24-04-2012، 19:24
کتیبه های گنجنامه كه یادگارانی از دوران داریوش و خشایار شاه هخامنشی است بر دل یكی از صخرههای كوه الوند در 5 كیلومتری غرب همدان و در انتهای دره عباس آباد حكاكی شده است. كتیبهها هر كدام در سه ستون 20 سطری به زبان های پارسی باستان، بابلی و عیلامی نوشته شدهاند. متن پارسی در سمت چپ هر دو لوح قرار گرفته است و پهنایی معادل 115 سانتیمتر دارد. متن بابلی در وسط هر دو كتیبه نوشته شده و متن عیلامی نیز در ستون سوم قرار دارد. با توجه به سوراخهای كنار كتیبه، به نظر میرسد كه كتیبهها روپوشی داشتهاند كه آنان را از گزند باد و باران حفظ میكرده است.
لوح سمت چپ كه كمی بالاتر از كتیبه دیگر در كوه كنده شده مربوط به داریوش بزرگ هخامنشی(521-485 پ.م) است. طول آن حدود 290 سانتیمتر، ارتفاعش 190 سانتیمتر و دارای متنی به شرح زیر است:
"خدای بزرگ است اهورامزدا كه این زمین را آفرید؛ كه آن آسمان را آفرید؛ كه مردم را آفرید؛ كه شادی برای مردم آفرید؛ كه داریوش را شاه كرد، شاهی از بسیاری، فرمانروایی از بسیاری.
منم داریوش، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه سرزمینها كه نژادهای گوناگون دارند، شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی".
كتیبهی خشایار شاه (485-465 پ.م.) نیز در قسمت پایین همین كتیبه است به طول 270 سانتیمتر و ارتفاع 190 سانتیمتر و متن آن عبارت است از:
"خدای بزرگ است اهورامزدا، بزرگترین خدایان است كه این زمین را آفریده كه آن آسمان را آفریده كه مردم را خلق كرد كه برای مردم شادی آفرید كه خشایار شاه را شاه كرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا، از میان فرمانروایان بی شمار. من خشایار شاه، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه كشورهای دارای ملل بسیار، شاه این سرزمین بزرگ دور دست پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی".