01-07-2020، 8:38
شمع خودرو یکی از اجزایی که است که روی موتور و در واقع بر روی سر سیلندر قرار میگیرد و یکی از مهمترین اجزا در فرایند احتراق خودرو است .
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
در سیستم جرقه زنی شمع جایگاه مهم و کلیدی دارد و در انتخاب شمع باید دقت زیادی به خرج داد چون شمعی که برای هر خودرو و توسط کارخانه سازنده توصیه می شود. با توجه به محدوده گرمایی موتور و پارامترهای دیگر میباشد و اگر از شمع نامناسب استفاده شود.
پس از مدتی به سرعت کثیف شده و سائیده میشود و به ناچار باید هر بار شمع را تمیز کرد و فاصله دهانه شمع را فیلدگیری کنید.
با دقت به ظاهر شمع ها میتوان وضعیت موتور را تحلیل کرد و به ایرادهای موتور پی برد در زیر به چند مورد از مواردی که میتوان از روی شمع متوجه آن شد را بیان میکنیم.
خودروهایی که با سوختهای فسیلی کار میکنند برای تکمیل فرایند عملیات احتراق در داخل موتور احتیاج به قطعهای دارند که با ایجاد جرقه این کار را انجام دهد؛ این وظیفه به شمع (به انگلیسی Sparking Plug) محول شده است. پس از مکش سوخت به داخل سیلندر و ترکیب آن با هوا شمع وظیفه دارد که با جرقه زدن عمل احتراق را آغاز و انرژی تولید کند. این انرژی سپس توسط قطعات دیگر مکانیکی باعث به حرکت درآمدن خودرو میشود.
تغییر رنگ شمع به خاکستری
شمعی که مناسب موتور بوده و در شرایط مناسبی کار کرده است:
اگر پس از مدتی از کار کردن شمع چینی داخل شمع به رنگ خاکستری و یا زرد مایل به قهوهای تغییر رنگ بدهد بیان کننده آن است که موتور در شرایط مناسبی کار کرده است و محدوده گرمایی موتور و شمع با هم مطابقت داشته است و مخلوط بنزین و هوای مناسبی برای احتراق وجود داشته است.
همچنین زمانبندی سوپاپها که اصطلاحاً تایم بودن موتور نامیده میشود تنظیم بوده و باعث شده رسوبی که ناشی از احتراق سوخت بوده در موتور به جا نمانده است.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
اگر سر شمع دوده زده باشد
اگر سر شمع دوده زده و مواد کربنی بر روی الکترود و چینی شمع رسوب کرده باشد:
در این شرایط میتوان به تنظیم نبودن هوا و سوخت که میتواند ناشی از تمیز نبودن هواکش و فیلتر موتور باشد که در عمل نیز باعث میشود موتور با ریپ و لرزش خفیفی کار کند و در هوای سرد نیاز به استارت زدن متوالی برای روشن شدن خودرو میباشد.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
اگر سر شمع دوده براق زده باشد
سر شمع چرب و روغن زده باشد:
اگر سر شمع و چینی آن با لایهای از دوده براق و چرب پر شده باشد میتوان به وجود روغن در محفظه احتراق که پیبرد و وجود روغن در محفظه احتراق نشانه یک ایراد پر هزینه میباشد زیرا زمانی که رینگ پیشیون ضعیف شده باشند و در اثر سائیدگی زیاد و بیش از حد رینگها و برش سیلندر و گیت سوپاپها و یا بالا بودن سطح روغن در کارتل روغن به محفظه احتراق داده میشود و باعث بد کارکردن موتور و خروج دود آیی و بخار از اگزوز خودرو همراه با چرب کردن سر شمع میشود و برای رفع آن باید موتور باز شود و تعمیر موتور انجام شود.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
اگر شمع رسوب کرده باشد
وجود رسوب به دور الکترود شمع:
در این حالت که چینی سر شمع به رنگ لعاب قهوهای متمایل به زرد رنگ خواهد بود و به دلیل مواد افزودنی یا وجود سرب در بنزین مصرفی میباشد باعث میشود موتور به حالت سنگین کار کند و در جرقهزنی اختلال بوجود خواهد آمد که در این حالت تمیز کزدن شمع تأثیری ندارد و باید شمع را تعویض کرد.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
اگر شمع خاکستر گرفته باشد
تشکیل خاکستر:
اگر خاکستر نرم و زغال مانندی برروی چینی و الکترود شمع جمع شده باشد میتوان به کیفیت پایین روغن موتور وجود مواد افزودنی به بنزین پیبرد. وجود خاکستر باعث بروز پیش جرقه و کاهش قدرت موتور که اصطلاحاً ناک یا ضربه نامیده میشود.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
آب شدن الکترود میانی شمع
ذوب شدن الکترود میانی شمع به صورت کامل یا نیمه ذوب شده:
در صورت مشاهده شمعی که الکترود میانی به صورت نیمه ذوب شده و چینی داخلی حالت اسفنج نرم دارد میتوان پیبرد که این شمع برای محدوده دمایی موتور مورد نظر مناسب نیست و باعث داغ شدن موتور و خودسوزی و کوبش میشود.
البته در صورت وجود ایرادی در ECU یا معیوب بودن سوپاپ و یا استفاده از بنزین با کیفیت بسیار پایین هم ممکن است الکترود شمع به حالت نیمه ذوب خراب شود. اگر الکترود به صورت کامل ذوب شده باشد وجود رسوب در اتاقک احتراق و ایراد در توضیع برق و معیوب بودن ECU حتمی است.
در صورتی که الکترود میانی ذوب نشده باشد اما دچار فرسایش شدید شده باشد میتوان پیبرد که از شمع مورد نظر بیشتر از توصیه سازنده استفاده شده و طول عمر آن تمام شده است و باید نسبت به تعویض شمعها اقدام نمایید.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
ساییده شدن الکترود شمع
سائیدگی شدید الکترود کناری شمع:
گاهی اوقات مشاهده میشود که بدون اینکه موتور داغ کند الکترود کناری به شدت سائیده و فرسوده شده است که میتواند به دلیل وجود مواد افزودنی فوردند در بنزین یا روغن و یا تنظم نبودن دریچه گاز میباشد.
تشخیص ایراد موتور از روی ظاهر شمع
اگر شمع شکسته باشد
شکستن چینی سر شمع:
اگر خودرو به نشانه هایی مانند ریپ زدن در سرعت بالا و هنگام شتاب گرفتن یا برق دزدی داشته باشد باید به بررسی شمع و ترک های روی چینی دقت کرد چون ممکن است در زمان بستن شمع و یا افتادن آن و یا ضربه در احتراق ناقص باعث شکستن و ترک برداشتن چینی میشود که در این حالت نیز باید شمع را تعویض نمود.