمیع صدقات نگهداری می‌شود

وی با بیان اینکه کلید صندوق‌های صدقات در کمدهای مخصوصی نگهداری می‌شود، افزود: اتاقی با کمدهای زیاد در مرکز تجمیع صدقات وجود دارد که کلید تمامی صندوق‌های صدقات در آن نگهداری و هنگام تخلیه صندوق‌‌ها کلید آن به عامل تحویل و سپس پس گرفته می‌شود.

ترابی ادامه داد: به ازای هر یک صندوق دو کلید نگهداری می‌شود که کار بسیار حجیمی‌ است چرا که روزانه تعداد زیادی از این کلیدها بین عاملان صدقات تقسیم می‌شود.

وی در مورد نظارت بر افرادی که صندوق‌های صدقات را خالی می‌کنند، گفت: نظارت و بازرسی از اهمیت زیادی برخوردار است و کمیته امداد به خاطر جلب اعتماد مردم و عاملین که بدانند کنترل می‌شوند، بعضا دو روز قبل به صورت نمونه موجودی چند صندوق را می‌شمارند و مجددا بر سر جای خود می‌گذارند و سپس با مبلغ تخلیه مقایسه می‌کنند تا میزان درستی کار عاملان سنجیده شود.

معاون مشارکت‌های مردمی شهرستان اصفهان بیان کرد: موجودی صندوق باید با مبلغ پیش شمارش و شمارش اصلی هنگام تخلیه یکسان یا بیشتر باشد.

وی در مورد رعایت مسائل بهداشتی با توجه به آلودگی که پول‌ها به همراه دارد، اظهار کرد: تمام نیرو‌ها روزی یک لیوان شیر می‌خورند و از گوشی‌های ایمنی‌ جهت کاهش سر و صدا و ماسک و دستکش برای جلوگیری از آلودگی استفاده می‌کنند.



به گزارش فارس، صدقه در اسلام و جامعه ایران یکی از روش‌های دیرین تعاون و همبستگی اجتماعی برای همیاری و دستگیری مردم از فقرا و محرومان است، به بیان دیگر صدقه از مهم‌ترین آموزه‌های دینی است برای ایجاد قسط و عدالت اجتماعی که همواره به عنوان آرمانی همه پسند توسط متولیان دینی ترویج شده و از سوی مردم نیز مورد عمل و توجه بوده است.

انسان‌های مؤمن با صدقه دادن نه تنها نیکوکاری می‌کنند، بلکه عملی عادلانه نیز انجام می‌دهند و همین کارهای خیر هر چند کوچک در کنار یکدیگر می‌تواند در رفع مشکلات و محرومیت‌ها مؤثر باشد و به همین دلیل خدمت به محرومان جامعه دارای بالاترین پاداش نزد خداوند متعال است.

لذا صدقه و اهمیت فرهنگ‌سازی مناسب آن در بین اقشار مختلف مردم یک امر ضروری است و تمامی مسئولان و رسانه‌های جمعی و بصری باید در راستای فرهنگ‌سازی برای کمک بیشتر و بهتر به نیازمندان گام بردارند.