04-08-2014، 16:37
جاذبه های گردشگری خرم آباد
خُرَمآباد بیست و دومین شهر پرجمعیت ایران و مرکز استان لرستان است. خرمآباد در ارتفاع 1147،8 متری از سطح دریا و در میان درههای زاگرس قرار دارد.
دره خرمآباد به طول 15 و عرض 12 کیلومتر با ارتفاع 1170 متر از سطح دریا در طول جغرافیایی 48 21 و عرض جغرافیایی 30 32 در مرکز استان لرستان واقع شده است.
دره خرمآباد دارای چشمههای آب و هوای دلپذیر است و موقعیت طبیعی ممتاز و مواهب خدادادی در این دره سبب سکونت انسانهای اولیه در غارهای پنج گانه پیش از تاریخ شده است.
فاصله خرمآباد تا تهران 490 کیلومتر است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران - جنوب دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است.
همچنین چشمهها، سرابهای فراوان، دریاچه دل انگیز کیو در مرکز شهر و موقعیت ارتباطی آن در گذشته به عنوان راه مواصلاتی غرب به جنوب، این شهر را در زمره یکی از شهرهای توریستی و زیبای ایران قرار داده است.
*خایدالو نام باستانی خرمآباد بوده است
خایدالو نام باستانی خرمآباد بوده و شهر شاپورخواست به دستور شاپور اول ساسانی بر خرابههای آن و در حدود محل کنونی شهر خرمآباد ساخته شده است.
آثار به جای مانده نشان میدهد خرمآباد یکی از شهرهای مهم غرب ایران در دوره ساسانیان بوده است.
فلکالافلاک یا دژشاپورخواست از آثار به جای مانده دوره ساسانیان نماد این شهر است. خرمآباد همچنین یکی از پایتختهای هزاراسپیان و آل حسنویه بوده است.
*تاریخ سکونت در شهر خرمآباد
شهری که امروزه به نام خرمآباد نام برده شده است، از نخستین سکونتگاههای مردم ایران به شمار میرود.
غارهای مسکونی دره خرمآباد که از آن جمله میتوان به غارهای کنجی، یافته، پاسنگر، گراجنه و اشکفت قمری نام برد که حاوی آثار زندگی انسان غارنشین در دورههای موسترین، بارادوستی و زارزی بوده است.
بنابر تاریخ گذاریهایی از راه آزمایش رادیو کربن در غارکنجی واقع در دره خرم آباد قدمت آثار آن متجاوز از 40 تا 50 هزار سال پیش است.
*گرداب سنگی خرمآباد
گرداب سنگی خرمآباد یکی از آثار تاریخی بجای مانده از دوره ساسانیان است که به عنوان یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی و گردشگری در استان لرستان و شهر خرمآباد خودنمایی میکند.
این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرمآباد و در میان بافت قدیمی شهر واقع شده است.
گرداب سنگی در گویش لری به (گردو بردینه) معروف است و با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمهای فصلی احداث شده، قطر این بنا 18 متر با پهنای سه متر و بلندای 10 متر از کف چشمه است.
ساختمان پل شاپوری و خرابههای شهر شاپور خواست مشاهده شده است که آن را منسوب به دوره ساسانی نموده است.
این بنا به شماره 1274 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مواد و مصالح بکار رفته در گرداب سنگی از سنگهای لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است.
*دریاچه کیو
دریاچه کیو در شمال غربی شهر خرمآباد قرار گرفته است. مساحت دریاچه هفت هکتار و عمق آن بین سه تا هفت متر است.
این دریاچه از ارزشهای توریستی درونشهری برخوردار بوده و همچنین زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر است.
کیو در گویش لری مردمان خرمآباد به معنی کبود رنگ و آبی است و دلیل استفاده آن آب زلال و عمیق این دریاچهاست که به رنگ آبی و نیلی دیده میشود.
این دریاچه به شهر خرمآباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبههای تاریخی فراوان در دره خرمآباد و چشمههای پر آب شهر را در ردیف یکی از شهرهای زیبا و توریستی قرار داده است.
آب دریاچه از چشمه تامین میشود و به لحاظ ویژگیهای خاص خود میتواند به عنوان یکی از مراکز جذب توریست تبدیل شود.
در کنار این دریاچه امکانات تفریحی، شهربازی و چشم انداز زیبایی وجود دارد.
کیو یک دریاچه فصلی است و همچنین در سالهای اخیر با توجه به شدت گرفتن خشکسالیها در کشور و در استان لرستان این دریاچه زیبا، تقریبا در حال خشک شدن است و تا حدی زیبایهای آبی رنگش را از دست داده است. در پائیز سال 1389، این دریاچه کاملا خشک شد و مدتی کوتاه پس از آن در ابتدای دی ماه لایروبی آن آغاز شد.
امسال توسط مسئولان استان به ویژه استاندار آب این دریاچه از چشمه گلستان تامین شد.
*مقبره زیدبن على(ع)
مقبره زیدبن على(ع) در محلهاى به همین نام، در غرب مسجد جامع خرمآباد و در مرکز بازار روز این شهر واقع شده است.
حریم مقبره 6 هزار مترمربع وسعت دارد که در گذشته گورستان بوده است. در میان این زمین مقبرهاى وجود دارد که آیات و کلمات مقدس را با خط نسخ و به طور برجسته بر آن نقش کردهاند .
روى لبهٔ شرقى مقبره نام استادکار نجار و تاریخ احداث آن آمده است. بناى کنونى مقبره به سال 1307 هجرى قمرى مربوط مىشود.
براساس سنگ نوشتهٔ بنا که به خط کوفى است، این مقبره در سال 404 هجرى قمرى به فرمان بدر بن حسنویه ساخته شده است.
بناى مقبره هشت ضلعى است که چهار ضلع اصلى دارد و هر یک از این اضلاع نیز به ضلعهاى کوچکترى تقسیم شدهاند.
در حال حاضر به دلیل قرارگیری این امامزاده در مرکز بازار شهر خرمآباد حریم این بقعه به وسیله مغازههایی احاطه شده است که برای توسعه گردشگری مذهبی در خرمآباد نیاز به آزادسازی حریم این بنا است.
*شهنشاه (بقعهٔ شجاعالدین خورشید) روستاى گوشه، خرمآباد
در 20 کیلومترى جنوب خرمآباد، روستایى سرسبز وجود دارد که روى کوه «پهنامیل» قرار دارد و به گوشه یا گوشهٔ شهنشاه مشهور است.
در این روستا نقطهاى وجود دارد که بنا به روایتى محل دفن شجاعالدین خورشید از اتابکان لر کوچک است.
*پل شکسته
پل شکسته یا پل شاپوری یا به گویش لری (طاقِ پیل اِشکِسَه) یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب میشود و در ضلع جنوبی قلعه فلکالافلاک در جنوب شهر خرمآباد در استان لرستان واقع شده است.
پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان (طرهان) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده است.
این پل هم اکنون در جنوب غربی خرمآباد قراردارد و در زمان خود از شاه کارهای معماری به حساب میآمده و دارای 28 طاق یا دهانه بوده است، اما امروز تنها شش طاق آن به جای مانده است.
پل شاپوری در راستای غربی -شرقی با ارتفاع 16 متر ساخته شده است و در دهانه پرطاق موج شکنهایی لوزی شکل برای کاهش تخریب سیل تعبیه شده است.
*مقبره باباطاهر
مقبره باباطاهر خرمآباد یکی از بناهای تاریخی و فرهنگی شهر خرمآباد است. باباطاهر شاعر معروف ایرانی به اعتقاد مردم خرمآباد، لر و از اهالی خرمآباد بوده است.
باباطاهر را در گویش لری (باوطاهِر) تلفظ میکنند، در آثار و دوبیتیهای این شاعر ایرانی از کلمات و اصطلاحات لری استفاده شده است و این دلیلی است که مردم لرستان این شاعر را اهل استان خود میدانند.
ساختمان مقبره که مربوط به دوره خوارزمشاهی است، در ضلع غربی قلعه فلکالافلاک و در محلهای که نزد مردم خرمآباد به دَرب باوطاهر معروف است، قرار گرفته است.
بنای مقبره متشکل از یک گنبد ساده و یک ورودی است، دیوارهای مقبره متشکل از هشت ضلع است که چهار ضلع آن هر یک به ابعاد 5,2متر و اضلاع فرعی هریک 70,1 سانتیمتر است.
محل قبر احتمالی باباطاهر در سردآبه قرار دارد، ضریحی چوبی بر روی قبر وجود داشته که به مرور زمان از بین رفته است.
در دوران معاصر یک اطاق کوچک که به آن قلندرخانه میگفتند اضافه شده است. مقبره باباطاهر خرمآباد به شماره 1922 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
*پل آجری ( گپ )
پل آجری در مرکز شهر خرمآباد و بر روی رودخانه خرمآباد واقع شده است. این پل دو قسمت شرقی و غربی شهر را به هم متصل نموده و دارای 24 چشمه طاق است، طول آن بیش از 350 متر، پهنای آن 8,5 متر و ارتفاع آن از کف رودخانه تا روگذر پل هشت مترمربع است.
مواد و مصالح آن در قسمت پایهها از سنگهای تراشیده شده با ملات آهک و گچ و پایههای چشمه طاقها از آجر ساخته شده است.
برسینهی شمالی پل کتیبههای سنگی نصب شده است که با حروف مقطعه نوشته شده و به عنوان طلسم معروف است.
این بنا به شماره 2354 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
*سنگ نبشته
این سنگ نوشته که خط کوفی بر روی آن حک شده است در قسمت شرقی شهر خرمآباد قرار دارد، این سنگ به صورت یک مربع تراشیده است و در روی آن راجع به سند مالکیت چرای دامهای موجود در آن زمان حک شده است.
این سنگ نوشته به گونهای ساخته شدهاست که چهار وجه آن به سوی آثار باستانی پل شکسته، مناره آجری، قلعه فلکالافلاک، حوض موسی نشانه رفته است.
این سنگ ریشه در کوه دارد و در چند سال اخیر به علت توسعه جاده برش داده و جابجا شده است.
در مرکز شهر خرمآباد ( ضلع شرقی – خیابان شریعتی) و در مسیر قدیمی شاپور خواست به خوزستان سنگ نوشتهای به شکل مکعب که به صورت یکپارچه متصل به صخرهای طبیعی بوده است، قراردارد . ارتفاع متون کتیبهدار با احتساب دوپله در چهار ضلع سنگ نوشته 344 سانتیمتر است، این کتیبه به خط کوفی و زبان فارسی دور تا دور ستون سنگی تحریر شده است، در گذشته به (برد نوشته) معروف بوده است.
کتیبه با بسم الله شروع شده و موضوع آن مربوط به حکم امیر اسفهسالار کبیر ظهیرالدین و الدوله معین الاسلام طغرل لتکین ابوسعید برسق در خصوص بخشش علفچر در چراگاههای شاپور خواست و ممنوعیت برخی سنتهای ناپسند در عهد سلطنت ملکشاه سلجوقی به تاریخ 513 هجری قمری است.
این یادمان فرهنگی مربوط به دوره سلجوقی و به شماره 398 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است./ فارس
خُرَمآباد بیست و دومین شهر پرجمعیت ایران و مرکز استان لرستان است. خرمآباد در ارتفاع 1147،8 متری از سطح دریا و در میان درههای زاگرس قرار دارد.
دره خرمآباد به طول 15 و عرض 12 کیلومتر با ارتفاع 1170 متر از سطح دریا در طول جغرافیایی 48 21 و عرض جغرافیایی 30 32 در مرکز استان لرستان واقع شده است.
دره خرمآباد دارای چشمههای آب و هوای دلپذیر است و موقعیت طبیعی ممتاز و مواهب خدادادی در این دره سبب سکونت انسانهای اولیه در غارهای پنج گانه پیش از تاریخ شده است.
فاصله خرمآباد تا تهران 490 کیلومتر است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران - جنوب دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است.
همچنین چشمهها، سرابهای فراوان، دریاچه دل انگیز کیو در مرکز شهر و موقعیت ارتباطی آن در گذشته به عنوان راه مواصلاتی غرب به جنوب، این شهر را در زمره یکی از شهرهای توریستی و زیبای ایران قرار داده است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
*خایدالو نام باستانی خرمآباد بوده است
خایدالو نام باستانی خرمآباد بوده و شهر شاپورخواست به دستور شاپور اول ساسانی بر خرابههای آن و در حدود محل کنونی شهر خرمآباد ساخته شده است.
آثار به جای مانده نشان میدهد خرمآباد یکی از شهرهای مهم غرب ایران در دوره ساسانیان بوده است.
فلکالافلاک یا دژشاپورخواست از آثار به جای مانده دوره ساسانیان نماد این شهر است. خرمآباد همچنین یکی از پایتختهای هزاراسپیان و آل حسنویه بوده است.
*تاریخ سکونت در شهر خرمآباد
شهری که امروزه به نام خرمآباد نام برده شده است، از نخستین سکونتگاههای مردم ایران به شمار میرود.
غارهای مسکونی دره خرمآباد که از آن جمله میتوان به غارهای کنجی، یافته، پاسنگر، گراجنه و اشکفت قمری نام برد که حاوی آثار زندگی انسان غارنشین در دورههای موسترین، بارادوستی و زارزی بوده است.
بنابر تاریخ گذاریهایی از راه آزمایش رادیو کربن در غارکنجی واقع در دره خرم آباد قدمت آثار آن متجاوز از 40 تا 50 هزار سال پیش است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
گرداب سنگی خرمآباد یکی از آثار تاریخی بجای مانده از دوره ساسانیان است که به عنوان یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی و گردشگری در استان لرستان و شهر خرمآباد خودنمایی میکند.
این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرمآباد و در میان بافت قدیمی شهر واقع شده است.
گرداب سنگی در گویش لری به (گردو بردینه) معروف است و با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمهای فصلی احداث شده، قطر این بنا 18 متر با پهنای سه متر و بلندای 10 متر از کف چشمه است.
ساختمان پل شاپوری و خرابههای شهر شاپور خواست مشاهده شده است که آن را منسوب به دوره ساسانی نموده است.
این بنا به شماره 1274 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مواد و مصالح بکار رفته در گرداب سنگی از سنگهای لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
*دریاچه کیو
دریاچه کیو در شمال غربی شهر خرمآباد قرار گرفته است. مساحت دریاچه هفت هکتار و عمق آن بین سه تا هفت متر است.
این دریاچه از ارزشهای توریستی درونشهری برخوردار بوده و همچنین زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر است.
کیو در گویش لری مردمان خرمآباد به معنی کبود رنگ و آبی است و دلیل استفاده آن آب زلال و عمیق این دریاچهاست که به رنگ آبی و نیلی دیده میشود.
این دریاچه به شهر خرمآباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبههای تاریخی فراوان در دره خرمآباد و چشمههای پر آب شهر را در ردیف یکی از شهرهای زیبا و توریستی قرار داده است.
آب دریاچه از چشمه تامین میشود و به لحاظ ویژگیهای خاص خود میتواند به عنوان یکی از مراکز جذب توریست تبدیل شود.
در کنار این دریاچه امکانات تفریحی، شهربازی و چشم انداز زیبایی وجود دارد.
کیو یک دریاچه فصلی است و همچنین در سالهای اخیر با توجه به شدت گرفتن خشکسالیها در کشور و در استان لرستان این دریاچه زیبا، تقریبا در حال خشک شدن است و تا حدی زیبایهای آبی رنگش را از دست داده است. در پائیز سال 1389، این دریاچه کاملا خشک شد و مدتی کوتاه پس از آن در ابتدای دی ماه لایروبی آن آغاز شد.
امسال توسط مسئولان استان به ویژه استاندار آب این دریاچه از چشمه گلستان تامین شد.
*مقبره زیدبن على(ع)
مقبره زیدبن على(ع) در محلهاى به همین نام، در غرب مسجد جامع خرمآباد و در مرکز بازار روز این شهر واقع شده است.
حریم مقبره 6 هزار مترمربع وسعت دارد که در گذشته گورستان بوده است. در میان این زمین مقبرهاى وجود دارد که آیات و کلمات مقدس را با خط نسخ و به طور برجسته بر آن نقش کردهاند .
روى لبهٔ شرقى مقبره نام استادکار نجار و تاریخ احداث آن آمده است. بناى کنونى مقبره به سال 1307 هجرى قمرى مربوط مىشود.
براساس سنگ نوشتهٔ بنا که به خط کوفى است، این مقبره در سال 404 هجرى قمرى به فرمان بدر بن حسنویه ساخته شده است.
بناى مقبره هشت ضلعى است که چهار ضلع اصلى دارد و هر یک از این اضلاع نیز به ضلعهاى کوچکترى تقسیم شدهاند.
در حال حاضر به دلیل قرارگیری این امامزاده در مرکز بازار شهر خرمآباد حریم این بقعه به وسیله مغازههایی احاطه شده است که برای توسعه گردشگری مذهبی در خرمآباد نیاز به آزادسازی حریم این بنا است.
*شهنشاه (بقعهٔ شجاعالدین خورشید) روستاى گوشه، خرمآباد
در 20 کیلومترى جنوب خرمآباد، روستایى سرسبز وجود دارد که روى کوه «پهنامیل» قرار دارد و به گوشه یا گوشهٔ شهنشاه مشهور است.
در این روستا نقطهاى وجود دارد که بنا به روایتى محل دفن شجاعالدین خورشید از اتابکان لر کوچک است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
*پل شکسته
پل شکسته یا پل شاپوری یا به گویش لری (طاقِ پیل اِشکِسَه) یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب میشود و در ضلع جنوبی قلعه فلکالافلاک در جنوب شهر خرمآباد در استان لرستان واقع شده است.
پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان (طرهان) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده است.
این پل هم اکنون در جنوب غربی خرمآباد قراردارد و در زمان خود از شاه کارهای معماری به حساب میآمده و دارای 28 طاق یا دهانه بوده است، اما امروز تنها شش طاق آن به جای مانده است.
پل شاپوری در راستای غربی -شرقی با ارتفاع 16 متر ساخته شده است و در دهانه پرطاق موج شکنهایی لوزی شکل برای کاهش تخریب سیل تعبیه شده است.
*مقبره باباطاهر
مقبره باباطاهر خرمآباد یکی از بناهای تاریخی و فرهنگی شهر خرمآباد است. باباطاهر شاعر معروف ایرانی به اعتقاد مردم خرمآباد، لر و از اهالی خرمآباد بوده است.
باباطاهر را در گویش لری (باوطاهِر) تلفظ میکنند، در آثار و دوبیتیهای این شاعر ایرانی از کلمات و اصطلاحات لری استفاده شده است و این دلیلی است که مردم لرستان این شاعر را اهل استان خود میدانند.
ساختمان مقبره که مربوط به دوره خوارزمشاهی است، در ضلع غربی قلعه فلکالافلاک و در محلهای که نزد مردم خرمآباد به دَرب باوطاهر معروف است، قرار گرفته است.
بنای مقبره متشکل از یک گنبد ساده و یک ورودی است، دیوارهای مقبره متشکل از هشت ضلع است که چهار ضلع آن هر یک به ابعاد 5,2متر و اضلاع فرعی هریک 70,1 سانتیمتر است.
محل قبر احتمالی باباطاهر در سردآبه قرار دارد، ضریحی چوبی بر روی قبر وجود داشته که به مرور زمان از بین رفته است.
در دوران معاصر یک اطاق کوچک که به آن قلندرخانه میگفتند اضافه شده است. مقبره باباطاهر خرمآباد به شماره 1922 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
*پل آجری ( گپ )
پل آجری در مرکز شهر خرمآباد و بر روی رودخانه خرمآباد واقع شده است. این پل دو قسمت شرقی و غربی شهر را به هم متصل نموده و دارای 24 چشمه طاق است، طول آن بیش از 350 متر، پهنای آن 8,5 متر و ارتفاع آن از کف رودخانه تا روگذر پل هشت مترمربع است.
مواد و مصالح آن در قسمت پایهها از سنگهای تراشیده شده با ملات آهک و گچ و پایههای چشمه طاقها از آجر ساخته شده است.
برسینهی شمالی پل کتیبههای سنگی نصب شده است که با حروف مقطعه نوشته شده و به عنوان طلسم معروف است.
این بنا به شماره 2354 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
این سنگ نوشته که خط کوفی بر روی آن حک شده است در قسمت شرقی شهر خرمآباد قرار دارد، این سنگ به صورت یک مربع تراشیده است و در روی آن راجع به سند مالکیت چرای دامهای موجود در آن زمان حک شده است.
این سنگ نوشته به گونهای ساخته شدهاست که چهار وجه آن به سوی آثار باستانی پل شکسته، مناره آجری، قلعه فلکالافلاک، حوض موسی نشانه رفته است.
این سنگ ریشه در کوه دارد و در چند سال اخیر به علت توسعه جاده برش داده و جابجا شده است.
در مرکز شهر خرمآباد ( ضلع شرقی – خیابان شریعتی) و در مسیر قدیمی شاپور خواست به خوزستان سنگ نوشتهای به شکل مکعب که به صورت یکپارچه متصل به صخرهای طبیعی بوده است، قراردارد . ارتفاع متون کتیبهدار با احتساب دوپله در چهار ضلع سنگ نوشته 344 سانتیمتر است، این کتیبه به خط کوفی و زبان فارسی دور تا دور ستون سنگی تحریر شده است، در گذشته به (برد نوشته) معروف بوده است.
جاذبه های گردشگری خرم آباد
این یادمان فرهنگی مربوط به دوره سلجوقی و به شماره 398 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است./ فارس