کتابخانه‌های استان قزوین؛ آنچه بودیم و آنچه شدیم

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

قطار انقلاب اسلامی ایران روبه‌جلو در مسیر رشد و توسعه در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی حرکت می‌کند و اینک در ایستگاه چهلم فرصتی پیش‌آمده تا به بازخوانی دست‌آوردهای آن در حوزه کتابخانه‌های عمومی استان قزوین بپردازیم.

به گزارش ایسنا، انقلاب اسلامی در چهلمین سالگرد پیروزی خود شاهد رشد و پیشرفت در بخش‌های مختلف است و می‌توان رهاورد و دست آورده‌ای چهل‌ساله نظام جمهوری اسلامی را در عرصه‌های مختلف مشاهده کرد.

آری قطار انقلاب اسلامی ایران روبه‌جلو در مسیر رشد و توسعه در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی حرکت می‌کند و اینک در ایستگاه چهلم فرصتی پیش‌آمده تا به بازخوانی دست‌آوردهای آن در حوزه کتاب خانه‌های عمومی استان قزوین بپردازیم.

در این گزارش به بررسی دست آورده‌ای چهل‌ساله انقلاب اسلامی در حوزه کتاب خانه‌های عمومی استان قزوین پرداخته‌شده است تا از این منظر آنچه بودیم و آنچه شدیم را موردبررسی قرار دهیم.

در بررسی‌های صورت گرفته در حوزه آمار شاخص‌های کتاب خانه‌های استان قزوین شاهد رشد ۱۷ برابری تعداد کتاب خانه‌های عمومی نسبت به قبل از انقلاب هستیم به‌گونه‌ای که در پیش از انقلاب تنها چهار کتاب‌خانه در استان وجود داشت که در حال حاضر این رقم به ۶۷ کتاب‌خانه ارتقاءیافته است.

آمار کتاب خانه‌های عمومی به تفکیک شهرستانی نیز چنین است؛

آمار تعداد کتاب خانه‌های عمومی

تعداد اعضای کتاب خانه‌های عمومی استان نیز از ۳۰۰۰ نفر در پیش از انقلاب به ۸۰ هزار و ۴۰۵ نفر ارتقاءیافته که رشد ۲۷ برابری را نشان می‌دهد.

پیش از انقلاب اسلامی ۲۲ هزار نسخه کتاب در کتاب خانه‌های عمومی موجود بود که در حال حاضر به ۹۲۶ هزار و ۷۱۴ نسخه افزایش‌یافته که ۴۲ برابر شدن آن نویدبخش اهمیت به قلم و نگارش و حضور نویسنده‌ها در این حوزه است. از این تعداد ۲۶۸ هزار و ۲۹۰ نسخه اهدایی و ۶۵۸ هزار و ۴۲۴ نسخه خرید بوده است.

آمار مجموع نسخه کتاب

آمار زیربنای کتاب خانه‌ها

در خصوص میزان زیربنای کتاب خانه‌های عمومی نیز شاهد ۹ برابر شدن آن نسبت به‌پیش از انقلاب اسلامی هستیم به‌گونه‌ای که از ۳۶۵۰ مترمربع به ۳۲ هزار و ۱۹۸ مترمربع گسترده شده است.

تعداد کارکنان کتاب خانه‌های عمومی نسبت به‌پیش از انقلاب اسلامی هشت برابر شده است و از ۱۶ نفر به ۱۲۰ نفر رسیده است.

آمار بخش کودک کتاب خانه‌های عمومی استان نیز رشد ۳۶ برابری داشته و از یک بخش کودک به ۳۶ بخش کودک در کتاب خانه‌های عمومی استان افزایش‌یافته است.

در تجهیز بخش کودک کتاب خانه‌ها نیز موارد ذیل مورد توجه قرار گرفته است:

الف- تهیه اسباب‌بازی‌های فکری و خلاقانه برای بخش‌های کودک تمامی کتاب خانه‌ها

ب- تهیه کمد اسباب‌بازی برای تمامی کتاب خانه‌ها

ج- افزایش منابع بخش کودک

د- تهیه ساعت دیواری یک‌شکل برای تمامی کتاب خانه‌ها

و- زیباسازی و رنگ‌آمیزی بخش کودک کتاب خانه‌ها

همچنین در بخش کودک و نوجوان کتاب خانه‌های عمومی، برنامه‌های متعدد و جذاب فرهنگی به مناسبت‌های مختلف و یا به‌طور مستمر با همکاری و مشارکت اعضای کودک و نوجوان کتاب خانه‌ها، با محوریت کتاب، برگزار شده به گونه‌ای که تاکنون بیش از ۴۰۰۰ برنامه متعدد در جهت افزایش انس با کتاب در کودکان و نوجوانان و ارتقا سطح آگاهی مراجعین بخش کودک و نوجوان کتاب خانه‌ها صورت گرفته است.

فعالیت‌های صورت گرفته در حوزه توسعه کتاب خانه‌ها

در سال‌های قبل کتاب خانه‌ها فقط دارای بخش مخزن بوده و در حال حاضر بخش‌های نوجوان، کودک، کمک‌درسی، نو سوادان، استان شناسی، دیداری- شنیداری، مرجع و پژوهش، نمازخانه، نشریات، سالن مطالعه، نابینایان و نسخ خطی به کتاب خانه‌ها اضافه شده است.

همچنین یکی از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در حوزه کتاب خانه‌های عمومی توجه به زیباسازی و شاداب‌سازی کتاب خانه‌ها است که در قالب مواردی چون رنگ‌آمیزی فضاهای داخلی کتاب خانه‌ها، تهیه گلدان و گل برای کتاب خانه‌ها، نصب قفسه فلزی در تمامی کتاب خانه‌ها، نصب کارت ساعت در تمامی کتاب خانه‌ها، تهیه ساعت دیواری یک‌شکل برای تمامی کتاب خانه‌ها و بهسازی و زیباسازی نمای بیرونی کتاب خانه‌ها انجام‌شده است.

عضویت رایگان در کتاب خانه‌ها

در طی سال و به مناسبت‌های مختلف عضویت رایگان در کتاب خانه‌ها انجام می‌شود که در مقایسه با سال‌های قبل تعداد روزهای عضویت رایگان بسیار زیاد شده است.

۱ روز کتاب‌خانه‌ای – ۲ روز شهرستانی – ۳ روز استانی در طی سال

۱ روز به مناسبت ۲۴ آبان (هفته کتاب) – ۱ روز به مناسبت ۱۷ اسفند (سالروز تأسیس نهاد) در طی سال

انجام عضویت رایگان خردسالان (گروه سنی پیش‌دبستانی)، معلولان، افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی، مراکز خیریه، جانبازان، ایثارگران و خانواده‌های آن‌ها، همسر و فرزندان شهدا، اعضای فعال بسیج، کلیه بازنشستگان دولت و سایر موارد تفاهم‌نامه‌ای

افزایش خدمات کتاب خانه‌ها

الف- افزایش ساعات کاری کتاب خانه‌ها

ب- افزایش روزهای خدمات‌رسانی برخی از کتاب خانه‌ها در روزهای تعطیل رسمی

ج- اختصاص کتاب‌خانه‌ای به بانوان و تهیه امکانات مناسب به جهت رفاه حال مراجعین و اعضای کتاب‌خانه

د- ایجاد وای فای رایگان در کتاب خانه‌ها

ه- اتصال کلیه کتاب خانه‌ها به شبکه اینترنت و کافی‌نت

فعالیت‌های عمرانی صورت گرفته در کتاب خانه‌ها را می‌توان در قالب کتابخانه‌هایی که افتتاح‌شده و کتابخانه‌هایی که کلنگ ساخت آن بر زمین زده‌شده است مورد بررسی قرار داد.

افتتاح برخی کتاب‌خانه‌ها

۱. کتاب‌خانه امام علی خاکعلی سال ۱۳۹۶

۲. کتاب‌خانه باقرالعلوم عصمت آباد سال ۱۳۹۵

۳. کتاب‌خانه شهدای امدادگر قزوین سال ۱۳۹۵

۴. کتاب‌خانه شهید رجایی قزوین سال ۱۳۹۴

۵. کتاب‌خانه کامیاب آقایی آلتینکش سال ۱۳۹۴

۶. کتاب‌خانه حکمت خوزنین سال ۱۳۹۴

۷. بخش نابینایان کتاب‌خانه شهدا سال ۱۳۹۴

۸. کتاب‌خانه دانش نصرت‌آباد سال ۱۳۹۳

۹. بخش نسخ خطی کتاب‌خانه علامه رفیعی سال ۱۳۹۳

۱۰. کتاب‌خانه دارالعباس شریفیه سال ۱۳۹۳

۱۱. کتابخانه شهدای کمال آباد سال ۱۳۹۳

۱۲. کتاب‌خانه امام رضا آبیک سال ۱۳۸۹

۱۳. کتاب‌خانه یادگار امام محمدیه سال ۱۳۸۸

۱۴. کتاب‌خانه دکتر دبیرسیاقی سال ۱۳۷۷

همچنین نخستین کتاب‌خانه ویژه بانوان نیز در ۱۱ خرداد ۹۶ در کتاب‌خانه هلال‌احمر شهر قزوین به بهره‌برداری رسیده است.

کلنگ‌زنی کتاب‌خانه‌ها

۱. کتاب‌خانه مرکزی شهر بوئین‌زهرا با ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی

۲. کتاب‌خانه عمومی شهر نرجه با ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی

۳. کتاب‌خانه عمومی شهر سگزآباد با ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی

۴. کتاب‌خانه عمومی شهر بیدستان

۵. کتاب‌خانه عمومی شهر شریفیه

به گزارش ایسنا، میزان مطالعه و کتاب‌خوانی ملاک پیشرفت و کتاب مقبول‌ترین و نزدیک‌ترین تبلور فرهنگی به طبع آدمیان است لذا ملتی راه توسعه و پیشرفت را طی می‌کند که مردمش اهل مطالعه کتاب باشند. حال با نگاهی به کتاب و کتاب‌خوانی و نقش ارزنده آن در زمینه ارتقا دانش، بینش، بصیرت و آگاهی مردم می‌توان به این نتیجه رسید که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در عرصه فرهنگ کتاب‌خوانی توجه و عنایت ویژه‌ای شده است.

گزارش از رقیه ملاحسنی خبرنگار ایسنا منطقه قزوین