روابط موفق زندگی شیرین‌تر

[bOoOoOy]

همه ما در زندگی ناگزیر از برقراری ارتباط با یکدیگر هستیم اما در بسیاری موارد در ارتباطات کاری یا خانوادگی خود دچار مشکلاتی می شویم که علت اصلی آنها را نمی دانیم.

بارها با خود فکر می کنیم؛ «من که سعی می کنم همیشه با دیگران مهربان باشم اما چرا دیگران با من اینگونه رفتار نمی کنند؟ چرا گاهی در ارتباط با آنها شکست می خورم و نمی توانم ارتباط مۆثری داشته باشم و...».

در واقع بیشتر ما چنین ذهنیتی داریم و دلیل آنکه تحت تأثیر این ذهنیت قرار داریم، این است که در بسیاری موارد از چگونگی برقراری ارتباط مۆثر آگاه نیستیم.

ارتباط مۆثر

آیا تا به حال کسی در مورد شما دچار سوءتفاهم شده؟ آیا تا به حال پیش آمده کاری را با نیت و انگیزه ای خوب انجام داده باشید ولی دیگران آن را به گونه ای دیگر تلقی کرده باشند؟

تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از ارتباطات، اشتباه برداشت یا تفسیر می شوند. خیلی اوقات ما اصلا متوجه نمی شویم معنایی که در ذهن ما بوده در ارتباط با طرف مقابل اشتباه برداشت شده است.

نخستین گام در برقراری ارتباط مۆثر آن است که ما نیت و قصد خود را به بهترین صورت مشخص کنیم اما نباید تصور کنیم که دیگران می دانند در فکر و ذهن ما چه می گذرد. بنابراین باید صادقانه نظرمان را بیان کنیم ولی گاهی برای ایجاد ارتباط موفق با موانعی روبه رو می شویم چون یکی از طرفین نسبت به موضوع آگاهی لازم را ندارد، درست گوش نمی دهد یا فقط آنچه را که خودش می خواهد دریافت می کند، قضاوت و پیش داوری می کند، گوشه وکنایه می زند، زود نتیجه می گیرد و... .

فراموش نکنیم وقتی از ارتباط مۆثر سخن می گوییم به این معناست که می خواهیم رابطه بهتری با دیگران داشته باشیم و بیشتر از زندگی خود لذت ببریم. میزان موفقیت آمیزبودن یک ارتباط نیز به احساسی بستگی دارد که ما از طرف مقابل خود می گیریم. در این ارتباط شخص سعی می کند نیت و انگیزه طرف مقابل را درک کند، پیش فرض خاصی ندارد و قضاوت نمی کند. بنابراین برقراری چنین ارتباطی باعث بالارفتن کارایی هر دو طرف ارتباط و کنترل رفتار و عملکرد علمی بین آنها می شود.

گوش کردن مۆثر

ما معمولا عادت داریم با قضاوت درباره دیگران به سرعت آنها را تأیید یا رد کنیم. بدین ترتیب خوب به حرف های طرف مقابل خود گوش نمی کنیم و همین موضوع باعث می شود نتوانیم موضوع را به خوبی درک کنیم و گفت وگوی موفقی داشته باشیم. اما اگر نمی خواهیم اینگونه باشد باید بتوانیم به طرف مقابل نشان دهیم که به شنیدن حرف هایش علاقه مند هستیم و به این ترتیب او را به ادامه حرف زدن تشویق کنیم.

برای این کار نخست باید به او توجه کنیم و از راه های مختلف به او نشان دهیم که کاملا به او توجه داریم. هنگامی که یاد می گیریم چطور به حرف های یکدیگر گوش دهیم،نخستین گام را برای برقراری ارتباطی موفق برداشته ایم؛ یعنی به نیازها و خواسته های دیگران اهمیت می دهیم و اگر بتوانیم به آنها کمک می کنیم و می دانیم گاهی نیز نظر دیگران با ما بسیار متفاوت است. در واقع هرکس براساس عقاید و نیازهای شخصی خود عمل می کند. این بسیار خوب است که 2 نفر به انتظارات یکدیگر پاسخ دهند اما اگر یکی از این افراد تمایلی به این کار نداشت باید آن را پذیرفت. تلاش برای توضیح یا درک رفتار دیگران به افراد کمک می کند تا بهتر یکدیگر را درک کنند و با شناخت بیشتر خود و طرف مقابل، بتوانند ارتباط بهتری داشته باشند.



تلاش برای تغییر

برای برخورداری از یک ارتباط موفق علاوه بر چگونگی صحبت کردن یا شنیدن صحبت های دیگران باید به موارد دیگری نیز توجه داشت. هنگامی که نمی توانیم آنگونه که می خواهیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم، شاید باید تلاش بیشتری کنیم تا موارد نامطلوب را تغییر دهیم.

قرارگرفتن در یک ارتباط ناسالم جسم و روح شما را آزار می دهد. هنگامی که دائم از حرف های دیگران می رنجید، احساس می کنید رئیس تان به شما ظلم می کند، همسرتان رفتار خوبی با شما ندارد و...

قطعا نیاز به ایجاد تغییراتی در شیوه تفکر یا رفتار خود دارید. شاید در گذشته به گونه ای با شما رفتار شده که حال نمی توانید به نتایج دلخواه خود برسید.

هنگامی که مریم برای کاهش سردرد، ناراحتی معده، تپش قلب و احساسی از بیم و هراس به مشاور مراجعه می کند، به او می گوید: «پزشک معالج من فکر می کند ناراحتی های من از ذهنم ناشی می شوند». مشاور هم به او می گوید:«پزشک تو چون نمی تواند دلایل خاصی برای ناراحتی هایت پیدا کند، احتمال می دهد در زندگی با مشکلاتی روبه رو هستی که بر سلامتی ات هم تأثیر می گذارد» و وقتی بیشتر درباره زندگی اش می گوید معلوم می شود مریم ساعت های طولانی برای یک رئیس سختگیر کار می کند و هنگامی که مشاور دلیل آن را می پرسد، می گوید که چون رئیسش مرد پرکار و موفقی است و از او خواسته بیشتر از ساعات اداری کار کند، او اینگونه کار می کند.

مشاور در جریان صحبت هایش با مریم به این نتیجه رسید که پدر او نیز مانند رئیسش با او رفتار کرده است. یکی از ناراحتی های بزرگ مریم این بود که رئیس او هم مانند پدرش هرگز از این همه تلاش او قدردانی نمی کند. مریم نیز برای اینکه تشویق و تحسین شود بیشتر از ساعات اداری کار می کند. اما هنگامی که توانست به ارتباط موجود میان رفتار گذشته پدرش و رئیس فعلی اش پی ببرد، در شرایط روحی متفاوتی قرار گرفت. مشاور با او در زمینه شجاعت و قاطعیت کار کرد و مریم بالاخره توانست با رئیسش صحبت کند و پس از آن دیگر هیچ گاه بیشتر از توانش کار نمی کرد.

متأسفانه بسیاری از اشتباهاتی که ما اکنون مرتکب می شویم مربوط به گذشته ماست. وقتی نمی توانیم مشکلاتمان را در گذشته حل کنیم، مجبور می شویم در آینده نیز مرتب خطاهای گذشته را تکرار کنیم. بنا بر این پیشینه، چه کسانی در مشکلات شما حضور دارند و آنها در بروز این مشکلات چه نقشی دارند؟ چند تجربه ناخوشایندبا این اشخاص دارید؟ هنگامی که بتوانید نقش خود و دیگران را در بروز ارتباطات ناموفق پیدا کنید، بهتر می توانید درجهت رفع مشکلات موجود گام بردارید.

کیفیت ارتباط

در واقع کیفیت ارتباطات ما به عوامل مختلفی مربوط می شود. ما از والدین و مربیان خود چیزهای زیادی می آموزیم که می تواند بر چگونگی برداشتمان از خود، دیگران و در نتیجه ارتباطاتمان تأثیر بگذارد. اگر کودکی بداند که او را دوست دارند و می پذیرند، در شرایطی قرار خواهد گرفت که می تواند بر مشکلات خود نیز غلبه کند. در واقع دیگران خواسته یا ناخواسته در بدرفتاری هایی که با ما می شود دخیل هستند.

اگر به کودک اجازه داده شود با مخاطرات دوران کودکی خود مواجه شود، او در مراحل بعدی زندگی نیز در تعیین حد و مرز برای زندگی خود با مشکلات زیادی روبه رو می شود.

هنگامی که دائم به کودک توجه و به خواست های او پاسخ مثبت داده شود، او گمان می کند در بزرگسالی نیز در ارتباط با دوست، همسر یا همکار خود نباید جواب منفی بشنود یا برعکس، وقتی کودک همیشه مورد نقد و انتقاد قرار می گیرد و در مقایسه با دیگران ضعیف و ناتوان شناخته می شود نمی تواند اعتماد به نفس لازم را داشته باشد بنابراین در آینده نیز اجازه می دهد دیگران هر طور می خواهند با او رفتار کنند.

هنگامی که رئیس یا همسرش تمام مسئولیت های کاری را به دوش او می اندازد، برای اینکه نشان دهد شخص ناتوانی نیست، همه کارها را به تنهایی انجام می دهد اما هیچ گاه احساس رضایت نمی کند. در واقع همه ما تحت تأثیر گذشته خود رفتار می کنیم. اما با شناخت مشکلات گذشته، می توانیم جلوی تکرار آنها را در آینده بگیریم.

شناسایی مشکل

ممکن است احساس کنید آدم خوبی نیستید و نمی توانید موفق شوید. ممکن است احساس کنید قدرتی در اختیار ندارید و درست مانند روزهای کودکی احساس تنهایی می کنید. ممکن است نتوانید به خود یا دیگران اعتماد کنید و... اما باید برای مقابله با این احساسات، اقدامی کنید و با بالابردن سطح آگاهی خود یا رفتن نزد مشاور دلایل اصلی آن را دریابید.

البته شاید شناسایی احساسات و ابراز آنها دشوار باشد. شاید احساسات مختلفی مانند خشم، اندوه و عصبانیت داشته باشید ولی این کار ارزش اش را دارد؛ اگرچه می تواند ناراحت کننده باشد اما مۆثر خواهد بود. بنابراین لحظه ای وقت بگذارید و ببینید در گذشته، در دوران کودکی در خانه و مدرسه چگونه با شما رفتار می شده؛ آیا احساس ترس و تنهایی می کردید؟

آیا به شما می گفتند ضعیف و ناتوان هستید و عرضه انجام هیچ کاری را ندارید؟ یا برعکس همیشه همه چیز برایتان مهیا بوده و اجازه نمی دادند زحمت تجربه هیچ مشکلی را به خود بدهید؟ پاسخ به اینگونه پرسش ها به شما کمک می کند دریابید اکنون در چه شرایطی قرار دارید؟ اگر نمی توانید با دیگران ارتباط مۆثری داشته باشید و در تعاملات اجتماعی خود یا در ارتباط با زندگی خانوادگی تان موفق نیستید، عامل اصلی آن چیست؟ شاید هیچ گاه نمی دانسته ایم باید برای توجه داشتن یا احترام گذاشتن به دیگران ابتدا به خوبی به حرف هایشان گوش دهیم. شاید در کودکی یاد نگرفته ایم چگونه خوب حرف بزنیم، خوب گوش بدهیم و بعد با شجاعت نظرمان را بیان کنیم اما در دوران کودکی هرطور با شما رفتار شده، اکنون می خواهید موفق باشید و مصمم هستید که با خود و دیگران روابط سالم و موفقی داشته باشید.

روابط موفق

فراموش نکنید روابط شما تأثیر زیادی بر جسم و روانتان دارد، زندگی شما را متحول می کند و بر چگونگی تصمیم گیری های مهم شما در زندگی تأثیر می گذارد. نخستین موضوعی که در ارتباط با دیگران باید به آن توجه کنید این است که بتوانید عزت نفس و اعتماد به نفس لازم را داشته باشید چون غیرممکن است عزت نفس کافی داشته باشید اما اجازه بدهید دیگران با شما بدرفتاری کنند یا شما را آزار دهند. برای بالا بردن اعتماد به نفس خود، توانایی هایتان را بشناسید و به جای تمرکز بر نقاط ضعفتان، به نکات مثبتی که دارید توجه کنید. سعی کنید قبل از آنکه به کمک دیگران بروید، به فکر خودتان باشید. البته ممکن است فکر کنید توانایی کمک به دیگران را دارید اما باید بدانید بدون توجه به خود و قبل از اینکه کاری برای بالابردن عزت نفس خود انجام دهید نمی توانید به دیگران نیز به خوبی کمک کنید. وقتی با توجه به مشکلات گذشته و حال، آگاهی بیشتری از خود به دست می آوریم بهتر می توانیم موانع موجود بر سر برقراری ارتباط موفق با دیگران را شناسایی کنیم.