اثرات آلودگی صوتی در زندگی شهری

[L²evi]

اصولا سر و صدای محیط پیرامون در درازمدت به ایجاد ضایعات فیزیولوژیک در انسان منجر شده و گاه آثارشان به صورت خستگی، خواب آلودگی، توهم و حتی حملات عصبی تظاهر می نماید. آلودگی صوتی در عصر تکنولوژی اما به عنوان شایع ترین علل کاهش شنوایی عصبی اکتسابی نیز مطرح است و البته هنگامی که این بیماری به گوش آسیب رساند، دیگر قابل درمان نبوده و متاسفانه افراد آلوده به صوت زمانی متوجه مرض خود می شوند که بیماریشان به مراحل حاد رسیده و غیرقابل بازگشت شده است.

اساسا شلوغی زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس زای بیولوژیک و از عوامل تحریک و تخریب سلسله اعصاب است که نه تنها بر سیستم شنوایی که بر کل بدن آدمی و روان او تاثیرات مخرب خواهد گذاشت. اکثر افراد به نوعی به سر و صداهای ناهنجار محیط زندگی خود به مرور عادت کرده و از آنجا که پارادایم آلودگی صوتی را جزءلاینفک زندگی شان می پندارند لکن ناراحتی ناشی از مضرات آن را چندان حس نمی کنند. در نهایت اختلالات هورمونی و عدم سلامت که یکی از نمادهای عینی اش کاهش شنوایی است سبب شده تا شخص نتواند با مردم و جامعه اطرافش ارتباط موثر و کارآمد برقرار نموده که این به نوبه خود باعث کاهش کیفیت زندگی و سلامت روحی و بهداشت روانی او می شود و باری بر دوش اجتماع و افراد در واقع آن خواهد گذاشت.

امروزه در جوامع پست مدرن، آلودگی صوتی به دلیل ناملموس بودن و بی توجهی افکار عمومی و عادت به شنیدن صداهای غیراستاندارد در زندگی های به اصطلاح نوآر و آوانگارد و این که تحمل آلودگی صوتی و مدارای صوتی از خصایص و ویژگی های زندگی در کلانشهرها محسوب می شود لذا این پدیده پر صدا به چالشی خاموش و اصطکاکی فرسایشی مبدل شده است. هرچند در جهان صنعتی امروز و بویژه در کشورهای توسعه یافته سر و صدای زیست محیطی شامل اصوات ناشی از ترافیک جاده ای، ترافیک هوایی و قطارها، صنایع، ساخت و سازها و فعالیت های معمول است لکن کارشناسان عوامل موثر در ایجاد آلودگی صوتی در ایران و بخصوص تهران را خودروها و موتورسیکلت ها دانسته و به علاوه بوق هایی با اصوات گوشخراش و متفاوت عاملی دیوانه کننده در میان عوامل ایجاد آلودگی صوتی به شمار می آیند.

از مضرات آلودگی صوتی همین بس که تحقیقات نشان می دهد حتی رشد گیاهان نیز بر اثر سر و صدای بلند بشدت کاسته شده و در مورد جانوران هم مهاجرت بی موقع حیات وحش و پرندگان، سقط جنین، خونریزی گوش، بی اشتهایی، بروز حالات پرخاشگرانه، کاهش شیر در موجودات شیرده و کوتاهی طول عمر از جمله اثرات سر و صداهای ناهنجار بر جانوران است. آلودگی صوتی اجسام بی جان را نیز بی نصیب نگذاشته و لذا از اهم آثار آلودگی صوتی و ارتعاشات اجسام بی جان می توان به شکسته شدن شیشه ها و ایجاد شکاف در ساختمان ها اشاره نمود. با توجه به شاکله اصلی «اصل پنجاهم قانون اساسی» جمهوری اسلامی ایران، حفاظت محیط زیست که هم نسل امروز و هم نسل های بعدی می بایست در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه ای عمومی تلقی شده و از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، جرم و لذا ممنوع است. هم اینک در شرایطی به سر می بریم که اخباری مبنی بر اعلام فهرست حدود ۶۰۰ نقطه خارج از حد استاندارد آلودگی صوتی در تهران منتشر شده و نشانه هشداری جدی برای همه شهروندانی است که در شرایط نابسامان هشدار و فرابحرانی روزگار را سپری می کنند.