سلسله خدیوی مصر

[SɪʟᴠᴇʀMɪɴᴅ]

سلسله خَدیوی مصر دولتی تابع امپراتوری عثمانی در منطقه مصر بود. فرمانروایان مصری این دوره که «خدیو» نامیده می‌شدند نایب السلطنه امپراتور عثمانی بودند و با استقلال حکومت می‌کردند. حکومت خدیوهای مصر در پی شکست و خروج نیروهای ناپلئون بناپارت و پایان اشغال کوتاه‌مدت مصر سفلی از سوی نیروهای فرانسوی، توسط دودمان محمدعلی بنیادگذاری شد. خدیو واژه‌ای فارسی به معنای پادشاه است.ظهور «محمدعلی کبیر» و تشکیل سلسله خدیوی مصر تقریباً هم‌زمان با تشکیل سلسله قاجار در ایران است. محمدعلی کبیر بنیانگذار «سلسله خدیوی مصر» با عباس میرزا نایب‌السلطنه رابطه و مکاتبه داشتند.پس از تسخیر مصر توسط سلطان سلیم خان اول در سال ۹۲۲ هَ.ق. ۱۵۱۷/ م. این مملکت یکی از پاشانشینان عثمانی محسوب شد و تا سه قرن این حال دوام داشت تا آن که قدرت پاشایانی که از قسطنطنیه می‌آمدند، تحت نفوذ مجمع‌بیکهای ممالیک قرار گرفت و ورود ناپلئون به مصر در سال ۱۷۹۸ م. این حال اختلاف را از میان برد؛ ولی در پی فتوحات انگلیسی‌ها در ابوقیر و اسکندریه و عقب‌نشینی قشون فرانسه در ۱۲۱۶ هَ.ق. ۱۸۰۵/م. اوضاع ازنو بحال اول برگشت. در سال ۱۲۲۰ هَ.ق. ۱۸۰۵/ م. محمدعلی فرماندهٔ سربازان آلبانی که از جانب سلطان عثمانی مقیم مصر بودند؛ پس از کشتار، ممالیک مصر را تحت امر خود آورد و بعد از کشتار دیگری در سال ۱۲۲۶ هَ.ق. ۱۸۱۱/م. در راه استیلای بر مصر استوارتر شد و حاکم واقعی آن سرزمین گردید. او و سلسلهٔ فرزندانش از این تاریخ، مصر را اسماً بنام سلطان عثمانی ولی رسماً بنام خود در دست گرفتند. چهارمین جانشین محمدعلی پاشا، اسماعیل پاشا در سال ۱۲۴۷ هَ.ق. ۱۸۳۱/م. جهت خود لقب خدیو اختیار نمود. محمدعلی پاشا شام را هم در سال ۱۲۴۷هَ. ق. ۱۸۳۱/م. ضمیمهٔ مصر نمود، ولی بر اثر فشار دولت انگلیس آن را در سال ۱۲۵۷هَ. ق. ۱۸۴۱/م. به سلطان عثمانی برگرداند. سودان نیز بدست سپاهیان محمدعلی پاشا و فرزندان او تا عهد اسماعیل پاشا فتح شد و تا مرگ گوردون پاشا، یعنی تا سال ۱۳۰۲ هَ.ق. / ۱۸۸۵م. جزو مصر بود.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

در ابتدای جنگ بین‌المللی اول عباس دوم (یعنی عباس حلمی پاشا) خدیو مصر بود چون تمایل زیادی به عثمانیها داشت، دولت انگلیس او را خلع و برادرش حسین کامل پاشا را خدیو مصر کرد، حسین کامل پاشا پس از استقرار به مقام خدیو، واژه خدیو را از نام خود برداشت و بجای آن عنوان سلطان برای خود و خاندان خود انتخاب کرد. بعد از او نیز حکام مصری بنام سلطان خطاب شدند.